“Oposisyon ngadto sa Bag-o pa nga Simbahan,” Mga Hisgutanan sa Kasaysayan sa Simbahan
“Oposisyon ngadto sa Bag-o pa nga Simbahan”
Oposisyon ngadto sa Bag-o pa nga Simbahan
Niadtong 1823, ang anghel nga si Moroni mipasidaan ni Joseph Smith nga ang iyang “ngalan pagagamiton alang sa maayo ug sa dautan sa tanan nga mga kanasuran.”1 Si Joseph ug ang iyang pamilya nakasinati og mga pagpanaway sa wala pa gani niya masugdi ang paghubad sa Basahon ni Mormon, ug sa mga bulan human sa miting diin ang Simbahan naorganisar, ang mga kaaway misugod sa pagsamok sa mga miting sa Mormon. Migrabe ang pagkontra sa misunod nga mga tuig ug usahay inubanan pa sa pagkabayolente. Ang mga kaatbang sa Simbahan miorganisar usab sa politikanhong paagi ug nagmontar og lokal, estado, ug nasyonal nga kampanya batok sa mga Santos sa Ulahing mga adlaw. Kini nga mga grupo ginganlan og “anti-Mormon.”2
Ang mga lider sa kaatbang misaway sa Simbahan kabahin sa relihiyuso, politikanhon, ug sa katilingbanong ekonomiya nga mga rason. Ang mga establisadong mga ministro kanunayng nagsangyaw batok sa bag-ong mga kalihokan sa relihiyon aron sa pagpanalipod sa ilang kongregasyon batok sa unsay ilang gituohan nga radikal nga mga tinuohan. Ang mga kritiko mihingalan sa mga Santos—uban sa ilang gituohan nga bag-ong kasulatan ug gipahiuli nga priesthood—isip nalingla, panatiko, o dili angayan nga makonsiderahan isip usa ka lehitimo nga relihiyon.3 Dunay pipila nga mipasangil nga ang mga Santos mga tapulan, walay mga buhat, ug pobre ug mihulagway kanila isip usa ka palas-anon sa komunidad.4 Ang uban misaway sa mga pamaagi sa ekonomikanhong kooperatiba sa Mormon o mireklamo nga kuno kini sila dili mosalmot sa gawasnon nga sistema sa ekonomiya. Ang mga buhat sa mga Santos sa panagpundok misangpot usab ngadto sa politikanhong oposisyon: sa bag-o pa ang Estados Unidos, ang mga politiko kanunayng mabalaka sa mga grupo sa minoridad nga makausab sa resulta sa piniliay pinaagi sa hiniusang pagbotar, nga kasagaran gibuhat sa mga Santos sa una. Dugang pa, daghang mga Amerikano ang natahap sa paagi nga gihiusa ni Joseph Smith ug sa naulahi nga si Brigham Young ang politikanhon ug relihiyuso nga awtoridad.
Ang mga kontra migamit og legal nga pagpangharas, bayolente nga manggugubot nga panon, pagpanghadlok, ug pagmantala sa mga pag-atake batok sa Simbahan. Sa ubang mga kahimtang, ang pagpangharas naggikan sa mga tawo nga independenting naglihok, apan ang mga kaatbang sa Simbahan kanunayng miorganisar og mga anti-Mormon nga mga paningkamot . Sa Distrito sa Jackson, Missouri, pananglitan, usa ka komite sa mga lungsuranon nanagtigum ug mihimo og mga dokumento isip basihanan sa pag-organisar og kasamok batok sa mga Santos. Sa Illinois, usa ka politikanhong partido nga wala molungtad og dugay gitawag og “Partido Anti-Mormon” naorganisar niadtong 1841 aron sa pag-kontra sa mga botante nga Mormon diha sa estado. Ang mga sakop sa Partido Anti-Mormon misulat diha sa editoryal sa pamantalaan nga miakusar sa mga Mormon nga kuno nangahas sa pagkontrol sa lokal nga mga piniliay. Sa Great Britain, ang mga misyonaryo nakasugat og organisadong oposisyon nga gipaagi sa pagwali diha sa publiko, sa mga libro, mga pampleto, ug mga artikulo sa mga pamantalaan.
Human ang mga Santos dayag nga mipahibalo sa buhat sa dinaghan nga kaminyoon niadtong 1852, dali kaayo kining nahimo nga mahinungdanon nga ponto sa pag-organisar og oposisyon ngadto sa Simbahan. Ang American Protestants mikonsiderar sa polygamiya nga linuog ug gipasakayan og usa ka legal nga politikanhong pagkampanya sa pagpugos sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa pagbiya sa buhat.5
Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mitubag sa mga pagpang-atake gikan sa mga kalihokan sa oposisyon sa nagkadaiyang mga paagi. Daghan ang nagbaton og Kristohanon nga pagpailub, nadani ngadto sa pagtulun-an ni Jesukristo nga ang mapailubon nga paglahutay sa pagpanglutos maoy usa ka ilhanan sa tinuod nga disipulo. Ang mga pagpadayag migiya sa mga Santos sa pag-apila usab ngadto sa balaod alang sa kahusayan sa mga higayon nga pasakitan sila, ug ang mga lider sa Simbahan nangita og mga legal nga mga kapanguhaan kon gikinahanglan. Subo kaayo, nga sa ubang mga sitwasyon, ang mga indibidwal o mga pundok sa mga Santos miatubang sa gituohan nga mga kaaway gamit ang kasamok o kasilag batok sa mga miyembro nga mibulag na sa Simbahan.6 Sa pag-atubang diha sa lehislasyon sa federal antipolygamy, daghang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ang nalambigit sa sibil nga pagsupak, nagpadayon sa pagbuhat unsa ang ilang gituohan nga usa ka baruganan sa ilang relihiyon bisan og nagpasabut kini sa pagkabilanggo. Sa pipila ka sitwasyon—sama sa mga pagpanglutos nga gisagubang sa mga Santos didto sa Missouri—ang mga pagbatok ngadto sa Simbahan nakaaghat og kusganon nga mga pagpadayag nga nakahatag og bag-ong direksyon sa Simbahan o mas lawom nga kahulugan ngadto sa nasinating pag-antos sa mga miyembro sa Simbahan.7
May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Critics of the Book of Mormon, Jackson County Violence, Mormon-Missouri War of 1838