Koniferedi Raraba
Na Siga Oqo
Koniferedi Raraba ni Okotova 2022


12:1

Na Siga Oqo

Na noda parofita sa cakava tiko na nona itavi me luvuca na vuravura ena iVola i Momani. Sa dodonu meda muri koya.

Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, ena iVola i Momani na malanivosa “na siga oqo”1 e vakayagataki kina vakalevu me vagoleya na vakasama kina ivakasala, na yalayala, kei na ivakavuvuli. Na Tui o Penijamini ena iotioti ni nona vosa, a vakasalataki ira na tamata, “Oi kemuni ka rogoca rawa na noqu vosa kau na vosataka vei kemuni edaidai; … ka dolava sara na daligamuni mo ni rogoca, kei na lomamuni moni kila, kei na nomuni vakasama me tevuki kina mo ni raica na veika vuni ni Kalou.2 Na koniferedi raraba e dua na mataqali gauna vata vakaoya. Eda lako mai me rogoca na ivakasala me baleta na “siga oqo,” me rawa kina nida “tamata dina ena veigauna kecega”3 vua na Turaga kei na Nona kosipeli. E luvuci au tu ena “siga oqo” na bibi ni noda vakavouya na noda yalayala kina iVola i Momani, ka vakatoka o Josefa Simici “na ivola dodonu duadua mai vei ira kece na ivola e vuravura.”4

Na Lako mai ni iVola i Momani

Au taura tu i ligaqu e dua na ilavelave ni iVola i Momani. Oqo na noqu ilavelave cecere duadua ni 1970, au dau vakamareqeta sara. Ena kena irairai sa oca ka makawa mai, ia e sega tale ni dua na ivola e bibi cake ena noqu bula kei na noqu ivakadinadina me vakaoqo. Niu wilika au rawata kina e dua na ivakadinadina bula mai na Yalo nio Jisu Karisito na Luve ni Kalou,5 o Koya na noqu iVakabula,6 na ivolanikalou oqo na vosa ni Kalou, 7 ka ni sa vakalesui mai na kosipeli.8 Na dina eso oqori e dei titobu tu e yaloqu. Me vaka e kaya na parofita o Nifai, “Sa dau rekitaka na yaloqu na veika ni Turaga.”9

O Elder /Rasband kei na nona peresitedi ni kaulotu o Elder Hanks

iMawi ki na iMatau: Elder Ronald A. Rasband, daukaulotu cauravou; Peresitedi Harold Wilkinson, peresitedi ni tabana ni kaulotu ena Eastern States; kei Elder Marion D. Hanks, Vitusagavulu Vakaitutu Raraba.

Oqo na kena italanoa. Niu se daukaulotu cauravou, au a tugana na ivakasala i Elder Marion D. Hanks, ka a sikovi keimami yani kina Tabana ni Kaulotu ena Eastern States. O koya a peresitedi e liu ni Tabana ni Kaulotu e Peritania, ka rua na nona daukaulotu erau dabe toka yani ena tavata ena siga oqo: koi rau noqu iTokani lomani Elder Jeffrey R. Holland kei Elder Quentin L. Cook.1011 Me vaka ga vei ira na nona daukaulotu e Igiladi, a bolei keimami o koya me keimami wilika e dua na ilavelave ni iVola i Momani sega ni makataki, me vakarua kevaka e lailai. Au a ciqoma na bolebole oya. Ena imatai ni wiliwili meu makataka se lainitaka na veika kece e dusia se vakadinadinataki Jisu Karisito. Au vakayagataka e dua na penikau damudamu ka lainitaka e levu sara na malanivosa. Ena ikarua ni gauna, a kaya o Elder Hanks me makataki na ivakavuvuli tudei kei na ivunau ni kosipeli, ena gauna oqo au vakayagataka na karakarawa me makataki kina na ivolanikalou. Au wilika vakarua na iVola i Momani, me vaka na vakatutu, qai vakarua tale, ka vakayagataki kina na dromodromo kei na loaloa me makataki kina na malanivosa e lauti au.12 Me vaka oni na raica, au a vola e levu sara na idusidusi.

