Ang mga Awit nga Dili Nila Makanta
Bisan og wala kita masayud sa tanang mga tubag, nasayud kita sa importante nga mga baruganan nga nakapahimo kanato sa pag-atubang sa mga trahedya uban sa pagtuo ug pagsalig.
Daghang mga tawo ang nag-atubang og daghang mga problema o gani trahedya niining mortal nga panaw. Sa tibuok kalibutan makita nato ang mga ehemplo sa mga pagsulay ug mga kalisdanan.1 Matandog kita sa atong makita sa telebisyon sa mga hulagway sa kamatayon, grabe nga pag-antus, ug kasagmuyo. Makita nato ang mga Hapon nga bayanihong nanlimbasug batok sa pagkagun-ob tungod sa linog ug tsunami. Ang makalilisang nga talan-awon sa pagkagun-ob sa mga tore sa World Trade Center, nga bag-o lang natong gihinumduman sakit handumon. May matandog kanato kon atong makita ang ingon nga trahedya, ilabi na kon ang nag-antus mao ang inosenteng mga tawo.
Usahay ang mga trahedya personal ra kaayo. Usa ka anak nga lalaki o babaye namatay og sayo o nabiktima sa makamatay nga sakit. Usa ka mahigugmaong ginikanan namatay tungod sa wala damha nga hitabo o aksidente. Sa higayon nga ang trahedya mahitabo, magbangutan kita ug maningkamot sa pagtambayayong sa alantuson sa usag usa.2 Magbangutan kita sa butang nga dili matuman ug sa mga awit nga dili makanta.
Apil sa labing sagad nga ipangutana ngadto sa mga lider sa Simbahan mao, “Nganong ang makiangayong Dios motugot man sa bati nga mga butang nga mahitabo, labi na sa buotan nga mga tawo? Ngano nga kadtong matarung ug anaa sa serbisyo sa Ginoo dili man makalingkawas gikan nianang mga trahedya?
Bisan og wala kita masayud sa tanang mga tubag, nasayud kita sa importante nga mga baruganan nga nakapahimo kanato sa pag-atubang sa mga trahedya uban sa pagtuo ug pagsalig nga adunay mahayag nga kaugmaon nga giplano alang sa matag usa kanato. Pipila sa labing importante nga mga baruganan mao:
Una, kita adunay Amahan sa Langit, nga nakaila ug nahigugma kanato sa tagsa-tagsa ug hingpit nga nakasabut sa atong pag-antus.
Ikaduha, ang Iyang Anak, si Jesukristo, ang atong Manluluwas ug Manunubos, kansang Pag-ula wala lang nakahatag og kaluwasan ug kahimayaan apan mobayad usab sa tanang dili makiangayon sa kinabuhi.
Ikatulo, ang plano sa kalipay sa Amahan alang sa Iyang mga anak naglakip dili lang sa kinabuhi nga wala pa dinhi sa yuta ug mortal nga kinabuhi apan sa kinabuhing dayon usab, lakip na ang dako ug mahimayaong paghiusa og balik uban niadtong nawala kanato. Tanang mga sayop tarungon, ug atong makita uban sa hingpit nga kaklaro ug walay sayop nga panglantaw ug panabut.
Gikan sa limitadong panglantaw niadtong wala makabaton og kahibalo, panabut, o pagtuo sa plano sa Amahan—kinsa nagtan-aw lang sa kalibutan pinaagi sa mortal nga panglantaw sa mga gubat, kabayolente, sakit, ug kadautan niini—kini nga kinabuhi daw makapasagmuyo, samok, dili makiangayon, ug walay kahulugan. Ang mga lider sa Simbahan mikomparar niining panglantaw sa tawo nga naglakaw sa tunga-tunga sa tulo ka akto nga drama.3 Kadtong walay kahibalo sa plano sa Amahan dili makasabut unsay nahitabo sa unang akto, o sa kinabuhi nga wala pa dinhi sa yuta, ug sa mga katuyoan nga gi-establisar didto; ni sila makasabut sa pagpasabut ug resolusyon nga moabut sa ikatulong akto, nga mao ang mahimayaong katumanan sa plano sa Amahan.
