Te ’itera’a ia Iesu Mesia i roto i te Faufa’a Tahito
E nehenehe teie nā parau mau e pae e tauturu ia tātou ’ia ’ite maita’i i tō tātou Fa’aora i roto i tā tātou tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a i teie matahiti.
Te māramarama o te ao nei, nā Walter Rane, ’eiaha e tāpiti i te hōho’a
I te hō’ē mahana, ’ua fārerei Iesu Mesia e piti o tāna mau pipi i ni’a i te hō’ē purūmu i rōpū ia Ierusalema ’e ia Emausa. ’A haere noa ai rātou, ’ua ha’api’i ’oia ia rāua nō ni’a i tāna ’ohipa mai tei fa’a’itehia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a tā tātou e parau nei i teienei te Faufa’a Tahito.
« ’Ua fa’a’ite mai ra ’oia ia rāua i te aura’a i te mau parau nōna iho i roto i te mau parau ato’a i pāpa’ihia ra, mai ia Mose mai ā e tae roa a’era i te mau peropheta ato’a » (Luka 24:27). ’Ua riro te ha’api’ira’a mai nō ni’a i te Fa’aora ’e tāna misiōni ’ei ’ohipa pae vārua hōhonu nā te mau pipi, ’e ’ua tāparu rāua iāna ’ia fa’aea mai ā (hi’o Luka 24:28–32).
Mai teie mau pipi mātāmua a te Mesia, e rāve’a tā tātou nō te ha’api’i mai i te ’ite maita’i i tō tātou Fa’aora ma te hō’ē rāve’a hau atu i te pāpū ’a tuatāpapa ai tātou i te Faufa’a Tahito i teie matahiti. E hōro’a mai teie pāpa’a parau, ma te ’āpitihia i te mau buka a Mose ’e a Aberahama i roto i te Poe Tao’a Rahi, i te hō’ē māramaramara’a hope atu ā ē ’o vai ’oia—tōna nāturara’a, tāna misiōni, e tōna aura’a ’e tōna Metua ’e ia tātou tāta’itahi. E tītau tātou i teie māramaramara’a nō te fāri’i i te hōro’a nō te ora mure ’ore (hi’o Ioane 17:3).
Teie i raro nei nā parau mau e pae ’o tē nehenehe e tauturu ia tātou ’ia ’ite maita’i ’e ’ia māramarama hau atu ā ia Iesu Mesia i te roara’a o teie buka tahito ’e te mo’a.
Parau mau 1 : Iesu Mesia ’o Iehova ïa
I roto i te Faufa’a ’Āpī, tē tai’o nei tātou i te hō’ē taime ’a fa’a’ite ai Iesu Mesia iāna iho ’o Iehova.(hi’o Ioane 8:58, nota b). ’Ua hae roa te ta’ata ’e ’ua tāmata i te tāora iāna i te ’ōfa’i nō te fa’ainaina Atua (hi’o Ioane 8:59). ’Aita rātou i ’ite i te hō’ē parau mau faufa’a rahi ’o tē tāmau noa nei i te ta’a-’ore-hia e te mau ta’ata e rave rahi i teie mahana : ē ’o Iesu Mesia ’o Iehova ïa, te Atua nō te Faufa’a Tahito.1
Penei a’e te hō’ē tuha’a o te tumu nō reira te ti’ara’a ’o te Fa’aora i roto i te Faufa’a Tahito e mea pinepine i te ta’a-’ore-hia, nō te mea ’aita te i’oa « Iesu Mesia » i fa’a’ohipahia i roto i te buka. ’Ua fa’a’ohipa rā te mau ta’ata pāpa’i i te tahi mau ti’ara’a nō te fa’ahiti iāna, mai te « Atua », « ’O vau », ’aore rā « te Fatu ».2 ’Ia ’ite ana’e tātou i te reira, e ha’amata tātou i te ’ite māramarama atu ā ia Iesu Mesia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a ato’a. ’Ei hi’ora’a :
-
I tō Mose paraparaura’a i « te Atua » i roto i te pū ’aihere ’ama, tē paraparau ra ’oia ia Iesu Mesia (hi’o Exodo 3:6)3
-
’Oia ato’a, ’ua fa’a’ite ato’a Iesu Mesia iāna iho mai « te Vai Nei Au Rahi » ia Iosepha Semita (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 29:1)..
-
’Ua pi’ihia Ioane Bāpetizo nō te fa’aineine i te ’ē’a o « te Fatu » (Mataio 3:3). ’O te hō’ē tupura’a teie nō Isaia 40:3,, ’o tei tohu nō ni’a ia Iesu Mesia.
-
Hi’o i te tāpura i te ’api 17 nō te tahi atu mau hi’ora’a o Iehova i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a.
