Nauvoo (Commerce), Illinois

Human giabug ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan sa Missouri sa ulahing bahin sa mga 1830, nakakita sila og kadangpan didto ug sa palibut sa gamay nga lungsod sa Quincy, Illinois. Dayon sila kinahanglan nga mopili: kinahanglan ba silang magpundok aron magtukod og balik og usa ka siyudad ug morisgo sa pagpanggukod, o kinahanglan ba nilang mabahin-bahin ngadto sa mga dako-dako og populasyon nga dapit aron sa paglikay og komprontasyon? Nahibalo sa mga risgo sa pagpundok apan misalig sa sugo sa pagbuhat sa ingon, si Joseph Smith mitugot sa mga lider sa Simbahan sa pagpalit og dako kaayo nga luna sa yuta gikan ni Isaac Galland. Ang luna nahimutang buyon sa Suba sa Mississippi ug naglakip sa gamay nga lungsod sa Commerce, Illinois. Ang mga Santos sa wala madugay mitrabaho aron pahubsan og tubig ang mga lamakan, pagpananum sa mga umahan ug mga prutasan, pagtukod og mga panimalay ug mga dalan, midala og mga negosyo, ug miabi-abi sa daghang grupo sa mga kinabig nga milalin gikan sa tibuok Estados Unidos ug Inglatera [England]. Si Joseph miusab sa ngalan sa siyudad ngadto sa Nauvoo, usa ka Hebreohanong pulong nga usahay mahubad nga “pagkatahum.”¹

Si Joseph Smith ug ang ubang mga lider sa Simbahan nagtinguha ug nahatagan og gamhanan nga lagda sa katukuran sa siyudad [city charter] gikan sa estado sa paglaum nga kini makapanalipod kanila gikan sa bisan unsang matang sa pagpanamastamas nga ilang nasinati kaniadto. Gikan niadtong 1842 hangtud sa iyang kamatayon sa 1844, si Joseph Smith nangatungdanan isip mayor sa siyudad. Sa kinatas-an niini, ang populasyon miabut ug dul-an sa 10,000 ka tawo, mihimo niini nga usa sa labing dako nga mga siyudad diha sa estado.

Usa ka pagpadayag ang nadawat ni Joseph Smith niadtong Enero 1841 nga nagsugo sa mga Santos nga bag-ohon ang ilang mga tinguha sa pagtukod og templo. Tungod niana ang nag-unang gitutukan sa kalihokan sa Nauvoo mao ang pagtrabaho sa harianong bato nga templo, nahimutang sa bungtod nga nag-umbaw sa siyudad. Ang mga Santos mitampo og kahago, mga pagkaon ug kasangkapan, ug mga pundo ngadto sa proyekto. Ang pagpadayag misugo usab kanila sa pagtukod sa Nauvoo House, nga makapahiluna sa mga mobisita sa siyudad. Usa ka dako kaayo nga kakahoyan sa gawas nagsilbing dapit nga pundokanan alang sa dagko nga publikong mga panagtigum, lakip na ang tunga sa tuig nga mga komperensya sa Simbahan.

Sa Nauvoo ang Ginoo mipaila sa importanting mga ordinansa ug mga pagtulun-an pinaagi ni Joseph Smith. Ang unang mga bunyag sa patay gipahigayon diha sa duol ra nga Suba sa Mississippi ug sa kaulahian diha sa baptismal font sa Templo sa Nauvoo, nga gipahinungdan samtang nagpadayon pa ang pagtukod sa templo. Ang unang mga pagtuga [endowment] sa templo gihatag ngadto sa ginagmay nga mga grupo didto sa ibabaw nga lawak sa Red Brick Store ni Joseph Smith, ug ang unang mga pagbugkos [sealing] sa kaminyoon alang sa karon ug sa kahangturan, lakip ang unang dokumentado nga mga pagbugkos sa dinaghan nga kaminyoon, gipahigayon sa pribado nga mga panimalay sa wala pa mahuman ang templo. Sa usa ka pakigpulong atol sa iyang katapusang komperensya, si Joseph Smith misangyaw og usa ka gamhanan nga wali, kasagaran gitawag og ang King Follet nga pakigpulong, sa balaanong kinaiya ug potensyal sa katawhan.

