Tamneina E mena Iroumi
I tataro ma nanou ni kabane bwa kam na ongo bwanaan te Tamnei, are e kanakoaki nakoimi ma te nano ae korakora.
Tariu ao mwaaneu, I rangin kukurei ma ngkami n te bong aei n te bwai ae ti bane n tia n rinanona n te maungatabu aei. I kakaitau naba ibukin te tai aei n taetae nakoimi n ana Tabati te Uea, n te maungatabu ni kabuta n Ana Ekaretia, n te tetere n te Itita aei. I karabwa Tamara are i Karawa ibukin te bwaintangira n Ana Rikitemanna, are e roko n anganano nakon te aonaaba bwa te Tia Kabooi Maiura. I ataia bwa e karaoa te Mwakuri ni Kamaiu ibukin ara bure ao n uti n te Mangauti. I kakabwaiaki ni katoabong n ataa, aron Ana Mwakuri ni Kamaiu, I ataia bwa n tetaina N na kamaiuaki ni maeka n akea tokina ma te utu ae tangira.
I atai bwaai aikanne bwa ti ngaia te kawai ae kona n ataia temanna mai ibuakora. E a tia te Tamnei ae Raoiroi n taetae nakon au iango ao nanou bwa a bon koaua—tiaki tii n tetaina ma n taainako. I kainnanoa te karaunano bwa e na teimatoa. Ti bane ni kaitara ma te kaangaanga ngaia are ti kainnanoa ana ibuobuoki te Tamnei. I namakinna te bong teuana ngke I tei ma tamau n te onaoraki. Ti matakuakina tinau n rawerawean ikeikena—ao imwiina e mate. Ngke ti taraa ubuna, e moangare bwa akea te maraki irouna. Imwiin tabeua te tai akea te karongoa, e taetae moa tamau. E taku, “E a tia n nakon mwengana te aine aei.”
E taekinna ma te karaurau. E taraa n rau. E taraa ni kukurei. E tibwaua te bwai ae ataia bwa e koaua. E moanna ni bobotii ana bwai tinau. A otinako man te onaoraki n anga aia kakaitau nakoia neeti ao taokita n aron aia ibuobuoki inanon boong aika mwaiti.
Tamau e karekea ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi n te tai anne n namakinna, n ataa, te bwai ae karaoia n te bong anne. E karekea te berita n aron are mwaiti: “Bwa e aonga ni memena Tamneina irouia” (R&B 20:79).
Au kantaninga bwa ko na karikirakea nanom ao am konabwai ibukin te Tamnei ae Raoiroi. Te Tamnei ae Raoiroi bon te kateniman n Atua. Te Tama ao te Nati bon aomata aika kautaki man te mate. Te Tamnei ae Raoiroi bon te aomata ae te tamnei. (Taraa R&B 130:22.) Bon am rinerine bwa ko na karekea ao ni butimwaaia nako nanom ke am iango.
Koaua ake ti kona ni karekea te kakabwaia mai karawa anne a taekinaki ni kamataataki ni katoa wiiki ma ni bon arona aki karinaki ni kabane inanora ao n ara iango. N te aro bwa e na memena te tamnei iroura ti riai “n aki toki n ururingnga” te Tia Kamaiu ao “ni kawakin ana tua nako” (R&B 20:77).
Te tai aei n te ririki e buokira ni kauringa ana karea te Tia Kamaiu ao Utina man te ne ni mate te aomata ae mangauti. A mwaiti mai ibuakora aika a ti iangoi bwaai aikanne n ara ururing. I tei ma kainnabau te taina itinanikun te ne ni mate i Ierutarem. A mwaiti aika a kakoaua bwa arei bon te ne ni mate are e kaotinakoaki iai te Tia Kamaiu ao ni mangauti n riki bwa te Uea ke te Atua ae maiu.
Te tia kairi ae onimaki n te bong anne e kateitea baina ao e taku nakoira, “Nakomai, nora te ne ni mate ae akea kaaina.”
