Les Zes
Het Huwelijk Verrijken
‘Bij het verrijken van ons huwelijk zijn de kleine dingen belangrijk. (…) Het huwelijk is een gezamenlijke tocht naar het goede, mooie en goddelijke.’
President James E. Faust
Doelen van de les
Help deelnemers in deze les met het volgende:
-
Begrijpen dat een tekort aan aandacht en constante verrijking bijdraagt aan het mislukken van een huwelijk.
-
De belangrijkste beginselen en activiteiten leren die een huwelijk verrijken.
-
Een plan ontwikkelen om hun huwelijk te verrijken.
Van elkaar houden en voor elkaar zorgen
Het Eerste Presidium en het Quorum der Twaalf Apostelen hebben de essentiële rol bevestigd die het huwelijk en het gezinsleven innemen in het plan van onze hemelse Vader voor zijn kinderen. Ze hebben verklaard: ‘Man en vrouw hebben de plechtige taak om van elkaar (…) te houden, en voor elkaar (…) te zorgen.’1 President Boyd K. Packer van het Quorum der Twaalf heeft gezegd: ‘Geen relatie biedt meer mogelijkheden om een man en een vrouw te verhogen dan het huwelijksverbond. Geen verplichting in de samenleving of in de kerk gaat het belang ervan te boven.’2
Man en vrouw kunnen het zich niet veroorloven om hun huwelijksrelatie te verwaarlozen. Maar velen doen dat helaas wel. Als lid van de Zeventig noemde president James E. Faust, later raadgever in het Eerste Presidium, de volgende oorzaken van echtscheidingen, en lichtte hij er een in het bijzonder uit:
‘zelfzucht, onvolwassenheid, gebrek aan toewijding, gebrekkige communicatie, ontrouw en alle andere problemen die u ongetwijfeld bekend zijn.
‘Uit ervaring heb ik geleerd dat er nog een reden is, die niet zo voor de hand ligt, maar die de andere te boven gaat. En dan bedoel ik het gebrek aan voortdurende verrijking. Het is de afwezigheid van iets bijzonders waardoor het waardevol, bijzonder en prachtig wordt, ook al kan het eentonig, moeilijk en saai zijn.’3
In de verkeringstijd brengt een stel vaak veel tijd samen door. Zij richten zich op hun relatie en de vervulling van elkaars behoeften. Zij geven vaak uiting aan hun genegenheid door vriendelijk, respectvol en behulpzaam te zijn, dezelfde doelen en normen en waarden na te streven, samen tijd door te brengen, elkaar complimenten en cadeautjes te geven, te praten en te luisteren, aan speciale gelegenheden te denken en elkaar liefdesbrieven en kaartjes te sturen.
Nadat het paar in het huwelijk treedt, wordt hun leven steeds meer beheerst door opleiding, werk, kinderen en dienstbetoon. Ze zijn erg druk met hun baan, gezin, persoonlijke activiteiten en vrijwilligerswerk in de kerk en in de maatschappij. Sommige echtparen zien elkaar steeds minder naarmate hun verantwoordelijkheden toenemen. De tijd tikt voorbij en de echtelieden gaan op in andere zaken; het huwelijk wordt minder belangrijk dan eerst en de relatie lijdt eronder. Vriendelijke daden nemen af of blijven helemaal achterwege, de communicatie wordt minder frequent en boeiend, en uitingen van genegenheid en liefde raken steeds meer op de achtergrond. Echtparen worden nonchalant in hun conversaties en gedrag. De romantiek ebt weg en de huwelijksrelatie begint te tanen.
Ouderling Marlin K. Jensen van de Zeventig heeft gewaarschuwd dat de duivel een rol speelt wanneer de prioriteiten steeds meer buiten het huwelijk komen te liggen: ‘Verleidelijke stemmen zullen tot ons spreken over wereldse prestaties en aanwinsten waardoor wij op een gevaarlijk zijspoor terecht kunnen komen waarvan we alleen met de grootste moeite kunnen terugkeren. Kleine, ogenschijnlijk onbelangrijke keuzen onderweg hebben grote gevolgen voor onze uiteindelijke bestemming.’4 Maar al te vaak ruilen mannen en vrouwen de beloften van vrede, geluk en eeuwig leven in voor een kans op voorbijgaande prestige, macht en eer. Onbeduidende keuzes stapelen zich op tot sommige mensen beseffen dat ze het dierbaarste hebben verloren.
