Hulpbronnen voor het gezin
Les Drie: Gelijkwaardigheid en Eenheid Bevorderen


Les Drie

Gelijkwaardigheid en Eenheid Bevorderen

‘In het plan van de heer is de man noch de vrouw inferieur of superieur aan de partner.’

President Gordon B. Hinckley

Doelen van de les

Help deelnemers in deze les met het volgende:

  • Begrijpen dat man en vrouw elkaar in het huwelijk als gelijkwaardige partners dienen lief te hebben en voor elkaar te zorgen.

  • Opvattingen en gedrag die ongelijkwaardigheid en onrechtvaardige heerschappij bevorderen nalaten.

  • Begrijpen dat ze de meeste vreugde ervaren als ze elkaar aanvullen en uitdagingen samen het hoofd bieden.

Ons volledige potentieel verwezenlijken

Het Eerste Presidium en het Quorum der Twaalf Apostelen hebben verklaard dat man en vrouw de plicht hebben om ‘van elkaar (…) te houden, en voor elkaar (…) te zorgen’ en ‘elkaar als gelijkwaardige partners (…) te helpen’.1

President Gordon B. Hinckley heeft de noodzaak voor eenheid en gelijkwaardigheid tussen man en vrouw als volgt beklemtoond: ‘In het partnerschap van het huwelijk is niemand inferieur of superieur. De vrouw gaat niet voor de man, en de man gaat niet voor de vrouw. Ze staan zij aan zij als zoon en dochter van God, die op een eeuwige reis zijn.’

Hij heeft gezegd dat mannen en vrouwen rekenschap aan God moeten afleggen voor de wijze waarop ze elkaar behandelen: ‘Ik ben ervan overtuigd dat als wij voor de rechterstoel van God staan er weinig gezegd zal worden over de rijkdom die we in het leven vergaard hebben of de eer die we gekregen hebben. Maar er zullen diepgaande vragen zijn over onze huiselijke relaties. En ik ben ervan overtuigd dat alleen zij die hun hele leven liefde, respect en waardering hebben getoond voor hun partner en kinderen van onze eeuwige Rechter de volgende woorden zullen horen: “Wél gedaan, gij goede en getrouwe slaaf (…); ga in tot het feest van uw heer.” (Matteüs 25:21.)’2

Jezus Christus gaf ons een model van eenheid in het hogepriesterlijk gebed dat Hij uitsprak voordat Hij gekruisigd werd. Hij bad dat zij die in Hem geloven ‘allen één zijn, gelijk Gij, Vader, in Mij en Ik in U, dat ook zij in Ons zijn’ (Johannes 17:21).

Ouderling Henry B. Eyring van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd dat dit ideaal van eenheid een gebod en een noodzaak is: ‘De Heiland van de wereld, Jezus Christus, zei van hen die deel van zijn kerk uitmaken: “Zijt één; en indien gij niet één zijt, zijt gij de mijnen niet” (LV 38:27). En tijdens de schepping van man en vrouw, was eenheid in het huwelijk niet gegeven als hoop, maar als een gebod! “Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zijn vrouw aanhangen, en zij zullen tot één vlees zijn” (Genesis 2:24). Onze hemelse Vader wil dat we één zijn. Die eenheid van liefde is niet alleen idealistisch, maar noodzakelijk.’3

Toen zuster Sheri Dew werkzaam was in het algemeen ZHV-presidium, heeft zij gezegd dat eenheid essentieel is in het patroon van de Heer voor echtparen: ‘Onze Vader wist precies wat Hij deed toen Hij ons schiep. Hij maakte ons voldoende hetzelfde om van elkaar te houden, maar zo verschillend dat we onze krachten en rentmeesterschappen moesten bundelen om een geheel te vormen. Geen man of vrouw is volmaakt of compleet zonder de ander. Daarom zal in een huwelijk (…) het volle potentieel waarschijnlijk pas worden waargemaakt als echtgenoten (…) doelgericht samenwerken en elkaars kracht respecteren en erop vertrouwen.’4

Het probleem van ongelijkwaardigheid

In een onderzoek onder ruim 20.000 echtparen ontdekten David Olson en Amy Olson dat moeite met een gelijkwaardige verdeling van de leiding het grootste struikelblok voor een gelukkig huwelijk vormde. Daarentegen bleken drie van de tien sterkste punten in een gelukkig huwelijk met een gelijkwaardige verdeling van de leiding van doen te hebben.

