Tō ’outou tere rahi
Tē ani manihini mai nei te Fa’aora ia tātou, i te mahana tāta’itahi, ’ia vaiiho i te hiti i tō tātou orara’a tūroto ’e te pāruruhia ’e ’ia ’āpiti atu iāna i roto i te tere o te ti’ara’a pipi.
Nō ni’a i te mau hobbits
Te vai ra hō’ē buka ’ā’amu nā te mau tamari’i, pāpa’ihia e rave rahi matahiti i teienei, teie te parau ha’amatara’a o te reira buka : « I roto i te hō’ē ’āpo’o i roto i te repo, tē ora ra hō’ē hobbit (ta’ata pōpoto ïa) ».1
Te ’ā’amu nō Bilbo Baggins, nō ni’a ïa i te hō’ē hobbit mātarohia ’e te tāu’a-’ore-hia, tei fāri’i i te hō’ē ’ohipa fa’ahiahia mau—’oia ho’i, te orihaerera’a nā te mau mea ’ite-ore-hia, ’e te fafaura’a ’ia fāri’i i te hō’ē ha’amāuruurura’a maita’i roa.
Te fifi rā ’oia ho’i, te rahira’a o te mau hobbit ’aita rātou e au i te ’ohipa orihaere noa. E orara’a tūroto tō rātou. E mea au nā rātou ’ia tāma’a e ono tāmā’ara’a i te mahana mai te mea ē, e ’itehia ia ratou, ’e ’ia fa’aea noa i roto i te ’āua i te mahana tā’āto’a, ma te fa’ati’a ’ā’amu i te mau ta’ata rātere, ma te hīmene, ma te ha’uti i te mau mauha’a ’upa’upa ’e te fāna’ora’a i te mau ’oa’oa ’ōhie o te orara’a.
Terā rā, i te pūpū-ra’a-hia mai ia Bilbo te ’ōpuara’a nō te hō’ē orihaerera’a rahi, ’ua tupu mai te hō’ē mea i roto i tōna ’ā’au. I te ’ōmuara’a iho ā tōna ’itera’a ē, e ’ere te tere i te mea ’ōhie. E riro ato’a i te mea ataata. E nehenehe ato’a ē, e’ita ’oia e ho’i fa’ahou mai.
Noa atu rā i te reira, ’ua puta te pi’ira’a nō te orihaerera’a i roto i tōna ’ā’au. ’E nō reira, ’ua fa’aru’e teie hobbit tāu’a-’ore’hia i te orara’a tūroto ’e ’ua haere i roto i te hō’ē orihaerera’a rahi o te arata’i ātea iāna « i ō roa ’e ho’i mai ai »2
Tō ’outou tere
Hō’ē paha o te mau tumu teie ’ā’amu e tāvevo rahi ai, nō te mea paha, e ’ā’amu ato’a te reira nō tātou.
E rā ’ē te tau, hou roa tātou ’a fānauhia mai ai, i te hō’ē tau marehurehu i roto i te ferurira’a, ’ua ani-ato’a-hia tātou ’ia ta’uma i roto i te hō’ē tere. Nā te Atua, tō tātou Metua i te Ao ra, i hōhora mai i te reira. Te fāri’ira’a i teie tere, te aura’a ra, e fa’aru’e ïa tātou i te orara’a tūroto ’e te pāruruhia i pīha’i iho roa iāna. Te aura’a ra, e haere mai i te fenua nei nō te hō’ē tere tei ī i te fifi ’e te tāmatara’a ’ite-’ore-hia.
’Ua ’ite tātou ē, e ’ere i te mea ’ōhie.
’Ua ’ite ato’a rā tātou ē, e roa’a ia tātou te mau tao’a faufa’a rahi, mai te hō’ē tino tāhuti ’e te ’itera’a i te mau ’oa’oa ’e te mau ’oto rahi o te tāhuti nei. E ha’api’i mai tātou ’ia tūtava, ’ia ’imi, ’e ’ia rohi. E ’ite tātou i te mau parau mau nō ni’a i te Atua ’e ia tātou iho.
