Veikacivi ena Tabana ni Kaulotu
Wase 2: Vakasaqaqara ena iVolanikalou ka Tokara na iYaragi ni Kalou


Wase 2: Vakasaqaqara ena iVolanikalou ka Tokara na iYaragi ni Kalou,” Vunautaka Noqu Kosipeli: E Dua na iDusidusi ena Wasei ni Kosipeli i Jisu Karisito (2023)

“Vakasaqaqara ena iVolanikalou ka Tokara na iYaragi ni Kalou,” Vunautaka na Noqu Kosipeli

Vakasaqara ko Josefa Simici na Vuku mai na iVolatabu, mai vei Dale Kilbourn

Wase 2

Vakasaqaqara ena iVolanikalou ka Tokara na iYaragi ni Kalou

Vakasamataka Oqo

  • Na cava na vuna e bibi kina mo dau vulica e veigauna na vosa ni Kalou ena ivolanikalou?

  • Na cava meu cakava me na yaga vakalevu cake kina noqu vulica na ivolanikalou?

  • Meu na vakayagataka beka vakacava ena buladodonu na tekenoloji me rawati kina na noqu inaki?

  • Na cava na ibalebale ni noda tokara nai yaragi ni Kalou?

Vakasaqaqara ena iVolanikalou

Ko Jisu Karisito “na bula kei na rarama kei vuravura. Raica, sai koya na vosa ni dina kei na yalododonu” (Alama 38:9; raica talega na Joni 1). Na vulici ni vosa ni Kalou ena ivolanikalou ena kauta mai na sautu kina nomu bula (raica na Joni 10:10). Ena vakasinaiti iko na nona vosa—kei ira o vakavulica—ena rarama kei na dina. Era na vukei iko—kei ira o vakavulica—mo buladodonu ka ciqoma na veitaqomaki vakalou kei na kaukauwa. Era na vukei iko me yaco mo kilai Koya ka tovolea na Nona loloma, ni sa kamikamica cake mai na veika kamikamica kecega. Na Nona vosa ena vakasinaita na yalomu ena reki (1 Nifai 8:11–12; raica na tikina 1–34).

Na ivolanikalou era isolisoli vakalomalagi. E dua na veivakalougatataki cecere ni nomu kaulotu sai koya ni tiko e dua na gauna lokuci mo vulica kina e veisiga.

Na vulici ni kosipeli e dua na mataqali cakacaka vakayalo veivakavutuniyautaki duadua o rawa ni cakava. E veivakaukauwataki vakavakasama ka vakayalo tale ga. Me vaka e vakavulica o Alama, ni o “tea” na vosa ni Kalou e yalomu, ena “vakararamataka na [ nomu] kilaka” ia ena kana vinaka vei iko (Alama 32:28; raica talega na Inosi 1:3–4). Nio vulica ka bulataka tikoga na vosa ni Kalou, ena yaco me “ti na wakana; ka ena qai tubucake ki na bula tawavakaiyalayala” (Alama 32:41; raica talega na tikina 42–43). Sa na levu cake na nomu kila kei na nomu ivakadinadina ni kosipeli. Ena levu cake talega na nomu gagadre kei na kaukauwa mo wasea na kosipeli.

E ka bibi na vuli mai vua na qasenivuli vinaka, ia sa ka bibi talega vei iko mo vakila eso na gauna ni vuli vakaibalebale ena nomu vuli vakataki iko ena ivolanikalou. E ka dina talega oqo vei ira na tamata o vakavulica.

Ena viavia dredre toka na kila na ivolanikalou ni se qai tekivu. Ia, nio tomana tikoga ena yalovosota na nomu vulica na vosa ni Kalou, ena tubu na nomu kilaka. Ena yaco me ka mareqeti vei iko na nomu gauna ena ivolanikalou. Sa na tekivu mo namaka na veika o na vulica ka vakila.

Sa rawa ni yaco me dua na veivakalougatataki ni nomu bula taucoko na veiqaravi vakadaukaulotu ni sa yaco mo kila ka taleitaka na ivolanikalou. Nio vakila na veivakalougatataki ni vuli ivolanikalou ena nomu gauna ni kaulotu, o na vinakata me tomani tikoga ena nomu bula taucoko.