In dit onderzoek was 93 procent van de 21.501 getrouwde stellen het eens met de uitspraak: ‘We vinden het moeilijk om de leiding gelijkwaardig te verdelen.’ Drie van de andere tien meest voorkomende struikelblokken voor een gelukkig huwelijk hebben ook te maken met ongelijkwaardigheid en gebrek aan eenheid: ‘Mijn partner is te negatief of te kritisch’ (83 procent), ‘Ik voel me uiteindelijk altijd verantwoordelijk voor het probleem’ (81 procent) en ‘Onze verschillen lijken nooit te worden opgelost’ (78 procent).

Op basis van een schaal voor huwelijksgeluk kwamen uit het onderzoek 5153 echtparen als gelukkig en 5127 echtparen als ongelukkig uit de bus. Uit het onderzoek bleek ook dat minimaal drie van de tien sterkste punten in een gelukkig huwelijk met de verdeling van de leiding samenhingen: ‘We zijn creatief in het omgaan met onze verschillen’ (78 procent), ‘Mijn partner is zelden te overheersend’ (78 procent) en ‘We bespreken hoe we ons geld uitgeven’ (89 procent).5

Helaas misbruiken sommige mensen hun gezag en proberen de partner en hun kinderen te overheersen. In de gevangenis te Liberty schreef de profeet Joseph Smith: ‘Wij hebben door droeve ervaring geleerd dat het de aard en neiging is van bijna alle mensen dat zij, zodra zij een weinig gezag krijgen, zoals zij veronderstellen, onmiddellijk onrechtvaardige heerschappij beginnen uit te oefenen’ (LV 121:39).

Onder kerkleden komt onrechtvaardige heerschappij het vaakst voor bij mannen of vrouwen die beslissingen willen nemen, problemen willen oplossen, geldzaken willen beheren en de kinderen willen opvoeden zonder de partner daarin als gelijkwaardige te betrekken. De kwalijkste vormen van onrechtvaardige heerschappij zijn partner- en kindermishandeling.

President Hinckley heeft partnermishandeling en ander vernederend of beledigend gedrag afgekeurd, vooral door dragers van het priesterschap:

‘Wat is het tragisch en afschuwelijk als iemand zijn vrouw mishandelt. Elke man in deze kerk die zijn vrouw mishandelt, haar vernedert, haar beledigt, onrechtvaardige heerschappij over haar uitoefent, is niet waardig om het priesterschap te dragen. Ook al is hij geordend, de hemelen zullen zich terugtrekken, de Geest van de Heer wordt bedroefd, en het is gedaan met het priesterschapsgezag van die man. (…)

‘Broeders, als er onder mijn gehoor mannen zijn die zich schuldig maken aan dergelijk gedrag, dan roep ik u tot bekering. Ga op uw knieën en vraag de Heer om vergeving. Bid Hem om de kracht om uw tong en uw harde hand in bedwang te houden. Vraag ook uw vrouw en uw kinderen om vergeving.’6

Gelijkwaardigheid bevorderen

Gelijkwaardigheid in het huwelijk vergt van sommige mannen en vrouwen dat ze bestaande denk- en gedragspatronen moeten veranderen en bedenken dat de vreugde van de resulterende eenheid dat ruimschoots de moeite waard zal maken. Door volgens het evangelie van Jezus Christus te leven kunnen echtparen een gelukkige, liefdevolle band met elkaar hebben. De apostel Paulus heeft gezegd dat elke man ‘zijn eigen vrouw zó [moet] liefhebben als zichzelf’ en dat elke vrouw respect of ‘ontzag [moet] hebben voor haar man’ (Efeziërs 5:33). Jezus verklaarde tot zijn discipelen: ‘Een nieuw gebod geef Ik u, dat gij elkander liefhebt; gelijk Ik u liefgehad heb, dat gij ook elkander liefhebt’ (Johannes 13:34). De Heer heeft ook geboden: ‘Zijt één; en indien gij niet één zijt, zijt gij de mijnen niet’ (LV 38:27). De volgende richtlijnen zullen mannen en vrouwen helpen om deze gelijkwaardigheid en eenheid in hun huwelijk te bereiken.

