Seminelí
Mātiu 11:28–30


Mātiu 11:28–30

“Te u Foaki ʻa e Fiemālié Kiate Kimoutolu”

ʻĪmisi
Depiction of Jesus embracing Mary and Martha.

Lolotonga e ngāue fakafaifekau ʻa e Fakamoʻuí, naʻá Ne akoʻi ʻa e fono māʻolunga ange ʻo e ongoongoleleí mo fakamoʻui ʻa e mahakí. Neongo naʻe teke mālohi ʻa e Fakamoʻuí mo ʻEne ngaahi akonakí, ka naʻá Ne fakahalaki ʻa e faiangahalá mo talaʻofa ʻa e fiemālié kiate kinautolu kotoa pē ʻoku haʻu kiate Iá. ʻE lava ke fakatupulaki ʻe he lēsoni ko ʻení hoʻo falala ʻe tokoniʻi koe ʻe he ʻEikí ʻi hoʻo ngaahi faingataʻaʻiá mo e kavengá.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau fehuʻi ki ha mēmipa ʻo e fāmilí pe kaungāmeʻa fekauʻaki mo e founga kuo foaki ange ai ʻe he Fakamoʻuí kiate kinautolu ʻa e melinó mo e fiemālié.

Ngaahi Polokalama Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ko hoʻomou ngaahi kavengá mo e ngaahi faingataʻaʻiá

ʻE lava ke fakahoko fakakalasi ʻa e ʻekitivitī ko ʻení, pe ʻe lava ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau tā haʻanau ngaahi fakatātā pē ʻanautolu.

Tā ha fakatātā ʻo ha vaʻakau ʻokú ne fakafofongaʻi ha taha taʻu hongofulu tupu. Tā ha kato āfei ʻi he tuʻa vaʻakaú ke fakafofongaʻi ʻa e ngaahi kavenga mafasia mo e mafasia ʻoku fehangahangai mo e toʻu tupu ʻo e ʻaho ní. Hiki ha nima ʻo e ngaahi kavenga pe mafasia ko iá ʻi loto, pe takai ʻi he kato āfeí.

Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe e meʻa naʻa nau taá.

ʻĪmisi
Stick man carrying a backpack.

Fakaafeʻi e kau akó ke kuikui honau matá pea fakakaukau ki heʻenau tali ki he fehuʻi ko ʻení.

  • ʻI he meʻafua ʻo e taha ki he nimá, ʻa ia ʻoku fuʻu lelei ʻaupito ʻa e nimá pea taha ʻoku ʻikai ke sai, ʻokú ke ongoʻi fēfē ʻi hoʻo fekuki mo hoʻo ngaahi kavengá mo e ngaahi meʻa fakamafasia ʻoku hokó?

Kapau kuo teʻeki ai, fakakaukau ke ke toʻo ha kiʻi taimi he taimí ni ke fakaafeʻi hoʻo Tamai Hēvaní ke tokoni atu ʻi hono kumi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe lava ʻo tokoni atu ʻi he ngaahi kavenga pau ʻokú ke lolotonga fuesiá.Lau ʻa e Mātiu 11:28–30, ʻo kumi ki he ngaahi moʻoni naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻe ala tokoni ki ha taha ʻoku mafasia ʻi he ngaahi kavengá.

Fakakaukau ke hiki e tali ʻa e kau akó ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé ʻo ofi ki he tokotaha vaʻakaú.

  • Ko e hā e ngaahi mo’oni’i meʻa naʻá ke maʻu?

  • ʻE tokoniʻi fēfē ʻe he ngaahi moʻoni ko ʻení ha taha ʻoku faingataʻaʻia?

Neongo ʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha ngaahi lea kehe, fakapapauʻi ʻoku mahino kiate kinautolu kapau te tau haʻu kia Sīsū Kalaisi, te Ne fakamaʻamaʻa ʻetau ngaahi kavengá mo ʻomi ha fiemālie kiate kitautolu. ʻEke ki he kau akó pe ʻoku ʻi ai haʻanau fehuʻi fekauʻaki mo e meʻa kuo nau akó.