’Oia mau, ’ua ’ite tātou ē, e rave tātou i te mau hape e rave rahi i ni’a i te ’ē’a. Terā rā, e fafaura’a ato’a tei hōro’ahia mai ia tātou : ’oia ho’i, maoti te tusia rahi a Iesu Mesia, e tāmāhia tātou i tā tātou mau hara, e ha’amaita’ihia, ’e e tāmāhia i roto i tō tātou vārua, ’e, i te hō’ē mahana, e ti’afa’ahou ’e e tāhō’ē-fa’ahou-hia i te feiā tā tātou i here.
’Ua ha’api’i mai tātou ē, e here rahi tō te Atua ia tātou. ’Ua hōro’a mai ’oia i te ora ia tātou ’e tē hina’aro nei ’oia ’ia manuia tātou. Nō reira, ’ua fa’aineine ’oia i te hō’ē Fa’aora nō tātou. « ’Āre’a rā », ’ua parau tō tātou Metua i te ao ra, « tei ia ’oe iho te mā’itira’a, ’ua hōro’ahia atu te reira ia ’oe ».3
E riro ē, tē vai ra te tahi mau tuha’a o te tere i te tāhuti tei ha’ape’ape’a ’e tei ha’amata’u i te mau tamari’i a te Atua, i te mea ho’i ē, ’ua fa’aoti te hō’ē tuha’a rahi o tō tātou mau taea’e ’e tuahine vārua e pāto’i i te reira.4
Nā roto i te hōro’a ’e i te mana o te ti’amāra’a mōrare, ’ua fa’aoti tātou ē, te mea tā tātou e ha’api’i mai ’e te mea tā tātou e nehenehe e riro a muri noa atu, e ho’onahia te taime.5
’E nō reira, nō tō tātou ti’aturi i te mau parau fafau ’e i te mana o te Atua ’e tāna Tamaiti Here, ’ua fāri’i tātou i te tītaura’a.
’Ua fāri’i au.
’E ’ua fāri’i ato’a ’outou.
’Ua fāri’i tātou ’ia fa’aru’e i te pārurura’a o tō tātou ’āi’a mātāmua ’e ’ia ta’uma i ni’a i tō tātou iho tere « i ō roa ’e ho’i mai ai ».
Te pi’ira’a o te tere
Terā rā, e rāve’a tā te orara’a tāhuti nō te fa’anevaneva ia tātou, e ’ere ānei ? E mo’e-ri’i-hia ia tātou tā tātou tītaura’a rahi, nā roto i te ha’afaufa’ara’a i te hau ’e te ’ōhie ’eiaha rā te tupura’a i te rahi ’e te haerera’a i mua.
Terā rā, tē vai ra hō’ē mea pāpū maita’i, i roto i te hōhonura’a o tō tātou ’ā’au, ’o tē hia’ai nei i te hō’ē ’ōpuara’a pae vārua hau a’e. Taua hia’ai ra ’o te hō’ē ïa tumu e umehia mai ai te ta’ata e te ’evanelia ’e e te ’Ēkālesia a Iesu Mesia. E nehenehe e parau ē, ’ua riro te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’evanelia ’ei fa’a’āpīra’a nō te pi’ira’a o te tere tā tātou i fāri’i e rā ’ē te tau. Tē ani manihini mai nei te Fa’aora ia tātou, i te mahana tāta’itahi, ’ia vaiiho i te hiti i tō tātou orara’a tūroto ’e te pāruruhia ’e ’ia ’āpiti atu iāna i roto i te tere o te ti’ara’a pipi.
E rave rahi mau fifi i ni’a i teie purūmu. Tē vai ra te mau ’āivi, te mau ’āfa’a ’e te mau ’ōtu’e. E nehenehe ato’a e vai te mau fa’ahōho’ara’a tūtūrahonui, te mau anatia’iahu (troll), ’e hō’ē ’aore rā e piti teni. Terā rā, mai te mea ē, e vai noa ’outou i ni’a i te ’ē’a ’e e ti’aturi i te Atua, e ’itehia mai ia ’outou te ’ē’a e haere atu i tō ’outou hope’ara’a hanahana ’e tae atu ai i tō ’outou fa’aeara’a i te ra’i ra.