Elkaar als gelijkwaardige partners respecteren en liefhebben

President Gordon B. Hinkley heeft echtelieden voorgehouden om ‘zij aan zij met respect, waardering en liefde voor elkaar [te wandelen]. In het plan van de Heer is de man noch de vrouw inferieur of superieur aan de partner.’7 President Howard W. Hunter heeft uitgelegd: ‘Een priesterschapsdrager aanvaardt zijn vrouw als zijn vennoot in de leiding van het huisgezin en geeft haar alle informatie en volledige medezeggenschap in alle beslissingen aangaande het gezin. (…) Het was Gods bedoeling dat de vrouw een hulpe voor haar man zou zijn, met andere woorden, een gezellin die gelijkwaardig is en noodzakelijk is voor een vol deelgenootschap.’8

President Hinckley heeft gezegd dat een begrip van Gods relatie met zijn kinderen ons helpt om ons gepast te gedragen: ‘Als men erkent dat man en vrouw gelijkwaardig zijn, als men erkent dat ieder kind dat in de wereld geboren wordt een kind van God is, dan volgt er een groter besef van de plicht om te verzorgen, te helpen, lief te hebben met een standvastige liefde voor hen voor wie wij verantwoordelijk zijn.’9

President Spencer W. Kimball heeft het belang van onzelfzuchtigheid beklemtoond: ‘Volledige onbaatzuchtigheid garandeert nog een andere bijdrage aan een succesvol huwelijk. Als iemand voortdurend het belang en het geluk van de ander voor ogen heeft, zal de liefde in het huwelijk steeds verder en sterker groeien.… De belangrijkste voedingsmiddelen voor liefde zijn: voorkomendheid, vriendelijkheid, attentheid, zorgzaamheid, genegenheid, waardering, bewondering, trots, kameraadschap, vertrouwen, geloof, partnerschap, gelijkwaardigheid en wederzijdse afhankelijkheid.’10

Presideren in rechtschapenheid

In het citaat op pagina 24 keurt president Hinckley mishandeling in het huwelijk streng af. Hij heeft verklaard dat iemand die ‘onrechtvaardige heerschappij over [zijn vrouw] uitoefent, niet waardig is om het priesterschap te dragen.’11 De Heer heeft gezegd dat relaties gebaseerd moeten zijn op rechtschapenheid, overreding, lankmoedigheid, mildheid, zachtmoedigheid, liefde en vriendelijkheid. (Zie LV 121:41–42.)

Het Eerste Presidium en het Quorum der Twaalf hebben de rol van de vader in het gezin als volgt omschreven: ‘Volgens het goddelijk plan behoort de vader zijn gezin met liefde en in rechtschapenheid te presideren. Hij heeft tot taak te voorzien in de behoeften en de bescherming van zijn gezin.’12 Ouderling L. Tom Perry van het Quorum der Twaalf heeft uitgelegd dat rechtschapen leiderschap eenheid en gelijkwaardigheid tussen de huwelijkspartners inhoudt: ‘Broeders, vergeet niet dat in uw rol als leider thuis, uw vrouw uw partner is. (…) Vanaf het begin heeft God tegen de mens gezegd dat het huwelijk een eenheid van man en vrouw is. (Zie Genesis 2:24.) Daarom is er geen directeur en adjunct-directeur in het gezin. Een echtpaar werkt voortdurend samen aan het welzijn van hun gezin. Ze zijn verenigd in woord en daad als ze het gezin leiden en besturen. Ze staan op gelijke voet. Ze plannen en organiseren samen en unaniem de aangelegenheden van het gezin.’13

Overheersend gedrag onderkennen en bijsturen

Anderen rondcommanderen lijkt misschien wel efficiënt, maar zorgt vaak voor gevoelens van wrok en weerstand, vooral bij leden van het gezin. Als echtgenoten de neiging hebben om over anderen te heersen, kunnen ze zichzelf leren bijsturen in wat ze denken, in wat ze doen en in wat ze zeggen. De genoemde eigenschappen in Leer en Verbonden 121:41–42 zullen hen daarbij helpen.