Een andere aanpak
President Spencer W. Kimball heeft dit probleem beschreven: ‘Veel mensen (…) hebben toegestaan dat hun huwelijk afgezaagd, zwak en goedkoop is geworden. (…) Zulke mensen moeten hun relatie opnieuw evalueren, elkaar opnieuw het hof maken, genegenheid laten blijken, vriendelijk en attent zijn, zodat hun huwelijk weer prachtig en liefdevol kan groeien.’5 Om deze uitholling van het huwelijk tegen te gaan, adviseerde hij echtparen om hun liefde te blijven ontwikkelen: ‘Onze liefde [kan] niet eeuwig duren als we die niet voortdurend voeden met porties genegenheid, respect, bewondering, dankbaarheid en onbaatzuchtigheid.’6
Het Eerste Presidium en het Quorum der Twaalf Apostelen hebben verklaard dat ‘het gezin centraal staat in het plan van de Schepper voor de eeuwige bestemming van zijn kinderen.’7 In de Schriften staat: ‘Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten, en zijn vrouw aankleven’ (Mozes 3:24). Aangezien het gezin centraal staat in het plan van de Schepper, stellen zij die Hem willen gehoorzamen hun huwelijk en gezin centraal in hun eigen leven. Hoewel veel andere bezigheden in het leven de moeite waard zijn, moeten die niet zo belangrijk worden dat ze een echtpaar ervan weerhouden om de nodige tijd en energie in de verrijking van hun relatie te steken. Als de man en de vrouw elkaar en hun huwelijk voorrang geven boven andere zaken, ervaren ze vrede en geluk en uiteindelijk een eeuwige huwelijksrelatie.
Het evangelie van Jezus Christus helpt mensen om van hun huwelijk een hoge prioriteit te maken. Wat prioriteiten betreft, komt het huwelijk direct na de liefde voor God. Zuster Marjorie P. Hinckley somde de prioriteiten op van de man met wie ze trouwde: ‘Bij het naderen van onze trouwdag wist ik zeker dat Gordon van me hield. Maar ik wist ook dat ik bij hem nooit op de eerste plaats zou komen. Ik wist dat ik op de tweede plaats zou komen in zijn leven en dat de Heer op de eerste plaats kwam. En dat was oké.’8
Als een man en een vrouw God liefhebben en zijn geboden onderhouden, hebben ze ook elkaar lief en koesteren en behandelen ze elkaar met respect. Ze komen de verbonden na die ze hebben gesloten. God liefhebben en dienen is hun eerste prioriteit; hun partner liefhebben en dienen komt direct daarna op de tweede plaats of hoort zelfs bij de eerste prioriteit. Met hun liefde voor God neemt ook hun vermogen toe om elkaar lief te hebben, en wordt hun voornemen om trouw te zijn aan het huwelijk onwrikbaar.
Net zoals onbeduidende beslissingen mensen uit het huwelijk kunnen weglokken, zijn kleine en ogenschijnlijk onbeduidende daden van vriendelijkheid, mededogen en liefde in staat om emotionele wonden te helen en een stevige basis te leggen voor een gezonde en rijke relatie.
President Faust heeft gezegd: ‘Bij het verrijken van ons huwelijk zijn de kleine dingen belangrijk. Daartoe horen de voortdurende waardering voor elkaar en een attente uiting van dankbaarheid, maar ook de wederzijdse aanmoedigingen om elkaar te helpen groeien. Het huwelijk is een gezamenlijke tocht naar het goede, mooie en goddelijke.’9
Mannen en vrouwen verrijken hun huwelijk als ze hun relatie op het evangelie baseren, tijd nemen voor elkaar, samen plezier maken, vaak en positief met elkaar praten, en vriendelijke daden verrichten.
