Chon tapweno mwirin ewe Kingen Kinamwe.
Nupwen sia achocho ne anapano angang murinno usun an ewe Chon Amanau, sia tongeni winiti chon awora An kinamwe non ewe fonufan.
Non ponutan ewe osini a kawor ngeni Zechariah,1 Jises a pwapwa ne tonong non ewe Teninimw mi Pin a wawa emon tonky, ewe mi mak pwe eu “esisinen nom usun an chon Jew faminien king me kiwin,”2 usun mi ennetin fich ngeni ewe Kingen king me Kingen Kinamwe.3 Eu mwichen chon kunon jubilant of jubilant ekkewe ra aparasafetanei ar kewe karment, panen ira, me ekkoch mangaku won ewe an Jises a feino won. Ra mwareiti Kot, apasa ne nouomong, “Feioch ngeni ewe King mine a wareto non iten ewe Samon: kinamwe non nang, me mwareiti ewe mi tekia.”4 Iwe pwan, Mwareiti ewe Noun David: Feioch i ewe a feito non iten ewe Samon; Mwareiti non ewe mi tekia.”5 Ei amwararen mettoch a fis, minne sia fori apwapwan non ei ran mi afat pwe Palm Sunday, eu apwapwa me mwen ewe eriaffou epwe fis fansoun ena auchean wiik epwe fetan ngeni an ewe Chon Amanau ewe angangen asor fan iten ekkoch me ewe amwararen manamanen ewe nenien peias mi pon.
Ren kich Noun chon kuno, kich Noun kewe aramas mi sokkono, sa kokko ne aporousa An nimenimoch,6 chon anisi ewe kinamwe a unusen kawor seni I me An asoren achasefan. Ei kinamwe eu niffang mi pwon ngeni meinisin mi okunu netiper ngeni ewe Chon Amanau me manau tupwen; ei kinamwe mi fang ngeni kich ewe pochokun ach sipwe pwapwaiti manauen fonufan me otufichikich ach sipwe engino ngeni ewe metekin sosotun non manauach.
Non 1847, ewe Samon a ngeni ekkewe akaewin Souneng tichikin ourour, ekkewe ra mochen kinamwe ar repwe mosonotam me tipeeu nupwen ra mesengeni sokkun weires rese tepereni non ar sai ngeni notou. Me nein ekkoch mettoch, ewe Samon a ouroura ekkewe Souneng ar repwe “kouno ne anini fengen nefiner; kouno ne kapas mi ngaw fan iten ekkoch.”7 Ekkewe pukefel ra apungano pwe ekkewe ra fori angang non wenechar me nikitu ne fetan non tipetekison ren Ngunun ewe Samon ra angei pwonen ewe kinamwe mi auchea ngenir ar repwe manau non ekkei ranin osukosuk sia nonom non ikenai.8
Usun chon kunon ewe Kingen Kinamwe, a fen wor ourour ngenikich ach sipwe nom fiti “netip epwe riri fengen non eu chok me non tong nefinach.”9 Nouch achengicheng soufos, Preseten Russell M. Nelson, a fen chok keran apasa, “Anini a ataeno mettoch meinisin ewe Chon Amanau a achocho ngeni me afanafana.”10 Nouch soufos a pwan tingor pwe sipwe fori ukukun met sia tongeni ach sipwe ouku ach kewe osukosuk minne a aweiresi non netipach me non manauach.”11
Sipwe ekieki ekkei nongonong usun an Kraist we ennetin tong fanitach pwe kich, ussun Noun chon tapweno mwirin, sipwe kutta ach sipwe ani fan iten emon me emon. Ekkewe pukefel ra awewei ei sokkun tong ussun tong ennet.12 Nupwen sia ekieki usun tong ennet, ach ekiek a ekieki usun murinon angang me aninis epwe angasano riaffoun ekkewe ra mefi riaffoun inis, pisek, ika memefin ekiek. Tong ennet, ese chok wewe ngeni mettoch sia anisi ngeni emon, nge eu foffor an ewe Chon Amanau me a tongeni winiti och mettoch non manauach. Ese amairu pwe ewe Samon a ouroura kich ach sipwe oufoufa ngeni kich “ren ewe ririn tong ennet, … ina ewe ririn unusoch me kinamwe.”13 Ika ese wor tong ennet, sia namotongaw14 me sise tongeni muuni ewe neni minne ewe Samon a amonnata fan itach non imwen Samach won Nang.15