draunipepa ni ulutaga ni iVola i Momani

E levu cake sara na ka ena noqu wiliwili mai na kena makataki walega na ivolanikalou. Ena wiliwili yadua ni iVola i Momani, mai liu yaco imuri, au a vakasinaiti ena loloma cecere vua na Turaga. Au a vakila e dua na ivakadinadina bula titobu me baleta na dina ni Nona ivakavuvuli kei na kena yaga ena “siga oqo.” Na ivola oqo erau veiganiti vinaka sara kei na yacana, “E Dua Tale na iVakadinadina kei Jisu Karisito.”12 Ena vuli oya kei na ivakadinadina bula vakayalo a ciqomi, sa yaco meu dua na daukaulotu ni iVola i Momani ka tisaipeli i Jisu Karisito.14

“Ena siga oqo,” e dua na daukaulotu cecere ni iVola i Momani o Peresitedi Russell M. Nelson. Ni se qai kacivi vou me iApositolo, a veivakavulici tiko mai Accra, Ghana.14 Era tiko kina na vakaitutu lelevu eso, oka kina na tui ni dua na yavusa mai Aferika, ka rau veivosaki ena nona veivuke e dua na dauvakadewavosa. Na tui e dua na gonevuli vinaka ni iVolatabu ka dau lomana na Turaga. Ni oti na nona vosa, a lako mai vua na tui, ka taroga ena vosa vakavalagi matata sara, “O cei sara mada o iko?” E vakamacalataka o Peresitedi Nelson ni o koya e “dua na iApositolo tabaki i Jisu Karisito.”15 E taroga na tui, “Na cava e rawa nio vakavulica vei au baleti Jisu Karisito?”16

A taura na iVola i Momani o Peresitedi Nelson ka cega ki na 3 Nifai 11. Erau qai wilika vata o Peresitedi Nelson kei na tui na nona vunau na iVakabula vei ira na Nifaiti: “Raica koi Au ko Jisu Karisito, ka ra a vakadinadinataka na parofita ni na lako mai ki vuravura. … Koi au na rarama kei na vu-ni-bula kei vuravura.”17

A qai solia o Peresitedi Nelson na ilavelave ni iVola i Momani oya vua na tui, ka qai cavuta kina vaqo vua na tui, “A rawa mo solia vei au na daimani kei na rupi, ia e sega na ka me talei cake vei au me vaka na ikuri ni kilaka oqo me baleta na Turaga ko Jisu Karisito.”18

Oqo e sega ni ivakaraitaki duadua ni ivakarau e dau wasea kina na iVola i Momani na noda parofita lomani. Sa solia oti o koya na ilavelave eso ni iVola i Momani vei ira e drau vakadrau na tamata, ka tu kina na nona ivakadinadina bula i Jisu Karisito. Ni dau sotavi ira na vulagi, peresitedi, tui, na iliuliu ni veivanua, iliuliu ni bisinisi kei na veisoqosoqo kei ira veimatavakabauta duidui, se ena itikotiko liu ni Lotu se ena nodra veivanua, e dau solia ena yalovakarokoroko na ivola ni ivolanikalou vakatakilai oqo. E rawa ni solia vei ira o koya e levu sara na ka ena ioloolo vakareveni ka rawa ni lai dabe toka ena teveli se desi se ena kovate me ivakananumi ni nona veisiko. Ia, e solia ga na ka talei duadua vua, ka uasivia sara na rupi kei na daimani, me vaka e vakamacalataka na tui ni yavusa oya.

“Na dina ena iVola i Momani,” e kaya o Peresitedi Nelson, “sa tu kina na mana me veivakabulai, veivakacegui, veivakalesui, veivakaukauwataki, veivaqaqacotaki, veikaroni, ka vakamarautaka na yaloda.”19 Au sa sarava oti na kena sa kukuvi matua e ligadra era a ciqoma mai vua na noda parofita ni Kalou na ilavelave eso ni iVola i Momani. E sega tale ni dua na iloloma cecere cake.

O Peresitedi Nelson keina marama liu mai Gambia

Ena dua na gauna wale ga oqo erau a sota kei na marama liu mai Gambia ena nona valenivolavola ka solia vua e dua na iVola i Momani. Sega ni oti ga e kea. A cega na veitabana me wiliwili vata kaya, me vakavulica ka vakadinadinataki Jisu Karisito, na Nona Veisorovaki, kei na Nona loloma ena vukudra kece na Luvena.