Daghan ang wala makadayeg nga ubos sa Iyang mahigugmaon ug hingpit nga plano, kadtong dinaugdaug bisan walay nahimong sayop mao ang madaugon sa katapusan.4
Pipila ka bulan na lang 100 ka tuig na sukad sa makalilisang nga pagkalunod sa barko nga Titanic. Ang makalilisang nga mga kahimtang nga naglibut niining grabeng panghitabo adunay dakong epekto sa mga tawo sa tibuok siglo sukad sa pagkahitabo niini. Ang mga tigpasiugda sa bag-ong luxury liner, nga may 11 ka andana ang kahabugon ug hapit 270 metros ang gitas-on,5 nangusog gayud ug nangatarungan nga ang Titanic luwas gikan sa katubigan nga puno sa dagkong mga ice. Kini nga barko gituohan nga dili gayud malunod; apan sa dihang misangad kini sa ibabaw sa puno sa ice nga Atlantic Ocean, sobra sa 1,500 ka tawo ang nangamatay.6
Sa daghang mga paagi ang pagkalunod sa Titanic usa ka panig-ingnan sa kinabuhi ug sa daghang mga baruganan sa ebanghelyo. Usa kini ka hingpit nga ehemplo sa kalisud sa pagtan-aw lang pinaagi sa panglantaw niining mortal nga kinabuhi. Ang kamatayon makalilisang nga mga sangputanan apan usa ka wala damha nga hitabo. Sa daghang nangamatay sa duha ka gubat sa kalibutan ug sa bag-o lang nga miaging ika-10 nga anibersaryo sa pagkagun-ob sa mga tore sa World Trade Center, atong nakita sa atong panahon ang talan-awon nga makapakurat, mga pag-antus, ug mga isyu sa moral sa naglibut nga mga panghitabo nga resulta sa dautang paggamit sa kabubut-on. Adunay grabeng mga epekto sa pamilya, mga higala, ug mga nasud isip resulta niining mga trahedya, bisan unsa pa ang hinungdan.
Kabahin sa Titanic, mga leksyon ang nakat-unan kalabut sa kakuyaw sa garbo ug pagbiyahe sa delikadong katubigan ug “nga ang Dios walay pinalabi sa tawo.”7 Kadtong naapil nagagikan sa tanang kahimtang sa kinabuhi. Ang uban adunahan ug inila, sama ni John Jacob Astor; apan adunay mga trabahante usab, imigrante, mga babaye, mga bata, ug mga tripolante.8
Dunay duha ka koneksyon ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ngadto sa Titanic. Ang duha naghulagway sa atong hagit sa pagsabut sa mga pagsulay, mga kalisdanan, ug mga trahedya ug naghatag og panglantaw kon unsaon nato kini pagdala. Ang una mao ang ehemplo sa pagkamapasalamaton sa mga panalangin nga atong nadawat ug sa mga hagit nga atong gilikayan. Apil niini si Alma Sonne, kinsa sa kaulahian nagserbisyo isip General Authority.9 Siya ang akong presidente sa stake sa dihang natawo ko sa Logan, Utah. Si Elder Sonne ang nag-interbyu kanako sa akong misyon. Niadtong panahona ang tanang magmisyon interbyuhon og usa ka General Authority. Dako kaayo siya og impluwensya sa akong kinabuhi.
Sa dihang si Alma batan-on pa, duna siyay higala nga dili kaayo aktibo sa Simbahan, ginganlan og Fred. Daghan kaayo silag gihisgutan kabahin sa pagmisyon, ug sa katapusan nakumbinsir ni Alma Sonne si Fred sa pag-andam ug pagserbisyo. Silang duha gitawag ngadto sa British Mission. Sa katapusan sa ilang misyon, si Elder Sonne, ang mission secretary, mi-iskedyul og biyahe sa ilang pagpauli sa Estados Unidos. Nagpareserba siya og tiket sa Titanic para niya, ni Fred, ug sa upat ka laing mga misyonaryo nga nahuman na usab sa ilang misyon.10
Sa dihang miabut na ang panahon sa pagbiyahe, sa pipila ka rason si Fred nadugay. Gikanselar ni Elder Sonne ang tanang unom ka gipareserba nga tiket nga mosakay sa bag-ong luxury liner sa unang pagbiyahe niini ug mipareserba og tiket sa barko nga molawig sa sunod adlaw.11 Ang upat ka mga misyonaryo nga naghinam-hinam sa pagsakay sa Titanic, mipahayag sa ilang kasagmuyo. Ang tubag ni Elder Sonne susama sa asoy ni Jose ug sa iyang igsoong mga lalaki didto sa Ehipto nga girekord diha sa Genesis: “Unsaon man nato pagpauli sa atong mga pamilya kon wala ang bata uban kanato?”12 Siya mipasabut sa iyang mga kauban nga silang tanan nagdungan og adto sa England ug kinahanglang magdungan sila og pauli. Si Elder Sonne wala madugay nahibalo sa pagkalunod sa Titanic ug mapasalamatong miingon ngadto sa iyang higala nga si Fred, “Imong giluwas ang akong kinabuhi.” Mitubag si Fred, “Dili, sa imong pag-awhag nako sa pagmisyon, imong giluwas ang akong kinabuhi.”13 Ang tanang mga misyonaryo nagpasalamat sa Ginoo sa pagpanalipod kanila.14
Usahay, sama sa nahitabo ni Elder Sonne ug sa iyang kauban nga mga misyonaryo, daghang mga panalangin ang moabut niadtong matinud-anon. Kita kinahanglang mapasalamaton sa tanang malumo nga mga kalooy nga moabut sa atong kinabuhi.15 Baliwala ra nato ang daghang mga panalangin nga atong nadawat matag adlaw. Importante kaayo nga kita adunay diwa sa pagpasalamat sa sulod sa atong kasingkasing.16
Ang mga kasulatan klaro; kadtong mga matarung, nagsunod sa Manluluwas, ug nagtuman sa Iyang mga sugo mouswag sa yuta.17 Ang importanting butang sa pag-uswag mao ang pagbaton sa Espiritu sa atong kinabuhi.