Parau mau 2 : E nehenehe te mau tao’a ’e te mau tupura’a ’ohipa e fa’a’ite mai ia tātou nō ni’a i tō tātou Fa’aora
’Ua fa’auehia Adamu ’e ’o Eva ’ia fa’atusia i te mau ’ānimara ’ei tuha’a nō tā rāua ha’amorira’a. E fa’aha’amana’o teie mau tusia ia tātou ē, ’ua fa’ati’a Iesu Mesia, te ’Ārenio a te Atua, ’ia taparahi-pohe-hia ’oia ’ei tuha’a nō tāna tāra’ehara.
Adamu ’e ’o Eva i te pūpūra’a i te tusia, nā Keith Larson
’Ua ’ī te Faufa’a Tahito i te mau tāpa’o ’e i te mau ’ā’amu ’o tē nehenehe e fa’aha’amana’o ia tātou i te tauturu tā te Fa’aora i pūpū mai. ’Ei hi’ora’a :
-
E rave rahi mau pāpa’ira’a mo’a e fa’ata’a nei i te mau taime i reira te mau ta’ata ha’apa’o maita’i i fa’auehia ai ’ia fa’atusia i te mau ’ānimara ’ei tuha’a nō tā rātou ha’amorira’a. ’Ei hi’ora’a, ’ua parauhia i te mau tamari’i a ’Īserā’ela ’ia fa’atusia i te hō’ē ’ārenio ’e ’ia tāpa’o i tō rātou ’ūputa i tōna toto. ’Ua pāruruhia te feiā tei rave i te reira i te ’ati pohe i ’Aiphiti. E fa’aha’amana’ora’a teie mau tusia ia tātou ē, ’ua fa’ati’a Iesu Mesia, te ’Ārenio a te Atua, ’ia taparahi-pohe-hia ’oia ’ei tuha’a nō tāna tāra’ehara. Nā tāna tusia e fa’aora ia tātou i te pohe tino ’e i te pohe vārua. (Hi’o Exodo 12:13.)
-
I te taime ’a horo ’ē ai te peropheta Elia nō tōna ora ’e ’a tāpuni ai ’oia i roto i te medebara, ’ua ’oto roa ’oia ’e ’ua parau ’oia ē, ’ua hina’aro ’oia ’e ’ia pohe ’oia. ’A ta’oto ai ’oia ’ua fā mai te faraoa ’e te pape mai te temeio nō te fa’a’amu ’e nō te fa’ararirari iāna, ma te fa’aitoito iāna ’ia haere i mua. E nehenehe te reira e fa’aha’amana’o ia tātou ē, ’o Iesu Mesia te Pape Ora ’e te Pāne Ora. ’O ’oia tō tātou puna hope’a nō te tīa’iturura’a. (Hi’o Te mau Ari’i 1 19:1–8.)4
-
« E lamepa tā ’oe parau i tō’u nei ’āvae », ’ua pāpa’i te hō’ē pāpa’i salamo (Salamo 119:105 ; reta tei fa’ahuru-’ē-hia). ’Ua fa’a’ite pāpū o Mika ē, « ’Ia pārahi au i roto i te pōuri, e riro rā te Fatu ’ei māramarama nō’u » (Mika 7:8 ; reta tei fa’ahuru-’ē-hia). Tē fa’aha’amana’o mai nei tā rāua mau parau ia tātou ē, ’o Iesu Mesia te māramarama o te ao, ma te arata’i ia tātou ’ia ho’i i tō tātou fare i te ra’i ra.
’A tai’o ai ’outou, e ’ite mai ’outou i te tahi atu mau mea ’o tē fa’aha’amana’o ia ’outou ia Iesu Mesia ’e tōna ’aravihi ’ia fa’aora ia tātou—mai te taime ’a fa’aorahia ai te ’utuāfare o Noa i te tīruvi i roto i te pahī, ’aore rā i te taime ’a hōro’ahia ai ia Iona te hō’ē taime i roto i te tohorā nō te tātarahapa. E nehenehe teie mau tupura’a ’ohipa e fa’aha’amana’o ia tātou ē, e nehenehe te Fa’aora e fa’ahaere ia tātou nā roto i te mau vero o te orara’a nei, ’e e hōro’a mai ’oia ia tātou i te mau taime ato’a i te mau rāve’a nō te ho’i mai i ni’a i te ’ē’a ti’a. (Hi’o Genese 7:1 ; Iona 1:17.)
