3 Nefia 23

Manadihady ny soratra masina amin’ny fahazotoana

Manao ahoana ny fandalinanao manokana ny soratra masina? Inona no fiovana entin’izany eo amin’ny fiainanao? Ao amin’ny 3 Nefia 23 i Jesoa dia nanantitrantitra ny maha zava-dehibe ny fitehirizana sy fandalinana ny soratra masina sy ny tenin’ny mpaminany. Ity lesona ity dia natao hanampiana anao handalina ny tenin’ny Tompo amim-pahazotoana kokoa.

Manampy ny mpianatra hampivelatra fahaizana mandalina. Mba hanampiana ny mpianatra hahomby kokoa amin’ny fandalinana soratra masina ataon’izy ireo, dia ampio amin’ny fampivelarana fahaiza-mandalina soratra masina isan-karazany izy ireo. Ireo fahaiza-manao ireo dia tokony hikendry ny hanampy ny mpianatra hanasa ny Fanahy ho ao amin’ny fandalinan’izy ireo sy hahatakatra tsara kokoa ny soratra masina ary hianatra sy hampihatra fotopampianarana sy fitsipiky ny filazantsara.

Fanomanana ny mpianatra: Asao ny mpianatra handany fotoana handalinana ny soratra masina alohan’ity lesona ity, ka hahatsikaritra manokana ny zavatra ataon’izy ireo izay mahatonga ny fandalinan’izy ireo hanan-danja kokoa. Amporisiho izy ireo hanombana ny lanja sy kalitaon’ny fandalinan’izy ireo ary ny fiantraikan’izany, na tsy fiantraikan’izany, eo amin’ny fiainan’izy ireo.

Ireo sahanasa fianarana azo atao

Ny fandalinana soratra masina ataonao manokana

Alohan’ny fotoam-pianarana, hevero ny hanafina zavatra isankarazany eraky ny trano. Soraty eny amin’ny solaitrabe ny teny hoe “tadiavo”. Lazao amin’ny mpianatra ny zavatra tadiavin’izy ireo, ary asao izy ireo hitady zavatra maro araka izay azo atao.

• Inona no atao hoe mikaroka?

• Inona no mahaliana na mampientanentana momba ny fikarohana?

• Inona no mety ho sarotra na hahakivy momba izany?

Ny fanasan’ny Mpamonjy

Vakio ny 3 Nefia 23:1–5, hitadiavana ny zavatra nandidian’ny Mpamonjy antsika hokarohina ary nahoana.

Asao hizara ny zavatra hitany ny mpianatra.

Tao amin’ireo toko teo aloha, ny Mpamonjy dia nindrana teny betsaka tao amin’ny Isaia mba hanampiana sy hitahiana ny Nefita. (Jereo ny 3 Nefia 16:18–20; 20:32, 34–45; 21:8; 22:1–17.)

• Inona avy no antony nomen’ny Tompo hanadihadiantsiaka ny tenin’i Isaia? (jereo ny 3 Nefia 23:1–3).

  Azonao atao ny mandany fotoana ao an-dakilasy hifanakalozan-kevitra momba ireo fampianaran’i Isaia. Ohatra, azonao atao ny mangataka ny mpianatra hizara ny fahatsapan’izy ireo momba ny tenin’i Isaia. Azon’izy ireo atao ny mamaky sy misaintsaina andininy avy ao amin’ny Isaia ary hisaintsaina ny antony maha-manan-danja ny handalinana azy ireo. Ohatra mety ho ao anatin’izany ny Isaia 7:14; 9:6–7; 41:10; 49:13–16; 53:1–5; 55:1–3; 61:1–3.

• Araka ny 3 Nefia 23:5, nahoana no tokony hihaino ny tenin’ny Tompo sy ny tenin’ny mpaminany isika?

Henoy tsara ny valintenin’ny mpianatra ary hevero ny hanoratra izany eny amin’ny solaitrabe.

Iray amin’ireo fitsipika manan-danja ianarantsika amin’ity lesona ity ny hoe mandidy antsika hihaino ny teniny sy hanadihady amim-pahazotoana ny tenin’ny mpaminany ny Mpamonjy.

• Inona araka ny eritreritrao no dikan’ny hoe mikaroka amim-pahazotoana ny soratra masina?

