Fuakava Foʻoú 2023
20–26 Nōvema. 1 mo e 2 Pita: “Fiefia ʻaki ʻa e Fiefia Taʻefaʻalaua pea Fungani Lelei”


“20–26 Nōvema. 1 mo e 2 Pita: ‘Fiefia ʻaki ʻa e Fiefia Taʻefaʻalaua pea Fungani Lelei,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Foʻoú 2023 (2022)

“20–26 Nōvema. 1 mo e 2 Pita,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2023

ʻĪmisi
Ko hono malanga ʻaki ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e ongoongoleleí ʻi he tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié

Ko e Malanga ʻa Kalaisi ʻi he Maama Tataliʻanga ʻo e Ngaahi Laumālié, tā ʻa Robert T. Barrett

20–26 Nōvema

1 mo e 2 Pita

“Fiefia ʻaki ʻa e Fiefia Taʻefaʻalaua pea Fungani Lelei”

ʻI hoʻo lau ʻa e Ongo Tohi ʻa Pitá, ʻe lava ke ke maʻu ha ngaahi ueʻi fakalaumālie. Lekooti leva ia lolotonga hoʻo “kei ʻi he Laumālié” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 76:80) koeʻuhí ke ke lava ʻo maʻu totonu ʻa e meʻa ʻoku akoʻi atu ʻe he ʻOtuá kiate koé.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ne hili pē ha taimi nounou mei Heʻene Toetuʻú, ne fakahoko ʻe he Fakamoʻuí ha kikite ne pau pe ne faingataʻa kia Pita. Naʻá Ne tomuʻa kikiteʻi ʻe fakapoongi ʻa Pita koeʻuhí ko ʻene tuí, ʻa ia ʻe ʻave “ki he potu ʻe ʻikai te [ne] loto ki aí … , ko e fakahā ʻa e mateʻanga ko ia te ne fakaongoongolelei ai ʻa e ʻOtuá” (Sione 21:18–19). Hili ha ngaahi taʻu lahi mei ai, ʻi hono tohi ʻe Pita ʻene ongo tohí, naʻá ne ʻiloʻi naʻe vave pē taimi ke hoko ai hono fakapoongi naʻe kikiteʻí: “ʻE toe siʻi pea te u tukuange hoku fale fehikitakí, ʻo hangē ko e fakahā mai kiate au ʻe hotau ʻEiki ko Sīsū Kalaisí” (2 Pita 1:14). Pea naʻe ʻikai fonu e ngaahi lea ʻa Pitá ʻi he ilifia pe fakatuʻatamaki. Ka, naʻá ne akoʻi ʻa e Kāingalotú ke nau “fiefia lahi,” neongo naʻa nau “mafasia ʻi he ngaahi ʻahiʻahi lahi.” Naʻá ne faleʻi ange ke nau manatuʻi ʻe hoko ʻa hono “ʻahiʻahiʻi ʻa [ʻenau] tuí” ke iku ai ki hano “fakamālōʻia mo e ongoongo lelei mo e nāunau ʻi he fakahā mai ʻo Sīsū Kalaisí” pea mo hano “fakamoʻui ʻo [honau] laumālié” (1 Pita 1:6–7, 9). ʻOku pau pē naʻe fakafiemālie ʻa e tui ʻa Pitá ki he Kāingalotu ʻo e kuonga muʻá, ʻo hangē ko ia ko ʻene fakafiemālie ki he Kāingalotu ʻo e kuonga ní, ʻa ia ʻoku nau “kau ʻi he ngaahi mamahi ʻa Kalaisí; koeʻuhí, ʻo ka fakahā mai hono nāunaú, te [tau] fiefia foki ʻaki ʻa e fiefia lahi ʻaupito”(1 Pita 4:13).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakataautahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

1 Pita 1:3–9; 2:19–24; 3:14–17; 4:12–19

ʻE lava ke u maʻu ha fiefia lolotonga e taimi ʻo e ʻahiʻahí mo e faingataʻaʻia.

Naʻe ʻikai ko ha taimi faingofua ʻa e vahaʻataimi hili hono Tutuki ʻo Kalaisí ke hoko ko ha Kalisitiane, pea ʻoku fakahaaʻi ia ʻe he ʻuluaki tohi ʻa Pitá. ʻI he ngaahi ʻuluaki vahe ʻe faá, te ke fakatokangaʻi ha ngaahi lea mo e ngaahi kupuʻi lea ʻoku nau fakamatalaʻi e faingataʻá: mafasia, ʻngaahi ahiʻahi, mamahi, ʻahiʻahi fakamamahi, mo e ngaahi mamahi (vakai 1 Pita 1:6; 2:19; 4:12–13). Ka te ke fakatokangaʻi foki ha ngaahi lea ʻoku ngali fakafiefia—mahalo te ke fie hiki ha lisi ʻo e meʻa ʻokú ke maʻú. Hangē ko ʻení, ʻi hoʻo lau ʻa e 1 Pita 1:3–9; 2:19–24; 3:14–17; mo e 4:12–19, ko e hā ʻokú ne ʻoatu ʻa e ʻamanaki lelei te ke lava ʻo maʻu ʻa e fiefiá neongo e ngaahi tūkunga faingataʻá?

