“Nauvoo Expositor,” Mga Hisgutanan sa Kasaysayan sa Simbahan
“Nauvoo Expositor”
Nauvoo Expositor
Pagka Biyernes, Hunyo 7, 1844, ang mga masupilon nga gikan sa Simbahan mimantala sa usa ug bugtong isyu sa usa ka pamantalaan sa oposisyon nga ilang gitawag og Nauvoo Expositor. Ang mga tigmantala mga kanhi Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, nga si William Law; ang igsoon ni Law, nga si Wilson; si Charles Ivins; si Charles ug Robert Foster; ug si Francis ug si Chauncey Higbee.1 Ang mga masupilon, pipila kinsa adunay bag-ohay lang nga na-excommunicate, mimantala sa Expositor aron sa pagmugna og mga kontrobersiya mahitungod sa mga buhat ug mga pagtulun-an nga wala gayud sila miuyon. Gamit ang makapalagot nga pinulongan, ilang gipahungaw ang ilang pagkadiskontento sa pagbuhat og dinaghan nga kaminyoon, ang mga pagtulun-an ni Joseph Smith kabahin sa kinaiyahan sa Dios gikan sa iyang bag-ohay nga wali sa King Follett, ug sa iyang pagsagol sa relihiyoso ug sibiko nga katungdanan diha sa Nauvoo.2
Pagka-Sabado, Hunyo 8, ug sa misunod nga Lunes, Hunyo 10, ang Konseho sa Siyudad sa Nauvoo nagkatigum aron sa pagtino og usa ka aksyon nga pagabuhaton. Dihay daghang mga rason nga gibati sa konseho ang panginahanglan sa pagbuhat. Ang labing makahuluganon, ang mga Santos nakasinati og kasamok sa Missouri ug Ohio ug, duyogan sa tensyon didto sa Illinois, ang mga sakop sa konseho nabalaka mahitungod sa potensyal sa Expositor nga makaagni og dugang nga kasamok batok sa mga Santos ug sa mga nanag-iya sa printahanan.3 Dugang pa, sa kultura sa pagpasidungog sa ika-19 nga siglo nga Amerika, ang mga katawhan gilauman nga moresponde sa mga pagpang-atake sa ilang pagkatawo diha sa publiko, usa ka naandan sa katilingban nga nakapalisud sa pagpalabay sa mga kalapasan.4
Nunot sa pagtugot sa konseho sa siyudad, si Joseph Smith misugo og usa ka marshal, uban sa tabang sa Nauvoo Legion, aron sa pagguba sa printahanan. Sa pagka Lunes sa gabii, niadtong Hunyo 10, ang marshal ug iyang pundok nga mobana-bana og 100 ka kalalakin-an mitangtang sa printahanan, mikatag-katag sa type, ug misunog sa nahabilin nga mga kopya sa pamantalaan.
Ang Konseho sa Siyudad sa Nauvoo adunay rason nga motuo nga legal ang ilang mga aksyon. Ang Unang Pag-amendar sa Konstitusyon sa Estados Unidos, nga nagdili sa gobyerno pagpanginlabot sa press, magamit lamang ngadto sa federal nga gobyerno, dili sa estado ug sa lokal nga mga pangagamhanan, hangtud human sa paglabay sa mga Kausaban sa Ika-Napulog Upat nga Pag-amendar niadtong 1868. Atol sa miting sa konseho, si Joseph Smith mikutlo sa legal nga sumbanan sa Amerika ug sa komentaryo ni William Blackstone (usa ka impluwensyal nga kasabutan sa komon nga mga balaod), naghubad niini nga mga tinubdan nga nagtugot sa paglaglag sa Expositor sa hinungdan nga usa kini ka pagsamok-samok sa publiko—usa ka butang nga makamugna og peligro ngadto sa kasiguroan ug kaayohan sa katilingban. Samtang ang pagguba sa usa ka printahanan ingon og dili kasagaran niadtong ika-19 nga siglo nga Amerika, dihay daghan nga mga higayon, sa wala pa ug human niini nga higayon, nga ang mga pangagamhanang lokal ug ang estado mopahunong sa dili ilado nga mga printahanan. Sa pagtapos sa 1929, ang korte suprema sa estado miaprobar sa pagsira sa usa ka printahanan nga gikonsiderar nga usa ka “pagsamok-samok” (bisan og kini sa kadugayan gibalik pinaagi sa U.S. nga Korte Suprema). Ang mga eskolar mihukom nga ang Konseho sa Siyudad sa Nauvoo legal nga milihok aron sa paglaglag sa mga kopya sa pamantalaan apan tingali napasubraan niini ang awtoridad pinaagi sa pagguba sa printahanan mismo.5
Ang kalaglagan sa Expositor nakamugna og init nga kontrobersiya. Sa kasilinganan sa Warsaw, Illinois, usa ka nag-unang anti-Mormon nga editor sa pamantalaan nga ginganlan og Thomas Sharp mipahimulos niining oportunidad sa pagpalihok sa mga lumulupyo sa Distrito sa Hancock nga makigbatok sa mga Santos.6 Naningkamot nga mapugngan ang gubat nga sibil, ang gobernador sa Illinois nga si Thomas Ford miribyu sa legal nga pangatarungan sa Konseho sa Siyudad sa Nauvoo alang sa pagpahunong sa pamantalaan ug mihukom nga si Joseph Smith kinahanglan nga mobarug sa paghusay sa Carthage, ang hukmanan sa distrito, sa sumbong nga “riot.”
Bisan tuod nga midawat siya sa gisaad nga proteksyon ni Ford ug mitahan sa pagdakop, si Joseph Smith wala gayud gihusay aron sa pagdepensa sa iyang mga aksyon isip mayor. Ang manggugubot nga panon miatake sa Carthage Jail ug mipatay kaniya ug sa iyang igsoong si Hyrum.
May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Deaths of Joseph and Hyrum Smith, American Legal and Political Institutions, Dissent in the Church, King Follett Discourse, Joseph Smith and Plural Marriage