Helmuth Hübener
Si Helmuth Günther Hübener (1925–42), usa ka miyembro sa Simbahan sa Hamburg, Germany, mao ang kinabatan-onang German nga nakigbatok sa Nazismo nga gipatay pinaagi sa mando sa Special People’s Court (Volksgerichtshof) sa Berlin.1 Sa sinugdanan sa sayo nga bahin sa 1941, si Hübener mipagawas og serye sa mga leaflet nga anti-Nazi nga naglakip sa iyang kaugalingong politikanhong komentaryo ug mga transkripsiyon sa mga sibya sa radyo bahin sa mga nagkahiusang nasod batok sa mga Nazi [Allied radio broadcasts]. Uban sa tabang sa uban nga mga tin-edyer, giapud-apod niya ang mga leaftet sa tibuok Hamburg. Niadtong Pebrero 1942, nasuta sa Korte nga sad-an si Hübener sa “panagkunsabo sa paghimo og krimen sa pagluib sa nasod [treason] ug sa maluibon nga pagsuporta sa kaaway” ug mimando sa iyang kamatayon; ang hukmanan usab mikombikto sa iyang tulo ka higala nga sila si Rudolf Wobbe, Karl-Heinz Schnibbe, ug Gerhard Düwer sa “pagpaminaw sa usa ka estasyon sa radyo nga langyaw ug pag-apud-apod sa mga gibalita sa maong langyaw nga radyo.” Si Hübener gipatay sa edad nga 17 paglabay sa walo ka bulan. Sila si Wobbe, Schnibbe, ug Düwer nasentensiyahan sa grabe nga paghago ug nagpabilin sa mga kampo sa prisohan hangtod sa kataposan sa Ikaduhang Gubat sa Kalibotan.2
Natawo si Hübener sa Hamburg niadtong 1925. Ang iyang inahan nga dili minyo [single mother], si Emma Guddat Kunkel, nanarbaho aron sa pagsuporta ni Helmuth ug sa iyang duha ka magulang nga igsoon sa gawas, nga sila si Hans ug Gerhard. Isip resulta, si Helmuth ug ang iyang mga igsoong lalaki migahin sa kadaghanan sa ilang panahon sa kabatan-on uban sa ilang apohan nga babaye nga si Wilhemine Sudrow, kinsa nagpuyo sa duol.3 Niadtong 1939 si Emma naminyo ni Hugo Hübener, usa ka trabahante sa konstruksiyon ug sakop sa Partidong Nazi, kinsa sa wala madugay misagop ni Helmuth. Ang bag-ong bana ni Emma wala makagusto sa Simbahan, ug, tingali aron maam-aman siya, ang iyang kalihokan sa simbahan nag undang-undang human sa ilang kaminyoon. Si Helmuth ug ang iyang mga igsoong lalaki, hinoon, mipadayon sa pagtambong sa simbahan uban sa ilang apohan nga babaye.4
Sama sa ilang mga silingan, daghang German nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa sinugdanan milantaw sa mga saad sa Partidong Nazi mahitungod sa pagbag-o sa ekonomikanhong kalig-on ug nagtubo nga nasodnong garbo uban sa paglaom. Ang pipila sa mga miyembro sa Simbahan miapil sa partido samtang ang uban aktibong misupak sa rehimen. Ang uban mipabilin gihapon nga naa sa tunga [neutral].5 Si Helmuth Hübener nakasaksi mismo niining nagkadaiyang pag-apil sa partido. Ang iyang presidente sa branch, si Arthur Zander, usa ka kanhi sakop sa Partido nga Nazi kinsa mipugos sa mga miyembro sa branch sa pagpaminaw sa mga sibya sa radyo sa maong partido, mihulga sa pag-report sa mga miyembro tungod sa mga kalihokan nga supak sa gobyerno, ug, niadtong 1938, mibutang og usa ka paskin diha sa pultahan sa meetinghouse nga nagpahibalo sa mga Hudeyo nga sila wala gihangop.6 Usa ka gamayng pundok sa mga miyembro misul-ob sa ilang mga uniporme sa militar ug sa serbisyong sibil sa Nazi ngadto sa mga miting sa Simbahan. Sa laing bahin, si Otto Berndt, ang presidente sa Hamburg district, misangyaw batok sa palisiya sa gobyerno gikan sa pulpito, sa pribadong paagi nag-awhag sa mga miyembro sa pagsupak, ug kanunayng molakaw kauban sa mga kinabig nga mga Hudeyo. Bisan og si Hübener nag-unang miapil sa lokal nga Jungvolk (ang grupo nga giorganisar sa Nazi alang sa kabataan nga bata pa kaayo nga moapil sa Hitler Youth), nahitabo nga gisalikway niya ang idolohiya sa partido.7
