“Vakasama me Nanumi Tiko: Wiliki na Veiyalayalati Makawa,” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na Tamata Yadua kei na Matavuvale: Veiyalayalati Makawa 2022 (2021)

“Vakasama me Nanumi Tiko: Wiliki na Veiyalayalati Makawa,” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na Tamata Yadua kei na Matavuvale: Veiyalayalati Makawa 2022

iVakatakilakila

na ivakatakilakila ni vakasama

Vakasama me Nanumi Tiko

Wiliki na Veiyalayalati Makawa

Vakasaqara na kena iBalebale Vei Iko

Ni o vakasamataka na nomu madigi mo vulica na Veiyalayalati Makawa ena yabaki oqo, na cava o nanuma? Guta sara? Sega ni kila? Rere? Sa kilai vakavinaka tu na ivakarau ni yalo oqori. Na Veiyalayalati Makawa e dua vei ira na isokumuni makawa duadua ni volavola e vuravura, oqori e rawa ni vakavuna ruarua me taleitaki ka veivakarerei. Na volavola eso oqo e lako mai na dua na itovo ni gauna makawa ka rawa ni vaka e vulagi ka so na gauna e matalia se logalogaca sara mada ga. Ia ena veivolavola oqo eda kunea kina ni ra sotava na tamata eso na ka matalia ka kila kina na ulutaga vakosipeli ka vakadinadinataka na bula vakalou nei Jisu Krisito kei na Nona kosipeli.

Io, na tamata me vakataki Eparama, Sera, Ana, kei Taniela era bulataka na bula, ena so na sala e duidui sara mai vei keda. Ia era sotava talega na marau vakamatavuvale kei na veileti vakamatavuvale, gauna ni vakabauta kei na gauna ni veilecayaki, kei na rawa-ka kei na druka— vakataki keda kece. Ia na ka bibi cake, ni ra vakatovotovotaka tiko na nodra vakabauta, veivutuni, veiyalayalati, sotava na veika vakayalo, ka sega vakadua ni guce ena nodra sasaga me ra talairawarawa vua na Kalou.

Kevaka ko ni na taroga se rawa ni vakaibalebale vei iko kei na nomu matavuvale na Veiyalayalati Makawa ena yabaki oqo, nanuma tiko ni a vakakina ki na matavuvale nei Liai kei Seraia. A wasea na italanoa kei Mosese kei na ivakavuvuli nei Aisea ko Nifai ena gauna eratou gadreva kina na tacina na veivakayaloqaqataki se veivakadodonutaki se vakadodonutaki na rai. Ni cavuta ko Nifai, “Sa dau taleitaka na yaloqu na ivolanikalou” (2 Nifai 4:15), e tukuna tiko o koya na ivolanikalou era sa tiki tu oqo ni Veiyalayalati Makawa.

Vakasaqara na iVakabula

Kevaka ko ni na taroga se rawa ni ko ni toro voleka mai vei Jisu Karisito ko iko kei na nomu matavuvale ena nomuni vulica na Veiyalayalati Makawa, nanuma tiko ni iVakabula saraga Vakataki Koya e sureti keda kina. Ni tukuna vei ira na nodra iliuliu na Jiu, “Na iVola Tabu … sa tukuni au” (Joni 5:39), a vosa tiko o Koya me baleta na volavola eda vakatoka me Veiyalayalati Makawa. Mo kunea na iVakabula ena veika o wilika, o na gadreva beka mo vakasamataka vakamalua ka vakasaqara kina na veidusimaki vakayalo. Ena so na gauna e vakadodonu ni dusi o Koya, me vaka na parofisai i Aisea “Ni sa sucu mai e dua na gone me noda, sa soli mai vei keda e dua na gonetagane … Ia ena vakatokai na yacana … Na Tui ni Sautu” (Aisea 9:6). Ena veivanua tale eso, e tukuni na iVakabula ena sala malumu cake, mai na ivakatakarakara kei na veika e tautauvata—kena ivakaraitaki, mai na ivakamacala ni vakacabo isoro manumanu (raica na Na Vunau ni Soro 1:3–4) se na itukutuku kei Josefa ena noda vosoti ira na tacina ka vakabulai ira mai na dausiga.

Kevaka o na vakasaqara na vakabauta cecere baleta na iVakabula ni ko vulica tiko na Veiyalayalati Makawa, ko na kunea vakaidina. E rairai oqo e rawa ni inaki ni nomu vuli ena yabaki oqo. Masuta me tuberi iko na Yalo mo kunea ka vakanamata ki na malanivosa, italanoa, kei na parofisai ena kauti iko vakavoleka mai vei Jisu Karisito.