Elder D. Todd Christofferson

“Na itakele ni inaki ni ivolanikalou kece me vakasinaita na yaloda ena vakabauta na Kalou na Tamada kei na Luvena, ko Jisu Karisito—na vakabauta ni Rau bula tiko; vakabauta na Nona ituvatuva na Tamada me baleta na noda tawamate rawa kei na bula tawamudu; vakabauta na Veisorovaki kei na Tucaketale nei Jisu Karisito, ka vakayacori rawa kina na ituvatuva oqo ni marau; vakabauta me da vakayacora me ivakarau ni noda bula na kosipeli i Jisu Karisito; kei na vakabauta me yaco kina me da kila “na Kalou dina duadua ga, kei Jisu Karisito, ko [Koya ko ni] a tala mai” (Joni 17:3)” (D. Todd Christofferson, “Na Veivakalougatataki ni iVolanikalou,” Liaona, Me 2010, 34).

Vuli Yadudua

Raica na iyaloyalo kei Josefa Simici ena itekivu ni wase oqo. Raica na Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:11–13. Sauma na taro eso oqo ena nomu ivolaniveisiga ni vuli.

  • A tuberi Josefa Simici vakacava na nona wilika ka vakasamataka vakatitobu na Jemesa 1:5 me qai ciqoma kina na ivakatakila?

  • E veivakayarayarataki vakacava na nona vuli vei ira na itabatamata era qai muri mai?

  • A vakayacoka vakacava beka ki na nomu bula na nona vakatulewataka me vuli ka vakasaqaqara?

  • Sa bau tara vakacava na nomu bula kei na nodra bula eso tale na nomu vuli kosipeli?

Vulici ni iVolanikalou

Na cava o sa vulica mai na ivolanikalou eso oqo ena ivakarau mo torova kina na vuli kosipeli?

Vakasaqara na Yalo

Na vulici ni kosipeli e levu cake sara mai na rawati ga ni itukutuku. E dua talega na iwalewale vakayalo ni kena bulataki na veidina tawamudu ena veidusimaki ni Yalo Tabu (raica na Jekope 4:8; Vunau kei na Veiyalayalati 50:19–25). Vakasaqara ka vakanuinui ki na Yalo me vakavulici iko ena nomu vuli ivolanikalou. Ena yaco oqo nio vakatauvatana ki na nomu bula na ivolanikalou ka nomu inaki dina sara mo bulataka na veika o vulica (raica na 1 Nifai 19:23; Moronai 10:4; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:18).

Nio vulica ena masumasu na ivolanikalou ena dolava e dua na katubaleka ni ivakatakila me vosa kina ena nomu vakasama kei na yalomu na Yalo. Ena vakalougatataki iko ena veituberi, veivakauqeti, kei na isau ni nomu taro. Ena nomu vulica na ivolanikalou, ena vaqaqacotaki iko ka vakacegui iko na Yalo Tabu. Ena solia vei iko o Koya na kila-ka kei na veivakadeitaki ka na vakalougatataki iko ka vakatara mo vakalougatataki ira talega na tani me tawamudu.

Vulici ni iVolanikalou

Na cava na itavi ni Yalo Tabu ena nona vukei e dua me vulica na kosipeli?

Vakaraica na iSau ni Veitaro

Nio daukaulotu, ona rogoca e levu na taro. Ena tiko talega na nomu taro vakataki iko. Na vaqarai ni isaunitaro oqo ena ivolanikalou kei na ivurevure vakadonui tale eso sa sala mana sara ni vuli. Vola na taro kei na veika o vulica ka vakila ena nomu ivolaniveisiga ni vuli.

Vakayagataka na ivurevure donu vinaka, ka nuitaki ena nomu vuli—taumada na ivolanikalou, na nodra vosa na parofita bula, kei na Vunautaka Noqu Kosipeli. Vakayagataka na ivurevure ena Valenivola ni Kosipeli, me vaka na iDusidusi ki na iVolanikalou, Dikiseneri ni iVolatabu, idusidusi ni tolu na ivola cokovata, Ulutaga Vakosipeli, kei ivola ni Ulutaga Vakosipeli. Kila na ivurevure cava sa vakadewataki tu ena nodra vosa na tamata o vakavulica.

