Môzià 11–17

“Mibebaka … sy mitodika amin’ny Tompo”

Mazàna isika no miezaka mampitandrina ny olona tiantsika momba ireo fanapahan-kevitra izay mety hitondra fanaintainana na fijaliana. Ny Tompo dia naniraka an’i Abinadia hitondra hafatra ho an’i Noà Mpanjaka sy ny olony mba hibebaka sy hisoroka ny fijaliana izay mety ho avy, noho ny fitondrantenan’izy ireo feno fahotana. Ity lesona ity dia afaka manampy amin’ny fampitomboana ny fanirianao hanaiky ireo mpaminanin’ny Tompo sy hanao asa ho valin’ireo fanasana omen’izy ireo avy amin’ny Tompo.

Miomàna amin’ny alalan’ny fandalinana am-pahazotoana ny soratra masina. Miezaha mafy handalina tsy tapaka ny sahan-kevitra sy ny votoatin’ireo andalan-tsoratra masina. Mitadiava fotopampianarana sy fitsipika izay hanan-danja sy hifandraika amin’izany ary hanampy ny mpianatra hitia sy hanaraka an’i Jesoa Kristy.

Fanomanana ny mpianatra: Asao hanao lisitra fohifohin’ireo fanasana henon’izy ireo nomen’ny mpaminany vao haingana ny mpianatra. Angataho izy ireo mba ho tonga efa vonona hizara ny maha-porofon’ny fitiavana sy fiahian’ny Tompo azy ireo ireny fanasana ireny.

Sahanasa fianarana azo atao

Mampitandrina amin’ny loza ny Tompo

Hevero ny hamorona rafi-tantara iray izay azon’ny mpianatra ampifandraisina amin’ny tenany mba hanampiana azy ireo hijery fomba samy hafa ahafahan’izy ireo mampitandrina ny hafa amin’ny loza.

Andeha atao hoe vao avy nahazo fampahalalana mombana zavatra iray izay maha tandindomin-doza ny namanao sy ny olona akaiky anao ianao.

• Inona avy ireo karazana fomba azonao ampitana hafatra fampitandremana amin’izy ireo?

Manana fomba maro ampitandremana antsika ny Tompo. Diniho ireto fomba manaraka ireto:

Hevero ny hampiseho ity lisitra manaraka ity eny amin’ny solaitrabe.

• Torohevitra avy amina ray aman-dreny

• Tari-dalana avy amina mpaminany sy mpitarika hafa ao amin’ny Fiangonana

• Fampianarana ao amin’ny soratra masina, any am-piangonana, na amin’ny seminera

• Eritreritra na fahatsapana avy amin’ny Fanahy Masina

• Hafa:

Omeo fotoana hisaintsainana izao manaraka izao ny mpianatra:

Eritrereto hoe toy ny ahoana ny fahaizanao misoroka fahotana sy loza noho ny fomba nosafidinao hamaliana ny fampitandreman’ny Tompo.

• Inona no fomba izay toa sarotra indrindra ny manaiky azy? Nahoana?

• Inona no lazain’izany momba ny Tompo ka mampita hevitra hoe manolo-tanana antsika amina fomba isan-karazany Izy?

Azonao atao ny manoratra ity fahamarinana manaraka ity eny amin’ny solaitrabe sy manazava amin’ny mpianatra fa hohalalininareo lalindalina kokoa ao amin’ity lesona ity izany: Miteny amintsika amin’ny alalan’ireo mpaminaniny ny Tompo mba hanasana antsika hibebaka sy hitodika Aminy.

Niantso an’i Noà sy ny olony hibebaka ny Tompo

Tadidio fa i Zenifa dia nitarika vondron’olona niainga tao Zarahemlà ho any amin’ny tanin’i Nefia. Talohan’ny nahafatesan’i Zenifa dia natolony an’i Noà zanany lahy ny fanjakana (jereo ny Môzià 9–10). Niaina fiainana feno faharatsiana i Noà sy ireo mpisorona nofidiny. Noresen’izy ireo lahatra tamin’ny lainga sy teny manasohaso ny olona mba hanota (jereo ny Môzià 11:7, 11).

Vakio ny Môzià 11:2, 14–15, 19 hitadiavana ireo fahotana nataon’i Noà sy ny olony. (Ny andininy 19 dia mamaritra ny fihetsika nasehon’izy ireo rehefa avy niaro ny tenany tamin’ny fanafihan’ny Lamanita.) Azonao atao ihany koa ny mijery ilay horonantsary hoe “Alma decrit la méchanceté du roi Noé | Mosiah 11–12, 17” (2:26), izay hita ao amin’ny ChurchofJesusChrist.org.

