Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
26 Siulai–1 ʻAokosi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84: “Mālohi ʻo e Anga Faka-ʻOtuá”


“26 Siulai–1 ʻAokosi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84: ‘Mālohi ʻo e Anga Faka-ʻOtuá,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“26 Siulai–1 ʻAokosi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2021

ʻĪmisi
Ko e maʻu ʻe Siosefa Sāmita e Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisētekí

Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí, tā ʻe Liz Lemon Swindle

26 Siulai–1 ʻAokosi

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84

“Mālohi ʻo e Anga Faka-ʻOtuá”

ʻI hoʻo lau e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84, fakalaulauloto ki he akonaki ko ia ke “moʻui ʻo fakatatau ki he folofola kotoa pē ʻoku ʻalu atu mei he fofonga ʻo e ʻOtuá” (veesi 44). ʻE founga fēfē haʻo moʻui ʻaki e ngaahi lea ʻi he fakahā ko ʻení?

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Talu mei hono fakafoki mai e lakanga fakataulaʻeikí ʻi he 1829, kuo tāpuekina e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui ní ʻaki e mālohi toputapu ko iá. Naʻe papitaiso, hilifakinima, mo uiuiʻi kinautolu ke ngāue ʻaki e mafai ʻo e lakanga fakataulaʻeikí, ʻo tatau tofu pē mo kitautolu ʻi he kuonga ní. Ka ʻoku ʻikai tatau e lava ʻo maʻu e mālohi ʻo e lakanga fakataulaʻeikí pea mo e maʻu ha mahino kakato ki aí, pea naʻe finangalo ange ʻa e ʻOtuá ke mahino ki Heʻene Kāingalotú—tautautefito ʻi he ʻamanaki ke fakafoki mai e ngaahi ouau fakatemipalé. Naʻe fakalahi ʻe he fakahā ʻi he 1832, ko e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84 ia he taimi ní, ʻa e fakakaukau ʻa e Kāingalotú ki he tuʻunga moʻoni ʻo e lakanga fakataulaʻeikí. Pea te ne lava foki ʻo fai e meʻa tatau maʻatautolu he ʻahó ni. Ko hono fakakātoá, ʻoku lahi ha meʻa ke ako fekauʻaki mo e mālohi fakalangi ko ia ʻokú ne maʻu “ʻa e kī ʻo e ʻiloʻi ʻo e ʻOtuá,” ʻoku hāsino ai “ʻa e mālohi ʻo e anga Faka-ʻOtuá,” pea ʻokú ne teuteuʻi kitautolu ke tau “mamata ki he fofonga ʻo e ʻOtuá, ʻio ʻa e Tamaí, pea moʻui” (veesi 19–22).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:1–5; 17–28

‘Oku ou lava ʻo maʻu e mālohi mo e ngaahi tāpuaki ʻo e lakanga fakataulaʻeiki ʻa e ʻOtuá.

ʻI hoʻo fakakaukau ki he foʻi lea ko e lakanga fakataulaʻeiki, ko e hā ʻoku haʻu ki ho fakakaukaú? ʻOku tuʻo fiha nai hoʻo fakakaukau ki he lakanga fakataulaʻeikí mo hono ivi tākiekina ʻi hoʻo moʻui fakaʻahó? Hili e fakalaulauloto ki he ngaahi fehuʻí ni, ako e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:1–5, 17–28, pea fakakaukau ki he meʻa ʻoku finangalo e ʻEikí ke ke ʻiloʻi fekauʻaki mo Hono mālohi ʻo e lakanga fakataulaʻeikí. Te ke fakaʻaongaʻi fēfē ʻa e ngaahi veesi ko ʻení ke fakamatalaʻi e lakanga fakataulaʻeikí ki ha taha mo fakamatalaʻi hono ngaahi taumuʻá?

Mahalo te ke fakalaulauloto foki ki he ngaahi ouau ʻo e lakanga fakataulaʻeikí kuó ke kau aí. Kuó ke mamata kuo fakahaaʻi fēfē “ʻa e mālohi ʻo e anga faka-ʻOtuá” (veesi 20) ʻiate kinautolú? Fakakaukau ki he meʻa ʻoku finangalo e ʻEikí ke ke faí ke ke maʻu lahi ange ai Hono mālohí ʻi hoʻo moʻuí.