Makà fotoana hisaintsainana ny fandalinanao soratra masina. Izany dia mety hahitana fandalinana ataon’ny tena manokana na iarahan’ny fianakaviana, eo ihany koa ny fandalinana any am-piangonana sy ny seminera. Moa ve ianao mahatsapa fa mikaroka ny soratra masina amim-pahazotoana? Nahoana raha eny na nahoana raha tsia?

• Inona avy no antony sasantsasany mety hahasarotra ny mikaroka amim-pahazotoana ny soratra masina?

  Rehefa mizara ny mpianatra, dia hevero ny hanoratra ny valintenin’izy ireo eny amin’ny solaitrabe. Raha mitombona ny hanaovana izany, dia resaho ilay sahanasa fanadihadiana tany am-piandohan’ny lesona. Mba hieritreretana ireo fahasarotana mety hitranga, dia azon’ny mpianatra atao ny mampitaha ny fanadihadiana ny soratra masina amin’ilay fitadiavana zavatra tao amin’ilay sahanasa.

  Ny valiny iray dia mety hoe mety ho sarotra ny maka fotoana hanadihadiana ny soratra masina rehefa tsy mahatsapa ho mikaroka zavatra manan-danja isika. Na mety ho saro-takarina na tsy dia mahaliana loatra ilay izy. Iray amin’ireo fomba tsara indrindra handresena ny maro amin’ireo fahasarotana ireo ny fahaizana mahita ireo fanazavana na fahamarinana izay afaka manampy antsika eo amin’ny fiainantsika.

• Na dia eo aza ireo fahasarotana ireo, inona avy no zavatra sasantsasany nataonao, na azonao natao, mba hananana traikefam-pandalinana soratra masina manan-danja?

Rehefa mamaly ny mpianatra, dia manaova lisitra eo amin’ny ilan’ny solaitrabe. Raha ilaina dia mampidira amin’ireto ohatra manaraka ireto.

Misy ohatra maromaro ireto:

• Mivavaha alohan’ny handalinanao.

• Asio marika ny teny na andianteny manan-danja, indrindra fa ireo izay manampy anao hahafantatra ny Mpamonjy tsara kokoa.

• Jereo anaty rakibolana ny teny na andianteny izay saro-takarina.

• Miatoa kely ary fintino ny zavatra avy novakinao.

• Mampiasà fampifandraisana soratra masina mba hahatakarana tsara kokoa ny lohahevitra na fotopampianarana iray.

Ho fanaovana fanazaran-tena mikasika ireo fahaiza-manao ireo, dia vakio ny 3 Nefia 23:6–14 ary ataovy ireto manaraka ireto:

• Fintino amin’ny teninao manokana ny zavatra novakinao.

• Asio marika ny teny na andianteny izay manampy anao hahafantatra tsara kokoa ny Mpamonjy.

  Asao hizara ny zavatra hitany ny mpianatra. Mba hanaovana izany, dia azon’izy ireo atao ny miasa tsiroaroa, ka ny mpianatra iray dia mamintina ireo andininy ary ilay iray hafa kosa dia manasongadina teny na andianteny izay manampy azy ireo hahafantatra kokoa ny Mpamonjy.

  Raha manana olana amin’ny famintinana ny zavatra vakiny ny mpianatra, dia azonao atao ny manazava fa ny Mpamonjy dia nangataka ny hijery ny rakitsoratry ny Nefita. Notsindriny fa efa tanteraka ny faminanian’i Samoela momba ireo olomasina mitsangana amin’ny maty hiseho amin’ny maro (jereo ny Helamàna 14:25), saingy tsy ao amin’ny rakitsoratra ilay fahatanterahana. Nandidy ny Nefita hirakitra io tantara io ny Mpamonjy.

• Inona avy no teny mampahazava fa miahy ny zavatra voarakitra ao amin’ny soratra masina ny Mpamonjy?

• Ahoana no mety hahafahan’ny fahalalana izany momba ny Mpamonjy miantraika amin’ny fandalinanao ny soratra masina?

