Hugot nga Pagtuo ug Kaisug sa Pioneer Kaniadto ug Karon
Gikan sa pakigpulong nga gihatag sa Ogden, Utah, niadtong Hulyo 15, 2012.
Kita kinahanglang magtinabangay isip mga pioneer karon, magkinabuhi og Kristohanong kinabuhi, nagsuporta sa maayong kawsa sa atong mga komunidad, ug maglig-on sa atong mga pamilya ug panimalay.
Ang sayong katuigan sa kasaysayan sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mga katuigan sa dakong pagsulay. Ang mga lider nga nakalahutay niining mga panahona, sama nila ni Brigham Young, Heber C. Kimball, John Taylor, Wilford Woodruff, Lorenzo Snow, ug Joseph F. Smith, nakalahutay sa grabeng mga pagsulay sa pagtabok sa kapatagan ug pag-establisar sa Simbahan sa Rocky Mountains.
Mibati ko nga ang mga pioneer kaniadto malipay nga makakita sa nahimo karon sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Dako kita og utang kabubut-on sa mga pioneer ug kinahanglang dili gayud malimot nga ang kalampusan karon nahimong posible tungod sa pundasyon ug kaisug sa talagsaong mga tawo sa nangaging panahon.
Naghisgut kabahin sa atong matinud-anong mga pioneer, si Presidente Gordon B. Hinckley (1910–2008) miingon: “Maayong hinumduman ang nangagi aron makadayeg sa karon ug makaangkon og panglantaw sa umaabot. Maayong hinumduman ang mga hiyas niadtong nag-una kanato, aron makaangkon og kalig-on sa umaabut. Maayo nga mamalandong sa buhat niadtong naningkamot pag-ayo ug gamay lang ang naangkon, apan gikan nila kansang may pangandoy ug plano sa una, maayo nga pagkaamuma, nagmabungahon kaayo diin kita ang nakabenepisyo. Ang ilang talagsaon kaayo nga ehemplo mahimong madanihong pagdasig alang kanatong tanan, kay ang matag usa kanato pioneer sa atong kaugalingong kinabuhi.”1
Hugot nga Pagtuo nga Sundon
Dili lang mga lider nga may igong pagtuo ang misunod ni Brigham Young ngadto sa palanas nga disyerto. Daghang ordinaryo apan isug nga mga miyembro sa Simbahan ang mikuyog usab. Gikan sa kasaysayan sa Simbahan atong masayran kabahin sa mga ginikanan ni Oliver Huntington, kinsa niadtong 1836 mibiya sa ilang adunahang kahimtang didto sa Watertown, New York, lakip sa 230-acre (93 ektarya) nga umahan nga may nindot nga stone house ug duha ka dagkong kamalig, ug uban sa ilang pamilya mipanaw aron makauban ang mga Santos didto sa Kirtland, Ohio.
Human ilang gibiyaan ang tanan, si Oliver misulat, “Hilabihan ang kaguol sa matag usa [sa akong mga ginikanan], nga makita ang usa nga nanginahanglan ug dugang pa magtan-aw sa ilang mga anak nga maghilak kay nangita og pan ug walay ikahatag kanila ni nasayud asa mangita og pagkaon para sa sunod kan-anan.” Si Oliver mipamatuod sa hugot nga pagtuo niining pamilya pinaagi sa pagsulti nga wala gyud siya makadungog sa iyang ginikanan nga nagbagulbol o nagreklamo batok sa mga lider sa Simbahan o mipahayag og pagduhaduha sa katinuod sa buhat.2
Si Emily Partridge, anak sa unang bishop sa Simbahan niining dispensasyon, mihinumdom nga mibiya sa ilang komportabling panimalay sa Painesville, Ohio, aron mobalhin sa Jackson County, Missouri, niadtong 1831 sa dihang siyete anyos pa lang siya.3 Sa wala madugay, ang iyang pamilya gipapahawa sa ilang balay tungod sa manggugubot ug sila kinahanglang mobalhin sa Clay County. Siya mihulagway kon unsang paagi sila sa katapusan nakakita og “karaang log cabin nga gigamit para puy-an sa mga hayop. … Kini adunay usa ka dakong kwarto, ug hawanan, apan dili na kaayo ni magamit, kay ang salog guba na, ug daghan kaayong mga ilaga ug mga rattlesnake. Aduna ni dakong fireplace sa usa ka kwarto nga kapuy-an, ug ang mga habol gisagbay mga pipila ka pye gikan sa kayo ug ang duha ka pamilya, mga kinse o dise sayis ang gidaghanon, nagpundok diha sa may habol tungod sa grabeng katugnaw sa panahon, bugnaw kaayo nga ang tinta mogahi sa bolpen samtang nagsulat si papa duol sa may kayo.”4