Vakai foki, M. Russell Ballard, “Kakai Tangata mo Fafine mo e Mālohi ʻo e Lakanga Fakataulaʻeikí,” Liahona, Sepitema 2014, 32–37.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:31–42

Kapau te u tali ʻa e ʻEikí mo ʻEne kau tamaioʻeikí, te u maʻu e meʻa kotoa pē ʻoku maʻu ʻe he Tamaí.

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Paula B. Paipa ʻo pehē: “ʻOku mālie hono ngāue ʻaki ʻe he ʻEikí ʻi he fakapapau mo e fuakava ʻo e lakanga fakataulaʻeikí [Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:31–42], ʻa e ongo veape ko e ngāueʻi mo e maʻu. ʻOku ʻikai ke Ne ngāue ʻaki ʻa e veape ko e fakanofo. ʻOku ngāueʻi mo maʻu ʻi he temipalé ʻe he kakai tangata mo fafiné—fakataha—ʻa e ngaahi tāpuaki mo e mālohi ʻo e Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné mo e Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisētekí fakatouʻosi” (“Ko e Ngaahi Moʻoniʻi Meʻa Kuo Fakahā Mai Fekauʻaki mo e Moʻui Fakamatelié,” Liahona,Sānuali 2016, 47).

ʻI hoʻo ako e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:31–42, kumi e ngaahi lea “ngāueʻi” mo e “maʻu.” Fakalaulauloto ki honau ʻuhinga ʻi he tūkunga ko ʻení. ‘Okú ke “tali” fēfē ʻa e ʻEikí mo ʻEne kau tamaioʻeikí?

Te ke lava foki ʻo fakatokangaʻi e ngaahi talaʻofa ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻoku fekauʻaki mo e fakapapau mo e fuakava ʻo e lakanga fakataulaʻeikí, ʻa ia “ʻoku ʻikai … lava [ʻe he ʻOtuá] ʻo maumauʻi” (veesi 40). Ko e hā ʻokú ke maʻu ʻokú ne ueʻi koe ke ke faivelenga ange ʻi hono tali e Tamaí, mo ʻEne kau tamaioʻeikí, mo Hono mālohi ʻo e lakanga fakataulaʻeikí?

Vakai foki, Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Fuakavá,” “Fakapapaú,” scriptures.ChurchofJesusChrist.org.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:43–58

ʻOku ou haʻu kia Kalaisi ʻi heʻeku talangofua ki Heʻene ngaahi leá mo fakafanongo ki Hono Laumālié.

Ko hono lau maʻu pē ʻa e folofolá mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá ʻoku mahulu hake ia ʻi ha meʻa pē ke fakaʻilongaʻi ʻi ha lisi ngāue fakalaumālie ke fai. Ko e hā e ngaahi moʻoni ʻokú ke maʻu ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:43–58 ʻoku tokoni ke mahino kiate koe e ʻuhinga ʻoku fie maʻu ai ke ke ako maʻu pē e folofola ʻa e ʻOtuá? Fakatokangaʻi ange e faikehekehe ʻi he māmá mo e fakapoʻulí ʻi he ngaahi veesi ko ʻení; founga kuo ʻomi ai ʻe hoʻo “tokanga faivelenga ki he ngaahi folofola ʻo e moʻui taʻengatá” ʻa e māmá, moʻoní, mo e “Laumālie ʻo Sīsū Kalaisí” ki hoʻo moʻuí? (veesi 43, 45).

Vakai foki, 2 Nīfai 32:3; “Ko e Tohi ʻa Molomoná—Ko e Maka-tuʻu-loto ʻo ʻEtau Tui Fakalotú,” Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí: ʻEselā Tafu Penisoni (2014), 147–58.

ʻĪmisi
fefine ʻoku ako folofola

‘Oku tokoni hono ako e folofolá ke u ongoʻi e ivi tākiekina ʻo e Laumālié.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:62–91

ʻE nofo ʻa e ʻEikí ʻiate au ʻi he taimi te u tauhi ai kiate Iá.