Peresitedi M.Russell Ballard

“E dua na ka au sa vulica ena bula oqo oya na wasoma ni nona dau sauma na Turaga na noda taro ka vakasalataki keda mai na ivolanikalou. O koya gona meda qai gole vua na Turaga ena masu, ka kerea na veivuke se na isaunitaro; ia era na qai yaco mai na isaunitaro oqori ni da dolava na ivolanikalou ka tekivu vulici ira. Ena so na gauna e vaka ni a vakarautaki tu mai e dua na malanivosa ka sa yabaki udolu vakacaca ka volai vakatabakidua me mai sauma na noda taro” (M. Russell Ballard, “Be Strong in the Lord, and in the Power of His Might” [Brigham Young University fireside, Maji 3, 2002], 5, speeches.byu.edu).

Bulataka na Veika O Vulica

“Ena nomu marautaka na nomu sa kila vinaka mai na kosipeli, o na via vakayacora na ka ko sa vulica. Segata mo bula voli ena veika o sa vulica. Nio vakayacora vakakina ena vaqaqacotaka na nomu vakabauta, kilaka, kei na ivakadinadina. Nio cakacakataka na veika o vulica ena vakaikuritaki ka vakataudeitaki kina na veika o kila. (Raica na Joni 7:17.)

Peresitedi Boyd K. Packer

“Na vunau dina, e kilai vakavinaka, e veisautaka na ivakarau kei na itovo. Na vulici ni [ivunau] ni kosipeli ena vakatorocaketaka vakatotolo na itovo ni tamata mai na kena vulici na itovo me vakatorocaketaki kina na itovo” (Boyd K. Packer, “Little Children,” Ensign, Nove. 1986, 17).

Vuli Yadudua

Na cava e vakavulica na ivolanikalou eso oqo baleta na kena vulici na kosipeli?

Vakayagataka na Valenivola ni Kosipeli

Na Valenivola ni Kosipeli e dua na ivurevure ena initeneti ka na vakavinakataka vakalevu sara na nomu veivakavulici. Vakamatautaki iko ena kena ivakavakayagataki e vuqa. Eso na vinaka ni kena vakayagataki na Valenivola ni Kosipeli me tiki ni nomu vuli kei na veivakavulici sa tuvai koto e ra.

  • E rawarawa kina nomu raica na ivolanikalou, nodra vosa na parofita bula, kei na veitukutuku ni Lotu tale eso ena vuqa na vosa ena itukutuku volai, tukutuku rogoci, kei na vidio.

  • Kevaka o vola toka ena Valenivola ni Kosipeli na veika o vulica kei na veivakauqeti o ciqoma, ena rawa nio dau raica ka vaqaqacotaki tiko kina ni sa oti nomu kaulotu.

  • Ena rawarawa kina nomu wasea na ivolanikalou, nodra vosa na parofita bula, kei na vidio vei ira o vakavulica tiko.

  • E levu na tamata o na vakavulica ka papitaisotaka era na vakayagataka na Valenivola ni Kosipeli me ra raica na ivurevure eso ni Lotu. Vakamatautaki iko ena ivakavakayagataki eso ni Valenivola ni Kosipeli me rawa ni o vukei ira me ra vakayagataka.

Vuli Yadudua

Railesuva na “Gospel Library User Guide (iDusidusi ni Vakayagataki ni Valenivola ni Kosipeli).” Digia e dua na ivakavakayagataki ni Valenivola ni Kosipeli mo vakatovolea ena nomu vuli yadua kei na vuli vakaitokani ka tarava. A veivuke vakacava ena nomu vuli na kena ivakavakayagataki oya? Na cava o na tovolea ena gauna ka tarava? Vakavulica vei ira na daukaulotu tale eso na ka o sa vulica.