Na noda parofita sa cakava tiko na nona itavi me luvuca na vuravura ena iVola i Momani.20 Ia ena sega ni rawa ni dolava duadua ga na isogo ni waluvu. Sa dodonu meda muria na nona ivakaraitaki.

Niu vakauqeti ena nona ivakaraitaki, au sa tovolea tiko meu wasea ena vakarokoroko kei na gumatua na iVola i Momani.

O Elder Nelson kei na peresitedi mai Mozambique.

Ena dua na gauna walega qo au a tiko ena dua na ilesilesi i Mozambique. Era saga bula tiko na lewe ni vanua totoka oqo ena vuku ni bula dravudravua, tauvimate, sega ni cakacaka, na cava, kei na draki veilecayaki vakapolitiki. A ka dokai me keirau sota kei na peresitedi ni vanua oya, o Filipe Nyuse. Ena nona kerekere, au a masulaki koya kei na nona vanua, au tukuna vua nida tara tiko e dua na valetabu i Jisu Karisito21 ena nona vanua. Ni oti na neirau veitalanoa au a solia vua e dua na ilavelave ni iVola i Momani ena vosa vaka-Potukali, na vosa ni nona vanua. Ni ciqoma na ivola ena vakavinavinaka, au vakadinadinataka na inuinui kei na yalayala me baleti ira na nona tamata, ka kunei ena vosa ni Turaga ena veitabana.22

O Elder Rasband kei na tui kei na ranadi mai Lesotho

Ena dua tale na gauna, o au kei na watiqu, o Melanie, keitou a sota kei rau na Tui kei Ranadi Letsie III mai Lesotho ena nodrau itikotiko.23 Vei keirau, na ituvuka ni neirau veisiko sai koya na neirau solia vei rau e dua na ilavelave ni iVola i Momani kau qai wasea na noqu ivakadinadina. Niu railesuva na ka oya kei na so tale, e votu mai noqu vakasama e dua na tiki ni ivolanikalou ni gauna oqo: “Io na taucoko ni noqu kosipeli mera na vunautaka yani o ira na malumalumu kei na tamata wale kina iyalayala kei vuravura vei ira na tui kei ira na iliuliu.”24

O Elder Rasband kei na Mata  o Pandey.
O ira na liuliu ni lotu kei na His Holiness Peteriaki Bartholomew

Au sa wasea na iVola i Momani vua na Mata ni Idia o Pandey25 kina Veimatanitu Cokovata e Geneva kei na His Holiness Peteriaki Bartholomew26 ni Lotu Eastern Orthodox kei na vuqa tale. Au vakila na Yalo ni Turaga vei keimami niu solia yani vei ira na “vatuivakadei ni noda Lotu”27 ka wasea na noqu ivakadinadiina bula i Jisu Karisito, na vatunitutu ni noda vakabauta.28

E sega ni yaga mo lako sara i Mozambique se Idia se sotavi ira na tui kei na iliuliu mo solia na ivola ni ivakavuvuli tabu kei na yalayala oqo vua e dua. Au sureti iko, “ena siga oqo,” mo solia e dua na iVola i Momani vei ira na nomu itokani kei na matavuvale, nomu itokani e vanua ni cakacaka, nomu dauveivakatavulici ni soka, se o koya na dauvolitaki kakana ena makete. Era gadreva na vosa ni Turaga e tu ena ivola oqo. Era gadreva na isaunitaro ni bula e veisiga kei na bula tawamudu sa bera mai. E gadrevi mera kila na salatu ni veiyalayalati sa tevuki tu e matadra kei na loloma veivauci ni Turaga ena vukudra. Sa tu kece ena iVola i Momani.

Nio solia vei ira e dua na iVola i Momani o sa dolava tiko na nodra vakasama kei na yalodra ki na vosa ni Kalou. E sega ni gadrevi mo kauta voli kei iko na ilavelave tabaki ni ivola. E rawa ni o wasea ga mai na nomu talevoni veikauyaki mai na iwasewase ni ivolanikalou ena app ni Valenivola ni Kosipeli.29

Vakasamataki ira e rawa ni ra vakalougatataki mai na kosipeli ena nodra bula, qai vakauta vei ira e dua na ilavelave ni iVola i Momani mai na nomu talevoni. Nanuma mo okata kina na nomu ivakadinadina kei na sala sa vakalougatataka kina na nomu bula na ivola oqo.

