“Vakasama eso me Nanumi: Na Valecavu kei na Solibula,” Lako Mai Mo Muri Au—Baleta na Tamata Yadua kei na Matavuvale: Veiyalayalati Makawa 2022 (2021)
“Vakasama eso me Nanumi: Na Valecavu kei na Solibula,” Lako Mai, Mo Muri Au—Baleta na Tamata Yadua kei na Matavuvale: 2022
Vakasama eso me Nanumi
Na Valecavu kei na Solibula
Ni da wilika na Veiyalayalati Makawa, ena so na gauna eda na kunea eso na malanivosa balavu me baleta na veika e bibi vua na Turaga ia ena sega beka ni yaga vakatotolo vei keda nikua. NaLako Yani 25 – 30; 35 – 40; Na Vunau ni Soro 1 – 9; 16 – 17 e kena ivakaraitaki. Na wase oqo e vakamacalataka vakamatailalai na valecavu ni Isireli ena loma ni lekutu kei na vakacabori ni isoro manumanu yavaiva me vakayacori kina.1 Na valecavu e sega ni valetabu tudei, e Nona itikotiko na Turaga vei ira Nona tamata.
Na noda valetabu ena gauna oqo e tautauvata kei na valecavu ni Isireli, ia e sega ni tautauvata na kena ivakamacala ena Lako Yani. E da sega ni vakamate manumanu yavaiva ena noda valetabu—na Veisorovaki ni iVakabula sa oti kina na vakacabori ni manumanu yavaiva me rauta ni 2,000 na yabaki sa oti. Ia e dina ga ni tu na duidui, e yaga vakalevu nikua na noda wilika me baleta na iwalewale makawa ni nodra sokalou na Isireli, vakabibi kevaka eda raici na nodra ivakarau na Kalou ena iVola i Momani—me ivakarau “me ra vaqaqacotaka kina na nodra vakabauti Karisito” (Alama 25:16; raica talega na Jekope 4:5; Jeromi 1:11). Ni da sa kila na ivakatakilakila ni valecavu kei na vakacabori ni manumanu yavaiva me isoro, eda na rawata na veivakararamataki vakayalo ka na vaqaqacotaka talega na noda vakabauti Karisito.
Kedra ivakaraitaki na Isireli ni ra kauta mai e dua na lami ki na valecavu, mai vei Robert T. Barrett
Na Valecavu e Vaqaqacotaka na Vakabauti Jisu Karisito
Ni vakaroti Mosese na Kalou me tara e dua na valecavu ena nodra keba na Isireli, a kaya kina o Koya na kena inaki: “meu tiko kina ena kedra maliwa” (Lako Yani 25:8). Ena loma ni valecavu, e matataki na iserau ni Kalou ena kato ni veiyalayalati—e dua na kato kau, ka robota na koula, ka lewena tu na ivolatukutuku ni veiyalayalati ni Kalou kei ira na Nona tamata (raica na Lako Yani 25:10 – 22). A maroroi tu na kato ena rumu sa vakatabui, ka tu sara e loma, tawasei mai na vo ni valecavu ena dua na ilati. Na ilati oqo e vakatakarakarataka ni da tawasei mai na iserau ni Kalou ena vuku ni Lutu.
Kakua ni wili kina o Mosese, eda kila e dua ga na tamata ka rawa ni curuma na “vanua tabu duadua” oya (Na Lako Yani 26:34)—na bete levu. Me vakataki ira na bete tale eso, sa dodonu me savai ka lumuti taumada (raica na Lako Yani 40:12–13) ka vakaisulu ena isulu Tabu e ivakatakarakara ni nona itutu (raica na Lako Yani 28). Vakadua e veiyabaki, ena siga e vakatokai na Siga ni Veisorovaki, ena cabora na bete levu na isoro ena vukudra na tamata ni bera ni qai curuma taudua yani na valecavu. Ena ilati, ena vakama na kau boi vinaka (raica na Vunau ni Soro 16:12). Na boi vinaka ni kubou e cabe cake ki lomalagi e matataka na nodra masu na tamata ni sa cabe cake vua na Kalou (raica na Same 141:2). Ni oti ena qai lako sivita na ilati na bete levu, ka kauta voli na dra mai na dua na manumanu yavaiva e cabori, ka lakova yani na itikotiko vakatui ni Kalou, ka vakatakarakarataki ena kato ni veiyalayalati (raica na Vunau ni Soro 16:14–15).