Het evangelie van Jezus Christus centraal stellen in uw huwelijk
President Faust heeft gezegd: ‘Er is één factor boven alle andere waardoor man en vrouw op een echte, heilige en geestelijke manier verenigd zullen worden. En dat is de goddelijke tegenwoordigheid in het huwelijk.’10
President Spencer W. Kimball heeft gezegd dat echtparen veel geluk zullen ervaren als ze de Heer en elkaar meer liefhebben dan zichzelf en als ze geregeld naar de tempel gaan, samen bidden, naar de kerk gaan, rein leven en samenwerken aan de opbouw van Gods koninkrijk.11
Als man en vrouw hun relatie baseren op het evangelie van Jezus Christus, komt dat hun huwelijk en persoonlijke leven ten goede. Echtparen dienen in de ochtend en in de avond samen te bidden, in de Schriften te lezen en wekelijks gezinsavond te houden.
Het evangelie leert mensen om elkaar lief te hebben en te dienen en ‘elkaars lasten te dragen’ (Mosiah 18:8). Als mensen de naam van Christus op zich nemen, sluiten ze een verbond om anderen op die manier lief te hebben. Een christelijke houding en christelijke daden voeden en versterken de huwelijksrelatie als echtparen hun verbonden nakomen.
President Faust heeft gezegd dat een van de grootste bronnen van geluk ‘het gezelschap van een heilig en goddelijk Persoon is. (…) Geestelijke eenheid is het anker.’ Hij heeft gezegd: ‘Het aantal echtscheidingen neemt toe omdat het huwelijk in veel gevallen de verrijking ontbeert van de heilige zegeningen die uit het onderhouden van de geboden van God voortkomen. Het is een gebrek aan geestelijke voeding.’12
Tijd maken voor elkaar
Man en vrouw dienen voortdurend naar manieren te zoeken om hun relatie te voeden. Vaak zijn de bezigheden die tijd en energie opslorpen, ook goede bezigheden. Een opleiding volgen, hard werken, kinderen grootbrengen, kerkroepingen vervullen, en voldoen aan maatschappelijke en militaire verplichtingen snoepen allemaal tijd af van het huwelijk en het gezin.
President Gordon B. Hinckley heeft kerkleiders als volgt gewaarschuwd: ‘Het is het noodzakelijk dat u uw gezin niet verwaarloost. Geen enkel bezit is waardevoller. (…) Het is uiteindelijk deze familierelatie die we met ons mee naar het volgende leven nemen.’13
Soms moet men moeilijke beslissingen nemen. Als geluk en stabiliteit in het huwelijk in het geding zijn, is het wellicht nodig om een lucratieve, tijdrovende baan op te offeren en financiële en persoonlijke doelen uit te stellen. Zelfs het dienstbetoon aan anderen dient mogelijk te worden teruggeschroefd om tijd vrij te maken voor deze heiligste relatie.
President Hinckley heeft de volgende raad gegeven: ‘Bespreek samen met [uw gezin] hoeveel tijd u met hen zult doorbrengen en wanneer. En houd u daar dan ook aan. Probeer er niets tussen te laten komen. Beschouw die tijd als heilig. Beschouw die tijd als bindend. Beschouw die tijd als welverdiende ontspanning.
