“Ang Kampo sa Israel,” kapitulo 18 sa Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018)
Kapitulo 18: Ang Kampo sa Israel
Kapitulo 18
Ang Kampo sa Israel
Sulod sa pila ka adlaw human makita ang mga bulalakaw, nagpaabut si Joseph nga dunay milagrong mahitabo. Apan normal nga mipadayon ang kinabuhi, ug walay laing timailhan ang mitunga sa kalangitan. “Medyo masulub-on ang akong kasingkasing,” mitug-an siya diha sa iyang journal. Sobra na sa tulo ka bulan ang milabay sukad nga adunay gipadayag ang Ginoo alang sa mga Santos sa Zion, ug wala pa gihapon masayud si Joseph kon unsaon niya pagtabang nila. Daw sirado ang kalangitan.1
Nakadugang sa kabalaka ni Joseph, si Doktor Philastus Hurlbut bag-ohay lang nga miuli gikan sa Palmyra ug Manchester nga dunay mga istorya—ang uban bakak, ang uban gipasobrahan—mahitungod sa sayong bahin sa kinabuhi ni Joseph. Samtang mikatap ang mga istorya diha sa Kirtland, nanganti usab si Hurlbut nga ipanghugas niya sa iyang kamot ang dugo ni Joseph. Sa wala madugay misugod na ang propeta sa paggamit og mga bodyguard.2
Pagka-Nobyembre 25, 1833, sobra lang gamay og usa ka semana sukad sa mga bulalakaw, miabut si Orson Hyde sa Kirtland ug mi-report sa pagpapahawa sa mga Santos gikan sa Distrito sa Jackson.3 Makalilisang ang balita. Wala makasabut si Joseph nganong gipasagdan sa Dios nga mag-antus ang mga Santos ug mawad-an sa gisaad nga yuta. Ug dili niya makita daan ang umaabut sa Zion. Nag-ampo siya alang sa giya, apan ang Ginoo miingon lang nga magmalinawon ug mosalig Kaniya.
Gisulatan dayon ni Joseph si Edward Partridge. “Nasayud ko nga ang Zion, sa kaugalingong panahon sa Ginoo, pagatubson,” mipamatuod siya, “apan kon unsa ka dugay ang iyang panahon sa pagputli, kalisdanan, ug kasakit, wala gipahibalo sa Ginoo kanako.”
Tungod kay walay laing ikatanyag, misulay si Joseph sa paghupay sa iyang mga higala sa Missouri, bisan pa sa mil tres syentos ka mga kilometro nga gilay-on tali kanila. “Sa dihang nasayran namo ang inyong mga pag-antus, mibati kami og hilabihang kalooy alang ninyo,” misulat siya. “Hinaut motugot ang Dios nga bisan pa sa inyong dakong kasakit ug pag-antus, wala untay makapahimulag kanato gikan sa gugma ni Kristo.”4
Mipadayon sa pag-ampo si Joseph, ug pagka-Disyembre nakadawat siya sa katapusan og pagpadayag alang sa mga Santos sa Zion. Mideklarar ang Ginoo nga gisakit sila tungod sa ilang mga sala, apan nalooy Siya kanila ug misaad nga dili sila isalikway. “Sila kinahanglan nga mapanton ug masulayan, sama ni Abraham,” mipasabut Siya kang Joseph, “kay kadtong tanan kinsa dili makalahutay sa panton, apan molimud kanako, dili mabalaan.”
Sama sa Iyang gibuhat kaniadto, misugo ang Ginoo sa pagpalit og yuta sa Zion ug sa pagpangita og legal, malinawon nga mga paagi aron makuha og balik ang unsay nawala kanila. “Ang Zion dili pagakuhaon gikan sa iyang dapit,” mideklarar Siya. “Sila nga nahibilin, ug putli og kasingkasing, makabalik, ug makaadto sa ilang mga kabilin.”5
Samtang ang pinadayag miawhag og malinawon nga pakigsabut uban sa mga tawo sa Independence, ang Ginoo mipasabut usab nga ang Zion mabakwi pinaagi sa gahum. Misulti Siya og sambingay mahitungod sa usa ka ubasan nga gikuha gikan sa tapulan nga mga sulugoon ug giguba sa kaaway. Sa dihang nakita sa ginoo sa ubasan ang kalaglagan, gikasab-an niya ang mga sulugoon tungod sa ilang pagpasagad ug gisugo sila sa paglihok.
