« 8–14 nō Māti. Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23–26 : ‘’Fa’a’eta’eta i te ’Ēkālesia’ », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 2021 (2020)
« 8–14 nō Māti. Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23–26 », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : 2021
8–14 nō Māti
Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 23–26
« Fa’a’eta’eta i te ’Ēkālesia »
’A tai’o ai ’outou i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23–26, ’a pāpa’i i te mau mana’o o te Vārua Maita’i e tae mai. Nāhea ’outou e nehenehe ai e fa’a’ohipa i te parau a’o i roto i teie mau heheura’a nō te ha’apūai i tō ’outou iho ti’ara’a pipi ’e nō te ha’apūai ato’a i te ’Ēkālesia ?
Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai
I muri mai i te ha’amaura’ahia te ’Ēkālesia, ’ua fa’aruru te feiā mo’a i te tītaura’a ’āpī—e ha’aparare i te ’evanelia ’e e ha’apūai i te feiā tei ’āmui a’ena mai i te ’Ēkālesia, ’e te reira ’a tāmau noa ai te hāmani-’ino-ra’a i te rahi. ’O Emma Smith tei riro ’ei ’ite nō te pāto’ira’a. I te ’āva’e nō Tiunu 1830, ’ua hina’aro Emma ’e te ’utuāfare Knight e bāpetizo ia rātou. ’Ua tāmata rā te mau ’enemi o te ’Ēkālesia i te fa’ataupupū i te reira ’ohipa mo’a. ’A tahi, ’ua vāvahi rātou i te pahura’a pape tei patuhia, ’ia hōhonu te pape nō te mau bāpetizora’a. ’E noa atu ā ’ua tātā’ihia te pahura’a pape, ’ua haere ato’a mai te feiā hāmani ’ino e tūtuō, e fa’ari’ari’a ’e e fa’ao’ō’o i te feiā e bāpetizohia ra. I muri iho, ’a fātata ai Iosepha i te ha’amau i teie mau melo ’āpī, ’ua tāpe’ahia ’oia nō te fa’aririra’a i te huira’atira nā roto i te porora’a nō ni’a i te Buka a Moromona. E au te reira i te hō’ē ha’amatara’a manuia ’ore nō te ’Ēkālesia a te Fatu tei fa’aho’i-’āpī-fa’ahou-hia mai. I roto rā i te reira taime pāpū ’ore ’e te ’ārepurepu, ’ua hōro’a mai te Fatu i te mau parau a’o faufa’a rahi ’e te fa’aitoitora’a, ’oia ho’i tōna « reo i te mau ta’ata ato’a’ » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25:16).
Hi’o ato’a Feiā mo’a, 1:89–90, 94–97.
Mau mana’o nō te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a a te ta’ata hō’ē
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23–26
E ti’a iā’u ’ia ha’apūai i te ’Ēkālesia a te Fatu.
I teie mahana, fātata e 200 matahiti i muri mai i te fa’anahora’ahia te ’Ēkālesia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai, e mea tāmau ra te hina’aro « ’ia fa’a’eta’eta i te ’ēkālesia » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23:3–5). ’E e ’ere teie ’ohipa nō Iosepha Semita noa ’e Oliver Cowdery ’aore rā nō te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia i teienei—nō tātou pā’āto’a te reira. I te roara’a o tā ’oe tuatāpapara’a nō Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23–26, ’a feruri hōhonu i te parau a’o tā te Fatu i hōro’a i te mau melo mātāmua o te ’Ēkālesia nō te tauturu ia rātou ’ia ha’apūai i te ’Ēkālesia. ’Ia mana’o ’oe, e aha tā te Fatu e hina’aro nei ia ’oe ’ia rave nō te ’āmui atu i roto i terā tauto’ora’a ?
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 24
E ti’a i te Fa’aora ’ia fa’ateitei iā’u « i ni’a mai roto mai i [tō’u] ra mau pe’ape’a ».
E hōpoi’a teimaha mau paha nō Iosepha Semita te fa’aterera’a i te ’Ēkālesia i te hō’ē tau hāmani-’ino-ra’a rahi. E hi’o i te mau parau fa’aitoitora’a a te Fatu iāna i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 24.