Maroroi Vakalou

Kakua ni namaka me tukuna mai na Veiyalayalati Makawa e dua na itukutuku makawa dodonu vinaka ni kawatamata. E sega ni o koya oqori na ka era a segata tiko me ra cakava na kena dauvolavola kei ira era vakasokumuna. Na nodra kauwai levu me ra vakavulica e dua na ka me baleta na Kalou— me baleta na Nona ituvatuva me baleti ira na Luvena, me baleta na kena ibalebale me Nona tamata ni veiyalayalati, ka baleta na iwalewale me kunei kina na veisereki ni da sega ni dinata na noda veiyalayalati. Ena so na gauna era vakayacora vakakina ena nodra vakatautauvatataka ki na veika a yaco ena gauna makawa, me vaka na ka era kila—oka kina na italanoa eso mai na nodra bula na veiparofita cecere. Nai Vakatekivu e dua na kena ivakaraitaki, me vaka na ivola i Josua, Dauveilewai, kei na 1 kei na 2 ni Tui. Ia eso tale na dauvolavola ena Veiyalayalati Makawa era a sega sara ga ni nakita me ra kelia mai na veika makawa. Ia, era veivakavulici mai na veitaledi eso me vaka na serekali, kei na ivola. Na Same kei na Ai Vola ni Vakaibalebale erau oka vakavinaka ena iwasewase oqo. Sa tiko na nodra vosa vakamareqeti na veiparofita, mai vei Aisea ki vei Malakai, era a cavuta na vosa ni Kalou vei ira na Isireli ni gauna makawa—vakakina mai na cakamana ni iVolatabu, era se vosa tikoga vei keda nikua.

Era a sa kila tu beka na parofita, dauniserekali, dauvakasokumuni oqo ni ra na wilika na tamata e vuravura taucoko ena udolu vakaudolu na yabaki e muri na nodra vosa? Eda sega ni kila. Ia eda qoroya ni oqo saraga na veika sa yaco. Era tubu ka bale na veimatanitu, era vakadrukai na veikoro lelevu, era bula ka bale yani na tui, ia e uabaleti ira kece na Veiyalayalati Makawa, mai na itabatamata ki na itabatamata, mai vua na dauvolavola ki vua na dauvolavola, mai na ivakavakadewa ki na ivakavakadewa. E dina sara eso na ka a yali se veisau, ia e vuqa na ka a maroroi rawa ena cakacaka mana.¹

Oqo e vica ga na ka me da nanuma tiko ni da wilika na Veiyalayalati Makawa ena yabaki oqo. E rairai na Kalou a maroroya na volavola makawa oqo baleta ni kilai iko kei na veika o lako curuma tiko. E rairai a sa vakarautaka tu e dua na itukutuku vakayalo vei kemuni ena veimalanivosa oqo, e dua na ka me na kauti kemuni vakavoleka sara ki Vua ka tara cake nomuni vakabauta na Nona ituvatuva kei na Luvena Lomani. E rairai ena liutaki iko beka ki na dua na malanivosa se dua na vakasama me na vakalougatataka kina e dua o kila—e dua na itukutuku mo na wasea vei ira na itokani, e dua na lewe ni matavuvale, se e dua na itokani Yalododonu. E vuqa sara na ka e rawa ni yaco. E sega beka ni taleitaki oya me da vakasamataka?

iVola Eso ena Veiyalayalati Makawa

Ena vuqa na ivakadewa ni vakabauta Vakarisito ni Veiyalayalati Makawa, e duidui na tauyavu ni veivola mai na ivakarau era a tuvai taumada kina ena gauna era sokumuni kina. Ia ni ra wasea vakatolu na iVolatabu vaka-Iperiu—na lawa, parofita, kei na volavola—e levu na iVolatabu Vakarisito era tuva na ivola ena va na iwasewase: lawa (Nai Vakatekivu–Na iVakarua), na itukutuku makawa (Josua–Esiteri), na ivola vakaserekali (Jope–Sere i Solomoni), kei na parofita (Aisea–Malakai).

Na cava sa rui bibi kina na veiwasewase oqo? Baleta na nomu kila na mataqali ivola vakacava o sa vulica tiko ena rawa ni vukea mo kila na salacava mo vulici kina.

Oqo e dua na ka mo nanuma tiko ni ko sa tekivu wilika “na lawa” se na imatai ni lima na ivola ena Veiyalayalati Makawa. Na ivola eso oqo ka ra vakayacani vei Mosese, e rairai sa veisolitaki mai na ligadra e vicavata na dauvolavola kei na dausosokumuni ni toso na gauna. Ia, na iVola i Mosese e se vosa veivakauqeti tikoga ni Kalou, e dina ga ni—me vaka na veicakacaka kecega ni Kalou ka veisolitaki mai vei ira na tamata—e rawa ni takava na malumalumu vakayago (raica na Mosese 1:41; Yavu ni Vakabauta 1:8). Na vosa nei Moronai, ni vosa tiko me baleta na iVola i Momani na ivolatukutuku bibi ka a veivuke o koya ena kena vakasokumuni, ena veivuke beka eke: “Kevaka sa tu na cala, era sa cala ga ni tamata; o koya, me kakua kina ni vakalewai na ka sa nona na Kalou”(tabana ni ulutaga ni iVola i Momani). Ena dua tale na kena itukutukuni, e sega ni gadrevi me galala mai na cala vakatamata e dua na ivolanikalou me rawa kina ni qai vosa ni Kalou.