“Lakaw ug pundoka ang tanan nga nahibilin sa akong mga sulugoon, ug dad-a ang tanan nga kusgan nga mga tawo sa akong balay,” mimando siya, “ug lakaw kamo sa walay langan ngadto sa yuta sa akong ubasan, ug kuhaa ang akong ubasan.” Wala gihubad sa Ginoo ang sambingay, apan gisultihan niya ang mga Santos nga nagpakita kini sa Iyang kabubut-on sa katubsanan sa Zion.6
Paglabay sa duha ka bulan, si Parley Pratt ug Lyman Wight miadto sa Kirtland nga dunay dugang nga balita gikan sa Missouri. Ang mahigalaon nga mga tawo tabok sa suba gikan sa Distrito sa Jackson mihatag og mga pagkaon ug mga sinina sa mga Santos isip bugti sa ilang pagtrabaho, apan nagkatibulaag pa gihapon sila ug nawad-an og kadasig. Gusto nilang masayud kon kanus-a ug unsaon pagluwas sa Zion gikan sa mga kaaway niini.7
Human makadungog sa report, mibarug si Joseph gikan sa iyang lingkuranan ug mipahibalo nga moadto siya sa Zion. Sulod sa unom ka bulan, mihatag siya og makadasig nga mga pulong ug paglaum sa mga Santos didto samtang misagubang siya og ubang mga hagit sa Kirtland.
Karon gusto niyang dunay buhaton alang kanila—ug gusto niyang masayud kon kinsay mokuyog niya.8
Pagka-Abril 1834, sa usa ka miting sa gamay nga branch sa simbahan sa New York, ang baynte syete anyos nga si Wilford Woodruff naminaw samtang gisaysay ni Parley Pratt ang pinakaulahing pagpadayag sa Ginoo ngadto ni Joseph Smith. Mitawag kini sa mga Santos sa pagpundok og lima ka gatus ka mga lalaki nga momartsa uban sa propeta padulong sa Missouri. “Ang katubsanan sa Zion kinahanglan gayud nga mahitabo pinaagi sa gahum,” mideklarar ang Ginoo. Himoa nga walay tawo nga mahadlok nga motugyan sa iyang kinabuhi alang sa akong katuyoan.”9
Gidapit ni Parley ang mga batan-on ug mga hamtong nga lalaki sa branch sa pag-adto sa Zion. Ang tanang lalaki nga mahimong makaadto gilauman nga moadto.
Sa pagtapos sa miting, gipaila ni Wilford ang iyang kaugalingon ngadto ni Parley. Siya ug ang iyang magulang nga si Azmon mipasakop sa simbahan tulo na ka bulan ang milabay, ug ang duha pareho nga mga teacher sa Aaronic Priesthood. Miingon si Wilford nga andam siyang moadto sa Zion, apan duna siyay mga balayrunon ug paninglunon sa dili pa siya mobiya. Gisultihan siya ni Parley nga katungdanan niya nga han-ayon ang iyang mga panalapi ug moapil sa martsa.10
Wala madugay, nakigsulti si Wilford kang Azmon mahitungod sa pag-adto sa Zion. Bisan tuod gitawag sa Ginoo ang matag himsog nga mga tawo sa simbahan sa pag-apil sa martsa, nakahukom si Azmon nga magpabilin, nagduha-duha sa pagbiya sa iyang panimalay, pamilya, ug umahan. Apan dili minyo si Wilford, ug matinguhaon siya nga moadto sa Zion uban sa propeta.11
Miabut si Wilford sa Kirtland paglabay sa pipila ka semana ug nahimamat si Brigham Young ug Heber Kimball, kinsa bag-ohay lang mibalhin sa Ohio uban sa ilang mga pamilya. Si Heber nagtrabaho isip usa ka magkukolon, ug siya ug ang iyang asawa, si Vilate, dunay duha ka mga anak. Si Brigham usa ka panday nga dunay duha ka gagmay nga mga anak nga babaye. Bag-ohay lang, naminyo siya sa usa ka kinabig nga ginganlan og Mary Ann Angell human namatay ang iyang unang asawa, si Miriam.12 Ang duha ka lalaki andam nga moapil sa martsa, bisan pa sa mga sakripisyo nga kinahanglang himoon sa ilang mga pamilya.