Ti baraki n rinnako. Ti nora te kaintekateka te atibu n raraa te o. Ma e a manga roko te tamnei teuana n au iango, ae koaua n aron ae ti noria n te bong anne. Bon tamnein Maria, are e katukaki irouia Abotoro n te ne ni mate. Anne te bwai ae kariaia te Tamnei bwa N na noria ao n ongo n au iango, n aron ae kanga I a tia ni mena ikekei:
“Ao Maria e tei n tang i rarikin te ne ni mate: ao ngke e tang, ao e tikuruo n tara nanon te ne ni mate,
“Ao e noriia uoman te anera aika kunnikaia ni kunnikai aika mainaina, aika tekateka, temanna ni nen te atu, ao temanna ni nen te wae, ike e wene iai ngkoa rabwatan Iesu.
“Ao e taku Iesu nako ina, Neiko, ko aera ngkai ko tang? E taku nakoiia, Ibukina bwa a tia n uotaa nako au Uea, ao I a aki ataia bwa a kaaki ia.
“Ao ngke e a tia n atonga aei “ao e a manga rairaki, ao e nora Iesu ba e tei, ao e aki ataia bwa bon Iesu arei.
“E taku Iesu nakoina, Neiko, ko aera ngkai ko tang, antai ae ko ukoukoria? E taku neierei i nanona, ba te tia kawakina te ne n aroka, mangaia are e taku nakoina, Teuaei, ngke tao ko uotia nako, ao kona tuangai ba ko kaki ia, ao N na uotia nako ngai.
“E taku Iesu nako ina, Maria. E rairaki ao e taku nako Ina, Raboni; ae ai aron ae te tia, Reirei.
“E taku Iesu nakoina, Tai ringai; ba I tuai n rierake nakon Tamau: ma ko na nakoia tariu, ao ko na kangai nako ia, I rierake nakon Tamau, ao Tamami, ao Atuau, ao Atuami” (Ioane 20:11–17).
I a tia n tataro bwa kam namakina te bwai ae namakinna Maria n te ne ni mate ao e kinaa bwa tein te Tia Kamaiu ao naake uoman ni mwanangaia nako Emwauti ngke a nakonako ma te Tia Kamaiu ae mangauti, ni iangoia bwa te iruwa Ngaia nako Ierutarem:
Ko uringa te rongorongo “Ao uakekei a kairoroa ni kangai, Ko na tiku iroura: ba e a kani bong, ao e a kan toki te ngaina. Ao e rin n tiku irouia.
“Ao ngke E rin n tiku i rouia, ao ngke E rarikiriki n amarake ma ngaia, ao E anaa te berena, ao E tataro, ao E tabeutaia, ao E angania.
“Ao a kaureaki mataia, ao a kina; ao E a mauna naba mai rouia.
“Ao a i taetae i rouia, Tiaki a bue nanora i nanora, ngke E taetae ma ngaira i nanora, ngke E taetae ma ngaira i nanon te kawai, ao ngke E kabara nanon te Baibara nako ira?” (Ruka 24: 29–32).
Tabeua taeka aikanne a kaokaki n te bootaki n toa ae I iria e raka iaon 70 te ririki n nako. N taai aikanne ao te bootaki n toa e karaoaki n te tairiki. E bon roo itinaniku. Kaain te taromauri anenei taeka aika ti taneiai mangaai. I a tia n ongo mai imwaaina. Ma au kabanea n ururing bon au namakin n te tairiki teuana. E katikai ni kaaniai riki nakon te Tia Kamaiu. Tao ngkana I kaokioki taekaia ao ti na manga uring taekaia ni kabane:
Tiiku Irou; ’bwa e a kani bong.
E a toki te bong;
Nuun te tairiki a roko;
E a roko te tairiki.
Taiaoka tiku bwa te irua ae butimwaeaki inanou,
Ao ni mweengau.
Tiiku Irou; ’bwa e a bong.
Ngkai I a tia n nakonako ma ngkoe n te bong aei
E a tia ni kaona nanou te Tamnei ae Raoiroi,
Ngke I taetae ma Ngkami.
Taeka aika kakawaki aika ko a tia n taekin nakoiu a tia ni kaona tamneiu
Ao kaniai Irarikim.
O te Tia Kamaiu, tiiku irou n te bong;
Noria, ’bwa e a bong.