Kemuni noqu itokani lomani, niu dua na iApositolo ni Turaga, au sa veisureti tale meda muria na noda parofita lomani, o Peresitedi Nelson, ena noda luvuci vuravura ena iVola i Momani. Sa cecere sara na gagadre; e gadrevi meda sa cakacaka saraga oqo. Au yalataka ni o ni sa vakaitavi tiko kina ena “cakacaka cecere duadua e vuravura na vakasokumuni Isireli”30 ni o vakauqeti mo dolele yani vei ira era sega tu ni “kila na ka dina nira sega ni kila na vanua mera vakasaqara kina.”31 Era gadreva na nomu ivakadinadina ena ivakarau sa veisautaka kina na ivola oqo na nomu bula ka kauti iko vakavoleka yani vua na Kalou, na Nona vakacegu,32 kei na Nona “irogorogo ni marau levu.”33

Au vakadinadinataka ena lewa vakalou sa vakarautaki mai kina na iVola i Momani e Amerika makawa me mai kacivaka na vosa ni Kalou, me kauta mai na yalo i Jisu Karisito kei na Nona kosipeli vakalesui mai ena “siga oqo.” Ena yacai Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. Raica na Jekope 2:2–3; Mosaia 2:14, 30; 5:7; Alma 7:15; kei na vuqa tale na tikina ena Vola i Momani

  2. Mosaia 2:9.

  3. Alama 53:20.

  4. Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici (2007), 69. Na itukutuku kece solia o Josefa Simici ena 28 ni Noveba, 1841, ena matabose ni Apositolo Le Tinikarua: “Au a tukuna vei ira na veitacini ni iVola i Momani e ivola ka dodonu taudua e tiko e vuravura, ka sa vatuivakadei ni noda lotu, ka na toro voleka vua na Kalou e dua na tamata kevaka me na talairawarawa ki na kena ivakavuvuli mai na so tale na ivola.” . Na idusidusi bibi ena “dodonu” e rawa ni vagolei ki na ivakatakila a ciqomi ena kena vakadewataki kei na ivunau e vakavuvulitaki ena iVola i Momani ka tauyavutaka vakavinaka cake mai na dua tale na ivola na veidina “rawarawa ka talei” ni kosipeli (raica na 1 Nifai 13:40

  5. Raica na “Na Karisito Bula: Nodra iVakadinadina na iApositoloe dua na ivakaro mai na Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, 1 ni Janueri, 2000: “Keimami wasea na ivakadinadina, me vaka ni keimami Nona iApositolo tabaki—ni sai Jisu na Karisito Bula, na Luve ni Kalou tawamate rawa. Sai Koya na Tui o Imanueli qaqa, sa tu nikua ena yasa imatau i Tamana. O koya na rarama, na bula kei na inuinui kei vuravura. E dodonu vinaka na Nona sala ka na laki cava ena marau ni bula oqo, kei na bula tawamudu ena bula sa bera mai. Me vakavinavinakataki na Kalou me baleta na isolisoli sega ni vakatauvatani rawa ni Luvena tabu” (ChurchofJesusChrist.org).

  6. Raica na Aisea 49:26; 1 Nifai 21:26; 22:12; Vunau kei na Veiyalayalati 66:1.

  7. Na vosa ni Kalou e kunei ena ivolanikalou. iVakaraitaki, ena iVola i Momani, erau a taroga o Leimani kei Lemueli, “Na cava na ibalebale ni itautauri kaukamea” ena tadra nei Liai. A sauma ko Nifai “Sai koya na vosa ni Kalou; ia ko ira yadua sa rogoca na vosa ni Kalou, ka tautauri matua sara kina, ena sega ni rusa; ena sega talega ni rawai ira na veitemaki kei na gasau vidi waqa ni meca, me vakamatabokotaki ira, ka kauti ira yani ki na veivakarusai” (1 Nifai 15:23–24