Ang mga ig-agaw ni Mary Ann, si Joseph ug Chandler Holbrook, moapil usab sa martsa, uban sa ilang mga asawa, si Nancy ug Eunice, ug ilang gagmay nga mga bata. Si Nancy ug Eunice nagplano sa pagtabang sa pipila ka mga babaye sa kampo, kinsa maoy mangluto, manglaba sa mga sinina, ug moatiman sa mga masakiton ug mga samaran diha sa dalan padulong sa Missouri.13
Ang mga babaye nga nagpabilin sa panimalay nakakita og laing mga paagi sa pagsuporta sa martsa. Sa wala pa mobiya padulong sa Zion, miingon si Joseph, “Nagkinahanglan ko og kwarta aron masangkapan ang Zion, ug nasayud ko nga ako kining maangkon.” Pagkasunod adlaw, nakadawat siya og $150 gikan sa usa ka Sister Vose sa Boston.14
Si Wilford ug ang pipila ka mga Santos mibiya padulong sa Zion pagka-Mayo 1. Si Joseph, Brigham, Heber, ug ang mga Holbrook—uban sa mga usa ka gatus ka mga boluntaryo—mibiya sa Kirtland paglabay sa pipila ka adlaw ug nakaapas ni Wilford sa kadalanan.
Sa nagkapundok na, ang pwersa gamay lang nga tipik sa lima ka gatus nga gitawag sa Ginoo.15 Apan mipadulong sila sa kasadpan nga maayo og mga buut, determinado nga motuman sa pulong sa Ginoo.
Malaumon kaayo si Joseph sa iyang gamay nga pundok, nga iyang gitawag og Kampo sa Israel. Bisan og mga armado sila ug andam nga makig-away, sama sa karaang mga Israelita sa dihang nakiggubat sila alang sa yuta sa Canaan, gusto ni Joseph nga masulbad ang panagbangi sa malinawong paagi. Ang mga opisyales sa gobyerno sa Missouri misulti sa mga lider sa simbahan didto nga si Gobernador Dunklin andam nga mopadala sa militia sa estado aron kuyogan ang mga Santos pabalik sa ilang nawala nga mga yuta. Hinoon, dili siya makasaad nga mapugngan ang mga manggugubot sa pag-abug nila pag-usab.16
Nagplano si Joseph nga mangayo sa tabang sa gobernador sa higayon nga moabut na ang Kampo sa Israel sa Missouri, dayon makigtambayayong sa militia sa pagpabalik sa mga Santos ngadto sa Distrito sa Jackson. Ang kampo magpabilin sa Zion sulod sa usa ka tuig aron sa pagpanalipod sa mga Santos gikan sa ilang mga kaaway.17
Aron sa pagsiguro nga ang tanan diha sa kampo masangkapan, ang mga sakop sa kampo mibutang sa ilang kwarta diha sa kinatibuk-ang pundo. Misunod sa mga sundanan sa Daang Tugon, gibahin ni Joseph ang mga lalaki ngadto sa mga grupo, diin ang matag grupo mopili og kapitan.18
Samtang mipadayon ang Kampo sa Israel ngadto sa kasadpan, nabalaka si Joseph nga mosulod sa teritoryo sa kaaway uban ang gamay niyang pwersa. Ang iyang igsoon nga si Hyrum ug si Lyman Wight nangrekrut og dugang nga mga lalaki gikan sa mga branch sa simbahan sa amihanang-kasadpan sa Kirtland, apan wala pa sila makatipon sa Kampo sa Israel ug wala masayud si Joseph kon asa sila. Nabalaka usab siya nga ang mga espiya nagtan-aw sa kalihokan sa kampo ug nag-ihap sa ilang gidaghanon.19
Pagka-Hunyo 4, human sa usa ka bulan nga pagmartsa, ang kampo miabut sa Suba sa Mississippi. Gikapoy ug nanakit ang kalawasan ni Joseph gumikan sa pagbiyahe, apan gibati niyang andam sa pag-atubang sa mga hagit nga anaa sa unahan.20 Nahibaloan niya nga ang mga report ug mga hungihong sa kalihokan sa kampo miabut na sa Missouri, ug gatusan ka mga nanimuyo nangandam alang sa pagpakig-away. Naghunahuna siya kon igo ba ang kalig-on sa mga Santos nga moatubang kanila.