Nō reira, nāhea ’outou i te ha’amata ?
E mea ’ōhie roa.
Fāriu atu i tō ’outou ’ā’au i ni’a i te Atua.
A tahi, tītauhia ia ’outou ’ia mā’iti e fāriu atu i tō ’outou ’ā’au i ni’a i te Atua. ’A tūtava i te ’imi iāna i te mahana tāta’itahi. Ha’api’i mai i te here iāna. ’E i muri iho, ’a vaiiho i te reira here ’ia fa’auru ia ’outou ’ia ’apo mai, ’ia māramarama ’e ’ia pe’e i tāna mau ha’api’ira’a ’e ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua. ’Ua hōro’ahia mai ia tātou te ’evanelia a Iesu Mesia tei fa’aho’i-fa’ahou-hia mai ma te māramarama ’e te ’ōhie, tā te hō’ē tamari’i e nehenehe e māramarama. Terā rā, e mau pāhonora’a tā te ’evanelia a Iesu Mesia i te mau uira’a fifi mau o te orara’a nei, ’e tē vai ra tōna hōhonura’a ’e te raura’a, e mea fifi roa nō tātou ’ia hāro’aro’a i te hō’ē tuha’a iti ha’iha’i roa, noa atu tō tātou ’ite ’e tō tātou māramarama.
Mai te mea ē, tē ’ōti’ati’a ra ’outou i roto i teie tere nō te mea tē tapitapi ra ’outou i tō ’outou ’aravihi, ha’amana’o ē, te rirora’a ’ei pipi e ’ere ïa te rave-maita’i-roa-ra’a i te mau ’ohipa ; ’o te ravera’a rā i te mau ’ohipa ma te hina’aro mau. Nā tā ’outou mau mā’itira’a e fa’a’ite i tō ’outou huru mau, hau atu i tō ’outou ’aravihi.6
Noa atu ē, ’aita ’outou e manuia, e nehenehe ’outou e mā’iti ’eiaha e fati i raro a’e i te fa’ahepora’a ’aore rā ’eiaha e fa’aru’e, e ’imi rā ’ia ’ite ’outou i tō ’outou itoito, ’ia haere i mua ’e ’ia ti’a. Terā te tāmatara’a rahi o te tere.
’Ua ’ite te Atua ē, ’aita ’outou i maita’i hope roa, ’e hi’a ’outou i te tahi taime. E’ita te Atua e here ri’i ia ’outou ’ia aro ’outou, e ’ia upo’oti’a ’outou.
Mai te hō’ē metua here, tāna noa hina’aro, maori rā, ’ia tāmau noa ’outou i te tāmata ma te mana’o mau. Te rirora’a ’ei pipi, e au mai te ha’api’ira’a nō te fa’ata’i i te piāna. Penei a’e, te ’ohipa tā ’outou e nehenehe e rave i te ha’amatara’a, ’o te fa’ata’ira’a ïa mai te au i te ha’utira’a i te patia tinito. Mai te mea rā ē, e tāmau noa ’outou i te ha’api’ipi’i, terā mau nota ’ōhie tā ’outou e ha’uti ra i teienei, e riro mai rātou ’ei mau nota hīmene nehenehe.
Teienei, e’ita paha te reira mahana e tae mai i roto i teie orara’a, e tae mai rā. Tā te Atua noa e ani nei, maori rā, ’ia tāmau noa ’outou i te tūtava pāpū.
’A toro i te rima ma te here ia vetahi ē,
Tē vai ra hō’ē mea fa’ahiahia, fātata e mea huru ’ē, i ni’a i teie ’ē’a tā ’outou i mā’iti : Te rāve’a hō’ē roa nō te haere i mua i roto i tō ’outou tere i roto i te ’evanelia ’o te tauturura’a ïa ia vetahi ’ē ’ia haere ato’a i mua.