Mitadiava, mandritra ity lesona ity, fomba hanampiana ny mpianatra hampitaha ny soratra masina amin’izao androntsika izao. Fomba iray hanaovana izany ireto fanontaniana manaraka ireto.

• Inona no itovizan’ny safidy nataon’i Noà sy ny olony amin’ireo safidy ataon’ny olona ankehitriny?

• Inona avy no mety ho vokatry ny fiainana tahaka ny niainan’izy ireo?

Niantso mpaminany iray nantsoina hoe Abinadia ny Tompo mba hitondra hafatra tany amin’i Noà sy ny olony mba hanampiana azy ireo hahita ny vokatry ny zavatra nataon’izy ireo.

Vakio ny hafatr’i Abinadia ao amin’ny Môzià 11:20–25, hitadiavana ireo vokany nampitandreman’ny Tompo. Ilay teny hoe “loza” ao amin’ny andininy 20 dia mampita alahelo sy fanaintainana.

• Inona avy no voka-drasy hitanao izay nampitandreman’ny Tompo ny olona?

Mariho ny andian-teny miverimberina hoe “raha tsy mibebaka izy” sy ny hoe “raha tsy mibebaka ity vahoaka ity”. Azonao atao ny manisy marika ireo andian-teny ireo sy mieritreritra ny zavatra azonao ianarana momba ny Tompo avy amin’ireo andianteny ireo.

Vakio ny Môzià 11:26–29, hitadiavana ny fihetsika nasehon’i Noà Mpanjaka sy ny hafa an’i Abinadia.

Mahatakatra ny fibebahana ho ho toy ny fanomezam-pahasoavan’ny fitiavana avy amin’ny Tompo

Asao hanao tatitra momba ny fiomanan’izy ireo amin’ny fotoam-pianarana ny mpianatra ary hitanisa eny amin’ny solaitrabe ireo fanasana nomen’ny Tompo amin’izao androntsika izao mba hibebahantsika sy hiovantsika. Mivonòna hizara fanasana vao haingana miisa roa na telo avy amin’ny fihaonam-be maneran-tany. Fotoana iray hafa azonao anampiana ny mpianatra hampitaha ny soratra masina amin’ny tenan’izy ireo izany.

• Inona avy ireo fitoviana na fahasamihafana eo amin’ny fihetsika nasehon’ny olona tamin’ny andron’i Abinadia sy ny fihetsika asehon’ny olona amin’izao androntsika izao an’ireo mpaminany? Inona no mety ho antony hanehoan’izy ireo fihetsika toy izany?

Omeo fotoana ny mpianatra mba hisaintsainan’izy ireo mangina ny fanoloran-tenan’izy ireo manokana hihaino an’ Andriamanitra, indrindra fa rehefa mampitandrina azy ireo amin’ny fahotana sy ny vokatr’izany amin’ny alalan’ireo mpaminaniny Izy. Mety hanana eritreritra sy fahatsapana isan-karazany momba ireo mpaminany ny mpianatrao rehefa misaintsaina. Ity fanambarana manaraka ity dia afaka manampy ny mpianatra hahita ireo mpaminany amin’ny maha-porofon’ny fitiavan’ Andriamanitra azy ireo.

Nanazava ny fomba mety fiheverantsika ny fanasana hibebaka avy amin’ny mpaminany ny Loholona D. Todd Christofferson ao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo.

Nanaitra ahy hatrany, ary efa tsapako ihany koa, ny fitiavana feno hafanam-pon’ireo mpaminanin’ Andriamanitra amin’ny fampitandreman’izy ireo amin’ny fahotana. Tsy faniriana hanameloka no manosika azy ireo. Ny tena fanirian’izy ireo dia azo itarafana ny fitiavan’ Andriamanitra; raha ny marina dia izany no fitiavan’ Andriamanitra. Tian’izy ireo ny olona izay nanirahana azy ireo, na iza izany na iza ary na olona manao ahoana na olona manao ahoana. Toy ny Tompo ihany, ireo mpanompony dia tsy maniry ny hisin’ny olona hampahorian’ny fanaintainan’ny fahotana sy ny safidy ratsy natao. (D. Todd Christofferson, “Ny fitiavan’Andriamanitra,” Liahona, nôv. 2021, 17)

• Inona no mety ho fiantraikan’ny fahatakarana izany momba ny mpaminany amin’ny fanirianao hanao zavatra amin’ny fanasan’izy ireo?