“Ang kampo anaa sa maayong sitwasyon sumala sa mapaabut,” misulat siya kang Emma samtang naglingkod sa tampi sa suba, “apan ang among gidaghanon ug mga kapanguhaan gamay ra kaayo.”21
Init ug alimuot pagkasunod adlaw samtang naghulat ang Kampo sa Israel nga makatabok sa suba sa Missouri. Mga duha ka kilometro ang gilapdon sa Mississippi, ug usa lamang ang sakayan sa kampo nga magamit nila sa pagtabok. Samtang nagpaabut sila, ang ubang sakop sa kampo nangayam ug nangisda samtang ang uban nakigbatok sa kalaay ug nangita og kapasilongan aron makalikay sa adlaw sa ting-init.
Ang kampo migahin og duha ka kapoy nga mga adlaw sa pagtabok sa suba. Sa pagtapos sa ikaduhang adlaw, gikapoy sila ug gisaput. Karon nga anaa na sila sa Missouri, daghan kanila ang nahadlok sa kalit nga pagpang-ataki. Nianang gabhiuna, ang iro ni Joseph nakapakurat sa tanan dihang misugod kini sa pagpaghot sa katapusang grupo nga miabut sa kampo.
Si Sylvester Smith, ang kapitan sa miabut nga grupo, mihulga nga patyon ang iro kon dili kini mohunong sa pagpaghot. Gipakalma ni Joseph ang hayop, apan mireklamo gihapon si Sylvester ug ang iyang mga kauban kabahin niini pagkasunod buntag.22
Pagkadungog sa ilang mga reklamo, gitapok ni Joseph ang tanang sakop sa kampo. “Akong hisgutan ang kinaiya nga anaa sa kampo,” mipahibalo siya, “kay gusto nakong mapahawa kini gikan sa kampo.” Gisugdan niya sa pagsundog ang kinaiya ni Sylvester sa milabay nga gabii, gibalik ang mga hulga sa kapitan batok sa iro. “Kini nga kinaiya nakamugna og pagkabahin-bahin ug pagpaagas og dugo sa tibuok kalibutan,” miingon siya.
Si Sylvester, nga walay relasyon ngadto ni Joseph, wala malingaw. “Kon paakon ko nianang iroa,” miingon siya, “ako siyang patyon.”
“Kon patyon nimo kanang iroa,” miingon si Joseph, “latiguhon tika.”
“Kon imo nang buhaton,” miingon si Sylvester, “manalipod ko sa akong kaugalingon!”23
Ang kampo mitan-aw sa duha ka lalaki nga nagtinutukay sa usag usa. Sa pagkakaron, walay away nga mitumaw taliwala kanila, apan ang pipila ka semana nga pagmartsa nakapahimo nga daling masuko ang tanan.
Sa katapusan, mipalayo si Joseph kang Sylvester ug nangutana sa mga Santos kon nangaulaw ba sila sama kaniya sa pagbati diha sa kampo. Miingon siya nga ang ilang linihokan sama sa iro kay sa tawo. “Kinahanglan gayud nga dili ibutang sa katawhan ang ilang mga kaugalingon ngadto sa lebel sa mananap,” miingon siya. “Kinahanglan silang anaa ibabaw niini.”24
Ang buut sa kampo mikalma human niana, ug ang gamay nga pundok mibiyahe pasulod sa Missouri. Si Nancy ug Eunice Holbrook nagpabiling busy sa pag-atiman sa ilang inadlawng buluhaton, apan nakasabut sila nga ang matag lakang nga ilang gihimo padulong sa Distrito sa Jackson nagbutang kanila sa nagkadako nga peligro.25
Wala madugay human ang labing dako nga grupo sa kampo mitabok sa Mississippi, si Hyrum Smith ug Lyman Wight miabut uban sa ilang mga narekrut, nga nakadugang sa gidaghanon sa kampo ngadto sa sobra sa duha ka gatus ka mga boluntaryo.26 Hinoon, ang mga lider sa kampo nabalaka gihapon sa usa ka pag-ataki ug gisultihan ni Joseph ang mga lalaki nga dunay kuyog nga mga pamilya sa pagpangita og kapuy-an alang sa ilang mga asawa ug mga anak.