Vakayagataki Vakadodonu ni Tekenoloji

Na Turaga kei ira na Nona parofita era sa solia mai vei kemuni na tekenoloji me veivuke ena kena qaravi na Nona cakacaka. Na tekenoloji e rawa ni vakavinakataka cake na nomu vulica na ivolanikalou kei na Vunautaka na Noqu Kosipeli. Na ivurevure vakainitaneti talega e rawa ni vukea na nomu tuvatuva. E rawa nira veivuke ena nomu veivakavulici kei na nomu sasaga mo kunea na tamata me vakavulici.

Ni vakayagataki vakavuku ka vakadodonu na tekenoloji e rawa ni vukea na nomu rawata na nomu inaki vakadaukaulotu ka vakayagataki vakavinaka na gauna. E rawa talega ni vukea mo levea na veika tawakilikili.

Muria na Yalo me baleta na gauna kei na ivakarau mo vakayagataka kina na tekenoloji ena sala me vukea nomu vaqaqacotaka na nomu vakabauti Jisu Karisito kei na nodra vakabauta o ira o veiqaravi kina ka vakavulica.

Muria na iTataqomaki ni Vakayagataki ni Tekenoloji

Na va na veitaqomaki sa toka e ra ena vukea mo vakayagataka vakadodonu na tekenoloji. Ni muri na veitaqomaki eso oqo sa dua na ivakarau bibi mo “vakaiyaragi kina ena iyaragi kecega ni Kalou mo ni tudei ka vorata rawa kina na ilawaki ni tevoro” (Efeso 6:11).

Mo Yalovata kei na Veivakauqeti Vakayalo

E yalataka o Nifai, “Kevaka dou sa curu ena sala, ka ciqoma na Yalo Tabu, ena vakaraitaka vei kemudou na veika kece mo dou kitaka” (2 Nifai 32:5). Sa solia vei kemuni na Tamamuni Vakalomalagi e rua na isolisoli kaukauwa sara me na vukei kemuni: na nomu galala ni digidigi kei na isolisoli ni Yalo Tabu. Sa tu vei iko na kaukauwa mo digia na veituberi ni Yalo Tabu. Sa bibi sara na nona veituberi mo dusimaki kina mo caka vinaka nio vakayagataka tiko na tekenoloji. E veivuke talega ena nomu taqomaki mai na ca.

Mo Raicamatua Tiko na iNaki ni Nomu Kaulotu

E kaya na Turaga, “Ia kevaka dou sa kitaka na ka kece ga meu vakarokorokotaki kina, e na rarama na yagomudou taucoko ka sega na tikina sa butobuto; ia ko koya sa vakararamataki sa kila na ka kece ga” (Vunau kei na Veiyalayalati 88:67). Me vakatabakidua na mata ki na lagilagi ni Kalou e kena ibalebale mo sa vakanamata sara ga vakadua kina inaki ni Kalou, ka sa nomu inaki tale ga vaka dua na daukaulotu.

Na nomu vakayagataka na tekenoloji e dodonu me kena yavu na nomu inaki. Qai dolava ga na nomu iyaya vakalivaliva ni o sa kila rawa na inaki vakadaukaulotu mo na vakayagataka kina. Sogota tale ni sa qaravi oti na inaki oya.

Sa na rawa ga ni yaco me sotavi na veika e sega ni dodonu ena initaneti ni da sarasara wale tu ga ka sega ni vakainaki.

raica tiko na talevoni na daukaulotu

Mo Bula Vakaivakarau

E vola vaqo o Momani: “O au e dua na tisaipeli i Jisu Karisito, na Luvena na Kalou. Sa kacivi au ko koya meu vunautaka nona vosa ena kedra maliwa na nona tamata, me ra rawata kina na bula tawavakaiyalayala” (3 Nifai 5:13). Me vakataki Momani, o iko e dua na tisaipeli i Karisito. Na veiqaravi vakadaukaulotu e dua na madigi digitaki me vakatitobutaki kina nomu bula vakatisaipeli.