O te Tia Kamaiu, tiiku irou n te bong;
Noria, ’bwa e a bong.1
E kakawaki riki nakon ururingakin bwaai aika katamneiakaki ma ni kakawakin te Tamnei ae Raoiroi e na kairoroi ara namakin inanora ao ana teimatoa n te koaua. E kakawaki riki nakon norakina ni matara, ke uringakin taeka aika taekinaki ao ni warekaki, n ukoukoran bwanaan te Tamnei ae maraara. N tabetai, I a tia n namakinna n te kawai naba are karaoia te tia mwananga n te kawai nako Emauti—kanga ai aron te nano ae buee. N tainako, bon namakinan te koaua ae bebete ao n rau.
Iai te berita ae akea tokina n te Tamnei ae Raoiroi are e na riki bwa raoraora n aron ae iai naba ara kaetieti n aron karekean te bwaintangira anne. A taekinaki taeka aikai iroun ana toro te Uea ae iai kariaiakana ma baina iaon atura: “Reke iroum te Tamnei ae Raoiroi.” N te tai anne, ngkoe ao ngai iai Ara koaua bwa E na kanakoaki. Ma katabeara bwa ti na rineia ni kauka nanora ni karekea ana ibuobuoki te Tamnei, inanon maiura.
Ana taneiai te Burabeti Iotebwa Timiti e anga te kairi. E moana ao n reitanako ana mwakuri ma te babaire bwa e aki wanawanana n ataa te kawai ae riai ni karaoia. E rineia bwa e na nanorinano imatan te Atua.
Imwiina, e iangoia Iotebwa bwa e na titirakina te Atua. E tataro ma te onimaki bwa e na butia te Atua. E roko te kaeka ngke te ataeinimwaane ngaia. A roko rongorongo aikanne ngke e kainnanoia bwa e na ataia bwa e kanga te Atua ni katea Ana Ekaretia. Te Tamnei ae Raoiroi e kamwengaraoia ao e kairia rinanon maiuna.
E ongeaba nakon te kairi mai ieta e ngae ngke e kaangaanga. Te katooto, e karekea te kaetieti bwa e na kanakoia Tengaun ma Uoman nako Engiran. Ao e kanakoia.
E butimwaai kaetieti ao te raunnano mairoun te Tamnei ngke e kabureaki ao Aika Itiaki a rootaki n te karawawataaki. Ao e ongotaeka ngke e nako Carthage are e kabureaki iai e ataia bwa e a kaitaraaki ma kakamakun te maiu ae mamate.
E katea te katooto te Burabeti Iotebwa ibukira bwa ti na kanga ni karekea ana kairi te tamnei ao te rau ae teimatoa rinanon te Tamnei ae Raoiroi.
Te moan n rinerine ae karaoia bon te nanorinano imatan te Atua.
Te kauoua bwa e tataro ma te onimaki iroun te Uea Iesu Kristo.
Te kateniua bwa e na ongotaeka raoi. Te ongotaeka e kona n nanonaki n ae te kawaekoa n nako. E nanonaki bwa te katauraoi. Ke e kona n nanonaki n ae te tataninga ma te rau ibukin te kairi ake imwiina.
Ao te kaua bon te tataro n atai kainnanoia ao mamaten nanoia tabeman ao ko na kanga ni buokiia ibukin te Uea. Iotebwa e tataro ibukiia Aika Itiaki ma te karawawataaki ngke e mena inanon te karabuuti. I a tia raoi ni iangoa aroia ana burabeti te Atua ngkana a tataro, ni karekei kaetieti, ao ni karaoi nanoia.
I a tia n nora aron teimatoan aia tataro ibukiia aomata aika a tangiriia ao ni buokiia. Tabeaiangaia ibukiia tabeman a taraa ni kauki nanoia ni karekea te kairi mai ieta. E kona ni koaua ibukim.
Te kairi mai ieta e buokira ni kabwarabwara nakoia tabeman ibukin te Uea. Ko a tia n nora anne, n aron ae I a tia n noria. E taku au bitobi n te taina nakoiu—n te tai are e namakina iai te karawawataaki kainabau inanon maiuna—“N tainako ngkana I ongo taekan temanna n te uoote ae kainnanoa te ibuobuoki, ngke I a nako ikekei bwa N na ibuobuoki, I kunea bwa e a kaman roko kainabam ikekei. E kanga ni karaoa anne?”