De leiding nemen is nuttig en nodig in sommige situaties, zoals op het werk. Leerkrachten, managers, politieagenten en anderen moeten het heft in handen nemen om orde te scheppen of werkdoelen te halen. Maar de leiding nemen is niet hetzelfde als over anderen heersen. Anderen proberen te overheersen zorgt vaak voor problemen die moeilijker op te lossen zijn dan de inspanningen die men zich moet getroosten om een goede verstandhouding te creëren. Leden van de kerk hebben een verbond gesloten om Jezus Christus te volgen en te doen wat Hij zou doen. De Heiland onderrichtte anderen. Hij gebruikte overreding en lankmoedigheid, geen manipulatie of dwang.

Gedachten en Opvattingen Over Controlerend Gedrag Onderkennen en Bijstellen

Gedachten liggen aan vrijwel alle gevoelens en gedragingen ten grondslag. Een echtgenoot met een grote controlebehoefte denkt misschien bewust of onbewust: ‘Mijn vrouw mag niets doen zonder mijn toestemming, en daar hoort geld uitgeven ook bij. Zij kan niet goed met geld omgaan.’ Een echtgenote met een grote controlebehoefte denkt misschien: ‘Als ik wil dat iets goed gaat, moet het op mijn manier gebeuren. Ik kan het aan niemand anders toevertrouwen.’

Dergelijke gedachten dienen te worden onderkend en bijgesteld om iemand zijn gedrag te laten veranderen. Een goede manier om automatische gedachten bij uzelf te herkennen is ‘waarom’-vragen stellen. Een vrouw kan zichzelf bijvoorbeeld de vraag stellen: ‘Waarom wil ik niet dat mijn man de rekeningen betaalt?’ Wellicht komt de volgende automatische gedachte dan in haar op: ‘Als hij de rekeningen onder zijn neus krijgt, zal hij kritiek leveren op de uitgaven die ik doe.’ Of ze denkt: ‘Hij maakt altijd fouten, en dat kunnen we ons op financieel gebied niet veroorloven.’ Soms zijn die gedachten terecht, maar vaak zijn ze dat niet. Als de vrouw haar man zou vertellen over haar angsten, komt ze er wellicht achter dat die angsten overdreven zijn en dat haar man juist goed kan bijdragen in het beheren van de financiën.

Samen beslissingen nemen

In een gezond huwelijk nemen de man en de vrouw sommige beslissingen zelf en andere samen. Ze dienen samen beslissingen te nemen die hun beiden of anderen in het gezin aangaan. Sommige huwelijkspartners zien het nemen van beslissingen als een gevecht dat de een wint en de ander verliest. Met een beetje moeite en gewilligheid om te praten, kunnen partners vaak beslissingen nemen die voor beiden acceptabel zijn zodat niemand verliest.

Echtgenoten moeten hun blik vaak leren richten op de behoeften van de partner en de kinderen in plaats van alleen die van zichzelf. Beslissingen die een partner neemt, hebben bijna altijd gevolgen voor het hele gezin. President Kimball heeft uitgelegd:

‘Vóór het huwelijk is iedereen vrij om te doen en laten wat hij of zij wil, het leven naar beste weten te organiseren en alle beslissingen zelf te nemen. Man en vrouw moeten voor het huwelijk letterlijk en volledig beseffen dat het welzijn van het nieuwe gezinnetje het welzijn van de individuele huwelijkspartner altijd te boven gaat. Beiden moeten “ik” en “mijn” vervangen door “wij” en “onze”. Bij iedere beslissing moet bedacht worden dat er twee of meer mensen bij betrokken zijn. Als de vrouw nu belangrijke beslissingen moet nemen, zal zij overwegen wat voor invloed die op de ouders, de kinderen, het gezin en hun geestelijk leven zullen hebben. Als de man een beslissing moet nemen inzake zijn beroep, sociale leven, vrienden of hobby, moet hij beseffen dat hij deel uitmaakt van een gezin en dat hij het welzijn van de hele groep moet overwegen.’14