Vakai ki he konga “Fakalahi ki he Ngaahi ʻEkitivitī Akó” ki ha founga ʻe taha ke tokoni ki he kau akó ke nau ako fekauʻaki mo e ngaahi kupuʻi lea ʻi he Mātiu 11:28–30.

“Toʻo ʻeku haʻamongá kiate kimoutolu”

ʻI he taimi ʻe niʻihi ʻe lava ke faingataʻa ke mahino ʻa e ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻi he folofolá. ʻE lava ke tokoni hono ako ʻo e ngaahi foʻi lea mo e kupuʻi lea ʻoku ʻuhinga ki aí ke tau haʻu ʻo ʻilo ʻa e meʻa ʻoku finangalo ʻa e Fakamoʻuí ke tau ʻiló. Akoako fakahoko ʻeni ʻaki ʻa e kupuʻi lea “Toʻo ʻeku haʻamongá kiate kimoutolu” ( Mātiu 11:29).

Fakalotolahi e kau akó ke nau vahevahe e meʻa kuo nau ʻosi ʻilo fekauʻaki mo e kupuʻi leá ni ʻaki hono fai e ngaahi fehuʻi ko ʻení: Ko e hā ʻa e haʻamonga? Ko e hā ʻa e haʻamonga ʻa Sīsū Kalaisí? ʻE anga fēfē haʻatau toʻo kiate kitautolu ʻa e ha’amonga ‘a e Sisū Kalaisi?

Fakaʻaongaʻi ha faʻahinga fakamatala pē pe kotoa ʻo e fakamatala ko ʻení ke fakalahi atu ki he mahino ʻa e kau akó.

Fakaʻaliʻali e fakatātā ko ʻení.

ʻĪmisi
Harvest time, Gujarat, India

Ko e haʻamongá “ko ha meʻangāue ia ʻokú ne takatakaiʻi ʻa e kia ʻo e fanga monumanú pe tangatá ke fakatahatahaʻi ʻa kinautolu” (Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “ Haʻamongá,” folofolá. ChurchofJesusChrist.org). ʻOku tui ʻe he fanga monumanu ʻi he fakatātā ko ʻení ha haʻamonga.

Na’e vahevahe e meʻa ko ʻeni ʻa ʻEletā ʻEnilike R. Falapela ʻo e kau Fitungofulú ‘a ‘ene a’usia ko eni:

ʻĪmisi
Official Portrait of Elder Edward Dube. Photographed March 2017.

ʻI Tīsema ʻo e 2015 ʻi Madziva, Zimbabwe, na’a ku vakai tau mo Naume [ko hoku uaifí] ki ha tangata ʻokú ne palau ʻene ngoué ʻaki ha ongo pulu. Naʻá ku ofo he sio ki he pulu lahi ʻe taha ko ha fuʻu pulu pea ko e tahá ko ha kiʻi pulu si’isi’i. Ne u puputuʻu. Naʻá ku fifili leʻolahi ki ai, “Ko e hā ka palau ai ʻe ha tangata faama ha ongo monumanu ʻoku ʻikai tuʻunga tatau ʻi he haʻamongá?”

Naʻe tuhu e faʻē ʻa Naume, ʻa ia naʻe tuʻu ofi mai pē, ki he haʻamongá. Naʻá ku sio fakalelei ange peá u sio ki he ʻoke [maea pe sēini] ʻokú ne fakafehokotaki ʻa e haʻamongá ki he pulú. Naʻe fusi ʻe he fuʻu pulu lahí e meʻa mamafa kotoa, pea naʻe haeʻi ʻa e kiʻi pulú, ʻo ako ke palau.