  8. Raica “Na Vakalesui Mai ni Taucoko ni Kosipeli i Jisu Karisito: E dua na iVakaro ni Yabaki Ruanadrau ki Vuravura,” ka okati kina na veika oqo: “Keitou tukuna ni Lotu i JIsu Karisito ni Yalododonu Edaidai, ka a tauyavu ena 6 ni Epereli, 1830, sai koya na vakalesui mai ni Lotu i Jisu Karisito ni Veiyalayalati Vou. Sa itakele ni Lotu na bula uasivi ni vatu i vakadei, o Jisu Karisito, kei na Nona Veisorovaki kei na Tucaketale mai na Mate. Sa kacivi ira tale ena gauna oqo na iApositolo o Jisu Karisito ka solia vei ira na lewa ni matabete. Sa sureti keda kece meda lako mai Vua kei na Nona Lotu, ka ciqoma na Yalo Tabu, na cakacaka vakalotu ni veivakabulai, ka rawata na reki tawamudu. … Keitou marautaka ka kacivaka na yalataki ni Vakalesui Mai e yaco ka tomani tikoga ena veivakatakilai. Ena sega tale ni tautauvata na vuravura, ni Kalou sa “soqona vata na ka kecega vei Karisito” (Efeso 1:10” (ChurchofJesusChrist.org).

  9. 2 Nifai 4:16.

  10. Raica na Quentin L. Cook, “Be Not Weary in Well-DoingBrigham Young University devotional, Okosi. 24, 2020), speeches.byu.edu; “This Week on Social: How to Develop a Love for the Lord, Yourself and Others,” Church News17 ni Julai, 2020.

  11. iKatolu ni wiliwili, dromodromo: geology se geography; ikava ni wiliwili, loaloa: italanoa ni iVola i Momani.

  12. “E Dua Tale na iVakadinadina kei Jisu Karisito” a vakuri me ikuri ni yaca ni iVola i Momani kece sara. Era vakayacora na iliuliu ni Lotu na veisau ni yaca me vakabibitaki tale kina na inaki ni ivola me vaka e tukuni ena tabana e liu: me ra “kila kina na Jiu kei ira na Matanitu tani ni sa Karisito ko Jisu, na Kalou Tawamudu. Raica sa vakaraitaki Koya vei ira na veimatanitu kecega.”

  13. Nida tisaipeli i Jisu Karisito sa ivakaraitaki ni noda lomani Koya. O ira na tisaipeli era sa papitaiso, era taura na yaca i Jisu Karisito; era segata me ra muri Koya ena nodra taura na Nona ivakarau ni bula me vaka e vakamacalataka na iApositolo ko Pita: “Dou gumatua vakalevu sara kina, mo dou vakaikuritaka na nomudou vakabauta ena ivalavala dodonu, kei na ivalavala vinaka ena vuku; kei na vuku ena ivalavala malua; kei na ivalavala malua ena vosota; kei na vosota ena daulotu; kei na daulotu ena veilomani vakaveitacini; kei na veilomani vakaveitacini ena yalololoma” (2 Pita 1:5–7; raica talega na Vunautaka Noqu Kosipeli: Na iDusidusi ni Veiqaravi VaKaulotu [2019], 121–32).

  14. O Peresitedi Russell M. Nelson, ka kilai e vuravura ni dauveisele uto ni se bera ni kacivi ki na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua ena 1984, a veivakavulici ena dua na koronivuli ni vuli vuniwai mai Accra, Ghana, ena 1986 ena itukutuku ni sele uto. Ni vakatarogi e muri mai vei ira na daunitukutuku, a vakamacalataka ni tiko e kea me vaka ni ”italai ni Turaga me vukei ira [na tamata] me ra lewenivanua vinaka cake, me tarai na matavuvale kaukauwa, me ra rawata na marau dina, ka tiko sautu ena vanua.” A lesu tale ki Accra, Ghana, o koya ena 16 ni Noveba, 2001, me baleta na kena kelivaki na yavu ni Valetabu na Accra Ghana (raica na “Ground Broken for First Temple in West Africa,” Church News24 ni Nove., 2001, thechurchnews.com).

  15. Raica na iVoladusidusi Raraba: Veiqaravi ena Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai5.1.1.1IEna noda gauna oqo, sa kacivi ira na tagane na Turaga mai vua na Peresitedi ni Lotu me ra tabaki me ra iApositolo ka veiqaravi ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 18:26–28ChurchofJesusChrist.org).