Te ’ē’a nō te rirora’a ’ei pipi, o te tauturura’a ïa ia vetahi ’ē. E tāmā te fa’aro’o, te tīa’ira’a, te here, te aroha ’e te tāvinira’a ia tātou ’ei mau pipi.
Nā roto i tā ’outou mau tauto’ora’a nō te tauturu i te feiā veve ’e te nava’i ’ore, nō te fārerei i te feiā i roto i te ’ati, e tāmāhia ’e e ha’amauhia tō ’outou iho huru, e fa’arahihia tō ’outou vārua, e haere ’outou ma te rahi a’e.
E’ita rā teie here e tae mai nā roto i te tīa’ira’a i te faaho’ira’a tārahu. E ’ore ato’a e au ’ei huru tāvinira’a o tē tīa’i i te ha’amāuruurura’a, te ’āruera’a, aore rā te maita’i.
E here te pipi mau a Iesu Mesia i te Atua ’e i tāna mau tamari’i ma te tīa’i ’ore i te fa’aho’ira’a. E here tātou ia rātou ’o tē fa’atupu i te ’ino’ino i roto ia tātou, ’o tē ’ore e au ia tātou. E tae noa atu ia rātou ’o tē fa’ainaina, te hāmani ’ino, ’e te ’imi e ha’apēpē ia tātou.
’Ia fa’a’ī ’outou i tō ’outou ’ā’au i te here mau o te Mesia,’aita ïa ’outou e vaiiho i te hō’ē vāhi nō te ’ino’ino, nō te ha’avā ’e nō te fa’aha’amā. E ha’apa’o ’outou i te mau fa’auera’a a te Atua nō te mea ’ua here ’outou iāna. ’Ia nā reira ’outou, e rahi atu tō ’outou rirora’a mai te Mesia te huru i roto i tō ’outou mau mana’o ’e te mau ’ohipa.7 ’E, e aha ïa te tere rahi atu i teie ?
’A fa’a’ite i tō ʼoutou ʼāʼamu
Te toru o te ’ohipa tā tātou e fa’aitoito nei i te ha’avī i roto i teie tere o te ravera’a ïa i te i’oa o Iesu Mesia i ni’a iho ia tātou ’e ’eiaha e ha’amā i tō tātou ti’ara’a ’ei melo nō te ’Ēkalesia a Iesu Mesia.
’Eiaha tātou e huna i tō tātou fa’aro’o.
’Eiaha tātou e huna i te reira.
E paraparau rā tātou i tō tātou tere ia vetahi ’ē ma te ’ōhie ’e ’ia au i te terera’a mau. E mea nā reira tā te mau hoa—e paraparau rātou i te mau mea faufa’a nō rātou. Te mau mea fātata i tō rātou ’ā’au ’e ’o tē fa’atupu i te ta’a-’ē-ra’a nō rātou.
Terā tā ’outou e rave. E fa’ati’a ’outou i tō ’outou ’ā’amu ’e te mau ’itera’a ’ei melo nō te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei.
I te tahi taime e ’ata te ta’ata i tō ’outou ’ā’amu. I te tahi taime e fa’ata’i ia rātou. I te tahi taime e tauturu te reira i te mau ta’ata ’ia tāmau noa i te fa’a’oroma’i, i te fāri’i, ’e i te itoito nō te fa’aruru hō’ē atu hora, hō’ē atu mahana, ’e e ha’afātata ri’i atu ā i te Atua.
’A fa’a’ite i tō ’outou iho mau ’itera’a, i ni’a i te mau ha’apararera’a tōtiare, i roto i te mau pupu, i te mau vāhi ato’a.
Hō’ē o te mau ’ohipa hope’a roa tā Iesu i parau i tāna mau pipi ’oia ho’i, e haere rātou nā te ao ato’a nei ’e e fa’a’ite i te ’ā’amu nō te Mesia tei ti’afa’ahou.8 I teie mahana tē fāri’i pōpou nei tātou i te reira fa’auera’a rahi.