Ti tebo ma naake taan ibuobuoki a taraa n ae a na mena n abanuean te Uea. E taraa n ae iai uoua bwaai aika a karaoi. Minita aika tamaroa a tia n tau ibukin te Tamnei ae Raoiroi n riki bwa toaia ae teimatoa. Ao a tia n tau ibukin te bwaintangira n te tangira ae kororaoi, are bon ana tangira Kristo ae itiaki. A tia bwaintangira aikanne n rikirake inanoia ngkana a tia ni kabongana ni beku ibukin aia tangira ibukin te Uea.
Te kawai are a uaia ni mwakuri iai te tataro, te kairi mai ieta, ao n tangiran te Uea n ara mwakuri e kabwarabwaraaki ibukiu n taeka aikai:
“Ngana kam butiai te bwai teuana ke te bwai teuana n arau, ao I a karaoia.
“Ngkana kam tangirai, ao kam na tou mwiin au tua.
“Ao N na butia te Tama, ao ngaia E na anganingkami te tia Ibuobuoki temanna, ba E na memena i iroumi n taainako;
“Are te Tamnei ni koaua; are e aki konaki n anganaki akana ana b’ai te aba, ba a aki noria, ao a aki ataia: kam ataia; ba E maeka i roumi; ao E na memena i nanomi.
“I bon aki kitaningkami ni motiki romi; I a okiringkami.
“Ai ti teutana ao e aki norai riki te aba, ma kam norai, ngkai I maiu ao kam na maiu naba.
“N te bong arei ao ane kam na ataai ba I mena inanon tamau, ao ngkami inanou, ao Ngai i nanomi.
“Ane iai i rouna au tua nako, ane e tau, ao bon ngaia ane e tangirai: ao ane e tangirai ao e na tangiraki i roun Tamau, ao Ngai N na tangiria, ao N na kaotai nako ina” (Ioane 14:14-21).
I kaota au koaua bwa te Tama n te tai aei e atai ngkami, ami namakin, ao kainnanoia n tamnei ao n rabwata naake a katobibiko. I kaota au koaua bwa te Tama ao Natina a kanakoa te Tamnei ae Raoiroi nakoia naake a tia ni karekea te bwaintangira anne, a bubuti ibukin te kakabwaia, ao ni ukoukoria bwa a na kororaoi nako iai. Tao te Tama, ke te Nati, ke te Tamnei ae Raoiroi a Kakorakoraia inanon maiura. Ti inaomata n rinerine. E a tia te Uea n taetae nakoia ni kabane:
“Noria, I tei irarikin te mataroa, ao I karebwerebwe: ngkana e ongo bwanaau temanna, ao e kauka te mataroa, ao N na nako ina, ao N na amwarake ma ngaia, ao ngaia ma Ngai.
“Ane tokanikai,ao N na anganna te tekateka ma Ngai n au kaintokanuea, n ai arou ngke I tokanikai, ma n tekateka ma Tamau n ana kaintokanuea.
“Ane iai taningana, ao ke e ongo ana taeka te Tamnei” (Te Kaotioti 3:20–22).
I tataro ma nanou ni kabane bwa kam na ongo bwanaan te Tamnei, are e kanakoaki nakoimi ma te nano ae korakora. Ao I tataro bwa ko na tauraoi ni butimwaia n tainako. Ngkana ko butiia ma nanom ni koaua ao ma te onimaki iroun Iesu Kristo ibukin te kairi, ko na karekea n ana kawai te Uea ao n Ana tai. E karaoa anne te Atua iroun te kairake are Iotebwa Timiti. E karaoia n te bong aei ibukin ara burabeti ae maiu, Beretitenti Russell M. Nelson. E a tia ni katikuko ni maiuia ana ataei te Atua ake tabeman ni buokiia Ibukina. I ataia bwa ti man te bwai ae I a tia n noria ma matau bwa e mwaka riki te bwai are e a tia te Tamnei ni wirikirikiia inanou.
I a tia n namakina ana tangira te Tama ao Ana Rikitemanna ibukiia natiia kaain aonaaba ao ibukiia Natina n te aonaaba n tamnei. I a tia n namakina ana karaunano ao ana kairiiri te Tamnei ae Raoiroi. I tataro bwa e na reke iroum te kimwareirei ni karekean te Tamnei iroum bwa toam tainako. N aran Iesu Kristo, amen.