Te ke lava foki ʻo lau e pōpoaki ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoní “Fiefiá mo e Moʻui Fakalaumālié” (Liahona, Nōvema 2016, 81–84) pea kumi e ngaahi faitatau ʻi he meʻa ne akoʻi ʻe Pitá mo e meʻa ne akoʻi ʻe Palesiteni Nalesoní. Ko e hā ha meʻa ʻi he palani ʻo e fakamoʻuí mo e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí ʻokú ne ʻoatu ʻa e fiefiá?

Vakai foki ʻa Ricardo P. Giménez, “Ko hono Maʻu ha Hūfangaʻanga ki he Ngaahi Faingataʻa ʻo e Moʻuí,” Liahona, Mē 2020, 101–3.

1 Pita 3:18–20; 4:1–6

ʻOku malangaʻi ʻa e ongoongoleleí ki he kau pekiá koeʻuhí kae lava ke fakamaauʻi totonu kinautolu.

ʻE ʻi ai e ʻaho kuo pau ke tuʻu ai ʻa e tokotaha kotoa pē ʻi he fakamaauʻangá ʻo “fakamatala kiate ia ʻoku teu ke ne fakamaauʻi ʻa e moʻuí mo e maté” (1 Pita 4:5). ʻE founga fēfē hano fakamaauʻi totonu ʻe he ʻOtuá ʻa e kakai kotoa pē, ʻi he matuʻaki kehekehe honau ngaahi faingamālie ke maʻu ha mahino pea moʻui ʻaki e ongoongoleleí. Fakatokangaʻi e founga ʻoku tokoni ai e tokāteline naʻe akoʻi ʻe Pita ʻi he 1 Pita 3:18–20; 4:6 ke tali e fehuʻi ko ʻení. ʻOku fakamālohia fēfē ʻe he ngaahi veesi ko ʻení hoʻo tui ki he faitotonu mo e fakamaau totonu ʻa e ʻOtuá?

Ke toe ako lahi ange ki he tokāteline ko ʻení, ako ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138, ko ha fakahā ia naʻe maʻu ʻe Palesiteni Siosefa F. Sāmita ʻi heʻene fakalaulauloto ki he ngaahi tohi ko ʻeni ʻa Pitá. Ko e hā ha toe ngaahi moʻoni kehe naʻe ako ʻe Palesiteni Sāmitá?

Vakai foki, Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí, “Papitaiso maʻá e Kakai Pekiá,” topics.ChurchofJesusChrist.org.

2 Pita 1:1–11

Te u lava ʻo fakatupulaki hoku natula faka-ʻOtuá, ʻo fakafou ʻi he mālohi ʻo Sīsū Kalaisí.

Kuó ke ongoʻi nai ʻoku taʻemalava ke ke hoko ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí mo fakatupulaki Hono ʻulungāngá? Naʻe ʻomi ʻe ʻEletā Lōpeti D. Heili ʻa e fakalotolahi ko ʻení fekauʻaki mo e founga te tau lava ai ʻo fakatupulaki e ʻulungaanga faka-Kalaisí: “Ko e ngaahi ʻulungaanga ʻo [e Fakamoʻuí] … ʻoku lalanga fakataha, ʻo tātānaki fakataha ʻa ia ʻoku fakatupu ʻiate kitautolu ʻi ha ngaahi founga ʻoku nau fekauʻaki. Ko hono ʻai ʻe tahá, he ʻikai ke tau lava ʻo maʻu ha taha ʻo e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí taʻe maʻu mo tākiekina ai e toengá. Ko e taimi ʻoku fakaʻau ʻo mālohi ai ha ʻulungaanga ʻe tahá, ʻoku mālohi lahi ange mo ha toe niʻihi” (“Ko e Hoko ko ha Ākonga Hotau ʻEiki ko Sīsū Kalaisí,” Liahona, Mē 2017, 46).

ʻĪmisi
ko ha tupenu naʻe lalanga fetuiaki

Ko e ʻulungaanga faka-Kalaisi kotoa pē ʻoku tau fakatupulaki ʻoku tokoni ia ke tau lalanga ha tupenu fakalaumālie ʻo e tuʻunga fakaākongá.

ʻI hoʻo lau e 2 Pita 1:1–11, fakalaulauloto ki he ngaahi ʻulungaanga “ʻo e anga ʻa e ʻOtuá” ʻoku hiki ʻi he ngaahi veesi ko ʻení. ʻI he meʻa kuó ke aʻusiá, ʻoku “lalanga fakataha” fēfē ia ʻo hangē ko ia ne fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Heilí? ʻOku founga fēfē ʻenau fefekauʻakí? Ko e hā mo ha toe meʻa ʻokú ke ako mei he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo e founga ʻo e hoko ʻo anga faka-Kalaisi angé?