’Auē ïa parau poro’i hanahana o tē ti’a ia tātou ’ia fa’a’ite : Maoti Iesu Mesia, e nehenehe i te mau tāne ato’a, te mau vahine ato’a ’e te mau tamari’i ato’a e ho’i ma te pe’ape’a ’ore i tō rātou fare i te ra’i ’e, i reira, e pārahi ai i roto i te hanahana ’e te parau-ti’a !
Tē vai atu ra ā te mau parau ’āpī maita’i e ti’a ’ia fa’a’ite.
’Ua fā mai te Atua i te ta’ata nei i tō tātou nei ’anotau ! Tē vai ra tā tātou hō’ē peropheta ora.
Tē fa’aha’amana’o atu nei au ia ’outou ē, ’aita te Atua e hina’aro ia ’outou ’ia « ho’o » i te ’evanelia i fa’aho’ihia mai aore rā i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia.
Tāna noa e tītau nei ’oia ho’i, ’eiaha ’outou e huna i te reira i raro a’e i te ’aira’a mā’a.
’E mai te mea ē, e fa’aoti te mau ta’ata ē, e ’ere te ’Ēkālesia nō rātou, tā rātou ïa te reira fa’aotira’a.
’Aita te reira e parau mai ra ē, ’aita ’outou i manuia. E tāmau noa ’outou i te fa’a’ite i te huru maita’i ia rātou. ’Aita ato’a te reira e parau mai ra ē, ’aita ’outou e ani manihini fa’ahou ia rātou.
Te ta’a-’ē-ra’a i rotopū i te mau fārereira’a tōtiare ’ōpua-’ore-hia ’e te hō’ē pipi aroha ’e te itoito, ’o—te anira’a manihini ïa !
Tē here nei ’e tē fa’atura nei tātou i te mau tamari’i pā’āto’a a te Atua, noa atu te huru o tō rātou ti’ara’a i roto i te orara’a, noa atu tō rātou taura ta’ata ’aore rā fa’aro’o, noa atu te mau fa’aotira’a o tō rātou orara’a.
Nō tātou, e parau tātou ē, « Haere mai ’e a hi’o ! ’Ia ’ite mai ’outou iho i te faufa’a ’e te hanahana i te haerera’a nā ni’a i te ’ē’a o te pipi ».
Tē ani manihini nei mātou i te ta’ata ’ia « haere mai ’e ’ia tauturu mai, ’a tāmata ai mātou i te fa’ariro i te ao nei ’ei vāhi maita’i a’e ».
’E tē parau nei mātou ē, « Haere mai ’e a fa’aea mai ! E mau taea’e ’e e mau tuahine mātou nō ’outou. E ’ere mātou i te mau ta’ata maita’i hope. Tē ti’aturi nei mātou i te Atua ’e tē ’imi nei mātou ’ia ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a.
« ’Āmui mai ia mātou, ’e nā ’outou e ha’amaita’i atu ia mātou. ’E, ’ia nā reira ’outou, e rahi ato’a atu tō ’outou maita’i. Haere ’āmui ana’e i roto i teie tere ».
Ahea vau e ha’amata ai?
I te taime ’a fāri’i ai tō tātou hoa o Bilbo Baggins e ’ārepurepu te pi’ira’a o te tere i roto iāna, ’ua fa’aoti a’era ’oia e ta’oto maita’i i te pō, ’ua tāma’a maita’i i te po’ipo’i, ’e ’ua ha’amata i tāna mau ’ohipa i te po’ipo’i roa.
I te arara’a mai o Bilbo, ’ite a’era ’oia ē, e mea huehue tōna fare, ’e ’ua fātata ’oia i te fāriu ’ē i tāna fa’anahora’a hanahana.