Soa ihany fa nomen’ny Tompo fotoana hitodihana Aminy sy hibebahana amin’ny fahotan’izy ireo ny olona. Na izany aza, rehefa niverina i Abinadia roa taona taty aoriana, dia tezitra indray izy ireo ary nitady izay hiampangana azy (jereo ny Môzià 12:1, 9, 19).

Nijoro ho vavolombelona tamim-pahasahiana i Abinadia fa tsy nampianatra ny olona hankatò ny didin’ Andriamanitra ny mpisorona (jereo ny Môzià 12:33–37; 13:12–25). Nijoro ho vavolombelona ihany koa izy fa i Jesoa Kristy dia ho avy hanavotra ny olona rehetra ary amin’ny alalan’ilay Mpanavotra ihany no azo anatanterahana ny famonjena (jereo ny Môzià 15:1, 19). Rehefa nahavita nijoro ho vavolombelona momba an’i Jesoa Kristy i Abinadia, dia notandindomin-doza indray ny ainy. Saingy tamin’io indray mitoraka io dia notandindomim-doza toy izany koa ny ain’i Almà, izay anankiray tamin’ireo mpisorona.

Vakio ny Môzià 17:1–4 mba hahitana ny valinteniny nasetrin’i Noà sy i Almà tamin’ny fijoroana ho vavolombelona momba an’i Kristy nataon’i Abinadia.

• Inona no mety ho azon’ireo valim-panontaniana faran’izay mifanipaka ireo anampiana antsika hahatakatra?

Rehefa avy nijanona telo andro tao am-ponja i Abinadia dia nentina indray teo anoloan’i Noà Mpanjaka. Nilaza i Noà fa hovonoiny ho faty i Abinadia raha tsy vonona handà ireo fahamarinana nampianariny (jereo ny Môzià 17:5–8).

Vakio ny Môzià 17:9–10, 13, hitadiavana ny valinteny nasetrin’i Abinadia ny fangatahan’ny mpanjaka handà ny fijoroana ho vavolombelona nananany.  Na azonao atao ny mijery ilay horonantsary hoe “Abinadi est mis à mort à cause de sa foi | Mosiah 16–17” (4:28), izay hita ao amin’ny ChurchofJesusChrist.org.

• Inona no zavatra ianaranao avy amin’ny ohatra nasehon’i Abinadia?

• Ahoana no mety hiantraikan’izany amin’ny fomba hamalianao ny Tompo sy ny mpaminaniny?

Hevero ny hizara fijoroana ho vavolombelona momba ny anjara asan’ny mpaminany mijoro ho vavolombelon’i Jesoa Kristy sy manasa antsika hibebaka.

Fanazavana sy fampahalalana avy amin’ny zava-miseho

Môzià 11:20, 25. Inona no azontsika ianarana momba ny Tompo avy amin’ireo fahatsapana voalaza ao amin’ny hafatr’i Abinadia?

Loza, na alahelo: Ny Tompo dia mampitandrina amin’ny alahelo na fanaintainana izay ateraky ny fiainana feno fahotana. Tian’ Andriamanitra ho faly isika (jereo ny 2 Nefia 2:25). Rehefa manota isika dia tiany hibebaka am-panetren-trena sy hanenina amin’reo zavatra nataontsika (jereo ny 3 Nefia 20:9).

Tamin’ny andro fahiny, ny fibebahana amin’ny “lamba fisaonana sy ny lavenona” dia fomba iray nanehoana alahelo sy fanetren-tena lehibe tsapan’ny olona iray noho ny fahotany. ChurchofJesusChrist.org

Fahatezerana: Fantatsika fa Andriamanitra dia “tsy mora sosotra, tsy manao otri-po” (1 Korintiana 13:5; Môrônia 7:45), ary “mahari-po sady be famindram-po” (Salamo 145:8). Ny olona izay minia mikomy amin’ Andriamanitra sy misafidy ny faharatsiana sy fahavetavetana ary ny fijangajangana, dia mahatezitra an’ Andriamanitra. Ny fahatezeran’ Andriamanitra dia tsy mahatonga Azy ho tsy mahafehy tena. Aleony mampitandrina amin’ny vokatry ny zavatra ataon’izy ireo sy manohy manasa ny rehetra hibebaka.