Na vosa disciple kei na discipline e tauri mai na ivuvu ni vosa vata ga ka kena ibalebale na “dua e vuli” se “gonevuli.” Mo dua na tisaipeli i Karisito e kena ibalebale ni o segata mo muri Koya ka muria na Nona ivakaro. Kena ibalebale nio vulici Karisito ka vakatavuvulitaki Koya e veigauna.

Mo vakaivakarau ka digidigi dodonu ena ivakarau o vakayagataka kina na tekenoloji. Vulica mo muria na kena veitaqomaki. Nio veivosaki tiko kei ira na tamata e matanavotu, kakua ni raica na itukutuku se sauma na qiri e yaco mai ena nomu talevoni. Vakatulewataka vakamatau nomu vakayagataka tiko na iyaya vakaoqo. Kakua ni laiva me ra lewai iko.

E kaya na Turaga, “Raica ko koya sa ciqoma na noqu lawa ka talairawarawa kina, sa noqu tisaipeli; ia o koya sa kaya sa ciqoma ka sega ni vakayacora, sa sega ni noqu tisaipeli” (Vunau kei na Veiyalayalati 41:5). E dina e sega ni dua sa taucoko sara nona vinaka, na Turaga e namaka na igu tudei ka ia tiko ga ni muri Koya.

Na totoka ni kosipeli sai koya ni rawa nida vosoti nida veivutuni—ka vinakata na Turaga me da veivutuni sara ga oqo (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 109:21). Kevaka o cakava e dua na cala, oka kina na nomu vakayagataka vakatawadodonu na tekenoloji, veivutuni sara ga ena gauna oya ka tovolea tikoga mo muria na Nona lawa. Oqo na tiki ni bula vakatisaipeli i Karisito.

Dou Duabau

A kaya na Turaga, “mo dou duavata sara; ia kevaka dou sa sega ni duavata, dou sa sega ni noqu” (Vunau kei na Veiyalayalati 38:27). Vukea na nomu tabana ni kaulotu me vakatorocaketaka e dua na itovo ni duavata, veivakabauti, cakacaka dodonu, kei na yalololoma, me rawa ni oni veivakaukauwataki ka veitokoni vakai kemuni.

Na daukaulotu taucoko e dodonu me kakua ni logaloga ca ni kerea na veivuke ena gauna e gadreva kina. Na daukaulotu e qaqaco vinaka tu vakayalo e rawa ni vukea e dua e gogo tiko (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 84:106). Kevaka o vakila ni o temaki, kerei nomu itokani se o iliuliu ni daukaulotu me veivuke.

Voleka ni veileqa kece ka vu mai na initaneti se saravi ni iyaloyalo vakasisila e yaco ena gauna ni tiko duadua. Vakayagataka walega na iyaya vakalivaliva ni rawa ni drau veiraici sikirini tiko. Yaloqaqa ka yalodina me rawa ni drau dau veisoli itukutuku.

E dei tu na yalona na Turaga vei kemuni yadua na daukaulotu, okati kina o iko. Sa vakarautaka o koya na itokani kei na iliuliu mera taqomaki iko ka tokoni iko. Me vaka ga na nona tokona o Alama na nona itokani o Amuleki, segata mo drau veivaqaqacotaki vakataki kemudrau (raica na Alama 15:18).

Na Cava Meu Cakava Kevaka Meu Vakila Niu Rawa ni Vakamavoataki se Rawai?

Nomu vulica mo muria e va na itataqomaki oqo e gadrevi kina na igu, bula vakaivakarau, kei na vakatovotovo. Ena gauna sara mada ga o sa vakamatautaka kina na itataqomaki ka sa tiki ni nomu vakasama kei na ka ona cakava ena tiko ga na gauna ko na vakila kina ni rawarawa nomu vakamavoataki se rawai. De rairai beka o tekivutaka e dua na ivakarau ni vakayagataki tekenoloji ca ni se bera nomu kaulotu ka via dredre nomu a biuta. E so na daukaulotu era dau saga dredre mera biuta laivi nodra ivakarau ca ni vakayagataki iyaloyalo vakasisila ni bera nodra laki kaulotu ka ra qai dau lesuva tale na ivakarau oya.