Mizatra manao fandalinana soratra masina mahomby

Makà minitra vitsy mizatra mikaroka ny soratra masina amim-pahazotoana. Mety ho azonao atao ny misafidy ny handalina toko iray na hanadihady andininy momba ny lohahevitra iray tianao ho fantatra misimisy kokoa. Mampiasà fahaizamanao hoenti-mandalina soratra masina iray farafahakeliny izay noeritreretinao na hitanao tao amin’ilay lisitra eo ambony.

Manomeza fotoana ampy hamakian’ny mpianatra sy hisaintsainan’izy ireo. Asao hizara zavatra iray nohalalinin’izy ireo ka manan-danja amin’izy ireo sy ny fahaiza-manao nampiasain’izy ireo ny mpianatra. Ireto fanontaniana manaraka ireto dia natao hanampiana amin’ny fifanakalozan-kevtra.

• Tamin’ny fomba ahoana no nanomoranao ilay fandalinana? Nahoana no mety hanampy anao handalina amim-pahazotoana kokoa izany?

• Inona no nianaranao momba ny Mpamonjy ka tsy takatrao taloha?

• Inona amin’ireo fahaiza-manao ireo no azonao ampiharina amin’ny fandalinanao soratra masina manaraka? Ahoana no hanaovanao izany?

Mandritra ny herinandro manaraka, saintsaino ny zavatra nianaranao androany. Misafidiana fomba iray azonao iezahana mikaroka amim-pahazotoana kokoa ny soratra masina. Hevero ny fomba mety hanampian’izany anao eo amin’ny fiainanao.

Fanamarihana sy fampahalalana avy amin’ny zava-miseho

Inona avy no fitahiana sasantsasany mety ho tonga avy amin’ny fandalinana ny soratra masina?

Ny Loholona Richard G. Scott (1928–2015) tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo dia nampianatra toy izao:

Afaka ho tonga fanalahidy hahazoana fanambarana sy fitarihana ary fitaomana avy amin’ ny Fanahy Masina ny fisaintsainana ny andalan-tsoratra masina iray. Afaka mampitony ny fanahy mikorontana, manome fiadanana, sy fanantenana ary famerenana ny fahatokian-tena amin’ny fahaiza-manao ananan’ny tena hanoherana ny fanambin’ny fiainana ny soratra masina. Manana hery mahery vaika manasitrana ny fanamby ara-pihetseham-po koa izy ireny rehefa mifototra amin’ny finoana ny Mpamonjy. Afaka manafaingana ny fanasitranana ara-batana koa izy ireny. (Richard G. Scott, “Ny herin’ny soratra masina,” Liahona, nôv. 2011, 6)

Ahoana no ahafahan’ny famakiana ny Bokin’i Môrmôna manampy ny fianakaviako?

Nampianatra toy izao ny Filoha Henry B. Eyring ao amin’ny Fiadidiana Voalohany:

Amin’ny alalan’ny Bokin’i Môrmôna, ny Tompo dia afaka mampianatra antsika ihany koa momba ny hoe miaraka amin’olona sy manompo olona. Io boky io dia manambara ny sitrapon’ny Tompo amin’ny fiainan’ny fianakaviana amin’ny fomba izay tsy anatonan’ny soratra masina hafa akory. Inoako fa izany, amin’ny ankapobeny, dia noho ny rafitr’izy io mahaliana. Momba ny fianakaviana izy io; momba ny fifandraisan’ny olona. Izy io dia manomboka amin’ny fianakaviana ary mifarana amin’ny fianakaviana, ary tia ireny fianakaviana ireny isika. (Henry B. Eyring, “A Discussion on Scripture Study,” Liahona, July 2005, 22)

Ahoana no ahafahako manatsara ny fandalinako soratra masina manokana?

Nampianatra toy izao ny Loholona David A. Bednar ao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo:

Iray amin’ireo fomba tsara indrindra anatonana Azy ary ianarana momba an’i Jesoa Kristy Tompo sy ahatongavana ho tahaka Azy kokoa ny fandalinana tsy tapaka ny soratra masina—“mivoky amin’ny tenin’i Kristy” isan’andro (2 Ne. 32:3).