ʻI hoʻo lau e ngaahi veesi ko ʻení, te ke lava ʻo ʻiloʻi ai e ngaahi founga naʻe folofola ʻe he ʻEikí te Ne poupouʻi ai ʻEne kau ʻAposetoló mo e kau faifekaú. ‘E kaunga fēfē ʻa e ngaahi talaʻofá ni ki he ngāue kuó Ne kole atu ke ke faí? Hangē ko ʻení, kuo fakahoko fēfē ʻa e ngaahi talaʻofa ʻi he veesi 88 ʻi hoʻo moʻuí?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi Fakafāmili ʻi ʻApí

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:6–18.Hili hono lau fekauʻaki mo e founga naʻe maʻu ai ʻe Mōsese hono mafai ʻo e lakanga fakataulaʻeikí, ʻe lava ke vahevahe ʻe ha maʻu lakanga fakataulaʻeiki ʻi ho fāmilí pe ko ha tangata ngāue fakaetauhi ʻene aʻusia ʻi hono fakanofo ia ki ha lakanga ʻi he lakanga fakataulaʻeikí. Kapau ʻe lava, te ne lava ʻo vahevahe mo aleaʻi hono laine maʻu mafai lakanga fakataulaʻeikí. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tau lava ʻo muimuiʻi e laine maʻu mafai lakanga fakataulaʻeiki ʻi he Siasí he ʻaho ní ki he mafai ʻo Sīsū Kalaisí? Ke kole ha laine maʻu mafai lakanga fakataulaʻeiki, ʻīmeili ki he lineofauthority@ChurchofJesusChrist.org.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:20–21.Ko e fē ha taimi kuo aʻusia ai ʻe hoʻo fāmilí e hāsino “ʻa e mālohi ʻo e anga faka-ʻOtuá” ʻo fakafou ʻi ha ouau hangē ko e papitaisó pe ko e sākalamēnití? Mahalo te ke lava ʻo talanoa ki he founga ʻoku ʻomi ai ʻe he ngaahi ouaú ni e mālohi ʻo e ʻOtuá ki hotau moʻuí. Te ke lava foki ʻo fakaʻaliʻali ha tā ʻo ha temipale mo aleaʻi e founga ʻoku ʻomi ai ʻe he ngaahi ouau ʻo e temipalé ha toe mālohi lahi ange ke tau hoko ʻo hangē ko e Fakamoʻuí. Te mou fie hivaʻi ha foʻi hiva fekauʻaki mo e lakanga fakataulaʻeikí, ʻo hangē ko e “Mafai Kuo Toe ʻOmí” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 60), pea aleaʻi e meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he hivá ni fekauʻaki mo e lakanga fakataulaʻeikí.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:43–44.Te mou lava ʻo teuteu fakataha ha meʻatokoni pe ko ha kiʻi sapa pea fakahingoa e meʻa takitaha ne ngaohi ʻakí ʻaki ha foʻi lea pe kupuʻi lea mei he veesi 44. Ko e hā ‘oku mahuʻinga ai ke tau fakakau e meʻa kotoa pē ne ngaohi ʻakí? Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tau moʻui ʻaki e folofola kotoa pē ʻa e ʻOtuá?

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:98–102.Ko e hā ʻoku tau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi mei he “hiva foʻou” (veesi 98) ʻi he ngaahi vēsí ni? Ko e hā te tau lava ʻo fai ʻi hotau kuongá ke tokoni ai ke fakahoko e ngaahi makatuʻunga ne fakamatalaʻi ʻi he hivá ni?

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84:106–10.ʻOku founga fēfē hono “fakamāmaʻi kotoa pē” hotau fāmilí ʻi he ngaahi meʻafoaki mo e ngāue ʻa e “kupu kotoa pē”? (veesi 110).

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Mafai Kuo Toe ʻOmí,” Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 60; vakai foki, “Ngaahi Fakakaukau ki hono Fakatupulaki Hoʻomou Ako Fakafāmili e Folofolá.”

Fakatupulaki ʻo ʻEtau Founga Akoʻí

Fakahoko pea muimuiʻi e ngaahi fakaafe ke ngāué. ‘I hoʻo fakaafeʻi ho fāmilí ke ngāueʻi e meʻa ʻoku nau akó, te ke fakahā ange ai kiate kinautolu ko e ongoongoleleí ko ha meʻa ia ʻoku moʻui ʻaki, kae ʻikai ke talanoaʻi pē. Ko e hā te ke lava ʻo fakaafeʻi kinautolu ke nau ngāueʻi mei hoʻomou ako e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 84?

ʻĪmisi
Temipale Loma ʻĪtalí

Temipale Loma ʻĪtalí

Paaki