Te ke lava foki ʻo fakalaulauloto ki he “ngaahi talaʻofa ʻoku lahi ʻaupito mo mahuʻinga” ʻoku foaki ʻe he ʻOtuá ki Hono Kāingalotú—kau ai koe (2 Pita 1:4). ʻE lava ke tokoni atu e pōpoaki ʻa ʻEletā Tēvita A. Petinaá “Ngaahi Talaʻofa Lahi ʻAupito mo Mahuʻinga” (Liahona, Nōvema 2017, 90–93) ke mahino kiate koe ʻa e ngaahi talaʻofa ko iá mo e founga ke maʻu ai kinautolú.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

1 Pita 2:5–10.ʻI hoʻo lau mo homou fāmilí ʻa e ngaahi veesi ko ʻení, fakakaukau ke fakaʻaongaʻi ha ngaahi foʻi maka ke tokoni ke fakakaukauloto e kau mēmipa homou fāmilí ki he ngaahi akonaki ʻa Pita ko e Fakamoʻuí ko hotau “fungani maka tuliki.” ʻOku tau faitatau fēfē nai mo e “ngaahi maka moʻui” ʻoku ngāue ʻaki ʻe he ʻOtuá ke langa ʻaki Hono puleʻangá? Ko e hā ʻoku tau ako meia Pita fekauʻaki mo e Fakamoʻuí pea mo hotau fatongia ʻi Hono puleʻangá? Ko e hā ʻa e pōpoaki ʻa Pita ki homou fāmilí?

1 Pita 3:8–17.Te tau lava fēfē ke “nofo teu pē ke talia” ki he niʻihi ʻoku nau fehuʻi fekauʻaki mo ʻetau tui fakalotú? Mahalo ʻe saiʻia ho fāmilí ke fakafaivaʻi e ngaahi tūkunga ʻoku ʻeke ai ʻe ha taha kiate kinautolu ha fehuʻi fekauʻaki mo e ongoongoleleí.

1 Pita 3:18–20; 4:6.Ko e hā ʻe lava ke fakahoko ʻe homou fāmilí ke nau ongoʻi ʻoku nau fehokotaki mo hoʻomou ngaahi kuí? Mahalo te ke lava ʻo fakafiefiaʻi e ʻaho fāʻeleʻi ʻo e ngaahi kui kuo pekiá ʻaki hono teuteuʻi e meʻatokoni naʻa nau saiʻia taha aí, sio ʻi ha ʻū tā, pe fakahoko ha ngaahi talanoa mei heʻenau moʻuí. Kapau ʻe lava, te ke lava foki ʻo palani ke fai ha ngaahi ouau maʻa homou ngaahi kuí ʻi he temipalé (ke maʻu ha tokoni, vakai ki he FamilySearch.org).

2 Pita 1:16–21.ʻI he ngaahi veesi ko ʻení, naʻe fakamanatu ai ʻe Pita ki he Kāingalotú ʻa e meʻa naʻá ne aʻusia ʻi he Moʻunga ʻo e Liliú (vakai foki Mātiu 17:1–9). Ko e hā ʻoku tau ako mei he ngaahi vēsí ni fekauʻaki mo e ngaahi akonaki ʻa e kau palōfitá? (vakai foki Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 1:38). Ko e hā ʻa e meʻa ʻokú ne ʻomi ʻa e loto-falala ke tau muimui ki hotau palōfita moʻuí he ʻaho ní?

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Tohi Hohokó—ʻOku ou Fai Ia,” Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 100.

Ko Hono Fakatupulaki ʻo ʻEtau Founga Akoʻí

“Nofo teu [maʻu] pē.” Ko e ngaahi mōmeniti ʻo e akoʻi ʻi ʻapí ʻoku lava ke maʻu pea toe puli vave, ko ia ʻoku mahuʻinga ke ngāue ʻaonga ʻaki ʻi he taimi ʻoku nau hoko mai aí. Te ke lava fēfē ʻo feinga ke “nofo teu [maʻu] pē” ke akoʻi e ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ki ho fāmilí mo vahevahe ʻa e “ʻamanaki lelei ʻoku ʻiate kimoutolú” (1 Pita 3:15) ʻi he taimi ʻoku hoko mai ai ʻa e ngaahi momeniti akoʻí? (Vakai Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí,16.)

ʻĪmisi
Ko e malanga ʻa Pita ki ha falukunga kakai

Neongo naʻe fehangahangai ʻa Pita mo e fakatanga mo e fakafepaki lahi, ka naʻá ne tuʻu maʻu ʻi heʻene fakamoʻoni kia Kalaisí.

Paaki