Ang pipila ka mga babaye sa kampo supak nga mabiyaan. Apan samtang padulong na sa pagbiya ang mga lalaki, gipatapok ni Joseph ang tanan. “Kon ang mga sister andam nga makasulay og pag-ataki uban sa kampo,” miingon siya, “mahimo ra silang mouban sa mga lalaki sa kampo.”27
Si Nancy, Eunice ug ang ubang mga babaye sa kampo miingon nga andam sila nga mouban, nalipay nga gitugutan sila ni Joseph sa pagpili nga mopadayon sa pagmartsa.28
Paglabay sa pipila ka adlaw, si Parley Pratt ug Orson Hyde miabut sa kampo dala ang dili maayong balita: si Gobernador Dunklin mibalibad sa paghatag og suporta sa militia alang sa mga Santos.29 Kon wala ang tabang sa gobernador, nasayud ang kampo, dili sila makahimo sa pagtabang sa mga Santos sa Missouri nga makabalik ngadto sa ilang yuta sa Zion sa malinawong paagi. Nakahukom si Joseph ug ang iyang mga kapitan nga mopadayon. Naglaum sila nga makaabut sa gipapahawa nga mga Santos diha sa Distrito sa Clay, sa amihanan sa Suba sa Missouri, ug matabangan sila sa pakigsabut og usa ka kompromiso uban sa mga tawo sa Distrito sa Jackson.30
Ang Kampo sa Israel mitabok sa kasagbutan sa central Missouri. Mga usa ka adlaw nga pagbiyahe gikan sa ilang destinasyon, usa ka itom nga babaye—tingali usa ka ulipon—nakulbaan nga mitawag nila. “Dunay grupo sa mga tawo dinhi nga nagplano sa pagpatay kaninyo karong buntaga samtang moagi mo,” miingon siya.31
Mabinantayong mipadayon sa pagmartsa ang kampo. Nakasinati og mga problema sa karwahe, napugos sila sa paghunong sa pagkagabii diha sa usa ka bungtod nga nag-umbaw sa usa ka sanga sa Suba sa Fishing, mga napulog unom pa ka kilometro gikan sa gipapahawa nga mga Santos. Samtang gipabarug nila ang ilang mga tolda, nakadungog sila og nagdahunog nga mga tunob sa kabayo samtang lima ka mga tawo miabut sa kampo. Ang mga estranghero mipakita sa ilang mga armas ug nanghambog nga sobra sa tulo ka gatus ka mga tawo ang nagpaingon aron sa pagpatay sa mga Santos.32
Nabalaka ang mga sakop sa Kampo sa Israel. Nasayud nga alkanse sila sa gidaghanon, mibutang si Joseph og mga guwardiya libut sa dapit, sigurado nga dunay mahitabo nga pag-ataki. Usa ka tawo mihangyo niya nga unhan nila sa pag-ataki ang mga manggugubot.
“Ayaw,” miingon si Joseph. “Pundo lang ug tan-awa ang kaluwasan sa Dios.”33
Sa ibabaw ang mga panganod medyo dagtum tan-awon. Paglabay sa baynte minutos, ang kusog nga ulan mibundak diha sa kampo, mipagawas sa mga tawo gikan sa ilang mga tolda aron sa pagpangita og mas maayong kapasilungan. Ang mga tampi sa Suba sa Fishing nawala samtang misaka ang tubig ug mibaha paubos.34 Mihuyup ang kusug nga hangin sa kampo, mitumba sa mga kahoy ug mituwad sa mga tolda. Hayag nga mga kilat mibadlis sa kalangitan.
Si Wilford Woodruff ug ang uban sa kampo nakakaplag og gamay nga simbahan sa duol ug nagtapok sa sulod samtang ang hail [ulan nga yelo] midabu-dabo sa atup.35 Human sa mubong panahon, kalit nga misulod sa simbahan si Joseph, gitaktak ang tubig gikan sa iyang kalo ug sinina. “Mga higala, adunay kahulugan niini,” miingon siya. “Ang Dios anaa niini nga unos!”
Dili makatulog, ang mga Santos nanghigda diha sa mga lingkuranan ug nanganta og mga himno sa tibuok gabii.36 Pagka-buntag, ilang nakita ang ilang mga tolda ug kahimanan nga nabasa ug nagkatag sa tibuok kampo, apan walay nadaot nga dili na maayo ug walay pag-ataki nga nahitabo.