‘Houd de maandagavond vrij voor de gezinsavond. Breng ook een avond alleen met uw vrouw door. En plan wat tijd voor het hele gezin.’14
Plezier hebben samen
Kerkleiders hebben aangegeven dat ontspanning het gezinsleven verrijkt. Het Eerste Presidium en het Quorum der Twaalf hebben ‘gezonde ontspanning’ als een van de beginselen voor een geslaagd huwelijk en een hecht gezin genoemd.15
De psychologen Howard Markman, Scott Stanley en Susan Blumberg zijn tot de conclusie gekomen dat echtparen in een problematische relatie elkaar niet opeens onaantrekkelijk zijn gaan vinden. Ze kwamen erachter dat ‘de hoofdreden waarom echtparen elkaar minder aantrekkelijk gaan vinden, komt doordat ze de dingen verwaarlozen die ze juist zo aantrekkelijk voor elkaar hebben gemaakt: vriendschap en plezier.’16 Ze raden echtparen aan om tijd in te ruimen voor ontspanning, en in die tijd geen problemen proberen op te lossen.17
De schrijfster Susan Page heeft gezegd dat ‘sociale wetenschappers die onderzoek hebben gedaan naar de besteding van vrije tijd, de conclusie staven die ik uit mijn vraaggesprekken [met mensen die gelukkig zijn] heb getrokken: mannen en vrouwen die samen vrije tijd doorbrengen, zijn vaak tevredener met hun huwelijk dan zij die dat niet doen.’18
Page schrijft dat echtparen met wie ze een vraaggesprek heeft gehouden, veel dingen samendoen: ‘Ze doen aan dansen, hardlopen of fitness, wandelen, skiën of volleybal, (…) gaan uit eten, naar de film, naar een voorstelling, ontvangen gasten thuis, doen spelletjes enzovoort.’ Ze voegt eraan toe dat ‘televisiekijken voor de meeste echtparen niet als gezamenlijke ontspanning werd meegeteld, tenzij ze samen naar een speciaal programma zaten te kijken.’19
Markman, Stanley en Blumberg maakten melding van activiteiten zoals lichaamsbeweging, zwemmen, wandelen, yoga, tikkertje, koken, zeeschelpen verzamelen, films kijken, samen iets drinken en praten (uitwisselen van doelen, dromen, plannen, verwachtingen, complimenten).20 De activiteiten doen er minder toe dan de houding van het echtpaar zelf. Samen klusjes in huis doen kan ook leuk zijn. De leukste activiteiten kosten vaak niets.
Als echtparen activiteiten overwegen die ze samen kunnen doen, vertel ze dan niet alleen te denken aan dingen die ze allebei leuk vinden. Als de echtgenoten om de beurt iets kiezen om samen te doen, leren ze elkaar beter te begrijpen en breiden ze zo hun eigen belangstelling uit. Hun gewilligheid om iets nieuws te proberen en elkaar te steunen zal hun huwelijk verrijken. Mannen en vrouwen hoeven de goede dingen die ze doen niet op te geven; ze kunnen veel van die dingen samen doen en erover praten.
President Ezra Taft Benson heeft gezegd dat de gezinsavond een goede tijd is om als gezin iets leuks te doen: ‘De gezinsavond is een hulpmiddel om iedere week samen te ontspannen, te werken, te zingen, spelletjes te doen, iets lekkers te nuttigen en te bidden. Net als de stalen schakels van een ketting, zal deze gewoonte de gezinsbanden versterken, in liefde, trots, traditie, kracht en trouw.’21
Vaak en positief met elkaar praten
Ouderling Russell M. Nelson van het Quorum der Twaalf heeft het belang van geregelde communicatie beklemtoond: ‘Sommige echtparen lijken niet naar elkaar te luisteren. De tijd nemen om te praten is essentieel om de communicatielijnen intact te houden. Als het huwelijk zo’n belangrijke relatie in het leven is, dan verdient het ook een belangrijk deel van onze aandacht! Toch krijgen minder-belangrijke afspraken vaak voorrang, en blijft er maar weinig tijd over om naar een dierbare partner te luisteren.’22
President Faust heeft gezegd: ‘Een huwelijk kan verdiept worden door betere communicatie. (…) We communiceren op duizend verschillende manieren, zoals door een glimlach, even door het haar te strijken, een lichte aanraking, iedere dag “ik hou van je” te zeggen, en de man “je bent zo knap” te zeggen. Andere belangrijke woorden zijn: “Het spijt me.” Luisteren is een uitstekende manier om te communiceren.’23