Terā rā, haere mai ra tōna hoa o Gandalf ’e ui mai ra, « ahea ’oe e haere mai ai ? »9 Nō te tāpapa i tōna mau hoa, tītauhia ia Bilbo ’ia fa’aoti nōna iho e aha te ’ohipa e rave.
E nō reira, ’aita i maoro, tei mua te hobbit ’o tei tāu’a-ore-hia i te ’ūputa nō te tere, ’ua mo’ehia rā iāna tōna taupo’o, tāna turuto’oto’o ’e tōna horoi. ’Aita ato’a te piti o tāna mā’a nō te po’ipo’i i pau.
Tē vai ato’a ra paha hō’ē ha’api’ira’a nō tātou i’ō nei.
Mai te mea ē, ’ua fāri’i ’outou ’e o vau i te hina’aro ’ia ’āmui i roto i te tere rahi o te orara’a, ’e te fa’a’itera’a i te mea tā tō tātou Metua here mure ’ore i fa’aineine nō tātou e rā ’ē te tau, tē ha’apāpū atu nei au ia ’outou ē, teie te mahana nō te pe’e i te Tamaiti a te Atua, ’e tō tātou Fa’aora i ni’a i tōna ’ē’a tāvinira’a ’e te ti’ara’a pipi.
E pau tō tātou orara’a tā’āto’a i te tīa’ira’a i tāua taime ra e ti’a māite mai ai te mau mea ato’a. Teie rā te taime nō te fafau hope roa e ’imi i te Atua, e aupuru ia vetahi ’ē, ’e e fa’a’ite i tō tātou ’itera’a ia vetahi ’ē.
A vaiiho i tō ’outou taupo’o, te turuto’oto’o, te horoi ’e te fare huehue.10
Nō rātou i roto ia tātou tei ha’amata a’ena i te haere nā ni’a i te reira ’ē’a, ’a fa’aitoito, ’a fa’a’ohipa i te aroha, ’a ti’aturi ’e ’a tāmau noa !
Nō rātou tei fa’aru’e i te ’ē’a, ’a ho’i mai, ’a ’āmui fa’ahou mai ia mātou, ’a ha’apūai hau atu ia mātou.
’E, nō rātou ’aita ā i ha’amata, nō te aha e fa’atāere ai ? Mai te mea ē, e hina’aro ’outou e ’ite i te mau mea māere o teie tere rahi pae vārua, ’a tu’u i te ’āvae i ni’a i tō ’outou iho tere rahi ! Paraparau i te mau misiōnare Paraparau i tō ’outou mau hoa feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei. Paraparau ia rātou nō ni’a i teie ’ohipa ūmerehia ’e te māerehia.11
’Ua tae i te taime nō te ha’amata !
Haere mai, ’āpiti mai ia mātou !
Mai te mea ē, tē ’ite ra ’outou ē, e nehenehe e roa’a i tō ’outou orara’a te hō’ē aura’a hau atu, hō’ē ’ōpuara’a teitei a’e, te mau tā’atira’a ’utuāfare pūai atu ’e te hō’ē tā’atira’a fātata a’e i te Atua, ’a haere mai, ’a ’āpiti mai ia mātou.
Mai te mea ē, tē ’imi ra ’outou i te hō’ē autahira’a ta’ata o tē ha’a nei nō te riro mai ’ei hi’ora’a maita’i a’e nō rātou iho, e tauturu i te feiā nava’i ’ore, ’e e fa’ariro i teie ao ’ei vāhi maita’i a’e, ’a haere mai, ’a ’āpiti mai ia mātou !
Haere mai ’e ’a hi’o e aha teie tere nehenehe, te māere ’e te fifi.
I ni’a i te purūmu e ’ite ’outou ia ’outou iho.
E ’ite ’outou i te aura’a.
E ’ite ’outou i te Atua.
E ’ite ’outou i te tere fifi roa a’e ’e te hanahana o tō ’outou orara’a.
Tē fa’a’ite pāpū nei au i te reira nā roto i te i’oa o tō tātou Fatu ’e Fa’aora, o Iesu Mesia, āmene.