Hasarotam-piaro: Ny teny hoe saro-piaro dia azo hazavaina hoe fananana fihetseham-po “sarotiny sy latsa-paka” (Torolalana ho an’ny Soratra Masina, “Saro-piaro”). Izany hoe Andriamanitra dia tena miraharaha fatratra antsika ary manasa antsika hanokan-tena feno ho Azy ihany koa.

Inona no anjara asan’ny mpaminany iray?

Ny mpaminany dia “olona izay nantsoin’ Andriamanitra sy miteny ho Azy” (Torolalana ho an’ny Soratra Masina, “Mpaminany”). Jereo hoe inona ihany koa no voalaza ao amin’ny Torolalana ho an’ny Soratra Masina momba ny mpaminany.

Sahanasa fianarana fanampiny

Môzià 11:21, 25; 12:8. “Raha tsy mibebaka izy”

Mety hahazoan’ny mpianatra tombony ny firesahana momba ireo fitahiana izay afaka ny ho tonga rehefa mibebaka isika. Hevero ny hampitaha ireo fanasana nomen’i Abinadia amin’ireo fanasana ataon’ny mpaminany maoderina amin’izao androntsika izao. Azontsika ampiasaina ny ampahany amin’ny lahatenin’ny Filoha Russell M. Nelson “Afaka manao tsaratsara kokoa sy ho lasa tsaratsara kokoa isika” (Liahona, mey 2019, 67–69) mba hanehoana ny dikan’ny hoe mibebaka sy ireo fitahiana ampanantenaina antsika.

I Abinadia amin’ny maha-fanehoana an’ohatra an’i Kristy azy

Matetika ny antsipirian’ny fiainan’ny mpaminany dia azo ampiasaina ho fanehoana an’ohatra na tandindon’ny Mpamonjy (jereo ny Môzià 13:10, 31). Any amin’ny fiafaran’ny lesona tsirairay amin’ity herinandro ity, dia azon’ny mpianatra atao ny manao tatitra momba ny naha-fanehoana an’ohatra sy tandindon’i Jesoa Kristy an’i Abinadia. Azonao ampiasaina ao amin’ny fifanakalozan-kevitra ity tabilao manaraka ity.

I Abinadia amin’ny maha-fanehoana an’ohatra an’i Kristy azy

Abinadia	Fanehoana an’ohatra/Tandindona	Kristy
Abinadia Môzià 11:20	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Nantsoina mba hitory ny fibebahana amin’ireo izay nanota	Kristy Matio 9:13
Abinadia Môzià 11:21–23; 12:1–8	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Ny mandà hafatra dia mahatonga ny olona ho ampahorian’ny tanan’ny fahavalo ary havarina amin’ny fanandevozana	Kristy Matio 23:37–38; 24:3–51
Abinadia Môzià 11:20–25	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Niampanga ireo tsy mpino tao anatina lahateny natao imasom-bahoaka	Kristy Matio 23:9
Abinadia Môzià 12:9	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Nijoro irery nanohitra ny mpiampanga	Kristy Matio 26:56
Abinadia Môzià 12:17–18	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Nafatotra ary nentina teo anoloan’ny mpisorona ara-pivavahana sy mpanapaka ara-pôlitika	Kristy Jaona 18:12–40
Abinadia Môzià 12:19	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Natao famotorana	Kristy Matio 26:59–60
Abinadia Môzià 13:1	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Navoaka toy ny adala	Kristy Jaona 10:20
Abinadia Môzià 13:6	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Niteny tamin’ny hery sy fahefana	Kristy Matio 7:28–29
Abinadia Môzià 13:7	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Tsy azo novonoina raha tsy vita ny fampitana hafatra/ ny iraka nampanaovina	Kristy Jaona 10:17–18
Abinadia Môzià 17:6	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Fanagadrana telo andro (fandevenana)	Kristy Lioka 24:4–8, 46
Abinadia Môzià 17:8	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Nohelohina noho ny faniratsirana an’ Andriamanitra	Kristy Matio 26:63–66
Abinadia Môzià 17:9	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Tsy hanatsoaka ny teny	Kristy Matio 27:12–14
Abinadia Môzià 17:10	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Rà tsy manan-tsiny	Kristy Matio 27:24
Abinadia Môzià 17:11–12	Fanehoana an’ohatra/Tandindona Mpitarika nikasa ny hamotsotra azy saingy nihaino ireo mpanenjika ka nanolotra azy hovonoina	Kristy Jaona 18:4–25
Abinadia Jeffrey R. Holland, Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 171–172.			Fanehoana an’ohatra/Tandindona Jeffrey R. Holland, Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 171–172.			Kristy Jeffrey R. Holland, Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 171–172.