In les 2 wordt verwezen naar het onderzoek van John Gottman. Hij kwam tot de conclusie dat succesvolle echtparen positief met elkaar omgaan door belangstelling, genegenheid en waardering voor elkaar te tonen, attent voor elkaar te zijn, bezorgdheid en empathie te tonen, het standpunt van de partner te accepteren, speels te zijn en samen plezier te maken.24
In haar onderzoek naar geslaagde, gelukkige huwelijken kwam Susan Page ook tot de ontdekking dat effectieve communicatie een essentiële rol speelt. Echtparen met een gelukkig huwelijk ‘hadden relatief weinig impasses in de communicatie; ze praatten met gemak over moeilijke onderwerpen; ze hadden het idee dat ze elkaar begrepen; ze hielden maar weinig voor elkaar verborgen; en ze konden vertrouwen op hun vermogen om conflicten op te lossen.’ Page ontdekte dat sommige echtparen nooit regels voor communicatie hadden geleerd, maar ze intuïtief leken te volgen. Anderen hebben vaardigheden geleerd uit boeken, artikelen, workshops, toespraken of van therapeuten.25
Vriendelijke daden verrichten
President Gordon B. Hinckley heeft het belang van vriendelijkheid tussen man en vrouw als volgt beklemtoond: ‘Als elke man en elke vrouw voortdurend alles in het werk zou stellen om te zorgen voor het gemak en geluk van zijn of haar huwelijkspartner, zouden er weinig of geen echtscheidingen zijn. Er zouden geen ruzies zijn. Er zouden geen beschuldigingen geuit worden. Er zouden geen woede-uitbarstingen zijn. Liefde en zorg zouden de plaats innemen van mishandeling en gemeenheid.’
President Hinckley heeft de mannen in de kerk aangespoord om de vrouwen in hun leven te helpen zodat ze hun talenten en andere sterke eigenschappen oefenen en ontwikkelen: ‘De vrouwen in ons leven [hebben] bepaalde eigenschappen, goddelijke eigenschappen, waarmee zij de mensen om hen heen in vriendelijkheid en liefde de hand reiken. Wij kunnen dat aanmoedigen door hen in de gelegenheid te stellen hun talenten en impulsen te uiten. Toen we al oud waren, zei mijn geliefde metgezellin op een avond zachtjes tegen me: “Je hebt me altijd vleugels gegeven, en daar heb ik je lief om.”’26
De hofmakerij van vóór het huwelijk is na de huwelijksvoltrekking van nog groter belang. Man en vrouw helpen elkaar om te gaan met de moeilijkheden van het leven door oprecht respect, vriendelijkheid en genegenheid voor elkaar te tonen. Relaties hebben vaak enorm te lijden als deze elementen ontbreken. Voortdurende vriendelijke daden en uitingen van liefde scheppen een sterke, blijvende band tussen een man en een vrouw.
Huwelijksgeluk
Huwelijksrelaties bloeien op als man en vrouw liefde en waardering voor elkaar tonen. Vriendelijke, attente en liefdevolle daden vormen een essentiële voedingsbodem. Deze voedingsbodem geeft mensen de nodige energie en motivatie om hun hoogste potentieel te bereiken. Een man en vrouw moeten niet verwachten dat alles altijd goed zal gaan. Maar als ze elkaar liefhebben en respecteren, vinden ze meer geluk in hun huwelijk. President Faust heeft gezegd: ‘Geluk in het huwelijk en als ouder kan meer dan duizendmaal groter zijn dan enige andere vorm van geluk.’27
Echtparen vinden meer geluk als ze leven volgens het evangelie, zich houden aan de geïnspireerde leringen van kerkleiders en degelijke beginselen en vaardigheden voor de ontwikkeling van goede relaties toepassen. Er zal sprake zijn van moeilijkheden. Maar echtparen kunnen hoop putten uit de woorden van president Spencer W. Kimball: ‘Als er moeilijkheden zijn, faalt u pas als u het niet meer blijft proberen!’28Volharding leidt tot het beloofde geluk in dit leven en tot het eeuwige leven als gezin in de wereld hierna.