De koelkast
Waarom gebruikte mijn moeder een gele koelkast? Om ons te laten zien wat het belangrijkst is.
Ik heb mijn vader niet zien huilen tijdens de begrafenis van mijn moeder of op enig ander moment gedurende haar laatste dagen. Het leek wel of het zijn taak was om alle anderen te troosten. Maar op een avond na de begrafenis zag ik mijn vader bij onze oude koelkast staan huilen. Hij keek naar alles wat ma daaraan had opgehangen. De koelkast hing vol met herinneringen aan mijn moeders leven.
Toen mijn ouders trouwden, kochten ze de koelkast tweedehands. Mijn moeder had hem in een vreemde gele kleur geverfd. Ik had nog nooit een koelkast in die kleur gezien. (Ze had ook de vloer, wat meubelstukken en een nieuwe jurk geverfd.) Maar we zagen de kleur eigenlijk alleen als de koelkast kapot was en een nieuw onderdeel nodig had. Want dan moest ma alles eraf halen.
De kleur was verborgen omdat mijn moeder er allerlei dingen aan had opgehangen: een goede strip uit de krant, een bekend gezegde, een foto van mijn vader, teksten die uit het hoofd geleerd moesten worden, de rekening van de stomerij, een advertentie, een brief die beantwoord moest worden, een recept, een boodschappenlijstje, de telefoonlijst van de wijk en zelfs onze oude schoolrapporten. Toen we ouder werden, hing ze lijstjes op met karweitjes, schema’s en boodschappen voor het gezin. We hadden geen schoolbord of mededelingenbord, dus onze ouders hingen ook evangelieplaten op de koelkast.
In februari hing mijn moeder er een groot hart op met onze namen erop; in maart hing ze er een trouwfoto op en een verlanglijstje voor haar verjaardag. Juni was aan pa toegewijd, omdat hij in die maand jarig was — en dat deed ze voor een ieder van ons in de maand van onze verjaardag. In september hing ze een Mexicaanse vlag op. In november, de maand waarin mijn ouders hun voorouders herdachten, hing ma foto’s van dierbare familieleden op en werden we eraan herinnerd om over hen te praten. In december hing ze een kleine kerstvoorstelling op die ze uit lapjes stof had gemaakt.
Iedere keer als een van ons op zending ging, hing ma een foto van de zendeling op de koelkast die er pas werd afgehaald als we terugkwamen. Toen de enige broer van ma overleed, hing ze een foto waar ze samen opstonden op de koelkast, en die is er altijd blijven hangen. Ze zei er nooit iets over, maar als ze naar die foto zat te kijken, wisten we hoeveel haar broer voor haar betekende.
De koelkast en mijn moeder verenigden samen ons gezin.
In mijn eigen huis heb ik een koelkast die nieuwer is en niet zo’n vreemde gele kleur heeft, maar die ook een rol speelt in het verenigen en onderwijzen van ons gezin. De oude foto van het huwelijk van mijn ouders, een foto van mijn tante, en de vormeloze kunstwerken van mijn kleine kinderen hangen allemaal op de koelkast. En als ik naar die voorwerpen kijk, denk ik aan mijn moeder en bedank ik haar dat zij mij heeft geleerd dat een koelkast meer kan doen dan het voedsel koel houden.