Nooria te Aomata!
Naake a tia ni kunea te kawai ni koaua nooria bon aomata ake a kunea te mataroa nakon te kimwareirei ao te kabira ibukin katokan te bara n nano.
Tariu ao mwaneu aika kam tangiraki, rao aika tangiraki, I kakaitau n raoni ngkami n te wiikente ni maungatabu ni kabuta ae tamaroa aio. Harriet ao ngai ti kimwareirei ma ngkami ni kamatoa Unimwaane Gong ao Soares ao taari ao titita aika mwaiti ake a tia ni karekei aia wewete aika boou n tain te maungatabu ni kabuta aei.
E ngae ngke I nanokawaki ni buan raoraou ae tangiraki Beretitenti Thomas S. Monson, I tangiria, i kamatoa, ao I boutoka ara burabeti ae Beretitenti, Russell M. Nelson, ao ana kauntira aika karineaki.
I kakaitau naba ao ni karinea teuana riki te tai ni manga mwakuri riki raou aika Tari n te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma uoman.
Ae kakawaki riki, I rang kaonaki n te nanorinano ao n rang ni kukurei n riki bwa kain te aro ngai n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira, ake maitia mirion mwaane, aine, ao ataei ake a tatauraoi n Tabekakirake n taabo are a tei iai inanon aia konabwai ke nakoaia—ao ni kataia ma nanoia ni kabane ni beku ibukin te Atua ao Natina, ibukin katean abanuean te Atua.
Te bong aei bon te bong ae tabu. Bon Tabatin te Itita, are ti kauringa iai te iangobong ae mimitong ngke e urua iai ana kababae te mate ara Tia Kamaiu1 ao n uti n tokanikai man te ruanimate.
Bon te Bong ae te Kabanea ni Korakora n Rongorongon Rimoa
Bwaai aikai riki ngkai I titirakina te intanete, “Tera te bong ae korakora ana bitaki nakon rongorongon rimoa?”
Te kaeka e karinanaki man ae kamimi ao ni kakubanako nakon te kona n ota ao iango aika kaun. Teuana mai ibuakoia, te bong are a bwaka iai atibun karawa n te Yucatán Peninsula; ke inanon 1440, Johannes Gutenberg e katia ana moan mitiin ni boreeti; ao eng n te bong n 1903 ao te taari ae Wright ma tarina a kaotia nakon te aonaaba bwa e kona ni kiba te mwaane.
Ngkana te titiraki naba anne ko titirakinaki iai, tera am kaeka?
N au iango te kaeka e rang itiaki.
Ni karekean te bong ae moan te kakannato n rongorongon rimoa, ti riai n oki rikaaki nakon te tairiki e kaan 2,000 te ririki n nako n te Onaroka are i Keketemwane ngke Iesu Kristo e katorobubua n tataro ao e anga Ngaia bwa te karea ni kamaiu ibukin ara bure. Bon inanon te anganano ae korakora ae akea tokina ni korakai n rabwata ao n tamnei are Iesu Kristo, are te Atua, tiinako raraana man bwangabwangan kunna. Anne e bon nako man te tangira ae kororaoi, E anga ni kabane bwa tina bane ni karekea. Ana anganano ae mai karawa, e kaangaanga aron iangoana, n namakinaki ti ma nanora ni kabane, e kauringiira bwa ti taarau n aonaaba ao ti kabaeaki iai iroun Kristo ibukin Ana bwaintangira mai karawa.
Imwiin n te tairiki anne, Iesu e uotaki nako mataia taan kairiiri n te aro ao te tautaeka ike A bwainikiriina, A batiboia, ao ni motika taekana nakon te mate ae kamamaa. E tine ma te korakai ae korakora iaon te kaibangaki ni karokoa, n tokina, “e [a] tia.”2 E kaweneaki rabwatana n te ruanimate ae tangoaki. Ao imwiina, ni moaningabongin te kateniua ni bong, Iesu Kristo, Natin te Atua ae Mwaaka, e teirake man te ruanimate ma te mimitong, aomata ae mangauti, ni kaonaki n te tamaroa, ota, ao te mimitong.