Na ivakavuvuli e ra ena vukea nomu bulataka na itataqomaki ka viribaiti iko mai na veitemaki:

  • Wanonova matua na nomu vakanananu, veika o vakila, kei na nomu itovo. Mo kila na sala era na rawa ni rawai iko kina mo vakasausataka na tekenoloji.

  • Digitaka mo cakacaka. Cakava na veika dodonu ka yaga cake mai na veika o vakila tiko.

  • Vuli, veivutuni, ka vakavinakataka. Vakayagataka nomu kila mo tosoya tiko kina nomu vuli ka vinaka cake.

Kakua ni walia taudua na bolebole. Vakararavi kina kaukauwa e drodro mai na Veisorovaki ni iVakabula kei na veiyalayalati o sa vakayacora vata kei Koya. E kila na Turaga na bolebole o sotava tu, ka na vukei iko o Koya ena cakacaka cecere oqo.

Dau nanuma tikoga ni iVakabula e rawa ni vukei iko mo vakayagataka vakadodonu na tekenoloji. Dinata na veivakabauti sa solia vei iko o Koya. Lewa mo “lako vakadodonu e matana” (Alama 53:21; raica talega na tikina e 20). Na yalo ni vakavinavinakataka na veika kece erau sa cakava vei iko o Koya vata kei Tamana, ena vukea mo digidigi vinaka baleta na nomu vakayagataka na ivurevure vakainitaneti.

Na nomu kaulotu e dua na madigi cecere mo vulica mo vakayagataka kina vakavuku na tekenoloji. Na yalaya kei na itovonibula vinaka o tara cake ena gauna ni nomu kaulotu ena yaga tu vei iko ena nomu vo ni bula.

Mo dou vakaiyaragi ena i yaragi kecega ni Kalou

Ena levu cake na nomu kaukauwa mo vorata na veitemaki ni ko vulica ka bulataka na ivolanikalou, nodra vosa na parofita bula, Vunautaka na Noqu Kosipeli, iVakatagedegede ni Daukaulotu vei ira na Tisaipeli i Jisu Karisito, kei na veitaqomaki sa tuvai toka ena wase oqo.

era kidavaka tiko e dua na turaga na daukaulotu

Ena nomu tokara na “iyaragi kecega ni Kalou,” ena rawa kina mo kila na dina mai na lasu. Ena vakaivava na yavamu ena “kosipeli ni sautu.” Nomu tokara “e lomaseremu na isasabai ni ivalavala dodonu” ena taqomaki iko. Ia mo dou kauta na “vakabauta me isasabai,” mo dou na bokoca rawa kina na nodra gasau vidi waqa kecega na dau caka ca. Mo taura “na iseleiwau ni Yalo[na]” mo vakavulica kina na dina ena kaukauwa kei na lewa. Ona vakaukauwataki mo vorata na veivakayarayarataki vakavuravura ka na rawa ni vakavuna na nomu ciri tani, tu duadua, ka vakavulagitaki iko sara mada ga. (Raica na Efeso 6:10–18; raica talega na 1 Nifai 8:20, 30, 15:24–25, Ilamani 3:29–30, Vunau kei na Veiyalayalati 27:15–18; Josefa Simici—Maciu 1:37; 2 Timoci 3:15–17.)

Vuli Yadudua

Raica ena masumasu e dua vei ira na itataqomaki mo vakanamata kina ena macawa oqo. Vakasaqara Nona Veivuke na Turaga. Vola na nomu nanuma kei na veika o vulica tiko.


Vakatutu ni Vuli kei na kena Bulataki

Vuli Yadudua

  • Vakayagataka eso na vakasama oqo mo vakavinakataka kina na nomu vuli:

    • Wilika na ivolanikalou ka me tiko na vakatataro kei na kauwai ni lomamu.

    • Wasea na veika o vulica vei ira na daukaulotu tale eso kei ira o vakavulica. Nomu vakamacalataka e dua na ivunau se ivakavuvuli ena vukei iko mo nanuma ka kila vakamatata cake.

    • Vuli ena ulutaga. Vakanamata ena ulutaga ena vukei iko kei ira o vakavulica.