Sa wala madugay mibalhin ang pamilya sa Illinois. Gi-summarize ni Emily ang ilang kasinatian: “Ang panahon lisud kaayo ug kami nanginahanglan pag-ayo, gikawatan ug gipapahawa sa among panimalay ug kabtangan sa makadaghan, ug kanunay nagkasakit.”5
Si Phoebe Carter susama nga mipanaw og 750 ka milya (1,200 km) gikan sa Scarboro, Maine, ngadto sa Kirtland, Ohio, niadtong 1835. Si Phoebe 28 anyos sa dihang determinado siyang makig-uban sa mga miyembro sa Simbahan, bisan nag-inusara siyang mibiyahe. Sa wala madugay siya mi-report: “Ang akong mga higala natingala sa akong nasinati, sama nako, apan adunay usa ka butang nga midasig gyud nako. Ang kasubo sa akong inahan tungod sa akong pagbiya sa panimalay hapit dili na nako maagwanta; ug kon dili pa tungod sa espiritu mapakyas unta ko sa katapusan. Ang akong inahan miingon nako nga mas ganahan siyang makakita nako nga gilubong kaysa mag-inusara nga moadto sa mapintas nga dapit. … ‘Phoebe,’ siya miingon, sa mahinuklugon nga paagi, ‘mobalik ka ba nako kon imong masayran nga ang Mormonismo sayop?’ Katulo ko mitubag, ‘O, ma, ako nang buhaton.’ … Sa akong paglakaw dili ko makahimo sa pagpananghid, busa ako silang gisulatan, ug gibilin kini sa akong lamesa, nagdali-dali sa hagdanan ug midiretso sa karwahe. Sa ingon, akong gibiyaan akong balay sa pagkabata aron makauban ang ubang mga Santos sa Dios.”6
Niadtong higayona si Phoebe walay ideya nga ang iyang mga tunob sa hugot nga pagtuo mogiya kaniya sa panaw nga mas taas pa kaysa 750 ka milya (1,200 km) ngadto sa Kirtland. Iyang naminyoan si Wilford Woodruff ug kuyog kaniya nga mipanaw gikan sa Missouri ngadto sa Nauvoo ug dayon sa 1,350 ka milya (2,170 km) nga lakaw sa kamingawan ngadto sa Great Salt Lake Valley.
Ang amahan sa akong apohan nga si Henry Ballard namiyembro sa Simbahan niadtong Pebrero 1849 sa Thatcham, England, sa dihang 17 anyos pa. Aron makabayad sa iyang plite padulong sa Amerika, si Henry nakigsabut nga motrabaho sulod sa duha ka tuig sa kompaniya nga gipanag-iya nila ni Lorenzo ug Erastus Snow. Gipaatiman siya sa usa ka panon sa mga karnero sa habagatang bahin sa Salt Lake Valley. Gihulagway ni Henry ang iyang pagsulod sa walog sa mosunod nga mga pulong:
“Niadtong Oktubre samtang akong gigiyahan ang mga karnero paubos sa bungtod ug agi sa ganghaan sa Emigration Canyon, una nakong nakita ang Salt Lake Valley. Samtang nagmaya ko sa pagtan-aw sa ‘Yuta nga Saad,’ nahadlok ko nga adunay makakita nako. Mitago ko sa kasagbutan sa tibuok adlaw hangtud sa gabii kay ang saput nga nuog wala makatabon sa akong tibuok lawas ug maulaw kong makit-an. Pagkagabii akong gilatas ang umahan ngadto sa balay nga nagsiga ang suga … ug maulawong nanuktok sa pultahan. Swerte lang, may tawo nga miabli sa pultahan ug dili ra kaayo hayag ang kandila nga makita ko sa ubang mga sakop sa iyang pamilya. Mihangyo ko og mga sinina para itabon sa akong lawas aron makadayon ko sa akong panaw ug makauban akong mga ginikanan. Gihatagan ko og sinina ug pagkasunod adlaw nagpadayon sa akong panaw ug miabut sa Siyudad sa Salt Lake niadtong Oktubre 16, 1852, mibati nga mapasalamaton sa Dios nga nakaabut ko nga luwas sa akong umaabot nga panimalay.”7
Uban sa among daghang mga panalangin karon, ang akong kasingkasing puno sa gugma ug pagdayeg alang sa sama ka halangdon ug isug nga apohan.
