Etera 12:1–22

Mandray fijoroana ho vavolombelona momba ny fahamarinana

Zatovovavy mandalina ny filazantsara

Inona no nanampy anao tamin’ny ezaka nataonao hianatra fahamarinana ara-panahy? Taorian’ny nilazan’i Môrônia tamin’ny antsipiriany ny tantaran’ny Jaredita nandritra ny taona maro dia nanolotra ny asa fanompoana nataon’ny mpaminany Etera izy. Avy eo dia nozarain’i Môrônia ny sasany tamin’ireo fitahiana izay tonga avy tamin’ny fampiharana finoana an’i Jesoa Kristy, ao anatin’izany ny fomba ahafahan’ny fizahan-toetra ny finoantsika manampy antsika handray fijoroana ho vavolombelona momba ny fahamarinana. Ity lesona ity dia natao hanampy anao hampihatra finoana handraisana fijoroana ho vavolombelona ara-panahy momba ny fahamarinana.

Omano hampianatra ny tenanao. Noho ny Fanahy mijoro ho vavolombelona momba ny fahamarinana sy ny maha loharanon’ny fiovam-po Azy, ny mpampianatra filazantsara mahery vaika dia manomana ny tenan’izy ireo ara-panahy aloha ben’ny hampianaran’izy ireo. Asao ho ao amin’ny fanomananao ny lesona amin’ny alalana vavaka amin-kitsimpo ny Fanahy Masina, ary katsaho ny hanaraka ny tari-dalany rehefa mifantoka amin’ny fampianarana fotopampianarana sy fitsipika ianao.

Fanomanana ny mpianatra: Asao ny mpianatra hieritreritra ohatra avy ao amin’ny soratra masina izay nitondran’ny asa tamim-pahatokiana ho amina tenivavolombelona avy amin’ny Fanahy, fitahiana, na valin-teny avy amin’ Andriamanitra.

Sahanasa fianarana azo atao

“Ahoana no ahafantaranao izany?”

Nizara ity zavatra niainany ity ny Rahavavy Rebecca L. Craven, Mpanolotsaina faharoa ao amin’ny Fiadidian’ny Zatovovavy maneran-tany, teo am-piresahany tamina zatovovavy iray:

Rahavavy Rebecca L. Craven

Niaina zavatra nahafinaritra aho niaraka tamina zatovovavy malala iray izay nametraka fanontaniana tena tamin-kitsim-po hoe: “Rahavavy Craven, ahoana no ahalalanao fa marina avokoa ny zavatra rehetra momba ny Fiangonana? Izaho mantsy tsy mahatsapa na inona na inona?”

Nialoha ny nanomezako valin-teny azy malaky dia nametrahako fanontaniana aloha izy. “Mba resaho ahy hoe ny momba ny fandalinanao soratra masina.”

Namaly izy hoe: “Tsy mamaky ny soratra masina aho.”

Dia nanontaniako hoe: “Ahoana ny miaraka amin’ny fianakavianao? Miara-mandalina ny Avia, hanaraka Ahy ve ianareo?”

“Tsia,” hoy izy.

Nanontaniako ny amin’ny vavaka ataony izy: “Inona no fahatsapana anananao rehefa mivavaka ianao?”

Ny valin-teniny dia hoe: “Tsy mivavaka aho.” (Rebecca L. Craven, “Ataovy izay manan-danja indrindra,” Liahona, mey 2022, 62)

• Miainga amin’ny zavatra niainanao, inona no azonao ambara mba hanampiana io zatovovavy io?

Rehefa avy mifanakalo hevitra momba ilay fanontaniana teo aloha ny mpianatra, dia asao izy ireo hizara ohatra amina fahamarinana manokana izay mety hilan’ny olona mikatsaka fijoroana ho vavolombelona ara-panahy. Soraty eny amin’ny solaitrabe ny valin-tenin’izy ireo. (Ny valin-teny dia mety hahitana fijoroana ho vavolombelona fa ny Bokin’i Môrmôna dia marina, fa zava-dehibe ny miaina fiainana madio sy mahitsy, na hoe ny Tenin’ny Fahendrena dia lalàn’ Andriamanitra.)

Mieritrereta fahamarinana ara-panahy izay tianao handraisana fanamafisana avy amin’ny Fanahy na fijoroana ho vavolombelona matanjaka kokoa. Hevero ny hanoratra izany ao anatin’ny diary fandalinanao. Rehefa mandalina ianao anio, dia mitadiava fampianarana izay afaka manampy anao hahazo fanamafisana avy amin’ny Fanahy na hanamafy orina ny fijoroanao ho vavolombelona.