E aha tā te mau pāpa’ira’a mo’a i muri nei e parau nei nō ni’a e nāhea te Fa’aora i te fa’ateitei ia ’oe i ni’a mai i tō ’oe mau pe’ape’a ?
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 24:1–3
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 24:8
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 121:7–8
Nāhea tō Iesu Mesia fa’aorara’a ia ’oe i tō ’oe mau pe’ape’a ? E aha tā ’oe e nehenehe e rave nō te tītau i tāna tauturu i roto i te mau taime fifi ?
’Ua fa’aora ’oia e rave rahi mau ma’i, nā J.Kirk Richards
Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 25
E « vahine mā’itihia » ’o Emma Smith.
I te fa’aipoipora’a Emma Hale ia Iosepha Semita, ’ua ’ite iho ā paha ’oia ē, e ti’a iāna ’ia rave i te fa’atusiara’a. ’Ua tauere ’oia i te mau hina’aro o tōna metua tāne ’e tē ha’apae ra ’oia i tōna orara’a iti fāna’o nō te hō’ē orara’a pāpū ’ore. ’Ua uiui paha tōna mana’o ē, e aha tā te Fatu e tīa’i ra iāna ’ia rave i roto i te ’ohipa nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai. E hi’o i te mau pāhonora’a tā te Fatu i hōro’a i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25. E hi’o maita’i i te mau parau a te Fatu i te ’īrava 16—tē ’ite ra ānei ’oe i te hō’ē mea i roto i teie tufa’a ’o tā ’oe mana’o ra ’o tōna « reo [ia ’oe] » ?
Hi’o ato’a « E vahine mā’itihia » (video, ChurchofJesusChrist.org) ; « E vahine mā’itihia ’oe », Te mau heheura’a i roto i taua taime ra, 33–39 ; Joy D. Jones, « Hō’ē pi’ira’a hanahana ta’a ’ē mau », Ensign ’aore rā Liahona, Mē 2020, 15–18.
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 26:2
E aha te fāri’ira’a tāhō’ē ?
’Ia fāri’i ana’e te mau melo i te mau pi’ira’a ’aore rā ’ia fa’atōro’ahia i te autahu’ara’a i roto i te ’Ēkālesia, e fāna’o tātou i te taime nō te pāturu ti’a ia rātou nā roto i te ’āfa’ira’a i tō tātou rima i ni’a ’ei fa’a’itera’a i tō tātou pāturura’a. Teie ’ohipa fa’a’itera’a i mua i te ta’ata i te pāturura’a ’e te fāri’ira’a, e parauhia te reira te fāri’ira’a tāhō’ē. Mai tā te peresideni Gordon B. Hinckley i ha’api’i : « ’Ua hau atu te ’ohipa pāturura’a i te peu e ’āfa’i i te rima i ni’a. E fafaura’a iāna iho ’ia turu, ’ia pāturu ’e ’ia tauturu ia rātou tei mā’itihia » (« This Work Is Concerned with People », Ensign, Mē 1995, 51).
Mau mana’o nō te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a a te ’utuāfare ’e te pō ’utuāfare
-
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 23:6.Nō te aha ’ua hina’aro te Fatu ia tātou ’ia pure « i tō [tātou] ’utuāfare, i rotopū i tō [tātou] mau hoa, ’e i te mau vāhi ato’a ho’i » ? E aha tā te hīmene « Ces mots d’amour » (Chants pour les enfants, 102–03)—’aore rā te tahi atu hīmene nō ni’a i te pure—e ha’api’i nei ia tātou nō ni’a i te mana o te pure ?
Hi’o ato’a 2 Nephi 32:8–9 ; 3 Nephi 18:18–23.
-
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 24:8.E mea tauturu ānei nō tō ’outou ’utuāfare ’ia paraparau nō ni’a i te aura’a e « fa’a’oroma’i i te mau ’ati ra » ? Mai te mea e tamari’i ’āpī tā ’outou, e mea au paha ’ia fa’atupu fa’ahou i te ’ohipa tā te peresideni Dieter F. Uchtdorf i fa’ati’a i roto i te « Tāmau noa nā roto i te fa’a’oroma’i » (Ensign ’aore rā Liahona, Mē 2010, 56 ; hi’o ato’a te video i ni’a ia ChurchofJesusChrist.org). E aha tā Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 24:8 e ha’api’i nei nō ni’a i te fa’a’oroma’i ? Nāhea te Fatu i te tauturu ia tātou ’ia fa’a’oroma’i i roto i tō tātou mau fifi ?