Jises a wesewesen aweweochu met wewen ach sipwe ani ei ririn unusoch me kinamwe, akkaewin nupwen sia kuna ewe fansoun riaffou a fis me mwen An mano. Ekieki ren och fansoun ussun met Jises epwe mefi nupwen I a tipetekison ne tonu pechen Noun kewe chon kuno, nge a sinei pwe emon me neir epwe afangema I non ena pwinin.16 Ika ekkoch awa mwirin, nupwen Jises, a umoumoch ne echikara seningen emon me nein ekkewe mwan ekkewe ra fiti Judas, Noun ewe chon afangema I, ar repwe aresini I.17 Pwan mo nupwen ewe Chon Amanau, a uta mwen mesen Pilate, ewe ekkewe sou osor mi nap ra tipemwan ngeni, nge esap mwo eu kapas epwe wau ren ewe kapung mi mwan fan Itan, me a feinno seni ewe kepinan Rome non an mwar.18
Seni ekkei unungat osukosuk a fis, ewe Chon Amanau, ina mo ika a chourek ren chommongun an netipengaw me pekus, a aiti kich usun An nenien appiru pwe “tong mi nikitu o kirekiroch; … esap nonowo; … esap eingeing, esap namanam tekia, esap osufonungaw, esap kuta pusin an, esap songokai, [me] ese ekieki mi ngaw.”19
Pwan eu auchean mettoch epwe fat, me eu a pwomweni manauen ach wisen chon kuno me ifa usun sipwe pesei ewe kinamwe an ewe Chon Amanau, iei ewe napanap sipwe fori ngeni emon me emon. Non An angang won fonufan, An ewe Chon Amanau osukun a anonga—esap chok, nge akkaewin—won ekkewe nikinikin tong, tong ennet, nikitu, tipetekison, me umoumoch—nongonongen napanap ngeni ekkewe ra mochen repwe arap ngeni I me angei An kinamwe. Sokkun napanap ir niffang seni Kot, me nupwen sia achocho ne awatereno, sipwene poputa ne kuna an chon oruch sokono me nipwakingaw ren umoumoch, tufichin weweiti an ekkoch osupwang, sufon, me fofforoch. Eu me nein ekkewe esisinen pwarata pwe sia arap ngeni ewe Chon Amanau me winiti usun chok I ina ewe tong, nikitu, me kirekiroch ren met sia fori ngeni pwich souneng, ese nifinifin nonnomur.
Iteitan sia kuna aramas ekkewe ra pachenong non angang mi ngaw me rafen pwarano osufonungawen kapas usun ekkewe nonomun aramas, nipwakingaw, me ekiek an ekkoch, napengeni nupwen ekkoch nikinik me ekiek mi sokofesen ika sokono ar fori me ekieki. A soun fis ach sipwe kuna ekkei aramas ra tongeni kapas faniten ekkoch, ekkewe ra enniwini met ra rong nge rese sineiochu unusen nonnomun ewe osukosuk. Nge nengeni, social media ra pesei ei sokkun foffor non ewe it ren ennetin marar me kunaochu niosun. Ese wor oukuk, kapas won kampiuter akan emweni aramas ar repwe pusin afeiengawa me anini, a forata netipengaw, metekin netip, me achou fetanei kapasen anini.
Nifai a osini pwe non ewe fansoun soponon, ewe chon koum epwe sotuni me amwasanga aramas ar repwe ungeni met mi murino.20 Ekkewe pukefel a aitikich pwe “mettoch meinisin minne ra tingorei me pesei pwe repwe fori mi och, me tongei Kot, me angang ngeni i, a amemef me ren Kot.”21 Nge pwan ew, “ren met minne mi ngaw a feito seni ewe tefin; pun ewe tefin i chon koum ngeni Kot, me a fiu ngeni i fansoun meinisin, me tingorei me pesei aramas ngeni tipis, me fori met minne mi ngaw fansoun meinisin.”22
Ekieki ei osukunen osini, ese amairu pwe eu me nein ekkei angang mi ngaw a anapano koput me netipengaw non netipen noun Kot semirit. A pwapwa nupwe a kuna aramas ra esita, turunufasa, me kapas mi ngaw fan iten emon. Ei foffor mi tongeni ataeno manauen emon aramas, nonomun, me sufonun, naponon nupwen apungu ekkoch nge ese wor popun. Mi weires ach sipwe affata pwe nupwen sia mut ngeni ekkei sokkun foffor non manauach, sipwe awora rum non netipach faniten ekkewe chon u ngeni repwe fotuki ewe foun iran eimu fesenikich, fangetani ne turunong non an ewe eseich.