Nagpabilin nga dako ang tubig sa mga suba, nga nagbulag sa kampo gikan sa ilang mga kaaway sa atbang nga bahin sa suba.37
Sa misunod nga pipila ka adlaw, nahimamat sa Kampo sa Israel ang mga Santos sa Distrito sa Clay samtang si Joseph nakigtagbo sa mga opisyales sa palibut nga mga distrito aron sa pagpasabut sa katuyoan sa ilang pagmartsa ug sa paghangyo alang sa mga Santos sa Zion. “Matinguhaon kami nga mahusay ang mga problema tali kanato,” misulti si Joseph kanila. “Gusto namong magpuyo nga malinawon uban sa tanang tawo, ug katumbas ra nga mga katungod ang among gipangayo.”38
Miuyon ang mga opisyales nga motabang sa pagpakalma sa kasuko sa ilang mga katagilungsod, apan gipasidan-an nila ang kampo nga dili moadto sa Distrito sa Jackson. Kon mosulay ang mga Santos sa pagmartsa ngadto sa Independence, usa ka dugoon nga panag-away ang mahitabo.39
Pagkasunod adlaw, Hunyo 22, sa konseho uban sa mga lider sa simbahan, nakadawat si Joseph og pagpadayag alang sa Kampo sa Israel. Midawat ang Ginoo sa mga sakripisyo sa mga sakop niini apan gipabalhin ang ilang mga paningkamot ngadto sa pag-angkon og balaanong gahum. “Ang Zion dili matukod,” mideklarar Siya, “kon dili pinaagi sa mga baruganan sa balaod sa celestial nga gingharian.”
Misulti ang Ginoo sa mga Santos nga maghulat sila sa pagtubos sa Zion hangtud nga naandam na nila ang ilang mga kaugalingon pinaagi sa pagkat-on ug kasinatian sa pagbuhat sa kabubut-on sa Dios. “Ug kini dili mahitabo,” mipasabut Siya, “hangtud ang akong mga anciano matugahan sa gahum gikan sa kahitas-an.” Kini nga pagtuga moabut diha sa balay sa Ginoo, sa templo sa Kirtland.
Hinoon, ang Ginoo nahimuot niadtong mimartsa diha sa Kampo sa Israel. “Ako midungog sa ilang mga pag-ampo ug midawat sa ilang mga halad,” miingon Siya, “ug kini gikinahanglan ngari kanako nga sila kinahanglan pagadad-on hangtud dinha alang sa pagsulay sa ilang hugot nga pagtuo.”40
Human sila makadungog sa pinadayag, ang ubang mga sakop sa kampo midawat niini isip pulong sa Ginoo. Ang uban misupak, mibati nga naghikaw kini kanila sa kahigayunan nga duna pay buhaton alang sa mga Santos sa Missouri. Ang pipila ka mga tawo nasuko ug naulaw nga mopauli sila nga wala makig-away.41
Ang kampo gibungkag wala madugay niana, ug ang gamay nga nahabilin sa komon nga pundo niini gibahin-bahin ngadto sa mga sakop niini. Ang ubang mga tawo sa kampo nagplano nga magpabilin sa Missouri aron sa pagtrabaho ug pagtabang sa mga Santos nga magsugod pag-usab, samtang si Brigham, Heber, ug ang uban miandam sa ilang mga kaugalingon nga mouli ngadto sa ilang mga pamilya, mohuman sa templo, ug mangandam sa pagdawat sa pagtuga sa gahum.42
Bisan tuod ang kampo wala makatubos sa Zion, mapasalamaton si Wilford Woodruff sa kahibalo nga iyang naangkon diha sa pagmartsa. Mibiyahe siya og usa ka libo ug unom ka gatus ka kilometro uban sa propeta ug nakakita kaniya nga mipadayag sa pulong sa Dios.43 Ang kasinatian nakapahimo niya nga gustong mosangyaw sa ebanghelyo.
Wala pa masayud si Wilford kon ang pagsangyaw anaa ba sa iyang umaabut, apan mihukom siya nga magpabilin sa Missouri ug mobuhat sa bisan unsa nga ipabuhat sa Ginoo kaniya.44