Hinoon, ang pagkamatarung, pag-ampo, ug pagkamatinud-anon dili sa kanunay moresulta og malipayong katapusan sa pagkamortal. Daghan ang makasinati og grabeng mga pagsulay. Kon kini mahitabo, ang buhat sa pagbaton og hugot nga pagtuo ug pagpangayo og mga panalangin sa priesthood gitugutan sa Dios. Ang Ginoo miingon, “Ang mga anciano … pagatawgon, ug mag-ampo ug magpandong sa ilang mga kamot kanila diha sa akong ngalan; ug kon sila mamatay sila mamatay ngari nako, ug kon sila mabuhi sila mabuhi ngari nako.”18
Angayng masayran nga ang ikaduhang koneksyon sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Titanic wala matapos sa malipayon nga kinabuhi. Si Irene Corbett 30 anyos. Usa siya ka batan-ong asawa ug inahan gikan sa Provo, Utah. Siya adunay daghang mga talento isip artist ug musician; magtutudlo ug nurse usab siya. Sa pag-awhag sa medikal nga mga propesyonal sa Provo, mieskwela siya og unom ka bulan nga kurso sa pagtuon sa pagka-midwife didto sa London. Dako niyang tinguha nga makahimo og kalainan sa kalibutan. Siya mainampingon, manggihunahunaon, mainampoon, ug lig-on. Usa sa mga rason nga iyang gipili ang Titanic sa pagpauli ngadto sa U.S. tungod kay naghunahuna siya nga ang mga misyonaryo mobiyahe kuyog kaniya ug maghatag kini og dugang nga seguridad. Si Irene usa sa pipila ka mga babaye nga wala maluwas niining makalilisang nga trahedya. Kadaghanan sa mga babaye ug mga bata gipasakay sa mga lifeboat ug sa katapusan naluwas. Walay igong mga lifeboat para sa tanan. Apan gituohan nga wala siya mosakay sa mga lifeboat tungod kay, sa iyang espesyal nga pagbansay, mitabang siya sa daghang mga pasahero nga nangaangol sa pagbangga sa dagko nga ice.19
Daghang mga matang sa mga hagit. Ang uban nakahatag kanato og gikinahanglang mga kasinatian. Ang bati nga mga resulta niining mortal nga kinabuhi dili ebidensya sa kakulang sa pagtuo o pagkadili hingpit sa tibuok nga plano sa atong Amahan sa Langit. Ang kalayo sa magtutunaw tinuod, ug ang mga kalidad sa pamatasan ug pagkamatarung nga napalambo pinaagi sa kalisdanan mohingpit ug molimpyo kanato ug moandam kanato sa pag-atubang sa Dios.
