“17–23 ni Feperueri: ‘Vei kemudrau na Noqu iTokani Dauveiqaravi’: Vunau kei na Veiyalayalati 12–17; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:66–75,” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na iTikotiko kei na Lotu: Vunau kei na Veiyalayalati 2025 (2025)
Vunau kei na Veiyalayalati 12–17; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:66–75,” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na iTikotiko kei na Lotu: 2025
17–23 ni Feperueri: “Vei Kemudrau na Noqu iTokani Dauveiqaravi”
Vunau kei na Veiyalayalati 12–17; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:66–75
E vuqa na tamata e vuravura raraba era se sega beka ni bau rogoca e dua na vanua ka vakatokai o Amoni, Peisilivenia. Ia na Turaga e vakavuqa ni dau digitaka na veivanua vakaloloma eso me yaco kina na veika bibi eso ni Nona matanitu. Ena dua na veikau volekati Amoni ena ika 15 ni Me, 1829, e a rairai mai kina o Joni na Dauveipapitaisotaki vei Josefa Simici kei Oliva Kaudari. A biuta na ligana e uludrau ka vakatikora na Matabete i Eroni vei rau, ni kacivi rau na “noqu itokani dauveiqaravi” (Vunau kei na Veiyalayalati 13:1).
O Joni na Dauveipapitaisotaki e italai nuitaki ni Kalou ka a papitaisotaka na iVakabula ka vakarautaka na sala ki na Nona lako mai (raica na Maciu 3:1–6, 13–17). Kivei rau na cauravou oqo ka se qai yabaki ruasagavulu vakacaca, e a rairai yalomalumalumu, ka veivakadrukai dina, merau itokani dauveiqaravi vata kei Joni. Ena gauna o ya, erau a se sega sara ni kilai o Josefa kei Oliva, me vakataki Amoni ga. Ia na veiqaravi ena cakacaka ni Kalou sa dau baleta tu ga na sala eda veiqaravi kina, ka sega ni baleta o cei e raica. Se mani vakacava sara na lailai se na kena sega ni laurai na nomu cau ena so na gauna, o iko talega edua na itokani dauveiqaravi ena “cakacaka levu ka veivakurabuitaki” ni Turaga (Vunau kei na Veiyalayalati 14:1).
Vakasama eso ni Vuli e Vale kei na Lotu
Vunau kei na Veiyalayalati 12; 14
Au rawa ni vakaitavi ena “cakacaka levu ka veivakurabuitaki” ni Kalou.
Erau a vinakata ruarua o Josefa Naiti kei Tevita Witima merau kila na sala e rawa ni rau veivuke kina ena cakacaka ni Turaga. Ni o wilika na Nona isau ni taro na Turaga vei rau (Vunau kei na Veiyalayalati 12; 14), vakasamataka se cava e kena ibalebale vei iko “me turi ka yavutaki na inaki kei Saioni” (12:6; raica talega na 14:6). Na ivakavuvuli kei na itovonibula va-Karisito cava soti o kunea ena veiwase oqo e rawa ni vukei iko mo cakava na ka oqo?
Raica talega na “The Knight and Whitmer Families,” ena Revelations in Context, 20–24.
A talai Joni mai na Dauveipapitaisotaki o Jisu Karisito me vakalesuya mai na Matabete i Eroni.
O Joni na Dauveipapitaisotaki a kacivi Josefa Simici kei Oliva Kaudari merau nona “itokani dauveiqaravi.” Na cava o nanuma e kena ibalebale mo dua na itokani dauveiqaravi vata kei Joni na Dauveipapitaisotaki? (raica na Maciu 3:13–17; Luke 1:13–17; 3:2–20).
Ni o wilika na ka a tukuna o Joni na Dauveipapitaisotaki me baleta na Matabete i Eroni ena wase e 13, vakasamataka vakatitobu na sala e veivuke kina na idola ni matabete oqo me vakayacori kina na ilesilesi nei Joni me vakarautaka na sala ni Turaga. Me ivakaraitaki:
-
Na cava na “nodra veiqaravi na agilosi”? (raica na 2 Nifai 32:2–3; Moronai 7:29–32; iDusidusi ki na iVolanikalou, “Agilosi,” Gospel Library).
-
Na cava na “kosipeli ni veivutuni”? (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 84:26–27; Dale G. Renlund, “Na Matabete kei na Kaukauwa ni Veisorovaki ni iVakabula,” Liaona, Nove. 2017, 64–67).
Era veivuke vakacava na cakacaka vakalotu ni Matabete i Eroni (me vaka na papitaiso kei na sakaramede) me vakarautaka na sala mo ciqoma kina na iVakabula ena nomu bula?
