“Masaker sa Hawn’s Mill,” Mga Hisgutanan sa Kasaysayan sa Simbahan
“Masaker sa Hawn’s Mill”
Masaker sa Hawn’s Mill
Si Jacob Hawn (usahay gi-espeling og “Haun”) maoy usa sa nag-una nga mga nanimuyo dapit sa Shoal Creek sa amihanang kasadpan sa Missouri. Mitukod siya og usa ka galingan ug gitawag ang pamuy-anan og Hawn’s Mill; usa kini ka adlaw nga paglakaw gikan sa dako nga sentro sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw didto sa Far West. Si Hawn dili miyembro sa Simbahan, apan mahigalaon siya sa grupo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinsa nanimuyo duol sa iyang galingan sa ulahing bahin sa mga 1830.
Niadtong Oktubre 30, 1838, isip kabahin sa nagkagrabe nga kapintas nga miabug sa unang mga Santos gikan sa estado sa Missouri, usa ka pundok sa salbahis nga mga sakop sa militia miataki sa mga Santos didto sa Hawn’s Mill.1 Samtang ang mga babaye ug kadaghanan sa mga bata gikan sa pamuy-anan nanago sa kakahoyan, usa ka grupo sa mga lalaki ug mga batang lalaki nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mitago sa talyer sa mananalsal [blacksmith]. Ang mga nang-ataki mipalibut sa talyer ug pabalik-balik nga mipusil agi sa mga kang-a sa gansangon nga mga troso sa bongbong, mipatay niadtong anaa sa sulod sa talyer ug niadtong misulay sa paghural. Human sa inisyal nga pag-ataki, gipangguyod nila ang pipila ka mga batang lalaki nga nanago sa ilawom sa hasohasan [bellows] sa mananalsal ug gipusil sila nga daw nagpahamtang og silot sa kamatayon. Desisiyete ka mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ang namatay ug laing 12 ngadto sa 15 ang samaran.
Ang mga istorya sa trahedya adunay dakong papel diha sa panumduman sa mga Santos sa ilang kasinatian sa Missouri. Usa ka nailhan pag-ayo nga istorya gisulat ni Amanda Barnes Smith, kansang bana ug 10 anyos nga anak nga lalaki namatay sa Hawn’s Mill sa dihang ang pamilya mihunong didto samtang mibalhin gikan sa Ohio padulong sa bag-ong pundukanan nga mga dapit sa mga Santos didto sa Missouri. Si Amanda nag-ampo alang sa giya ug nakadawat og personal nga pinadayag samtang gitambalan niya ang iyang grabeng nasamdan nga 7 anyos nga anak.2
Tungod kay ang masaker nahitabo tulo ka adlaw human gipagula sa gobernador sa Missouri nga si Lilburn Boggs ang iyang sugo sa pagpuo, nga nagtugot sa mga paningkamot sa militia sa pag-abug sa mga Santos gikan sa estado, daghan ang nagtuo nga ang sugo misangput ngadto sa masaker. Ang pipila ka ebidensya nagsugyot nga ang mga nang-ataki wala masayud sa mando, ug nga ang masaker usa ka buhat sa kapintas sa mga vigilante, tingali agi og balos sa mga pag-asdang sa mga Mormon didto sa Distrito sa Daviess.3
Sa wala pa mahitabo ang kagubot, mitambag si Joseph Smith sa mga Santos sa lagyo nga mga pamuy-anan sama sa Hawn’s Mill nga magpundok ngadto sa Far West.4 Paglabay sa pipila ka tuig diha sa Nauvoo, naghunahuna siya kon napugngan ba kaha ang masaker kon ang mga Santos sa Hawn’s Mill misunod pa sa iyang tambag.5 Lisud isulti kon ang mga Santos nga giatake diha sa Hawn’s Mill makalikay ba kaha sa kapintas. Kadtong bag-o lang nga nangabut gikan sa Ohio gihasi na ug gidis-armahan sa mga sakop sa mga manggugubot samtang anaa pa sa dalan.6 Tingali walay luwas nga oportunidad nga makaabut sa gitudlo nga pundukanan nga dapit sa Far West.
May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Mormon-Missouri nga Gubat sa 1838, Amanda Barnes Smith, Mando sa Pagpuo