Eng, a mwaiti bwaai ake a riki rinanon nako rongorongon rimoa ake a kamimi man rota tokin kawaia te aonaaba ao aomata. Ma n ikotakiia ni kabane, a aki kona ni kabotauaki aron kakaawakiia nakon te bwai are e riki ni moaningabongin te moan Itita.
Tera aron ana anganano ae akea tokina ni Mangautin Iesu Kristo bon te bwai ae rang ni kakaawaki rongorongona rimoa—e anainano riki nakon buaka n te aonaaba, urubwai ae korakora angibuaka, ao kukune ni bitakin te maiu n te rabakau n kukune?
Ibukin Iesu Kristo, Ti Kona ni Manga Maiu
Te kaeka e wene inanon uoua bwai aika kakawaki, kaangaanga ake ti kaitarai ma ngaai tiaki kona n tokanikai mai iai.
Te Moan, ti na bane ni mate. N aki taraia bwa uarerekera ngkoe, tamaroara, marurungira, ke a roarora ngkoe, n te bong teuana rabwatam e na mate. Rao ao utu a na tang iaom. Ma a bon aki kona ni kaoka te maiu nakoim.
E ngae n anne, ibukin Iesu Kristo, matem e na bon riki n te tai ae uarereke. Tamneim n te bong teuana e na manga ikotaki ma rabwatam. Te rabwata ae mangauti aei e na bon aki kona ni manga mate,3 ao a na akea riki te mate, ma te tang ma te maraki.4
Aio e na riki ibukina bwa Iesu Kristo, are e a tia ni kawenea maiuna ao ni manga teirake ma ngaira.
E karaoa aei ibukiia ni kabane ake a kakoaua Irouna.
E karaoa aei ibukira ni kabane ake aki kakoaua Irouna.
E karaoa naba aei ibukia naake a bwaniningareia, E karaoa naba aei nakoia ake a bwainikiriinna, ribaia, ao a taetaebuaka Arana.5
Ibukin ana mwakuri Iesu Kristo, Ti Kona ni Maiu ma te Atua
Kauoua, ngaira ni kabane ti a tia n riinga te bure. Ara bure e na kararoaira man maekara ma te Atua, ibukina bwa “akea te bwai ae bareka ae kona n rin n ueana.”6
N tokina, ni kabane mwaane, aine, ao ataei a kainaki Mai Matana—anne, ni karokoa Iesu Kristo, te tibu te teei ae akea barekana, anga Maiuna bwa te karea ibukin ara bure. Ibukina Iesu akea ana taarau nakon te motikitaeka, E kona ni kabwarai ara taarau ao ni kaitara te kairoro n te motikitaeka ibukiia aomata nako. Ao anne n ikotaki ma ngkoe ao ngai.
Iesu Kristo e kabooi ara bure.
Ni kabane.
N te bong ae rang kakaawaki anne man rimoa, Iesu Kristo e kauka mataroan te mate ao e kanakoi totoko ake a na kona n tukiira man rinnra inanon te maiu ae mimitong ni kawaina ae irariki. Ibukin ara Uea ao ara Tia Kamaiu, ngkoe ao ngai ti karekea te bwaintangira ae moan te kakaawaki ae akea boona—n aki tarai arora n taai aika a nako, ti kona n rairi nanora ao n ira te kawai are e kairi nakon otan ma mimitong te tiretio, ni katobibiaki irouia natin Tamara are i Karawa aika kakaonimaki.
Bukin tera Ti Kimwareirei
Anne ae ti bukamaruia n Tabatin te Itita—ti bukamarua te maiu!