“Ny fizahan-toetra ny finoanareo”

Rehefa nanohy namintina ny rakitsoratry ny Jaredita i Môrônia, dia nampahafantatra ny asa fanompoan’i Etera mpaminany izy. Na dia teraka tao anatin’ny fahababoana sy niaina teo anivon’ny olona izay nandà mpaminany aza i Etera (jereo ny Etera 11:20–23), dia niaina fiainana marina izy ary nantsoin’ Andriamanitra ho mpaminany.

Vakio ny Etera 12:2–5, hitadiavana ny fomba nandraisan’ny Jaredita ny fampianaran’i Etera.

• Nahoana no nandà tsy hino ny tenin’i Etera ny olona?

Vakio ny Etera 12:6, hitadiavana ny zavatra nampianarin’i Môrônia momba ny fomba ahazoantsika vavolombelona ara-panahin’ny fahamarinana.

Ny Etera 12:6 dia andinin-tsoratra masina fifehezana fotopampianarana. Hevero ny hanisy marika ireo andinin-tsoratra masina fifehezana fotopampianarana amina fomba miavaka mba hahafahanao mahita azy ireny mora foana. Ao amin’ny lesona manaraka ianao dia hanana fahafahana hanazatra tena hampihatra ny fotopampianarana nampianarina tao amin’io andininy io amina fanontaniana na toe-java-misy iray.

Ny Loholona Richard G. Scott (1928–2015) tao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo dia nizara dikany iray momba ilay -andianteny hoe fizahan-toetra ny finoanareo:

Loholona Richard G. Scott

Azonao atao ny mianatra mampiasa finoana amin’ny fomba mahomby kokoa amin’ny alalan’ny fampiharana ity fitsipika nampianarin’i Môrônia ity: “Ny finoana dia ny zavatra izay antenaina nefa tsy hita; koa aza mitohika, satria tsy mahita ianareo, fa tsy mandray fijoroana ho vavolombelona ianareo raha tsy aorian’ny fizahan-toetra ny finoanareo” [Etera 12:6; nasiana fanasongadinana]. Noho izany, isaky ny mizaha toetra ny finoanareo ianareo, izany hoe, mampihatra amim-pahamendrehana izay fahatsapana anananareo, dia hahazo porofo fanamafisana avy amin’ny Fanahy ianareo. Hampatanjaka ny finoanareo ireny fahatsapana ireny. Rehefa mamerina izany lamina izany ianareo, dia ho tonga matanjaka kokoa ny finoanareo. (Richard G. Scott, “La force de la foi nous soutient dans les moments d’incertitude et de mise à l’épreuve,” Liahona, mai 2003, 76)

• Inona no nianaranao avy amin’ny Etera 12:6 sy io fanambarana io ka mety ho afaka manampy olona iray izay maniry ny hahazo fanamafisana avy amin’ny Fanahy na fijoroana ho vavolombelon’ny fahamarinana matanjaka kokoa?

Fahamarinana iray azontsika ianarana avy amin’ny Etera 12:6 ny hoe raha maniry ny hanana fanamafisana avy amin’ny Fanahy isika, dia tsy maintsy mampihatra finoana an’i Jesoa Kristy sy ny filazantsarany aloha.

Rahavavy L. Craven dia nitantara ny fomba namaliany ilay zatovovavy niresahany:

Rahavavy Rebecca L. Craven

Tsotra ny valin-teniko taminy: “Raha te hahafantatra zavatra ianao, dia mila manao zavatra.”

Tsy marina ve izany amin’izay zavatra tiantsika ianarana na fantarina? Nasaiko ilay namako vaovao mba hanomboka hanao ny filazantsaran’i Jesoa Kristy, izany hoe: mivavaka, mandalina, manompo ny hafa, ary matoky ny Tompo. Tsy hitranga ny fiovam-po raha tsy manao na inona na inona. Tonga amin’ny alalan’ny herin’ny Fanahy Masina izany rehefa manao ezaka amim-piniavana isika mba hahafantatra amin’ny alalan’ny fangatahana sy fikatsahana ary fandondonana. Amin’ny alalan’ny fanaovana zavatra no hahatonga izany. (Rebecca L. Craven, “Ataovy izay manan-danja indrindra,” Liahona, mey 2022, 62)

• Nahoana, araka ny eritreritrao, no lafiny tena ilaina amin’ny fandraisana fanamafisana avy amin’ny Fanahy momba Azy sy ny filazantsarany ny fampiharana finoana an’i Jesoa Kristy amin’ny alalan’ny asa ataontsika?

• Ahoana no ahafahan’ny fiainana ny filazantsaran’ny Mpamonjy miantraika amin’ny fahatsapanao momba Azy?

Ohatra amin’ny finoana

Mieritrereta zavatra niainana izay nandraisanao na ny hafa fanamafisana avy amin’ny Fanahy vokatry ny fiainana ny filazantsaran’ny Mpamonjy sy fampiharana finoana Azy.