-
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25:11–12.Penei a’e e nehenehe e hīmene i te hīmene au roa a’e a te melo tāta’itahi o te ’utuāfare ’aore rā te hīmene Paraimere, ’e ’ia paraparau nō te aha ’o te reira tāna « hīmene o te ’ā’au ». Nō te aha e mea tū’ati te reira i te « pure [i te Atua] » ?
-
Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 26:2.E mea maita’i ’ia hi’o fa’ahou i te « fāri’ira’a tāhō’ē » i roto i te arata’i o te mau pāpa’ira’a mo’a (scriptures.ChurchofJesusChrist.org). Nāhea tātou i te fa’a’ite i tō tātou pāturura’a i tō tātou feiā fa’atere ?
Nō te tahi atu mau mana’o nō te ha’api’ira’a i te mau tamari’i, hi’o te arata’i nō teie hepetoma i roto Mai, pe’e mai—nō te Paraimere.
Hīmene tei mana’ohia : « A pleine voix chantez », Chants pour les enfants, 124 (hi’o « Mau mana’o nō te ha’amaita’i i tā te ’utuāfare tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a »).
Mau reo nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai
Emma Hale Smith
Tē fa’a’ite nei te mau parau a te Fatu ia Emma Smith i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25 e aha te mana’o o te Fatu iāna ’e i te tauturura’a tāna e nehenehe e hōro’a i roto i tāna ’ohipa. E aha rā ho’i te huru o Emma ? E aha tā tātou i ’ite nō ni’a iāna, tōna mau tā’amura’a, tōna mau pūai ? Hō’ē rāve’a nō te ha’amātau i teie « vahine mā’itihia » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 25:3), ’o te tai’ora’a ïa i te mau parau a te ta’ata tei mātau maita’i iāna.
Emma Smith, nā Lee Greene Richards
Iosepha Semita tamaiti, tāna tāne
« E’ita e nehenehe e parau i tō’u au rahi, te pōpou rahi i roto i tō’u ’ōuma, i te ravera’a vau i tōna rima, i terā ra pō, ta’u here iti ia Emma—’oia ta’u vahine, te vahine o tō’u ’āpīra’a ; ’e te hina’aro o tō’u ’ā’au. ’Ua repu rahi tō’u mana’o i te ferurira’a vau nō te hō’ē taime i te mau ’ohipa rau tei pi’ihia māua ’ia nā roto atu. Te rohirohi, te mau ’ohipa pa’ari, te ’oto, ’e te māuiui, ’e te ’oa’oa ’e te mau tāmarūra’a i terā taime ’e terā taime, tei nā ni’a i tō māua ’ē’a ’e tei fa’akorona ia māua. Ē ! ’auē ïa rapura’a rahi i roto i tō’u ferurira’a i terā taime, tei ’ō nei fa’ahou ’oia, i te hitura’a o te fifi, ’o Emma fati ’ore iti ē, ’e te pāpū ’e te ’āueue ’ore ’e te taui ’ore ’e te marū ’e te poihere ».1
Lucy Mack Smith, tōna metua ho’ovai vahine
« E mea ’āpī ’oia i terā tau, ’e nō tōna hia’ai manuia, ’ua tu’u ’oia i tōna ’ā’au ato’a i roto i te ’ohipa a te Fatu, ’e ’aita tōna e ’ana’anatae maori rā i te ’ēkālesia ’e i te tumu nō te parau mau. Te mau mea ato’a tā tōna rima e rave, e hōro’a ïa ’oia i tōna pūai ma te ui ’ore i terā uira’a pipiri ‘E rahi ānei tā’u ’āpī i tā vetahi’ ? Mai te mea e tonohia te mau peresibutero nō te poro, ’o ’ōna te hōro’a mātāmua i tōna taime nō te tauturu atu ia rātou nō te ’ahu nō tō rātou tere, ’ere noa atu ’oia i te mau mea ».2