Na cava na idola ni matebete?
Erau solia na ivakamacala oqo o Elder Dale G. Renlund kei watina, o Ruth, me baleta na idola ni matabete:
“Na matavosa na idola ni matabete e vakayagataki ena rua na sala duidui. Na kena imatai e cavuti ki na dua na dodonu se galala e soli vei ira kece era ciqoma na Matabete i Eroni se Matabete i Melikiseteki. … Me kena ivakaraitaki, o ira na lewe ni Matabete i Eroni era ciqoma na idola ni nodra veiqaravi na agilosi kei na kosipeli ni vakavakarau ni veivutuni kei na papitaiso ena tabadromuci me bokoci kina na ivalavala ca (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 13:1; 84: 26–27). Na lewe ni Matabete i Melikiseteki era ciqoma na idola ni veika vuni ni matanitu, na idola ni nona kilai na Kalou, kei na idola ni veivakalougatataki vakayalo kece sara ni Lotu (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 84:19; 107:18). …
“Na ikarua ni sala e vakayagataki kina na matavosa na idola ni matabete e vakaibalebaletaki tiko vei ira na veiliutaki. O ira na iliuliu ni matabete era ciqoma eso tale na idola ni matabete, sai koya na dodonu me vakatulewa ena dua na iwasewase ni mataisoqosoqo ni Lotu se ena dua na kuoramu. Ena vuku ni ka oqo, na idola ni matabete sai koya na lewa kei na kaukauwa mera dusimaka, liutaka, ka vakatulewa ena Lotu” (Na Matabete i Melikiseteki: Kilai vakamatata ni iVunau, ka Bulataki na iVakavuvuli [2018], 26).
Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:66–75
Na Cakacaka vakalotu sa rawa kina vei au meu rawata na kaukauwa ni Kalou.
O sa bau dau vakasamataka beka se na vakacava mada mo a tiko vata kei Josefa Simici kei Oliva Kaudari ena veisoqo lelevu ni Veivakalesui Mai? Ni o wilika na Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:66–75, oka kina na idusidusi ena mua ni tikina e 71, ena rawa nio kila vakavinaka eso na ka era a sotava ka vakila. Na cava e veilauti vei iko me baleta na nodra vosa? Mo raica vakavinaka, na veivakalougatataki era a ciqoma baleta nodra ciqoma na matabete ka papitaisotaki. Na veivakalougatataki cava soti sa solia vei iko na iVakabula mai na cakacaka vakalotu ni matabete?
Mo vulica eso tale na ka, vakasamataka mo bulia e dua na ivolakabi ka kena ulutaga na Cakacaka Vakalotu kei na Veivakalougatataki. Qai rawa moni vakasaqaqara ena ivolanikalou me vakataki ira oqo mera lisitaki kina na cakacaka vakalotu kei na veivakalougatataki ka kunei kina: Joni 14:26; Cakacaka 2:38; Vunau kei na Veiyalayalati 84:19–22; 131:1–4; Josefa Simici —Ai Tukutuku 1:73–74. Na veivakalougatataki cava tale e rawa nio vakuria ki na lisi oqo? Sa kauta mai vakacava na kaukauwa ni iVakabula ki na nomu bula na cakacaka vakalotu o sa ciqoma?
Raica talega na David A. Bednar, “Ena Kaukauwa ni Kalou ena Laglagi Cecere,” Liaona, Nove. 2021, 28–30; Saints, 1:65–68; “Kalou ni Kaukauwa, Kalou ni Dododonu,” Serenilotu, naba. 20; Ulutaga kei na Taro, “Covenants and Ordinances,” Gospel Library.
Vunau kei na Veiyalayalati 15–16
E sa ka yaga vakalevu sara na vakalesui mai ni yalo kivei Karisito.
O sa bau vakasamataka mada, me vakataki rau o Joni kei Pita Witima, na cava na “ka e uasivi duadua vei iko” ena nomu bula? (Vunau kei na Veiyalayalati 15:4; 16:4). Ni o wilika na Vunau kei na Veiyalayalati, 15–16, vakasamataka vakatitobu na vuna e bibi duadua kina na kau mai ni yalo kivei Karisito. Na cava o sa cakava tiko mo “vakalesuya mai kina na yalo” vei Karisito?
Raica talega na Ira na Yalododonu, 1:68–71.
Na Turaga edau vakayagataki ira nai vakadinadina me vakadeitaka na Nona vosa.