  16. Raica na Russell M. Nelson, “Na iVola i Momani: Ena Vakaivei Beka na Nomu Bula Kevaka e SegaLiahonaNov. 2017, 60.

  17. 3 Nifai 11:10–11

  18. Russell M. Nelson, “Na iVola i Momani: Ena Vakaivei Beka Nomu Bula Kevaka e Sega?61.

  19. Russell M. Nelson, “Na iVola i Momani: Ena Vakaivei Beka Nomu Bula Kevaka e Sega62.

  20. Raica na Mosese 7:62

  21. A kacivaki na Valetabu na Beira Mozambique ena 4 ni Epereli, 2021, mai vei Peresitedi Russell M. Nelson. E sivia ni veimama ni milioni na tamata era tiko mai Beira, ka koto ena baravi ni Wasa Idia.

  22. Na ivakaraitaki ni inuinui kei na yalayala e kunei ena iVola i Momani e oka kina na 2 Nifai 31:20Jekope 4:4–6Alama 13:28–2922:1634:41Ica 12:32Moronai 7:418:26

  23. Erau a sota kei rau na matavuvale vakatui o Elder kei Sister Rasband ena 10 ni Feperueri, 2020, ena nodrau ilesilesi e Aferika me vakatabui na Valetabu na Durban South Africa.

  24. Vunau kei na Veiyalayalati 1:23

  25. Sota o Elder Rasband kei Ambassador Indra Mani Pandey, na Mata Tudei nei Idia ki na Veimatanitu Cokovata kei na Veisoqosoqo Tale Eso ni Vuravura mai Geneva, ni tiko ena dua na ilesilesi ki na Matabose ni Veimatavakabauta e Bologna, Itali, ena 17 ni Sepiteba, 2021.

  26. Sota o Elder Rasband kei na His All Holiness Ecumenical Patriarch Bartholomew ni Eastern Orthodox Church ni tiko voli ena ilesilesi ki na Matabose ni Veimatavakabauta e Bologna, Itali, ena 13 ni Sepiteba, 2021.

  27. iVakavuvuli: Josefa Simici, 64. Na vatunitutu e dua na vatu lailai e dua na muana ka dau dabe ena ulu ni dua na ibulibuli vakavucu me taura vata tu na veitikina tale eso. E vakamacalataka na Parofita o Josefa Simici na iVola i Momani me “vatunitutu ni noda lotu” baleta na kena itavi bibi me vakaduavatataka na Lotu ena ivakavuvuli kei na cakacaka vakalotu. Na iVola i Momani e “vatunitutu” ena nodra bula na lewenilotu, me vukei ira me ra tudei ena salatu ni veiyalayalati.

  28. Raica na Efeso 4:19–20 Ko Jisu Karisito na vatu ivakadei ni noda Lotu, sa vakatikori kina na Yacana.” Me vaka ni vakatakarakarataki ki na vatu e yavu ni tutu ni vale ni Kalou na kena vakadavori na vatunitutu ena valetabu, ko Jisu Karisito na vatunitutu ni noda vakabauta kei na noda vakabulai. A solia na Nona bula me rawa kina ni da bula; e sega tale me tauvata kaya ena igu, ena inaki, se ena loloma.

  29. E rawa ni o wasea mai na nomu talevoni veikauyaki. E dua na kena sala mo dolava na nomu app ni Valenivola ni Kosipeli, lako ki na isokumuni ni iVolanikalou, ka tavia na “Wasea” e delana. Se mai na app ni iVola i Momani, e rawa ni o tavia na ivakatakilakila ni “Share,” ka na solia mai e dua na vosavuni ni QR ka rawa ni vaqaqara kina e dua na itokani ni vakayagataka na nona talevoni.

  30. Russell M. Nelson, “Hope of Israellotu e vuravura raraba ni itabagone, 3 ni June, 2018), Hopeofisrael.ChurchofJesusChrist.org. “Ena 3 ni June, 2018, erau a sureti ira na itabagone o Peresitedi Russell M. Nelson kei na watina o Wendy W. Nelson, me ra ‘curu ena mataivalu ni itabagone ni Turaga’ ka vakaitavi ena ‘bolebole cecere duadua, na inaki cecere duadua, kei na cakacaka cecere duadua e vuravura.’ Ia na cava na bolebole cecere duadua? Na vakasoqoni vata kei Isireli”(Charlotte Larcabal, “A Call to Enlist and Gather Israel,” New Era, Maji 2019, 24).

  31. Vunau kei na Veiyalayalati 123:12

  32. Raica na 2 Nifai 4:27Mosaia 4:315:18Alama 46:12

  33. 1 Nifai 13:37