Ika sise tumunoch ren ach ekiek, kapas, me foffor, sipwe tupuno ren ekkewe nikatuputup an ewe chon koum, atai nefinach ngeni ekkewe aramas unukuch me atongeach kewe.
Pwi me fefinei, ren kich noun ewe Samon aramas mi sokkono me chon pesei An kinamwe, sisap tongeni mutata ekkei nikotuputupen ewe emon mi ngaw ar repwe nom non netipach. Sisap tongeni uwei sokkun chourek mi atata ewe mi atai memef, nefin, me pwan manau. Ewe kapas allim a tupuni porous mi och ren watten pwapwa.
Ewer, ese wor me neich mi unusoch, me ennetin, mi wor fansoun nupwen sia tupuno non ei sokkun manau. Non An tong mi unusoch me unusen miriti mwokutukutuch aramas, ewe Chon Amanau a achocho ne fonou kich seni usun sokkun feiengaw. A aiti kich, Pun ren met oua apungu ngeni ekkoch, oupwe pwan angei kapungun: me ren met napanap oua nounou, epwe pwan nounou ngeni kemi.23
Achengicheng pwi me fefinei, nupwen sia achocho ne anapano ekkei napanap usun an ewe Chon Amanau, sia tongeni winiti Noun chon awora An kinamwe non ewe fonufan ussun ewe tetten I won inisin a pusin fori. Ua tingor ami oupwe ekieki ekkoch anen ach sipwe tongeni siwinikich ngeni aramas aninisoch, aramas minne mi weweiti me netipoch ne omusano, aramas minne ra kuta met mi och ren ekkoch, chechemeni fansoun meinisin pwe “ika pwe mi wor mettoch mi nimenimoch, murino, amwarar, are och mettochun porousoch are mwar, sia tapweno mwirin ekkei mettoch.”24
Ua pwon ngenikemi pwe ika sia atapwa me anapano ekkei napanap murinno, epwe fokkun napono ach chiechioch me kunaochu met a namot ngeni pwich souneng25 me sipwe mefi pwapwa, kinamwe, fefeita non ngun.26 Ua nuku, ewe Samon epwe esina ach angang weires me ngeni kich niffang mi namot ach sipwe tufich me nikitu ngeni sokofesenin emon me emon, nipwakingaw, me nafangaw. Naponon, mi auchea ach sipwe tufich ne pochokun ngeni ewe mochen ne fori mi ngaw ika osukosuk ngeni ion kewe ra ametekikich. Ach mochen ach sipwe omusano, usun met ewe Chon Amanau a fori, ekkewe ra ungeni kich ne kapas mi ngaw fan itach epwe fokkun napono me winiti kinikinin manauach.
Amo kich ikenai, non ei ranin Palm Sunday, sipwe emeresano ufach kewe ufen tong me panen iran tong ennet, fetan non ipwen ewe Kingen Kinamwe nupwen sia ammoneta ne apwapwai, ei Raninfel, ewe manamanen ewe peias mi pon. Ussun ren brother me sister non Kraist, sipwe pwapwa ne apasa, “Mwareiti ewe Noun David: Feioch i ewe a feito non iten ewe Samon; Mwareiti non ewe mi tekia.”27
Ua pwarata pwe Jises Kraist mi manau me An we tong mi unusoch, mi pwano seni An we asoren achasefan, mi kawor ngeni meinisin ion mi mochen epwe fiti I ne fetan me pwapwaiti An kinamwe non ei fonufan me non ewe fonufan epwe feito. Ua apasa ekkei non iten ewe Chon Amanau me Chon Angasano, Jises Kraist, amen.