Manasà mpianatra vitsivitsy hizara ny zavatra niainana noeritreretin’izy ireo. Hazavao fa tsy tokony hizara zavatra mahakasika azy ireo manokana loatra izy ireo. Hevero ny hizara ny zavatra niainanao manokana ao anatin’io fifanakalozan-kevitra io. Azo ampiasaina ihany koa ity horonan-tsary manaraka ity.

Mba hahitana ohatra iray momba ny olona iray izay nahazo tanjaka vokatry ny fampiharana finoana ny Mpamonjy, jereo ny “Pure and Simple Faith [Finoana madio sy tsotra]” (5:21), hita ao amin’ny ChurchofJesusChrist.org.

Rehefa nanohy ny lahateniny i Môrônia, dia nizara ohatra maro amin’ny olona izay notahiana rehefa nampihatra finoana an’i Jesoa Kristy izy.

Amin’ity sahanasa manaraka ity, hevero ny hizara ny mpianatra ho vondrona efatra sy hampiandraikitra ny vondrona tsirairay mba handalina ny iray amin’ireto andian’andininy manaraka ireto: Etera 12:7–10, 11–14, 15–18, 19–22. Asao ny vondrona tsirairay mba hizara amin’ny iray kilasy ireo ohatra amin’ny finoana novakin’izy ireo.

Vakio ny Etera 12:7–22, hitadiavana ny fomba nitahian’ny Tompo ireo olona izay nampihatra finoana Azy ireo. Hevero ny hanisy marika ireo teny na andian-teny manan-danja aminao.

• Iza amin’ireo ohatra amin’ny finoana ireo no nanaitra anao indrindra? Nahoana?

• Ahoana no ahafahan’ny iray na maromaro amin’ireo ohatra nohalalininao ireo manampy anao amin’ny toe-javatra misy anao manokana?

Hevero ny fomba ahafahanao mampihatra ny zavatra nianaranao androany amin’ny fiainanao. Manorata asa roa na telo azonao atao mba hampiharana finoana an’i Jesoa Kristy sy handraisana na hanamafisana orina ny fijoroanao ho vavolombelona momba ny filazantsaran’ny Mpamonjy.

Fanazavana sy fampahalalana avy amin’ny zava-miseho

Etera 12:6. Inona no dikan’ny hoe mampihatra finoana sy manantena zavatra izay tsy hita?

Nampianatra toy izao Rahavavy Bonnie L. Oscarson izay Filohan’ny Zatovovavy Maneran-tany teo aloha:

Filoha Bonnie L. Oscarson

Indraindray dia miezaka ny manao izany avy any amin’ny farany mankany aloha isika. Toy izao ohatra no fomba mety hanaovantsika izany: Ho faly aho hiaina ny lalàn’ny fahafolonkarena kanefa mila mahafantatra aho aloha hoe marina izany. Angamba aza isika mivavaka mba hahazo fijoroana ho vavolombelona momba ny lalàn’ny fahafolonkarena ary manantena fa hanome antsika izany fijoroana ho vavolombelona izany ny Tompo na dia mbola tsy nameno akory taratasy fandoavana fahafolonkarena aza isika. Tsy izany mihitsy no fizotrany. Miandry antsika hampihatra finoana ny Tompo. Mila mandoa fahafolonkarena feno sy marina tsy tapaka isika mba hahazoana fijoroana ho vavolombelona momba ny fahafolonkarena. Io lamina io dia mihatra amin’ireo fitsipiky ny filazantsara rehetra na ny lalàn’ny fahadiovam-pitondrantena izany, na ny fitsipiky ny fahamaotinana, na ny Tenin’ny Fahendrena, na ny lalàn’ny fifadian-kanina. (Bonnie L. Oscarson, “Aoka ianareo hiova fo,” Liahona, nôv. 2013, 77)

Etera 12:12. Aiza no ahafahako mahita tantara hafa momba ny fahagagana maoderina izay vokatry ny finoana?

Jereo ny “Manam-piniavana sy mendrika ny hanompo” mba hianarana amin’ny Filoha Thomas S. Monson (1927–2018) ny fomba ahafahan’ny finoana an’i Jesoa Kristy sy ny fisoronany mitarika amina fahagagana.

Mamakia momba ny tamin’ny fotoana nanasitranan’i Joseph Smith lehilahy iray teo amin’ny fandriana nahafatesany rehefa avy naneho ny finoany an’i Jesoa Kristy ilay lehilahy (jereo ny Les Saints: Histoire de l’Église de Jésus-Christ dans les derniers jours, Tome 1, L’Étendard de la vérité, 402–403).