    • Tarogi iko, “Na cava e kaya tiko o koya e vola? Na cava na uto ni itukutuku? Ena yaga beka vakacava vei au oqo? Ena vukea beka vakacava e dua keirau vakavulica tiko oqo?”

    • Raitayaloyalotaka se droinitaka na ka o vulica tiko. Me vaka, raitayaloyalotaka mada se a vakacava vei Amoni me tu e matana na nodra tui na Lemanaiti.

    • Vola na uto ni dua na vakasama ena dua na iyatuvosa se dua na parakaravu lekaleka.

    • Cavuqaqataka na ivolanikalou e vakamacalataka se tokona na ivakavuvuli o vakavulica.

  • Kalasitaki iko vakaoqo (1=sega vakadua, 3=so na gauna, kei na 5=voleka ni veigauna kece).

    • Sa tubu tiko na noqu vakabauta sa yaco meu kilai rau vakavinaka cake na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito.

    • Au dau vakananumi ira na tamata au vakavulica tiko ena gauna au vuli tiko kina.

    • Ena loma ni siga taucoko, au dau vakasamataka tu na ka au a vulica ena mataka.

    • Niu vuli tiko, edau votu mai na vakasama eso ka sega mada ni bau dau basika vei au e liu.

    • Au dau vola na veivakauqeti vakayalo kei na vakasama eso ena dua na vanua veiganiti.

    • Au dau yadra tiko niu vuli.

    • Au dau nanamaki ki na noqu vuli yadua.

    • Au dau nanamaki ki na vuli vakaveitokani.

    Raicalesu na nomu isaunitaro. Na cava o cakava tiko vakavinaka? O na torocake vakacava? Vakadavora e dua se rua na takete me vakavinakataka cake na nomu vuli.

Vuli Vakaitokani kei na Veisau iTokani

Matabose ni Tikina, Koniferedi ni iWasewase, kei na Matabose ni Veiliutaki ni Tabana ni Kaulotu

  • Kerei ira na daukaulotu mera vola e dua se rua na taro me baleta na kosipeli mai na dua na lesoni ena wase e 3. Na taro oqo e rawa ni ka ni tamata yadua se mai vei ira na tamata era vakavulica. Sureti ira na daukaulotu mera wasea na nodra taro vei ira ena ilawalawa. Ena veitaro yadua, veivosakitaka na veika oqo:

    • Ena vakalougatataka vakacava nona bula na daukaulotu na kena saumi na taro oqo?

    • Ena vakalougatataka beka vakacava na nodra bula na tamata e vakavulici ira tiko?

    • Ena raica vakacava na kena isau e dua na daukaulotu?

  • Wasei ira na daukaulotu vakailawalawa, ka lesia ki na ilawalawa yadua me vulica e dua vei ira na va na itataqomaki kei na kena ivolanikalou. Sureti ira na daukaulotu me ra wasea na veika era sa vulica kei na ivakarau sa vukei ira kina na itataqomaki.

Liuliu ni Tabana ni Kaulotu kei na Vukevuke ni Liuliu ni Tabana ni Kaulotu

  • Dau duavata kei ira na daukaulotu ena nodra vuli vakaitokani ena veigauna eso.

  • Ena gauna ni veivakatarogi se veitalanoa, taroga eso vei ira na taro oqo:

    • Na cava beka o sa bau sotava ena dua na gauna walega qo ena nomu vulica na ivolanikalou?

    • Na wase se iwasewase cava ni Vunautaka Noqu Kosipeli sa vukei iko vakalevu duadua ena rua na macawa sa oti? Sa vukei iko vakacava?

    • Na cava o cakava tiko ena nomu vuli yadua sa vukei iko mo vuli?

  • Ena veivakatarogi vakasamataka mo railesuva na itataqomaki ni kena vakayagataki na tekenoloji ka tarogi ira na daukaulotu se cava era sa vulica ena nodra vakayagataka tiko.

  • Wasea na veika o vulica rawa ena nomu vuli yadua. Wasea na veika o vola tu ena nomu ivolaniveisiga ni vuli kei na nomu ivakadinadina ena bibi ni vuli kosipeli.