Echtelieden kunnen leren één te zijn als ze de Heer volgen. Ouderling Eyring heeft uitgelegd dat de Geest voor eenheid zorgt: ‘Als mensen die Geest [de Heilige Geest] bij zich hebben, kunnen we eensgezindheid verwachten. De Geest plaatst het getuigenis van waarheid in ons hart, waardoor zij, die anderen in dat getuigenis laten delen, verenigd worden. De Geest van God brengt nooit onenigheid voort. (Zie 3 Nephi 11:29.)’15 Als echtgenoten elkaar met geduld, zachtmoedigheid, mildheid, liefde, vriendelijkheid en kennis bejegenen, genieten ze het gezelschap van de Heilige Geest, Die hen tot elkaar brengt en één in doel en streven zal maken. Deze invloed zal bijdragen aan het nemen van verstandige en juiste beslissingen.

Ook geldt dat als de huwelijkspartners samen beslissingen nemen, het vertrouwen toeneemt dat in situaties waarin een van de partners alleen moet beslissen, die beslissing ook de opvatting van de andere partner zal weerspiegelen.

Volharden

Vastgeroeste denk- en gedragspatronen zijn vaak moeilijk te veranderen. Oude gewoontes zijn moeilijk te doorbreken, maar met de nodige volharding is dat wel mogelijk.

Veranderingen treden eerder op als beide partners zich volop inzetten voor een betere relatie. Goede bedoelingen verzanden vaak al snel als het echtpaar zich niet voorneemt om de nieuwe manier van omgaan met elkaar voort te zetten. De volgende factoren helpen ook om veranderingen door te voeren:

  • De noodzaak voor verandering inzien.

  • Het verlangen om te veranderen aan de huwelijkspartner of aan anderen kenbaar maken.

  • De partner en anderen toezeggen dat een en ander gaat veranderen.

  • Een specifiek plan opstellen, met tussenstappen en -doelen, om positieve veranderingen in het dagelijkse leven door te voeren.

  • Zorgen voor een netwerk van steun (anderen die de persoon in zijn of haar pogingen om te veranderen aanmoedigen).

  • Verantwoording afleggen over de geboekte vooruitgang, bijvoorbeeld aan de huwelijkspartner, aan de bisschop of aan vrienden.

Als de man en de vrouw tijd en energie steken in het bevorderen van de eenheid en de gelijkwaardigheid, maken ze zowel individueel als als echtpaar vooruitgang en laten ze hun huwelijk weer opbloeien. Zij zullen ook meer liefde en respect voor elkaar ontwikkelen.

Eensgezind handelen en vreugde ervaren

Als echtelieden in liefde en eenheid als gelijkwaardige partners samenwerken, zijn de resultaten synergetisch — hun gezamenlijke inspanningen zijn groter dan de som van de individuele inspanningen. Ouderling Richard G. Scott heeft het volgende gezegd over de kracht die voortkomt uit de samenvoeging van de aanvullende capaciteiten van de man en de vrouw zoals de Heer dat bedoelt: ‘Voor het grootste geluk en de hoogste productiviteit in dit leven zijn zowel man als vrouw nodig. Beiden zetten zich in, elkaar daarbij aanvullend. (…) Gebruiken [zij] die eigenschappen zoals de Heer ze bedoeld heeft, dan stelt dat een echtpaar in staat om als een eenheid te denken, te handelen en zich gezamenlijk te verheugen — om samen moeilijkheden tegemoet te treden en ze als een eenheid te overwinnen, om te groeien in liefde en begrip, en door tempelverordeningen samengebonden te worden tot een eeuwige eenheid. Dat is het plan.’17

President Ezra Taft Benson heeft het belang van dienstbetoon voor een gelukkig huwelijk en persoonlijke vooruitgang onderstreept: ‘Het geheim van een gelukkig huwelijk is God en elkaar dienen. Het doel van het huwelijk is eenheid, maar ook zelfontwikkeling. Hoe meer we elkaar dienen, hoe groter onze geestelijke en emotionele groei zal zijn.’18

Noten

  1. ‘Het gezin: een proclamatie aan de wereld’, De Ster, januari 1996, p. 93.