Sahanasa fianarana fanampiny

Fanombohana azo atao solony

Azo atao ny manasa ny mpianatra hieritreritra ny antony mety haha zava-dehibe ny manao zavatra amina filaharana iray. Ohatra, azonao atao ny manasa ny mpianatra hanoratra ny tarehimarika 1, 2, ary 3 amina filaharana kianjoanjo amina taratasy iray. Avy eo dia asehoy ireto asa manaraka ireto ary asao ny mpianatra mba haka sary an-tsaina ny zavatra hitranga raha manatanteraka ny asa amin’ny filaharana vao avy nofidin’izy ireo izy ireo:

• (1) Anaovy ny ban-kiraronao. (2) Anaovy ny kiraronao. (3) Afatory ny kiraronao.

• (1) Sokafy ny dentifrice-nao. (2) Asio dentigrice eo amin’ny borosi-nifinao. (3) Borosio ny nifinao.

• (1) Sokafy ilay application fandefasana hafatra amin’ny findainao. (2) Manorata hafatra. (3) Alefaso ilay hafatra.

Asao ny mpianatra hieritreritra fomba mety haha zava-dehibe ny fanaovana asa tsotra amin’ny filaharana araka ny tokony ho izy rehefa zavatra ara-panahy no resahina.

Etera 12:1–4. Afaka mihazona ny fanahintsika hifahatra ny fanantenana sy finoana

Raha toa ka mety hahazo tombony amin’ny fianarana ny fomba iarahan’ny fitsipiky ny finoana sy fanantenana miasa ny mpianatra, dia hevero ny hanasa azy ireo hanao sarina sambo iray sy hanisy soratra hoe “Ny fiainako” eo amin’izany. Manaraka izany, asao izy ireo hanao sarina vatofantsika mifandray amin’ilay sambo, hanisy soratra hoe “Finoana sy Fanantenana” eo amin’izany ary hanao sarin’onja manodidina ilay sambo. Anontanio ny mpianatra ny zavatra mety hasehon’ireo onja raha maneho ny fiainan’izy ireo ilay sambo. Asao ny mpianatra hanazava ireo tombontsoa azo avy amin’ny vatofantsika, ary hiaraka hamaky ny Etera 12:1–4. Hevero ny hametraka fanontaniana toy ireto manaraka ireto:

• Inona no dikan’ny hoe manana toerana eo an-tanan’ ankavanan’Andriamanitra? (Hevero ny hitarika ny mpianatra ho amin’ny Matio 25:31–34 mba hanampiana azy ireo.)

• Ahoana no fomba hanomezan’ny finoana an’i Jesoa Kristy fahafahana ho antsika mba hanantena “amim-pahatokiana” toerana iray eo an-tanan’ankavanan’Andriamanitra?

• Ahoana no nihazonan’ny finoana sy fanantenanao anao soa aman-tsara nandritra ny fotoan-tsarotra na tafiotra nahazo anao manokana?

Etera 12:6. Soratra masina mifandray

Mba hanampiana ny mpianatra hampitombo ny fahatakaran’izy ireo ilay fotopampianarana ampianarina ao amin’ny Etera 12:6, dia hevero ny hanasa azy ireo hizaha ny soratra masina mba hahitana andinin-tsoratra masina izay mampianatra hevitra na fotokevitra mitovitovy amin’izany. Ataovy lisitra eny amin’ny solaitrabe ireo andinin-tsoratra masina hitan’izy ireo (ohatra, Jaona 7:17; Hebreo 11:1; Almà 32:21–31). Avy eo dia azo atao ny manasa ny mpianatra hanao rojon-tsoratra masina, hampifandray ireo andinin-tsoratra masina hitan’izy ireo amin’ny Etera 12:6.

Etera 12:7–22. “Tao amin’ny fanomezana ny Zanany no efa nomanin’ Andriamanitra ny lalana tena tsara indrindra”

Ao anatin’ny fandalinan’izy ireo ny Etera 12:7–22 dia azo atao ny manasa ny mpianatra hianatra misimisy kokoa momba ny fomba nitahian’i Jesoa ny sasany tamin’ireo olona tsirairay voaresaka ao amin’ireo andininy ireo. Ny fanamarihana ambanim-pejy amin’ireo andininy ireo ao amin’ny Etera 12 dia soratra masina mifandray amin’ireo tantara tondroin’izy ireo. Azo atao ny manasa ny mpianatra hamaky ireo tantara ireo sy hijery tsara ny fomba nitahian’i Jesoa Kristy olona rehefa nampihatra ny finoan’izy ireo Azy izy ireo. Rehefa vitan’ny mpianatra ny fandalinan’izy ireo, dia azonao atao ny manasa azy ireo hizara ny zavatra nianaran’izy ireo ka afaka mampitombo ny finoan’izy ireo manokana an’i Jesoa Kristy.