Sa tingpamulak sa 1941, si Hübener nakakita og radyo nga gipanag-iya sa iyang igsoon nga si Gerhard ug migamit niini sa pagpaminaw magabii sa mga sibya sa balita gikan sa British Broadcasting Corporation (BBC)—usa ka krimen ubos sa balaod sa Nazi. Panagsa, duha ka higala gikan sa simbahan, sila si Karl-Heinz Schnibbe ug Rudolf (Rudi) Wobbe, moapil kaniya. Sa wala madugay si Hübener misugod sa pagpagawas og mga leaflet nga batok sa Nazi nga mipasa og mga impormasyon gikan sa mga sibya inubanan sa iyang kaugalingong komentaryo. Gamit ang carbon nga papel ug usa ka paresan sa makinilya nga gihulaman gikan sa branch, naghimo si Hübener og mga kopya niining mga leaflet, diin siya, si Schnibbe, ug Wobbe misukip niini ngadto sa mga bulletin board sa Partido sa mga Nazi, gipanghulog kini sa kadalanan nga daghang tawo, ug gipangsulod kini sa mga kahon nga hulganan sa sulat.8 Sa wala madugay si Hübener miagni og pipila pa sa mga kaila nga batan-on aron motabang. Si Gerhard Düwer, kinsa nagtrabaho sa Hamburg Social Authority (Sozialbehörde), diin siya ug si Hübener mga aprentis, mitabang sa pagpalapad sa pagpang-apud-apod. Pinaagi sa usa ka wala hiilhing koneksiyon, si Hübener nakigsabot usab sa usa ka tigprinta sa Kiel sa pagkopya sa mga leaflet nga dinaghan.9 Kapin sa 10 ka bulan, si Hübener nakapagawas og nagkalain-laing leaflet nga naghagit sa gibatbat sa partido ug milalis sa opisyal nga mga saysay bahin sa gubat. Gipuntirya usab niya ang mga opisyal sa partido. Ang Führer “mopadala og liboan kaninyo ngadto sa kalayo aron sa pagtapos sa krimen nga iyang gisugdan,” misulat si Hübener sa usa ka leaflet. “Linibo sa inyong mga asawa ug mga anak mamahimong mga balo ug mga ilo. Ug alang sa wala!”10
Niadtong Pebrero 1942, ang mga tinugyanan sa balaod sa Gestapo midakop kang Hübener, Wobbe, Schnibbe, ug Düwer sa mga sumbong sa nagkalain-laing krimen ubos sa balaod sa Nazi, lakip ang “paghimo og panagkunsabo sa grabeng pagluib.”11 Pagka Agosto 11, atol sa husay nga milanat og kapin sa siyam ka oras, ang upat gihusay atubangan sa tulo ka sakop sa Special People’s Court didto sa Berlin.12 Ang upat nasuta nga sad-an. Si Hübener gisentensiyahan og kamatayon, samtang si Wobbe, Schnibbe, ug Düwer gisentensiyahan og 4 hangtod sa 10 ka tuig nga maghago sulod sa mga kampo. Si Hübener gisilotan og kamatayon pinaagi sa himan sa pagpunggot sa ulo [guillotine] pagka-Oktubre 27, 1942.13
Sa wala madugay human nga gidakop si Hübener, ang presidente sa branch nga si Arthur Zander misulat og “gi-excommunicate” sa rekord sa pagkamiyembro ni Helmuth. Hinoon, ang presidente sa district nga si Otto Berndt midumili sa pagpirma sa aksiyon. Si Anthon Huck, usa ka sakop sa kapangulohan sa European Mission, mihatag sa ikaduha nga pirma. Pipila sa mga lider sa Simbahan sa kadugayan miingon nga gituyo nila nga idistansiya ang Simbahan gikan ni Hübener aron mapanalipdan ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan sa kasuko sa mga opisyal nga Nazi. Pagkahuman sa Ikaduhang Gubat sa Kalibotan, si Hübener nahibalik sa pagkamiyembro sa Simbahan human siya namatay ug, niadtong 1948, nahatag ang mga ordinansa sa templo pinaagi sa proxy.14
Sulod sa mga dekada sukad sa Ikaduhang Gubat sa Kalibotan, si Helmuth Hübener gihinumdoman sa iyang pagsupak sa rehimen sa Nazi. Gipahimutang ang mga memorial exhibits didto sa usa ka bokasyonal nga eskwelahan sa Hamburg, sa German Resistance Memorial sa Berlin, ug sa Plötzensee Prison, diin gipatay si Hubener. Dugang pa, usa ka sentro sa kabatan-onan, usa ka eskwelahan, ug duha ka dalan sa Hamburg, nagdala sa iyang ngalan.15 Sukad sa mga 1940, ang politikal, sosyal, ug relihiyosong mga grupo nakapahigayon og lain-laing mga pagsaulog niadtong Enero 8 (iyang adlawng natawhan) ug sa Oktubre 27 (petsa sa pagpatay kaniya) nga naghandom sa iyang pagkabayani. Niadtong Enero 8, 2020, ang usa ka eskwelahan sa juvenile detention center duol sa Plötzensee Prison gipangalanan og Hübener isip pasidungog kaniya.16
May kalabotan nga mga Hisgotanan: Germany, World War II [Ikaduhang Gubat sa Kalibotan]