Ang Nauvoo usa usab ka dapit sa importanting mga kausaban sa organisasyon sa Simbahan. Human mipauli ang Napulog Duha ka mga Apostoles sa Nauvoo nunot sa usa ka malampuson nga misyon didto sa British Isles, si Joseph Smith mihatag kanila og mas dako nga katungod sa pagpahigayon sa buluhaton sa Simbahan, mipiyal kanila sa mga ordinansa sa templo, ug miandam kanila sa pagpangulo sa Simbahan human sa iyang kamatayon. Ang Relief Society [Kapunongan sa Kahupayan] natukod sa Nauvoo niadtong Marso 17, 1842, usa ka lakang nga gikonsiderar ni Joseph Smith nga mahinungdanon aron sa pagkompleto sa organisasyon sa Simbahan.

Sa Nauvoo ang gidaghanon sa mga Santos, ang halapad nga lagda sa katukuran sa siyudad, ug ang ubay-ubay nga militia sa siyudad mipanalipod sa mga Santos gikan sa daghang pagpanggukod nga ilang nasinati sa Ohio ug Missouri. Hinoon, ang tensyon nagpabilin. Sugod niadtong 1842, adunay mga misulay sa pagdala ni Joseph Smith og balik sa Missouri, pinaagi sa legal nga proseso sa pagpabalik [extradition] o pinaagi sa pag-kidnap. Ang mga supak sa Simbahan milambo sa ubang palibut nga mga komunidad ug naipon sa ubang nasilo nga kanhi mga Santos sa Ulahing mga Adlaw diha sa Nauvoo. Atubangan niining mga hagit, si Joseph Smith ug ang uban misugod sa pagplano sa paghimo og dugang mga puy-anan sa layo-layong kasadpan.

Niadtong ting-init sa 1844, si Joseph ug si Hyrum Smith gipatay didto sa Carthage, Illinois, mga 32 ka kilometro sa silangan sa Nauvoo. Ang mga Santos nagbangutan sa pagkawala sa ilang Propeta ug nagkahiusa ang tanan sa pagpakita sa ilang pagpaluyo sa Napulog Duha ka mga Apostoles aron mangulo sa Simbahan sa iyang pagkawala. Bisan paman sa hilabihan ka grabe nga pagpamugos sa pagbiya sa Illinois, ang mga Santos mihuman sa templo, diin libuhan ang midawat sa pagtuga [endowment]. Dayon, sugod sa Pebrero 1846, sila mipahawa sa siyudad, mibiya sa ilang mga panimalay ug ilang templo.²

Atol sa ika-20 nga siglo, ang Simbahan miangkon [mipalit] sa daghang mga dapit nga adunay makasaysayanong importansiya didto sa Nauvoo.³ Lakip niini mao ang gitukuran sa templo, bisan og ang templo mismo naguba sa sunog, alimpulos, ug sa katapusan gibungkag. Niadtong 2002 ang Simbahan mitapus sa pagtrabaho sa gitukod og balik nga Templo sa Nauvoo Illinois diha sa sama nga luna.⁴ Karon ang Nauvoo moabi-abi og daghang mga bisita gikan sa tibuok kalibutan kinsa mosuroy sa mga dapit nga gidumala sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug sa Community of Christ (niadto ang Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints), mihimo sa Nauvoo nga gisawhan nga sagrado nga dapit diin ang mga miyembro sa duha ka mga tinuohan makahinuklog sa ilang sayong kasaysayan.

May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Quincy, Illinois, Settlement; Nauvoo Temple; Female Relief Society of Nauvoo; King Follett Discourse; Nauvoo Expositor; Deaths of Joseph and Hyrum Smith; Succession of Church Leadership; Departure from Nauvoo