Kasaysayan sa Simbahan
Samuel Brannan


“Samuel Brannan,” Mga Hisgutanan sa Kasaysayan sa Simbahan

“Samuel Brannan”

Samuel Brannan

Sa samang adlaw nga si Brigham Young midala sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan sa Nauvoo, Illinois, ngadto sa kasadpan, si Samuel Brannan (1819–89) nangulo og usa ka grupo sa 238 ka mga Santos sa usa ka paglawig sa kadagatan gikan sa New York palibot sa Caper Horn sa South America ngadto sa Yerba Buena, California. Sulod sa usa ka panahon, si Brannan miserbisyo isip senyor nga pangulo sa Simbahan sa California ug nakaangkon og nasudnong dungog tungod sa pagpasiugda og pipila ka mga negosyo panahon sa pagkadiskobre sa daghang bulawan [gold rush] niadtong 1848 ug 1849. Ang sayong bahin sa kasaysayan sa California miila ni Brannan isip usa sa pinakabantugan nga mga tawo sa estado.1

Samuel Brannan

Hulagway ni Samuel Brannan.

Si Brannan mipasakop sa Simbahan isip usa ka batan-ong lalaki sa Kirtland, Ohio, ug nanarbaho isip usa ka aprintis sa pagprinta sulod sa tulo ka tuig, nagpuyo usahay sa pamilya ni Joseph Smith. Sa kadugayan miserbisyo siya og usa ka misyon sa Siyudad sa New York, New York, diin siya mitabang sa pagmantala sa usa ka mantalaan sa Simbahan nga ginganlan og Prophet.2 Sa Nauvoo, ang mga lider sa Simbahan naghunahuna sa pagpalagpot ni Brannan gikan sa panagdait tungod sa iyang pagsulod sa walay pagtugot nga dinaghang kaminyoon, apan sa katapusan nakadesisyon sila nga ipahiuli siya sa pagka “maayo’g baruganan.”3

Si Brannan mibukas og usa ka opisina sa panglangyaw [emigrating office] aron pagtabang sa pagpahigayon sa mga biyahe sa mga Santos ngadto sa Kasadpang Amerika ug nakighisgot og alternatibong mga rota uban ni Brigham Young. Ang grupo ni Brannan sa langyaw nga mga Santos misakay sa Brooklyn, usa ka barko nga mibiyahe padulong sa Hawaii ug sa baybay sa California.4 Bisan pa sa mga unos ug sakit, kadaghanan sa mga pasahero nakalahutay sa 24,000 ka milya nga paglawig nga luwas ug miabut sa San Franciso Bay nga madasigon sa pagtukod og Zion. Si Brannan misulay sa pagdani ni Brigham Young sa pagdala sa nahibiling mga Santos ngadto sa California, diin klaro kaayo ang kauswagan. Si Young mahugtanong mihukom nga magpabilin sa Salt Lake Valley apan misangon ni Brannan isip presidente sa mga branch sa Simbahan didto sa California.

Si Brannan misakmit og mga oportunidad sa pagmantala sa California Gold Rush. Samtang daghang mga tawo nga interesadong makapag og bulawan midagsang sa mga balangay sa California niadtong 1849, si Brannan nakaangkon og daghang bahandi pinaagi sa pagsangkap sa bag-ong mga nangabut og mga kagamitan alang sa pagmina ug pagbiyahe, nahimong pinakauna nga milyonaryo sa California.5 Si Brigham Young makusganong midasig sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw didto sa Utah sa pagpadayon sa paglig-on sa ilang mga pamuy-anan ug wad-on ang kaikag sa pagpakadato, apan si Brannan namugos ni Young ug sa ubang mga lider sa pagpamuhonan didto sa yuta sa California.

Pagka 1850 usa ka taho ang miabut sa Siyudad sa Salt Lake nga si Brannan nangawkaw og pundo kalabut sa paglawig sa Brooklyn. Gibayaran ni Brannan ang mga utang sa katagbawan ni Apostoles Amasa Lyman, apan si Lyman mao na ang gitawag sa katungdanan nga mangulo sa Simbahan sa California sukad niadto.6 Pagkasunod tuig, si Elder Parley P. Pratt miabut sa San Francisco aron sa pagdumala sa Pacific Mission ug mipundok og konseho nga mi-excommunicate ni Brannan tungod sa “dili-kristohanon nga pamatasan, pagpasagad sa katungdanan,” ug sa pag-apil sa usa ka vigilante nga grupo nga mipatay sa upat ka suspetsado nga mga kriminal nga dili pinasubay sa legal nga proseso.7

Si Brannan mipadayon sa iyang mga pamatigayon ug, sa kinatas-ang naabut sa iyang imluwensya, nahimong “ang pinakadato nga tawo sa California” niadtong panahona.8 Apan ang sayop nga pamuhonan ug ang paghusay sa diborsyo niadtong 1870 nga miganti sa iyang asawa og katunga sa iyang mga kabtangan nakapahimo niyang pobre ug nag-inusara. Nakabayad siya sa iyang mga utang ug mipadayon sa pagpamatigayon sa California ug amihanang Mexico nga gamay ra ang kalampusan. Namatay siya duol sa San Diego, California, sa edad nga 70.9

May Kalabut nga mga Hilisgutan: California Gold Rush

Mubo nga mga Sulat

  1. Ang unang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw misulod sa rehiyon sa mga tuig sa teritoryal nga panagbangi; sulod sa 1846 ug 1850, ang probinsya nga Alta California sa Mehiko nakasinati og rebelyon ug panaggubat, nahimong Republic of California, U.S. Territory of California sa nagkalahing mugbong higayon, ug sa katapusan ang U.S. nga estado sa California. Ang pinakadako nga koleksyon sa mga papel mahitungod ni Samuel Brannan anaa sa L. Tom Perry Special Collections, Harold B. Lee Library, Brigham Young University, Provo, Utah.

  2. Tan-awa sa Hilisgutan: Mga Peryodiko sa Simbahan.

  3. Journal ni Willard Richards , Mayo 23–24, 1845, Church History Library, Siyudad sa Salt Lake; tan-awa sa Hilisgutan: Church Discipline.

  4. Tan-awa sa mga Hilisgutan: Departure from Nauvoo; Pioneer Trek; Emigration.

  5. Tan-awa ang Hilisgutan: California Gold Rush.

  6. Tan-awa ang Hilisgutan: Pioneer Settlements.

  7. Parley Parker Pratt diary, Sept. 1, 1851, sa Reva Holdaway Stanley ug Charles L. Camp, eds., “A Mormon Mission to California in 1851: From the Diary of Parley Parker Pratt,” California Historical Society Quarterly, vol. 14, nu. 2 (Hunyo 1935), 175–76; tan-awa sa Hilisgutan: Church Discipline.

  8. Anne F. Hyde, “Sam Brannan and Elizabeth Byers: Mormons and Miners at Midcentury,” sa Richard W. Etulain, ed., Western Lives: A Biographical History of the American West (Albuquerque: University of New Mexico Press, 2004), 170.

  9. Newell G. Bringhurst, “Samuel Brannan and His Forgotten Final Years,” Southern California Quarterly, vol. 79, nu. 2 (Ting-init 1997), 139–60.