Parau mau 3 : E Atua ta’ata ’o Iehova
I te tahi taime, mai te huru ra ē, ’ua riri te Atua o te Faufa’a Tahito ’e te tāho’o. E mea ti’a ia tātou ’ia ha’amana’o noa ē, te mau ta’ata pāpa’i tumu o te buka, nō roto mai rātou i te mau ta’ere tahito ma te mau peu ’e te mau fa’ata’ara’a fifi nō tātou ’ia ta’a pāpū i teie mahana. E nehenehe te buka ha’api’ira’a Mai, pe’e mai te mau ’āparaura’a pupu, ’e te ha’amāramaramara’a a te Vārua Maita’i, e tauturu ia tātou ’ia fa’atū’ati i te mau mea tā tātou i tai’o i roto i te Faufa’a Tahito ’e i te mau mea tā tātou i ’ite nō ni’a ia Iesu Mesia mai roto mai i te tahi atu mau buka pāpa’ira’a mo’a.
’E teie te hō’ē tāpa’o fa’aarahia nō Iehova ’o tē riro ’ei mea mātarohia i te mau pīahi nō ni’a i te Fa’aora : e hō’ē Atua ta’ata iho ’oia. Nā tāna rāve’a, nā roto i te teitei ’e te ha’iha’i, e fa’ahōho’a i te mea ē, ’ua ineine ’oia i te mau taime ato’a nō te fa’aora i te feiā e ti’aturi iāna. Teie te tahi mau hi’ora’a nō tāna tāvinira’a i roto i te Faufa’a Tahito :
-
I muri a’e i tō Adamu ’e ’o Eva ravera’a i te hara, ’ua fa’a’ahu ’aore rā ’ua tāpo’i te Fatu ia rāua i te ’ahu ’iri (hi’o Genese 3:21). Te aura’a nō teie ta’o hebera tāra’ehara, teie ïa, « ’ia tāpo’i » ’aore rā, « ’ia fa’a’ore i te hapa ».
-
’Ua tītau ’oia ia Enoha ’ia haere nā muri iāna (hi’o Mose 6:34) ’e ’ua fa’ateitei i te mau ta’ata nō Ziona (hi’o Mose 7:69).
-
’Ua fa’aineine ’oia ia Iosepha nō te fa’aora i tōna ’utuāfare ’e e rave rahi atu mau ta’ata i te pohe po’ia (hi’o Genese 37–46).
-
’Ua arata’i ’oia i te mau tamari’i o ’Īserā’ela nā roto i te medebara (hi’o Exodo 13:21–22).
-
’Ua fārerei ’oia ia Aarona ’e ia Miriama nō te ha’apūai i tō rāua fa’aro’o i te peropheta ora (hi’o Nūmera 12:5).
-
’Ua arata’i ’oia ia Ruta ’e ’ua fa’aherehere i tōna tupuna nā roto i tōna hua’ai (hi’o Ruta 3:10–11 ; 4:14–17).
-
’Ua pi’i ’oia i te tamaiti ra ’o Samuela i tōna i’oa (hi’o 1 Samuela 3:3–10).
-
’Ua ha’apūai ’oia ia Esetera nō te fa’aora ma te itoito i tōna mau ta’ata (hi’o Esetera 2:17 ; 8:4–11).
Parau mau 4 : E tauturu Iesu Mesia ia tātou ’ia ’aro i tā tātou mau ’arora’a
I te tahi taime e au te orara’a i te mau mahana ato’a mai te hō’ē ’arora’a. Tei rōpū mau tātou i te hō’ē arora’a pae vārua i rotopū i te maita’i ’e te ’ino, ’eiaha ra mai te mau tama’i i fa’ahitihia i roto i te Faufa’a Tahito. Ma te mau faehau nō tahito ra, e ti’aoro tātou, « Arata’i mai e Iehova ia mātou »5 I roto i teie mau pāpa’ira’a mo’a, tē fa’aro’o nei tātou i tāna pāhonora’a tāmarū :
-
« E ’ore roa ho’i au e tāhemo atu ia ’oe, e ’ore ho’i e fa’aruʻe ia ’oe » (Iosua 1:5).
-
« ’Eiaha ’outou e mata’u, ’eiaha e hitima’ue i teienei feiā rahi ; e ’ere i tā ’outou teie nei arora’a, nā te Atua rā » (2 Paraleipomeno 20:15).
-
« E fa’a’eta’eta vau ia ’oe ; ’oia ïa, e mau vau ia ’oe » (Isaia 41:10).
-
« ’Ei pīha’i ato’a iho ho’i au ia ’oe ’ei fa’aora ia ’oe » (Ieremia 1:8).