  2. Liahona, juli 2002, p. 60.

  3. De Ster, juli 1998, p. 74.

  4. Liahona, januari 2002, p. 13.

  5. David H. Olson en Amy K. Olson, Empowering Couples: Building on Your Strengths (Minneapolis: Life Innovations, Inc., 2000), pp. 6–9. Meer informatie is beschikbaar op www.prepare-enrich.com. Deze website is niet gelieerd aan de kerk, en de vermelding hiervan betekent ook niet dat de kerk die onderschrijft.

  6. Liahona, juli 2002, p. 60.

  7. Teachings of Gordon B. Hinckley (Salt Lake City: Deseret Book, 1997), p. 322.

  8. Conference Report, oktober 1994, p. 68; of Ensign, november 1994, pp. 50–51.

  9. De Ster, januari 1999, p. 85.

  10. ‘Oneness in Marriage’, Ensign, maart 1977, p. 5.

  11. Liahona, juli 2002, p. 60.

  12. ‘Het gezin: een proclamatie’, De Ster, januari 1996, p. 93.

  13. Liahona, mei 2004, p. 71.

  14. ‘Oneness in Marriage’, Ensign, maart 1977, p. 4.

  15. De Ster, juli 1998, p. 75.

  16. Aangepast overgenomen uit Brent Barlow, Twelve Traps in Today’s Marriage and How to Avoid Them (Salt Lake City: Deseret Book, 1986), pp. 99–100, en uit Richard B. Stuart, Helping Couples Change: A Social Learning Approach to Marital Therapy (New York: Guilford Press, 1980), pp. 266–267.

  17. De Ster, januari 1997, p. 70.

  18. Conference Report, oktober 1982, p. 86; of Ensign, november 1982, p. 60.

Gelijkwaardigheid in de huwelijksrelatie

Beoordeel uzelf en hoe uw partner u volgens u zou beoordelen in elk van de volgende relatieaspecten, aan de hand van de volgende schaal: 1—Nooit, 2—Af en toe, 3—Soms, 4—Vaak, 5—Altijd.

Mijn eigen beoordeling

Relatieaspecten

Hoe volgens mij mijn partner mij zal beoordelen in dit aspect

Nooit

Altijd

Nooit

Altijd

1

2

3

4

5

Ik geef leiding in ons gezin volgens de richtlijnen in de Schriften.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik ben liefdevol naar mijn partner en kinderen, en zij voelen mijn liefde voor hen.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik respecteer de leden van het gezin en ben niet boos of agressief.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Mijn grootste prioriteit in het huwelijk is mijn partner liefdevol en vriendelijk behandelen.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik leef zó dat mijn partner eeuwig bij mij wil zijn.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik behandel mijn partner als een gelijkwaardige partner.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik leef zó dat de invloed van de Geest bij ons thuis wordt uitgenodigd.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik probeer problemen op te lossen door ze samen te bespreken.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik probeer begrip en respect te hebben voor de gedachten en gevoelens van mijn partner.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik respecteer de behoefte van mijn partner aan ruimte en privacy.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Wij beslissen als gelijkwaardige partners hoe het geld wordt besteed.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Wij zijn allebei verantwoordelijk voor huishoudelijke taken als we thuis zijn.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Ik probeer mijn partner de tijd en middelen te laten vinden om talenten en interesses te ontwikkelen.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Wij hebben dezelfde geestelijke doelen en de wil om het evangelie na te leven.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Wij zorgen beiden voor het disciplineren van de kinderen.

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Wij zijn allebei tevreden met de presiderende rol van de man.

1

2

3

4

5