Sa dihang si Propeta Joseph Smith usa ka binilanggo sa Liberty Jail, ang Ginoo miingon kaniya nga daghang mga kalamidad ang moabut sa katawhan. Ang Manluluwas namahayag og gamayng bahin “Kon ikaw itambug ngadto sa ilawom; kon ang dagko nga mga balod nagkunsabo batok kanimo; kon ang mapintas nga mga hangin mahimo nga imong kaaway; … ug ang tanan nga mga elemento magkahiusa nga mobabag sa agianan; … kining tanan nga mga butang makahatag kanimo og kasinatian, ug alang sa imong kaayohan.”20 Ang Manluluwas mitapos sa Iyang panudlo: “Ang imong mga adlaw nahibaloan, ug ang imong mga tuig dili makulangan; busa, ayaw kahadlok … , kay ang Dios mouban kanimo hangtud sa kahangturan.”21
Ang ubang mga hagit resulta gikan sa kabubut-on sa uban. Ang kabubut-on importante sa tinagsa nga espiritwal nga pagtubo ug paglambo. Ang dautang kinaiya usa ka elemento sa kabubut-on. Si Kapitan Moroni mipasabut niining importante kaayo nga doktrina: “Kay ang Ginoo mitugot sa mga matarung nga mapatay nga ang iyang kaangayan ug paghukom modangat sa mga dautan.” Iyang giklaro nga ang matarung dili mawala, apan “mosulod ngadto sa kapahulayan sa Ginoo nga ilang Dios.”22 Ang dautan manubag sa mga dautang butang nga ilang gibuhat.23
Ang ubang mga hagit moabut tungod sa pagsupak sa mga balaod sa Dios. Ang mga problema sa panglawas nga resulta sa pagpanigarilyo, alkohol, ug pag-abuso sa druga makapakurat. Ang nangapriso isip resulta sa krimen nga may kalabutan sa alkohol ug druga taas usab kaayo.24
Ang kadaghan sa nagdiborsyo tungod sa pagpanapaw dayag usab. Daghan niining mga pagsulay ug mga kasakit mahimong malikayan pinaagi sa pagsunod sa mga balaod sa Dios.25
Ang akong minahal nga presidente sa misyon, si Elder Marion D. Hanks (nga namatay niadtong Agosto), mihangyo namong mga misyonaryo sa pagmemorya og pamahayag aron makabuntog sa mga hagit sa mortal nga kinabuhi: “Walay kahigayunan, walay kapalaran, walay kapadulngan nga makausab o makapugong sa lig-ong pagpahinungod sa determinadong kalag.”26
Iyang giila nga dili kini magamit sa tanang mga hagit nga atong masagubang apan magamit sa espirituhanon nga mga butang. Nakadayeg ako sa iyang tambag sa akong kinabuhi.
Usa sa mga rason sa grabe nga nangamatay sa Titanic tungod kay walay igong mga lifeboat. Bisan unsa pa ang mga pagsulay nga atong giatubang niini nga kinabuhi, ang Pag-ula sa Manluluwas makahatag og mga lifeboat alang sa tanan. Alang sa naghunahuna nga ang mga pagsulay nga ilang giatubang dili makiangayon, ang Pag-ula nagbayad sa tanang dili makiangayon sa kinabuhi.27
Ang talagsaong hagit niadtong nawad-an og mga minahal sa kinabuhi mao ang paglikay sa paghunahuna sa nawala nga mga oportunidad niining kinabuhi. Kasagaran kadtong namatay og sayo nakapakita og dako nga kapabilidad, mga interes, ug mga talento. Sa atong limitado nga panabut, nagbangutan kita sa mga butang nga dili matuman ug sa mga awit nga dili makanta. Gihulagway kini isip pagkamatay uban sa imong musika nga anaa pa kanimo. Ang musika niini nga sitwasyon usa ka panig-ingnan sa wala matuman nga bisan unsang potensyal. Usahay ang mga tawo naghimo og mahinungdanong pagpangandam apan walay oportunidad sa pagbuhat dinhi sa pagkamortal.28 Usa sa pirmeng kutloon nga inila nga balak, “Elegy Written in a Country ChurchYard,” ni Thomas Gray, nagpakita sa ingon nga nawalang mga oportunidad:
Daghang mga bulak nga namukhad nga wala makita,
Ug ang katahum niini sa hangin sa disyerto nabaliwala.29
Ang nawalang oportunidad mahimong may kalabutan sa pamilya, trabaho, mga talento, mga kasinatian, o uban pa. Tanan niini nahunong sa kahimtang ni Sister Corbett. Adunay mga awit nga wala niya makanta ug potensyal nga wala niya matuman niining mortal nga kinabuhi. Apan kon kita motan-aw agi sa lapad ug klaro nga panglantaw sa ebanghelyo imbis sa limitado nga mortal nga panglantaw, atong masayran ang dakong mahangturon nga ganti nga gisaad sa usa ka mahigugmaong Amahan diha sa Iyang plano. Sama sa gitudlo ni Apostol Pablo, “Ang wala makita sa mata, ni madungog sa dalunggan, ni mosantop sa kasingkasing sa tawo, ang gikatagana sa Dios alang kanila nga nahigugma kaniya.”30 Ang linya sa paborito nga himno makahatag og kahupayan, kalipay, ug klaro nga panglantaw: “Ug si Jesus naminaw sa mga awit nga dili nako makanta.”31
Ang Manluluwas miingon: “Busa, himoa nga ang inyong mga kasingkasing mahupay. … Pagmalinawon ug hibaloi nga Ako mao ang Dios.”32 Kita Iyang gisaaran nga kita uban sa atong mga anak mokanta sa “mga awit sa walay katapusan nga kalipay.”33 Sa pangalan ni Jesukristo, ang atong Manluluwas, amen.