Ang inahan sa akong apohan usa ka Scottish nga babaye nga ginganlan og Margaret McNeil, kinsa miabut sa Utah uban sa iyang ginikanan sa edad nga 13. Siya naglakaw latas sa kapatagan ug naggiya og baka, nagdala sa iyang manghud nga si James kasagaran diha sa iyang luyo. Siya ug ang iyang pamilya nagkampo sa hilit nga bahin sa Ogden, ug sa walay madugay mirekord sa iyang autobiography:
“Atbang sa umahan gikan sa among nahimutangan adunay gamay nga balay, ug sa nataran niini adunay daghang kalbasa. Hapit nami mamatay tungod sa kagutom. Gipaadto ko sa akong inahan aron mohangyo og kalbasa, kay wala gyud mi ikapalit, ug pipila sa mga bata luya na kaayo tungod sa walay kaon. Mituktok ko sa pultahan, ug usa ka tigulang nga babaye migawas ug miingon, ‘Sulod, sulod, nasayud kong moabut ka ug gitugon ko nga hatagan ka og pagkaon.’ Iya kong gihatagan og dakong bag-ong luto nga pan ug miingon nga sultihan ang akong inahan nga mobisita siya. Dili lang dugay miabut siya ug midala og lamiang pagkaon, usa ka pagkaon nga dugay na namong wala matilawi.”8
Pagluwas sa Pisikal ug Espiritwal
Gikan sa kasinatian sa mga pioneer, atong nasayran nga tinuod nga hugot nga pagtuo ug kaisug ang gikinahanglan sa pagtabok sa kapatagan mga 165 na ka tuig ang milabay. Bisan tuod ang mga handcart pioneer mirepresentar og wala kaabut og 10 porsyento sa mga milalin nga Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan 1847 hangtud 1868, sila nahimong importante nga simbolo sa LDS nga kultura, nagrepresentar sa kamatinud-anon ug sakripisyo sa henerasyon sa pioneer.
Kon inyong mahinumduman, ang Willie and Martin companies misagubang sa sayong mga snow sa Wyoming, ug daghang mga Santos nga namatay tungod sa kabugnaw. Samtang kami naglakaw subay sa ilang mga tunob mga pipila ka tuig na ang milabay, ang akong pamilya ug ako nagbarug nga nagtan-aw sa dapit sa Sweetwater diin ang Willie company natanggong, gitugnaw ug gigutom. Among nabasa gikan sa ilang mga journal ang kagrabe sa ilang mga pagsulay ug ang hingpit nga kalipay nga sila naluwas. Si John Chislett misulat:
“Sa dihang molubog na ang adlaw luyo sa halayo nga mga bungtod, … daghang tinabunan nga mga karwahe … nakita padulong kanamo. Paspas kaayong miabut ang balita sa kampo. … Daghan ang misyagit sa kalipay; mihilak ang isug nga mga lalaki hangtud ang ilang mga luha midagayday sa ilang nagkunot ug nasunog sa adlaw nga mga aping. …
“… Niadtong gabhiona, sa unang higayon sulod sa taas nga panahon, nadungog na usab ang mga kanta sa Zion. … Human nabusog, ug kasingkasing nga puno sa pasalamat ngadto sa Dios ug sa among buotang mga kaigsoonan, kami naghiusa sa pag-ampo, ug dayon nangatulog.”9
Samtang kami nagbarug sa bungtod nga karon gitawag og “the Eminence,” nadasig ko sa pagpamatuod ngadto sa akong pamilya ug sa uban nga kauban namo. Miingon ko, “Kon ingon ka mapasalamaton kining matinud-anong mga pioneer nga nakakita sa rescue party, mas labaw pa ang pagluwas pinaagi sa Pag-ula ni Ginoong Jesukristo.” Akong gipahinumduman ang among grupo nga dili igsapayan sa tinuohan, ang Ginoong Jesukristo—ang Manluluwas sa kalibutan—mao ang sentro sa tanang Kristiyanong pagtuo, ug Iyang giluwas ang tanang katawhan. Pinaagi sa Iyang Pag-ula, kitang tanan Iyang gihatagan og paglaum para karon ug kasiguradoan sa kahangturan.