Mariho azafady fa nampiasa ny teny hoe mandalina aho fa tsy ny teny hoe mamaky. Ny fandalinana sy fivokisana dia milaza fifantohana sy vaika izay mihoatra lavitra ny famakiana teny mahazatra na famakiana tsara maimaika. Ny fandalinana sy fivokisana arahina vavaka amin-kitsimpo sy fampiharana tsy miovaova ny fahamarinana sy fitsipika ianarantsika, dia miteraka fahatapahan-kevitra manokana, fanoloran-tena ara-panahy, ary ny hazavana mamiratry ny fijoroana ho vavolombelona. Ny fandalinana, fianarana, fivavahana ary fampiharana araka ny tokony ho izy ny fahamarinan’ny filazantsara dia singa manan-danja avokoa amin’ny dingan’ny fanatonana ny Mpamonjy. (David A. Bednar, “Because We Have Them before Our Eyes,” New Era, apr. 2006, 4)

Sahanasa fianarana fanampiny

3 Nefia 23:1. “Fa lehibe ny tenin’i Isaia”

Ity sahanasa ity dia afaka mamporisika ny mpianatra handalina ireo tenin’i Isaia. Azon’ny mpianatra atao ny mamaky ny 3 Nefia 20:11; 23:1, izay andindian’ny Mpamonjy antsika hanadihady ny tenin’i Isaia. Azon’ny mpianatra atao ihany koa ny mamaky ny 1 Nefia 19:23; 2 Nefia 6:5; 25:7–8, hitadiavana antony hafa handalinana ny Isaia.

Avy eo dia asao hitady hevi-baovao manan-danja amin’izy ireo ao amin’ireo fampianaran’i Isaia ny mpianatra. Ny ohatra sasany amin’izany dia ny Isaia 1:18; 9:6; 26:3–4; 40:31; 41:10; 48:17; 53:3–5; 55:1, 8–9.

Manasongadina ny seminera

Rehefa mifanakalo hevitra momba ny fomba hanadihadiana ny soratra masina amim-pahazotoana ny mpianatra, dia ankasitraho ny fanatrehan’izy ireo seminera sy ny fandalinan’izy ireo soratra masina ao amin’ny kilasy. Iray amin’ny tanjon’ny seminera ny hanampy ny zatovo hanatona kokoa ny Mpamonjy amin’ny alalan’ny soratra masina. Hevero ny hanontany hoe: “Ahoana no nanampian’ny seminera anao hanadihady ny soratra masina amim-pahazotoana kokoa?”

Mirakitra zavatra niainana ara-panahy

Raha toa ka mety hilaina ny mifantoka amin’ny firaketana zavatra niainana ara-panahy, dia mitondrà diary iray, na mampisehoa sary na horonantsary mahakasika fahatsiarovana teo amin’ny fiainanao. Azonao atao ihany koa ny mangataka ny mpianatra hitondra ny diarin’izy ireo manokana, sary, na horonantsary hozaraina ao amin’ny kilasy. Anontanio ny antony maha-zava-dehibe ny firaketana zavatra niainana.

Asao hamaky ny 3 Nefia 23:6–13 ny mpianatra, hitadiavana ny zavatra niainana izay tsy vitan’ny Nefita ny nirakitra izany an-tsoratra. Ampio ny mpianatra hahita ny fahamarinana hoe afaka manampy amin’ny fanamafisana ny finoantsika sy ny finoan’ny hafa ny firaketana an-tsoratra zavatra niainana ara-panahy.

Hevero ny hizara ny traikefan’ny Filoha Henry B. Eyring amin’ny firaketana an-tsoratra zavatra niainana ara-panahy izay nozarainy tao amin’ny lahateniny hoe “O Remember, Remember” (Liahona, nôv. 2007, 66–69). Na mizarà ohatra avy ao amin’ny “Fahatsiarovana ara-panahy nanamarika ny fiainana” nataon’ny Loholona Neil L. Anderson (Liahona, mey 2020) ary vakio ireo andiam-pehezanteny farany ao amin’ilay lahateny.

Omeo fotoana hiraketany an-tsoratra ny zavatra niainan’izy ireo manokana ny mpianatra. Ampio izy ireo hahatsapa fa mety ho tsy zavatra miavaka na manaitra be ny zavatra niainana ara-panahy, fa mety ho zavatra tena tsotra kanefa manan-danja ihany koa anefa izany. Asao ny mpianatra hizara ny antony ahafahan’ny firaketana ny zavatra ara-panahy niainan’ny tena manokana manamafy ny finoantsika sy ny finoan’ny hafa.