(‘Etuate Tupe, “ Ako ʻIate Au,” Liahona, ʻOkatopa 2020, Ngaahi Peesi Fakalotofonua Tongahahake ʻo ʻAfilika, ChurchofJesusChrist.org)

  • Ko e hā ha founga ʻe hangē ai hotau vā fetuʻutaki mo e Fakamoʻuí ko e pulu lahí mo e kiʻi pulú?

  • ʻOku fakaloloto fēfē ʻe hono ʻiloʻi e ʻuhinga ʻo e haʻamongá hoʻo mahino ki he ongo ʻoku maʻu ʻe Kalaisi kiate koé?

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Elder David A. Bednar, Quorum of the Twelve Apostles official portrait. 2020.

ʻOku hanga ʻe heʻetau fakahoko mo tauhi e ngaahi fuakava toputapú ʻo haʻi kitautolu ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí.

(Tēvita A. Pētina, “Ke Nau Lava ʻo Fua Faingofua ʻEnau Kavengá,” Ensign pe Liahona, Mē 2014, 88)

  • ʻOkú ke pehē ʻoku haʻi fēfē kitautolu ki he Fakamoʻuí ʻe heʻetau fakahoko mo tauhi e ngaahi fuakavá?

Ko e fakamatala ‘a ‘Eletā Tupe:

ʻĪmisi
Official Portrait of Elder Edward Dube. Photographed March 2017.

ʻI he taimi ʻoku tau haʻi fakataha ai mo Sīsū Kalaisí, ʻokú Ne fua ʻa e kavengá, pea ʻoku tau ʻinasi ʻi he fiefia ʻo e ngāué. Ko e fakaafe ko ia ʻa e ʻEikí kiate kitautolu takitaha ke tau ako kau kiate Iá, ko e maʻuʻanga moʻoni pē ia ʻe taha ʻokú ne ʻomi ʻa e nongá, fiefiá mo ʻomi ha ngaahi tali ki he ʻatamai faingataʻaʻiá.

(‘Etuate Tupe,, “Ako ʻIate Au,” Liahona,, ʻOkatopa 2020, Ngaahi Peesi Fakalotofonua Tongahahake ʻo ʻAfilika, ChurchofJesusChrist.org)

  • Kuo tokoni fēfē koe ʻe hoʻo ako kia Sīsū Kalaisi ʻi he taʻu ní ke ke fuesia hoʻo kavengá pea ʻomi kiate koe ʻa e melinó mo e fiefiá?

Fakaʻaliʻali e ngaahi hingoa ʻo e ngaahi ʻekitivitī ko ʻení ʻi he palakipoé. Fakakaukau ke fehuʻi ange pe ko e fē ʻi he ngaahi fakamatala ko ʻení ʻe saiʻia ange e kau akó ʻi he ako fakakalasí. Pe fakaafeʻi e kau akó ke nau fili ha ʻekitivitī pea ako ʻiate kinautolu pē, mo ha kaungāako, pe ʻi ha kiʻi kulupu. Fakaʻaliʻali e ngaahi fakahinohino ki he ngaahi ʻekitivitií ke lava e kau akó ʻo vakai ki ai ʻi heʻenau akó.

Haʻu kia Kalaisi pea maʻu Hono mālōlōʻangá

ʻEkitivitī A: “Haʻu kiate au” ( Mātiu 11:28)). Teu haʻu fēfē kia Kalaisí?

Ke maʻu e tokoni ʻa e Fakamoʻuí mo e toenga ʻo ʻEne foakí, kuo pau ke tau haʻu kiate Ia.

  • Kapau ʻe fehuʻi atu ʻe ha taha pe ko e hā e ʻuhinga ʻo e haʻu kia Kalaisí, ko e hā te ke lea ʻakí?

Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Lisiate G. Sikoti( 1928–2015) ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, ʻa e ngaahi founga te tau lava ai ʻo ha’u kia Kalaisi.