Ibukin Iesu Kristo, tina kautaki man te bwarannano n te mate ao ni butimwaeaki irouia naake ti tangiriia, ni kawanakoi rannimatara n te kimwareirei ae bati ao te kakaitau ae takaburinako. Ibukin Iesu Kristo, tina maiu bwa aomata aika akea tokiia, n te aonaaba ae akea tokina.
Ibukin Iesu Kristo, aki ti kamaunaaki ara bure, ma a kona n aki manga uringaki.
Ti kona ni kaitiakaki ao ni karietataaki.
Mimitong.
Ibukin ara Tia Kamaiu ae tangiraki, ti kona ni mooi man te koburake n ran are e raanga nakon te maiu ae akea tokina.7 Ti kona ni maeka n ana auti te Uea n akea tokina, inanon te mimitong ma kororaoin te kakukurei iai.
Ti “Noora te Aomata”?
N aki taraa aei, a mwaiti n te aonaaba n te bong aei ake a aki ataia ke aki kakoaua te bwaintangira ae kakaawaki are e a tia n anganiira Iesu Kristo. A bae n tia n ongo taekan Iesu Kristo ao ni kina bwa te aomata ae iai rongorongona rimoa, ma aki nooria bwa antai raoi Ngaia.
Ngkana I iangoa aei, I kauringaki iroun te tia Kamaiu imatan te Koowana ae kain Rom mai Iutaia, Pontius Pilate, tabeua te aoa imwain maten te Tia Kamaiu.
Biraato e noora Iesu man ana taratara te aonaaba. Biraato ana mwakuri ae e na karaoia, e na rinanon mwakuri aika uoua: rikoi taekiti ibukin Rom ao ni kawakina te rau. Ngkai te Tienita irouia Iutaia a uotia nako matana teuare a taekinna bwa e tutuki nakon ni kauoua.8
Imwiin titirakinan ana bure, Birato e katanoata, “I aki kunea te buakaka i nanona.”9 Ao e namakinna bwa akea ana bure Iesu irouia taan kabuakaka, ngaia are Birato e weteia ana aomata ake a kariaia temanna te bure bwa e na kabwaraaki n tain te toa are te Riao. Ma ana kariaia bwa e na kainaomataaki Iesu n onea mwiin te tia kakiriwe ae kimoato ao e tiritiri ae Baraba?10
Ao ibonga ake a kakannato a kairoroia aomata ba e aonga ni kanakoa Baraba nako ia ao ni kamatea Iesu.
“Bukin tera?” E titiraki Birato. “Tera ae buakaka [ae] e karaoia?”
Ma a takaarua riki. “Kamatea n te kaibangaki!”11
N teuana kabanean ana mwakuri ni karaui nanoia aomata, Birato ao e tua kataereana.12 Aio are a karaoia, ni katikua ma raraana ao ikoakina. A kataerea, katoka mwaena te akanta iaon atuuna, ao a kaki i aona te kunnikai ae uraura.13
Tao Birato e iangoia bwa aio e na katoki nanoia aomata n tangiran te raraa. Tao a na kona n nanoanga te aomata. “Nooria, I kairia nako ao, nako imi,” e taku Birato, ba kam na ataia ba I aki kunea te buakaka i nanona. … Nooria te aomata!”14
Natin te Atua e tei n rabwataa imataia aomata i Ierutarem.
A kona n noora Iesu, ma aki nooria bwa antai raoi Ngaia ni koaua.
A kabwaia matami bwa a nooraba.15
Ni bon nanona, ti kaoaki naba n “noora te aomata.” Iango ibukina a kakaokoro n te aonaaba. Burabeti ake ngkoa ao ngkai a kakoaua bwa Ngaia Natin te Atua. I karaoa naba aei. E boongana ao e kakawaki bwa ngaira n tatabemaniira tina ataia ibon iroura. Ngaia are, ngkana ko iangoa te maiu ao ana ibuobuoki Iesu Kristo, tera ae ko nooria?
Naake a kunea te kawai ni koaua n noora te aomata a na kunea te mataroa nakon te kimwareirei ae korakora n te maiu ao ana kamarurungia nakon te bwarannano ae kainnanoa te mwakuri korakora.