Na cava na ivakadinadina? Cava na vuna e vakayagataki ira kina na ivakadinadina na Turaga ena Nona cakacaka? (raica na 2 Korinica 13:1). Vakasamataka vakatitobu na veitaro oqo ni o wilika na vosa ni Kalou vei iratou na Tolu na iVakadinadina ena Vunau kei na Veiyalayalati 17. (Raica talega na “Na iVakadinadina ni Lewe Tolu” ena iVola i Momani.) Era veivuke vakacava na ivakadinadina ena vakayacori ni “inaki dodonu” ni Kalou? (tikina e 4).
Na cava e rawa mo ivakadinadina kina?
Raica talega na Ira na Yalododonu, 1:73–75; “A Day for the Eternities [Edua na siga me baleta na Tawamudu]” (vidio), Gospel Library.
Vakasama eso ni Nodra Vakatavulici na Gonelalai
Vunau kei na Veiyalayalati 13; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:68–74
A vakalesuya mai o Joni na Dauveipapitaisotaki na Matabete i Eroni.
-
Na droini ena ituvatuva oqo ena rawa ni vukei ira na luvemu me ra raitayaloyalotaka na vakalesui mai ni Matabete i Eroni (raica talega na “Wase e 6: Sa Soli Vei Rau ko Josefa kei Oliva na Matabete,” ena iTukuni ni Vunau kei na Veiyalayalati, 26–27, se na kena vidio ena Gospel Library). Era na marautaka beka mera droinitaka e dua na iyaloyalo ni ka a yaco oya, ka yavutaki ena veika oni wilika vata ena Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:68–74?
-
E rawa talega ni o vakaraitaka e dua na iyaloyalo kei Joni na Dauveipapitaisotaki nio ni wilika vata tiko na Maciu 3:13–17; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:68–70. Na cava na vuna e bibi kina me talai Joni mai na Dauveipapitaisotaki na Turaga me solia vei Josefa Simici na lewa ni matabete me ia na veipapitaisotaki?
E vakalougatataki au na Tamada Vakalomalagi ena vuku ni Matabete i Eroni.
-
Me uqeti e dua na veivosaki me baleta na idola e tukuni tiko ena Vunau kei na Veiyalayalati 13, sa rawa moni raica kei ira na nomu gone edua na itui ki ka veivosakitaka se cava era vakatara vei keda na ki meda cakava. Ena rawa nio vukei ira me ra kunea na vosa idola ena wase e 13. Na vosa se malanivosa cava tale eso ena Vunau kei na Veiyalayalati 13 e vakamacalataka na veivakalougatataki ni Matabete i Eroni? E rawa talega nira vakaraica na luvemu na sala e vakalougatataki keda kina na Tamada Vakalomalagi ena matabete ena vidio “Blessings of the Priesthood [Veivakalougatataki ni Matabete]” (Gospel Library).
Vunau kei na Veiyalayalati 15:4–6; 16:4–6
Nodra vukei na tani me ra lako mai vei Jisu Karisito “e bibi duadua.”
-
Rau a via kila o Joni kei Pita Witima na ka e bibi duadua vei rau (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 15:4; 16:4). Ena rawa beka vei iko kei ira na luvemu nomu gone moni veivosakitaka na veika e bibi duadua vei kemudou. Ni wiliki tiko na Vunau kei na Veiyalayalati 15:6 se 16:6, kerei ira na luvemu me ra laveta na ligadra nira rogoca na ka e kaya na Turaga ni “bibi duadua.”
-
Na cava na kena ibalebale me da “vakalesuya mai na yalo vei [Jisu Karisito]”? Vukei ira na luvemu mera lisitaka na vakasama eso, me vaka na vakaitokani kei ira na tani, wasea na ivolanikalou kei na dua na itokani, se masulaka edua ka vakaleqai tu. E rawa ni ra vakaraica na luvemu na iyaloyalo ni veika oqo ena mekasini ni Lotu se na iVola ni iYaloyalo Vakosipeli. Se rawa ni ra droinitaka na gone na nodra iyaloyalo vakai ira. Sureti ira mera digitaka e dua na ka mai na nodra lisi era na cakava. Sa rawa talega mo ni lagata vata na ikava ni qaqa ni sere ni “Au Vakilai Koya” (iVolanisere ni Gonelalai, 42).
E rawa niu dua na ivakadinadina ni iVola i Momani.
-
Na “Wase e 7: Vakaraitaki na Peleti Koula vei Iratou na iVakadinadina” (ena iTukuni ni Vunau kei na Veiyalayalati, 31–33,) e rawa ni vukei ira na luvemu mera vulica na veika me baleti iratou na Tolu na iVakadinadina. Ni wiliki oti na Vunau kei na Veiyalayalati 17:5–6, tukuna vei ira na nomu gone na sala o kila kina ni dina na iVola i Momani. E rawa vakacava meda ivakadinadina ni iVola i Momani?