« ’Aita vau i ’ite a’enei i te hō’ē vahine i roto i tō’u orara’a tei fa’a’oroma’i i te huru rohirohi ato’a ’e te fifi, terā ’āva’e ’e terā ’āva’e, terā matahiti ’e terā matahiti, ma te itoito ’āueue ’ore ’e te rahi roa ’e ma te fa’a’oroma’i, ’o tāna ïa i rave noa ; ’ua ’ite ho’i au i tāna i fa’aruru ; ’ua tiri-haere-hia ’oia nā ni’a i te moana fē’a’arua ; ’ua fa’aruru ’oia i te vero nō te hāmani-’ino-ra’a, ’e ’ua fa’aū i te riri o te ta’ata ’e te mau diabolo ē horomi’ihia atu ’oia i roto i te miti tāfifi e ha’aparemo i te tahi noa atu vahine ».3
Joseph Smith Metua., tōna metua ho’ovai tāne
Te ha’amaita’ira’a patereareha ’o Emma, hōro’ahia e Joseph Smith Metua., tei tāvini ’ei patereareha nō te ’Ēkālesia :
« Emma, ta’u hunō’a vahine ē, ’ua ha’amata’ihia ’oe e te Fatu, nō tō ’oe ha’apa’o maita’i ’e te parau mau : E ha’amaita’ihia ’oe ’e tā ’oe tāne, ’e e ’oa’oa ’oe i te hanahana e tae mai i ni’a iāna : ’Ua māuiui na tō ’oe vārua i te ’ino o te ta’ata e ’imi ra i te ha’amou i tō ’oe hoa, ’e ’ua ’umehia tō ’oe vārua ato’a i te pure ’ia ora mai ’oia : ’A ’oa’oa na, inaha ’ua fa’aro’o tō ’oe Atua i tā ’oe ti’aoro.
« ’Ua ’oto na ’oe nō te ’eta’eta o te ’ā’au o te ’utuāfare o tō metua tāne ra ; ’e ’ua hina’aro maoro ’oe i tō rātou fa’aorara’a. E pāhono mai te Fatu i tā ’oe tūoro, ’e nā roto i tāna mau ha’avāra’a e fa’a’ite ’oia i te hō’ē pae o rātou i tō rātou ma’ama’a ’e e tātarahapa rātou i tā rātou mau hara ; e nā roto ra i te ’ati rātou e ora mai ai. E ’ite ’oe i te mau mahana e rave rahi ; ’oia mau, e fa’aherehere te Fatu ia ’oe ē tae noa atu e māhā ’oe, inaha e ’ite ’oe i tō Tāra’ehara ra. E ’oa’oa tō ’oe ’ā’au i te ’ohipa rahi a te Fatu, ’aita e ta’ata e ’īriti ’ē i tō ’oe ’oa’oa mai ia ’oe na.
« E ha’amana’o noa atu ’oe i te fa’aha’eha’ara’a rahi a te Atua tei vaiiho ia ’oe ’ia ’āpe’e i ta’u tamaiti i te hōro’ara’a te melahi i te pāpa’a parau a te mau ’āti Nephi iāna. ’Ua heva rahi ’oe nō te ravera’a te Fatu e toru o tā ’oe nā tamari’i : ’Aita ’oe i fa’ahapahia nō te reira, inaha ’ua ’ite ’oia i tō ’oe hina’aro tāfetafeta ’ore e ’atu’atu i te hō’ē ’utuāfare, ’ia ha’amaita’ihia te i’oa o ta’u tamaiti. ’E i teienei, inaha, tē parau nei au ia ’oe ē, teie te parau a te Fatu, mai te mea e ti’aturi ’oe, e ha’amaita’ihia ’oe i teie nei mea ’e e fānau ’oe i te tahi atu mau tamari’i, e ’oa’oa ’e e māuruuru tō vārua, ’e e ’oa’oa ato’a mai tō mau hoa.
« E ha’amaita’ihia ’oe i te māramarama, ’e e mau ’oe i te mana nō te ha’api’i i tō ’oe ’āpeni. ’A ha’api’i i tō ’oe ’utuāfare i te parauti’a, ’e i tō mau tamari’i ri’i i te ’ē’a nō te ora, ’e e hi’o te mau melahi ia ’oe : ’e e fa’aorahia ’oe i roto i te bāsileia o te Atua ; ’o teie ïa. ’Āmene ».4
Emma Smith ’e tāna mau tamari’i. Taime ’ata’atara’a, nā Liz Lemon Swindle
Te mau hīmene a Emma, nā Liz Lemon Swindle