Ngaia are , ngkana ko kaitara ma te rawawata ao te nanokawaki, nooria te Aomata.
Ngkana ko namakinna bwa ko bua ke ko mwanuokinaki, nooria te Aomata.
Ngkana ko bwarannano, tionako, nanokokoraki, uruaki, ke taenikai, nooria te Aomata.
E na bon karaua nannom.
E na kamarurungko ao n anganiko kanuangan am mwananga. E e a tia ni kabwaroa Tamneina i aomi, ao ni kaon nanomi n te kimwareirei, ao n taraia bwa a na kainaki wiimi man akea bwaai ake kam kona n taekin, bwa e riao korakoran kimwareireimi.16
“Te Atua e angangania akana nimamate te kona; ao E kabatiai korakoraia akana aki konamaki.”17
Ngkana ti noora te Aomata ni koaua, ti reiakinaki mai Irouna ao n ukoukoria ni kaira aron maiura ma Ngaia. Ti rairanano ao ni kataia ni katamaroa arona ao n rikirake ni katoabong ni kaniira teutana riki nakoina. Ti Onimakinna. Ti kaota ara tangira Nakoina man kawakinan Ana tua ao ni maiu nakon ara berita ae tabu.
N taekana teuana, ti riki bwa Ana reirei.
Otana ae kaitiaki e kaitiaki tamneira. Ana nanoanga e tabekira rake. A kabebeteaki uotara, e roko te rau iaora. Ngkana ti noora te Aomata ni koaua, ti karekea te berita ni kakabwaiai taai aika a na roko are e kaungaira ao n tabekiira rinanon bwai aika aki ataaki n te kawai ae tabukibuki ao ni kiribwabwaoua. N tanrikaaki, ti na ataia bwa iai te baeten mai karawa, bwa bwaai ake a riki kona matata n aia botoniango.18
Ngkai ko butimwaea Ana anganano, n riki bwa Ana reirei ngaia, ao kona roko n tokin mwanangam iaon te aba, tera are e na riki inanon te kaangaanga are ko rinanona inanon te maiu aei?
A na bane ni bua.
Te bwarannano, kabuakakaaki, te bwanikirinaki ake ko a tia ni kaitarai?
A bua.
Te korakai, marakinnano, namakinan te kairua, mama, ao te kakaiun ake ko a tia n rinanona?
A bua.
Mwaninga.
E na kamimi iroum bwa “ti kakarabakauakina Kristo, ao ti kimwareirei iroun Kristo, ti kabwarbwara Kristo, ti taetae ni burabetiia Kristo … ao ti koroi kanoan ara taeka ni burabeti bwa natira a na ataia bwa antai ae a na kawaria ibukin kamaunanaia bure”?19
Iai kamimin ae ti kataia ma nanora ni kabane ni koaua raoi n noora te Aomata?
Tariu ao mwaneu aika kam tangiraki, I kakoaua bwa te bong ae moan te kakaawaki n rongorongon te aomata bon te bong are Iesu Kristo, Natin te Atua, e tokanikai iaon te mate ao te bure ibukiia natin te Atua ni kabane. Ao te bong are moan te kakaawaki ni maium ao ni maiu bon te bong are ti reiakinna n “nooria te Aomata”; ngkana ti Nooria bwa antai raoi ngaia ni koaua, ngkana ti anaia ma nanora ni kabane ao ara iango mwaakana ni Kamaiu, ngkana ti ingainga ma te korakora ni kabooua, ti motinnanoia N iriria. E bia te bong anne n okioki rinanon nako maiura.
I katuka iroumi au kakoaua ao kakabwaia bwa ngkai ti “noora te aomata,” tina kunea nanon te kimwareirei, ao te rau n te maiu n te aonaaba aei ao n te aonaaba ae e na roko. I a atong baikai n aran Iesu Kristo ae tabu, amen.