Parau mau 5 : E tāmau noa te mau fafaura’a a te Fatu
’Ua rahi atu ā tō tātou tū’atira’a i te feiā ha’apa’o maita’i o te Faufa’a Tahito, i tā tātou e mana’o ra. ’Ua tīa’i ’e ’ua pāpa’i te mau hi’o tahito nō ni’a i te orara’a tāhuti ’o Iesu Mesia. ’Ei hi’ora’a, Isaïa, ma te mau ta’o pūai rahi, ’ua fa’ata’a mai i te Fatu, ē ’ua riro mai te reira mau parau ’ei tuha’a nō te pehe tā tātou e fa’a’ite pinepine nei i te pu’e tau Pāsa ’e i te Noela (hi’o Isaïa 7 ; 9 ; 40 ; ’e 53).6
Mai taua mau peropheta ra, tē tīa’i ato’a nei tātou i te taera’a mai o te Mesia—i teie taime, ma te tīa’i i tōna ho’ira’a mai nō te fa’atere ’oia iho i ni’a i te fenua nei.7 ’E ’a fa’aineine ai tātou i te ao nei nō tōna tae-piti-ra’a mai, e ti’i atu tātou i tō tātou pūai i roto i te mau parau mau ’e te mau parau fafau tei pāpa’i mātamuahia i roto i te Faufa’a Tahito, mai :
-
Te mau ha’amaita’ira’a patereareha, tei roto te hō’ē fa’a’itera’a o te ’utuāfare o ’Īserā’ela nō reira mai ho’i tātou. Te fafaura’a tā te Fatu i rave ’e ’o Aberahama e rave rahi tauasini matahiti i ma’iri, e tano nō tātou ’ei mau melo nō te ’Ēkālesia nō te fafaura’a i teie mahana, noa atu nō tei hea ’ōpū tātou. (Hi’o Genese 13:14–17 ; Abraham 2:9–11.)
-
Te fa’auera’a ’ia ha’amo’a i te mahana sābati, ’o tā te Fatu i parau ē, « e tāpa’o ho’i te reira nā’u ’e nā ’outou, e tae noa atu i te mau u’i ato’a nō ’outou na ; ’ia ’iteā ē, ’o vau nei ’o Iehova tei ha’amo’a ’ia ’outou » (Exodo 31:13).
-
Te mau hōroira’a mo’a, te mau fa’atāhinura’a ’e te fa’a’ahura’a, tei riro ’ei tuha’a nō te ha’amorira’a i roto i te hiero i teie mahana, ’ua hōro’ahia nā mua roa ia Aarona ’e tōna hua’ai (hi’o Levitiko 8).
’A feruri na i te rahira’a tāne ’e te mau vahine parauti’a tei fa’atusia ia rātou nō te fa’atae mai ia tātou i teie vāhi o te ’ā’amu o te ta’ata nei. Tē patu nei tātou i ni’a i tā rātou mau tauto’ora’a mo’a ’e tē fa’a’ite nei tātou i tā rātou hi’ora’a nō te hō’ē ao e arata’ihia e te Fa’aora. Mai tā te peresideni Russell M. Nelson i ha’api’i mai : « I muri a’e fātata e 4 000 matahiti i te tīa’ira’a ’e te fa’aineinera’a, teie ïa te taime i fa’ata’ahia e ’āfa’ihia ai te ’evanelia i te mau fēti’i ato’a o te ao nei. Teie te taime nō te ha’aputuputura’a o ’Īsera’ela tei fafauhia. ’E e mea ti’a ia tātou ’ia ’āmui atu i te reira ! »8
E matahiti tuatāpapara’a fa’ahiahia
Te Mesia i roto i te hō’ē ’ahu ’ute’ute, nā Minerva Teichert, hō-mai-hia e te fare manaha nō te ’ā’amu a te Ēkālesia
Tei roto i tō tātou rima te ’ā’amu o te ha’amatara’a o te ta’ata nei—tō tātou ’ā’amu ’ei mau keresetiano nō te fafaura’a. Maoti te tāra’ehara a Iesu Mesia, ’ua ’ite maita’i tātou nāhea teie tere fa’ahiahia e hope ai. E ha’amouhia Sātane, ’e e upo’oti’a te feiā parauti’a. Nāhea rā tō tātou ’ā’amu tāta’itahi e tupu ai ?
E mā’iti ānei tātou e haere nā muri ia Iesu Mesia i teie matahiti ? E tāparu ānei tātou iāna ’ia fa’aea mai i pīha’i iho ia tātou, ma te fa’aro’o rū i te mea tāna e ha’api’i ra ?
’O ’oia te Fa’aora o te ta’ata iho ’e te here ’o tā tātou e fa’aro’o nei i te reo i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, ’e ’ua pāpa’ihia tōna orara’a i roto i te Faufa’a ’Āpī ’e ’ua ha’api’i-pāpū-hia tāna mau ha’api’ira’a i roto i te Buka a Moromona. Ma te tahi ha’api’ipi’ira’a iti, e nehenehe ato’a tātou e ’ite mai i tāna tāvinira’a rara’ahia i roto i te mau ’api o te Faufa’a Tahito. ’Ua riro ’oia ’ei pū nō te mau ta’ata i tahito ra, i teienei ’e a muri a’e. I vai na ’oia—’e e vai tāmau noa ’oia—i piha’i iho ia tātou i te mau ta’ahira’a ato’a o te ’ē’a.