Pagbuntog sa mga Pagsulay Karon
Ang pag-antus sa mga pioneer nakahatag og kalig-on sa ilang kinabuhi nga gipasa ngari kanato. Ang pag-impake og pipila ka mga gamit ngadto sa mga karwahe o karomata ug maglakaw og 1,300 ka milya (2,090 km) dili maoy paagi nga kadaghanan nato gihangyo sa pagpakita sa atong pagtuo ug kaisug. Kita nag-atubang og lain-laing mga hagit karon—lain-laing mga bungtod nga katkaton, lain-laing mga suba nga labangon, lain-laing mga walog nga “mobuswak sama sa rosas” (Isaias 35:1). Apan bisan tuod ang pagsulay nga gihatag nato aron buntugon lahi kaysa lisud ug batuon nga agianan padulong sa Utah ug sa palanas nga yuta nga nasinati sa atong mga pioneer nga katigulangan, susama ra kini kamahagiton ug kalisud alang kanato ingon man kanila.
Ang atong panlimbasug masinati sa pagpakabuhi sa kalibutan nga puno sa sala ug nagbaliwala sa pagka-espirituhanon, diin ang pagtagbaw sa kaugalingon, pagkadili matinud-anon, ug kahangol daw makita bisan asa. Ang pagsulay karon mao ang makalibug ug nagkasumpaki nga mga mensahe. Ang mga pioneer kinahanglang makigkumbati sa kamingawan nga may batuon nga mga pang-pang ug mga agianan sa bukid nga natabunan sa abug o snow, uban sa ilang pagtuo nga naka-focus sa Zion ug sa pag-establisar sa Simbahan sa Walog sa Salt Lake.
Kinahanglang mopasalig ta sa pagserbisyo sa Ginoo ug sa atong komunidad sa susamang kakugi ug hugot nga pagtuo sa mga pioneer. Kinahanglan kita nga magbantay sa kanunay nga kita dili maluag sa pagsunod sa mga sugo sa Dios, sa pagtuman sa Iyang mga balaod, ug magmatinuoron ug kasaligan sa tanan natong gibuhat. Kinahanglan nga atong likayan ang mga lit-ag sa yawa nga makita sa Internet, dali nga ma-access gamit sa atong mga computer, tablet, ug cell phone. Kon kita maluag niining mga butanga, si Lucifer mangita og paagi nga mahuyang ang atong pasalig ug mapawala ang atong pagtuo ug gugma alang sa Ginoo ug sa usag usa, ug kita mawala sa kamingawan sa kalibutan.
Ang paglikay sa mga tintasyon ug kadautan sa kalibutan nanginahanglan og hugot nga pagtuo ug kaisug sa usa ka tinuod nga pioneer karon. Kita kinahanglan nga magtinabangay isip mga pioneer karon, magpakabuhi sama ni Kristo, magsuporta sa maayong kawsa sa atong komunidad, ug maglig-on sa atong mga pamilya ug panimalay.
Kon kita tinuoray nga nagtuo, dili ta mangutana, “Unsay angay nakong himoon?” apan, “Unsa pay akong mahimo?” Kon ang atong pagtuo napamatud-an sa Espiritu sa Dios, ang hugot nga pagtuo makaimpluwensya sa atong kinabuhi, mogiya sa hunahuna, pulong, ug buhat padulong sa langit. Kita mag-ampo nga may pasalig alang sa kalig-on ug paggiya—sama sa gibuhat sa atong mga katigulangan. Kana ang kahulugan nga maglakaw matag tunob nga may hugot nga pagtuo. Mao kini ang gibuhat sa atong mga katigulangang pioneer, ug mao usab ni sa atong panahon karon. Kinahanglan natong isilsil sa atong mga anak ug apo ang sama nga diwa nga nagdasig sa mga tunob sa mga pioneer.
Unta kita maghiusa isip mga pioneer karon, kanunay nagtinguha og panabang sa Dios sa paggiya sa atong pamilya. Unta kita makat-on sa nangagi sa kaimportante sa pagtahud sa atong mga ginikanan, apohan, ug katigulangan, ug unta kita makakaplag og kalig-on ug kaisug sa pag-atubang sa atong umaabut sama kanila. Unta ang kinabuhi ug pangpanglagad ni Ginoong Jesukristo makadasig sa atong kasingkasing ug hunahuna. Ug unta magmalig-on ang atong mga pagpamatuod—sama sa kinabuhi sa mga pioneer nga Santos sa Ulahing mga Adlaw.