Jekope kei Inosi, mai vei Scott Snow

23–29 ni Maji

Inosi–Vosa i Momani

Sa Cakacaka Yaco Kina Vei Au Me Vaka Nona Lewa

Ni o wilika na Inosi yaco ki na Vosa i Momani, vakaraica na itukutuku ena yaga vei iko kei na nomu vuvale.

Vola na Veika o Uqeti Kina

E lako o Inosi ki veikau me vakasasa manumanu, ka qai yaco ni sa tiko ga ekea ka masumasu “ka tagi tikoga vua ena siga taucoko … [ka] sa bogi mai” (Inosi 1:3–4). Baleta ni sa waloloi vakalevu na yalona me ciqoma na vaka bokoci ni nona ivalavala ca, sa gadreva saraga o Inosi me masu tikoga ka “sasaga vakaukauwa” ena mata ni Kalou (Inosi 1:2). Na masu ena yalodina sai koya na: noda sega walega ni kerea na veika eda vinakata ia na sasaga yalodina meda veitalanoa kei na Kalou ka veidonuitaka na noda lewa ki na Nona. Ni vakaoqo na ivakarau ni nomu masu, ni sa yaco na domomu “ki lomalagi,” o na raica kina me vakataki Inosi ni dau rogoca na noda masu na Kalou, ka sa kauwaitaki keda dina, vakakina o ira na noda daulomani, kei ira na noda meca (raica na Inosi 1:4–17). Ena gauna oya, ena rawa ni vakatakila vei iko na Nona lewa na Kalou, ka o na tu vakarau mo vakayacora na Nona lewa baleta ni o sa veisaututaki tu kei Koya. Ena rawa beka ni o vakataki Momani, ni “sa sega ni kila na veika kecega, sa kila na Turaga na veika kecega … [ka] sa cakacaka yaco kina vei [iko mo] kitaka me vaka na nona lewa” (Vosa i Momani 1:7).

Vakasama eso ni Vuli iVolanikalou Yadua

Inosi 1:1–3

E dua na vosa ni itubutubu ena rawa ni tawamudu na kena veivakayarayarataki.

Na cava e tiko ena veitikina oqo e baleti ira na itubutubu kei ira na gone?

Inosi 1:4–27

Ena saumi na noqu masu ni yaloqu dina mai loma.

Na veika e sotava o Inosi ena nona masu e dua na italanoa guilecavi dredre ena ivolanikalou. Ena sega soti beka ni veivakidacalataki na veika o sotava, ia e sega talega ni dodonu me sega ni vakaibalebale. Ena vakaraitaka beka na veika e sotava o Inosi eso na sala me vakavinakataki kina na nomu masu. Oqo eso na taro me vakasamataki vakatitobu:

• Na cava eso na vosa e vakamacalataka na sasaga nei Inosi ena nona masu?

• Na cava e masulaka taumada o Inosi? (raica na Inosi 1:4). Na cava e rawa ni o vulica mai na veika e tukuna o Inosi ni sa ciqoma oti na kena isau? (raica na Inosi 1:5–7).

• Na cava e cakava o Inosi me baleta na isau ni masu e ciqoma?

• Na cava o rawa ni vulica mai vei Inosi me baleta na noda rawa ni “dei sara” na noda vakabauta na Turaga? (Inosi 1:11).

Jeromi–Omanai

Ena vakalougatataki au na Turaga niu talairawarawa ki na ivunau.

E dua nai yalayala cavuti vakawasoma na Kalou ena iVola i Momani sai koya ni kevaka era talairawarawa na Nifaiti ki na ivunau, era na bula sautu (raica na 2 Nifai 1:20; Jeromi 1:9–12; Omanai 1:6). E vakaraitaka e vica na sala na ivola i Jeromi kei na Omanai ena rawa ni vakavotukanataki kina na yalayala oqo. Na cava o vulica mai nai tukutuku eso oqo ka na rawa ni vukei iko mo “sautu ena vanua”?

Omanai 1:14, 21

Ocei o ira na tamata mai Saraemala?

Ena gauna era sa dro kina na Nifaiti ki na vanua i Nifai, era kunea e dua na kawatamata era tiko ena vanua ka vakatokai o Saraemala. Ira na tamata i Saraemala era kawa ni dua na ilawalawa ni Jiu, me vakataka na matavuvale o Liai, era biuti Jerusalemi ka liutaki ira na Kalou ki na vanua yalataki. E lewe ni lawalawa oya o Muleki, e dua vei iratou na luvei Setekaia, na tui Jutia ka kau vakavesu ki Papiloni ena 587 BK (raica na Jeremaia 52:1–11; Mosaia 25:2; Ilamani 8:21).

Ena nodra yaco yani na kai Saraemala ki na vanua yalataki, era sotavi Korianatuma (raica na Omanai 1:21), nai otioti ni kawa i Jereti, o koya e talanoataki ena ivola i Ica.

Vosa i Momani

Na cava na Vosa i Momani?