ʻĪmisi
Final official portrait of Elder Richard G. Scott of the Quorum of the Twelve Apostles, 2004. Passed away 22 September 2015.

ʻI heʻetau lotu maʻu pē ʻi he pongipongí mo e efiafí, ako fakaʻaho e folofolá, fakahoko e efiafi fakafāmili fakauike ʻi ʻapí mo ʻalu maʻu pē ki he temipalé, ʻoku tau tali fiefia ai ʻEne fakaafe ke “haʻu kiate Iá.”

(Lisiate G. Sikoti, “Fakamuʻomuʻa ke Mahu’inga Taha Hoʻo Ngāue e Tuí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2014, 94)

Fakakaukau ke ke mamata ʻi he “Haʻu kia Kalaisi: Hiva Kaveinga ʻo e 2014” (4:48) ke vakai ki he ngaahi sīpinga ʻo e founga ʻe lava ke haʻu ai ha taha ki he Fakamoʻuí. ‘Oku maʻu ‘a e vitioó ni ‘i he ChurchofJesusChrist.org.

  • Ko e hā ha ngaahi meʻa kuó ke fai ke ofi ange ai kia Sīsū Kalaisi? (ʻE lava ke kau heni ʻa e ngaahi fuakava kuó ke fakahoko mo tauhí.)

  • Ko e hā ʻokú ke ongoʻi te ke lava ʻo fai ke haʻu kakato ange ai kia Kalaisi mo maʻu ʻEne tokoni fakalangí?

ʻEkitivitī E: “Te u foaki ʻa e fiemālié kiate kimoutolu” ( Mātiu 11:28).). ʻE toʻo fēfē ʻe Kalaisi ʻeku ngaahi kavengá?

ʻOku lekooti ʻi he Tohi ʻa Molomoná ha sīpinga mālohi ʻo hono fakamaʻamaʻa ʻe he Fakamoʻuí e ngaahi kavengá. Naʻe ʻave pōpula ʻa ʻAlamā mo hono kakaí, fakamālohiʻi ke nau ngāue, pea naʻe fakatangaʻi lahi kinautolu.

Lau ʻa e Mōsaia 24:12–16 . Mahalo te ke fie mamata foki he vitiō “Vahe 17: Ko e Hola ʻa ʻAlamā mo Hono Kakaí” meí he taimi 0:01 ki he 1:29. ‘Oku maʻu ‘a e vitioó ni ‘i he ChurchofJesusChrist.org.

  • Ko e hā naʻá ke ako fekauʻaki mo e ngaahi founga ʻe lava ke tokoniʻi ai koe ʻe he Fakamoʻuí ke ke fuesia hoʻo ngaahi kavengá?

  • Ko e hā naʻe fai ʻe he kakai ʻo ʻAlamaá ke nau maʻu ai e tokoni ʻa e Fakamoʻuí?

  • ʻE tokoni fēfē ʻa e mahino ʻoku tau maʻu ki hotau fatongia ʻi he tokoni ki he Fakamoʻuí ki ha taha ʻoku fehangahangai mo e ngaahi faingataʻá?

Fakakaukau ki hoʻo ngaahi aʻusiá pe ngaahi aʻusia ʻa e kakai ʻokú ke ʻiló, pea lēkooti ha taimi naʻe fua ai ʻe he Fakamoʻuí ha kavenga. Fakapapauʻi ke fakakau ʻa e meʻa naʻá ke fai pe ko ha taha ʻokú ke ʻiloʻi ke tokoni ki he Fakamoʻuí mo e founga naʻá Ne tokoniʻi aí.

Hili hono fakakakato ʻe he kau akó ʻenau ʻekitivitī kuo filí, fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe e meʻa ʻoku nau fie manatuʻí. Fakakaukau ke vahevahe ha fakamoʻoni fakatāutaha pe fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe ʻenau fakamoʻoní ki he founga kuo tokoniʻi ai kinautolu ʻe he Fakamoʻuí ʻi he taimi ʻo e faingataʻá.

Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

ʻOku tokoniʻi fēfē kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi ʻi heʻetau haʻu kiate Iá?

ʻEletā Sione A. Ko e fakamatala Mekiune ʻo e Kau Fitungofulú ha niʻihi ʻo e ngaahi tāpuaki ʻe lava ke maʻu ʻi heʻetau haʻu kia Sīsū Kalaisí.

ʻĪmisi
Official portrait of John A. McCune. Sustained April 6, 2019 as a General Authority Seventy.

ʻI heʻetau tali ʻa e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí ke “haʻu kiate aú,” te Ne ʻomi ʻa e poupou, fakafiemālie, mo e nonga ʻoku fiemaʻú. … Naʻa mo e taimi te tau aʻusia ai e ngaahi meʻa faingataʻa tahá, te tau lava ʻo ongoʻi ʻa e māfana ʻo ʻEne ʻofá ʻi he taimi ʻoku tau falala ai kiate Ia mo tali Hono finangaló.

(Sione A. Makiune, “Haʻu kia Kalaisi—Moʻui Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní,” Ensign pe Liahona, Mē 2020, 36)

ʻOku ʻomi ʻe he foʻi vitiō “Mo’ui mo e Puputu’u” (3:13) ha sīpinga ʻo e founga ʻe lava ke tokoniʻi ai kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi neongo kapau ʻoku ʻuhinga ia ʻoku ʻikai ke fakahaofi kitautolu mei he ngaahi ʻahiʻahi faingataʻá.

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

ʻEkitivitī ako fetongitongi

ʻE lava ke fakahoko ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ʻi he kamataʻanga ʻo e kalasí. ʻOmi ki he kalasí ha ngeʻesi puha pe ha kato āfei mo ha ngaahi meʻa mamafa hangē ko ha foʻi maka fōlahi pe ngaahi tohi, ke faʻo ʻi he ngeʻesi puhá pe kato āfeí. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke haʻu ki muʻa ʻi he lokí, pea kole ange kiate ia ke ne puke ʻa e ngeʻesi puhá pe tui ʻa e kato āfeí. Kole ki he kalasí ke nau tali e ngaahi fehuʻi ʻoku maʻu ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní. ʻE lava ke hiki ʻe ha tokotaha ako ʻe taha ʻa e ngaahi tali ʻa e kau akó ʻi he palakipoé. Hili ʻa e tali takitaha, faʻo ha meʻa mamafa ʻi he loto puhá pe kato āfeí kae ʻoua kuo fonu.

Mahino ʻa e ngaahi kupuʻi lea ʻi he Mātiu 11:28–30

ʻE lava ke lau ʻe he kau akó ʻa e Mātiu11:28–30, ʻo kumi mo fakaʻilongaʻi ʻa e ngaahi kupuʻi lea nounou ʻoku mahuʻinga kiate kinautolú. ʻOku kau ʻi he ngaahi sīpingá ʻa e “Haʻu kiate au,” “Te u foaki ʻa e fiemālié kiate kimoutolu,” “Te mou ʻilo ai ʻa e fiemālié ki homou laumālié,” “Ako ʻiate au,” mo e “Angamalū mo loto-fakatōkilalo.”

Fakaafeʻi e kau akó ke fili ha kupuʻi lea ʻe taha pea tohi ia ʻi he lea pē ʻanautolu. Fakaafeʻi kinautolu ke kumi ha potufolofola fakafekauʻaki ʻoku tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻa e ʻuhinga ʻo e kupuʻi leá. Hangē ko ʻení, te nau lava ʻo kumi ʻa e ngaahi foʻi lea ko e haʻu, mālōlō, ako, pe angamalū ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá pe Ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá. Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe e meʻa ne nau maʻú mo e founga ʻe ala tokoni ai ʻeni ki ha taha ʻoku fefaʻuhi mo ha kavenga.

Paaki