Vosa i Momani e vaka toka e dua na kawakawa ni peleti e rua ka vakadewataki mai kina na iVola i Momani. E solia toka eke o Momani na ivakamacala ni tukutuku e rua, na nona vosa e vakatavulica e dua na itukutuku bibi me baleta na vakararavi tiko vua na Turaga, ena gauna sara madaga eda sega ni kila vinaka na Nona idusidusi.

Ni a vola tiko o Nifai na itukutuku ni nona tamata, e vakaroti koya na Kalou me bulia e rua na peleti, ka vakatokai me peleti lalai kei na peleti levu i Nifai. E sega ni kila o Nifai na vuna e vakaroti kina me bulia e rua na peleti, ia e kila nuidei tu o koya ni tiko na “inaki nuidei” ni Turaga … , na inaki oqori au sa sega ni kila” (1 Nifai 9:5; raica talega na “Ai Vakamacala Lekaleka me Baleta na iVola i Momani”).

Ni oti e vica vata na drau na yabaki, ena nona vakalekalekataka tiko o Momani na peleti levu i Nifai, a raica sara o koya na peleti lailai. E tiko ena peleti lalai e levu na veika e yaco ka sa vakamacalataki tu e peleti levu ka sa vakalekalekataka o Momani, ia na peleti lailai e vakanamata vakalevu cake ena veika vakayalo kei na nodra veiqaravi kei na ivakavuvuli na parofita. E vakauqeti Momani na Kalou me biuta vata na peleti lailai i Nifai ena nona itukutuku me ikuri ni peleti levu. Me vakataki Nifai, e sega ni kila vinaka o Momani na inaki ni Kalou ena nona vakarota me biu vata na peleti e rua oqo, ia e cakava ena inuinui ni “sai naki vuku” (Vosa i Momani 1:7).

Nikua eda sa kila nai naki ni Kalou. Ena 1828, ni sa vakadewataka oti o Josefa Simici na vakalekaleka ni peleti levu i Nifai o Momani (116 na draunipepa), e vakayalia o Matini Erisi na draunipepa oqori. E vakaroti Josefa na Kalou me kakua ni vakadewataka tale na veitikina oya baleta nira na veisautaka na tamata ca na vosa ka saga me vakalasui Josefa (raica na VV 10; ulutaga ni wase e cake; VV 10:14–19, 30–45). E raica oti tu mai na Kalou na veika oqo ka vakarautaka na peleti lailai, ka tiko kina na veitukutuku vata ga era yali ena 116 na draunipepa. Na peleti lailai e tiko kina na ivola ni se bera na Vosa i Momani, kei na vakalekalekataki ni tukutuku i Momani ni peleti levu e tekivu ni oti na Vosa i Momani.

E Biuta Vata tiko o Momani na Peleti, mai vei Jorge Cocco

Eso na Vakasama me baleta na Vuli iVolanikalou Vakavuvale kei na Lotu Vakavuvale

Ni o wilika na ivolanikalou kei na nomu vuvale, ena rawa ni vukei iko na Yalo mo kila na ivakavuvuli cava mo vakabibitaka ka veivosakitaka me rawa ni sotavi kina na gagadre ni nomu vuvale. Oqo e vica na vakasama.

Inosi 1:1–17

Ena rawa ni raica e dua na itaba kei Inosi ni masu tiko na nomu matavuvale ka vakasaqara na Inosi 1:1–17 me baleta na veimalanivosa era rawa ni vakayagataki me iulutaga ni taba. E rawa ni o kerei ira na lewe ni matavuvale me ra droinitaka na yaloyalo ni veika e sotava o Inosi. Na cava eda vulica mai vei Inosi me baleta na noda vakasaqara na veivosoti?

Jeromi 1:2

Esa vakaraitaka vakacava vei keda na noda vulica tiko na iVola i Momani na “ituvatuva ni veivakabulai”?

Omanai 1:12–22

Na cava e vakatavulica vei keda na veitikina oqo me baleta na bibi ni kena tiko ena noda bula na vosa ni Kalou?

Vosa i Momani 1:3–9

Eda na vakalougatataki vakacava nida maroroya na noda itukutuku yadua kei na itukutuku vakamatavuvale? Ena rawa vakacava nida cakava me vakanamata na noda itukutuku vei Karisito?

Me baleta na ikuri ni vakasama ni nodra vakavulici na gone, raica na ituvatuva ena macawa oqo ena Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na Lalai.

Vakatorocaketaki ni Noda Veivakavulici

Soqoni vata vakawasoma E vakatavulica o Peresitedi Henry B. Eyring: “Kua ni calata e dua na madigi mo soqoni ira vata na gone mera vulica na ivakavuvuli i Jisu Karisito. Na veigauna vakaoqo e vakavudua ni vakatauvatani kei na sasaga ni vunica” (“Na Kaukauwa ni Vakatavulici na iVunau,”,” Ensign Me, 1999, 74).

Masu o Inosi, mai vei Robert T. Barrett