Ni o kila na veika o kila baleti Jisu Karisito kei na nona itavi ena ituvatuva nei Tamada Vakalomalagi, e rawa beka ni o raica na sala e dusimaki keda kina navalecavu vua na iVakabula? Na valecavu kei na kato e matataka na iserau ni Kalou ena kedra maliwa na Nona tamata , o Jisu Karisito na iserau ni Kalou ena kedra maliwa na Nona tamata (raica na Joni 1:14). Me vaka na bete levu, o Jisu Karisito sa ikoya na dautataro vei keda kei na Kalou na Tamada. A lako curuma na ilati me mai vakamamasu ena vukuda mai na dra ni Nona veisorovaki (raica na Iperiu 8–10).
Eso na ituvaki ni valecavu i Isireli e rawa ni rogorogo matau vei iko, vakabibi kevaka o sa lesu mai na valetabu mo ciqoma na nomu cakacaka vakalotu. Me vaka na vanua tabu duadua ena valecavu, na rumu ni valetabu vakasilesitieli e matataka na itikotiko ni Kalou. Me da curu kina, e dodonu taumada me da vakasavasavataki ka lumuti. Eda daramaka na isulu tabu. Eda masu ena dua na icabocabo ni soro ka cabe cake kina na masu vua na Kalou. Ka da qai curuma e dua na ilati ki na iserau ni Kalou.
E rairai na veika bibi duadua beka ena valetabu ni gauna oqo kei na valecavu ni gauna makawa sai koya ni rau, kevaka e kilai vakadodonu sara, erau vaqaqacotaka na noda vakabauti Jisu Karisito ka vakasinaiti keda ena vakavinavinaka ena vuku ni Nona veisorovaki. E vinakata na Kalou mera curu kece ki na Nona iserau o ira kece na luvena; E vinakata o koya e dua na “nodra matanitu na bete” kei na marama bete (Lako Yani 19:6). Ia na noda ivalavala ca ena tarovi keda mai na noda rawata na veivakalougatataki oya, ni “sa sega na ka tawasavasava sa tiko vata kei na Kalou” (1Nifai 10:21). Ia na Kalou na Tamada sa talai Jisu Karisito, na noda “bete levu ni ka vinaka ena lako mai” (Iperiu 9:11). Ena cereka vei keda o Koya na ilati ka vakaukauwataki ira kece na tamata ni Kalou me ra “toro doudou kina ki na itikotiko vakaturaga loloma, me da vinakati kina” (Iperiu 4:16).
Nikua, na inaki ni valetabu e uasivi sara mai na noda rawata na bula vakacerecerei ena vukuda. Ni da ciqoma na noda dui cakacaka vakalotu, sa rawa ni da tu e vukudra na tubuda, ka da ciqoma na cakacaka vakalotu ena vukudra. Ena dua na vakasama, e rawa ni da vaka na bete levu makawa — kei na Bete Levu Cecere—ka dolava na sala ki na iserau ni Kalou vei ira na tani.
Na Solibula e Vaqaqacotaka na Vakabauti Jisu Karisito.
Na ivakavuvuli ni veisorovaki kei na veivakaduavatataki e dau vakatavulici vakaukauwa ena ivakarau makawa ni sorovaki manumanu, ka sa tu makawa mai ni se bera na lawa i Mosese. Ena vuku ni kosipeli vakalesui mai, eda kila kina ni rau vakacabo isoro o Atama kei Ivi, ka rau kila na ivakatakilakila ni ivakatakarakara ni iVakabula, ka vakavulica oqo vei ira na luvedrau (raica Mosese 5:4–12; raica talega Ai Vakatekivu 4:4).
Na ivakatakilakila ni sorovaki manumanu e vaka sara ga na kena mositi na siga ni Veisorovaki makawa kei Isireli (“Yom Kippur” ena vosa vaka-Iperiu). Na kena gadrevi na soqoni vakayabaki oqo a vakaraitaki ena Vunau ni Soro 16:30: “ni dou na sorovaki ena siga ko ya mo dou vakasavasavataki, dou na savasava kina mai na nomudou ivalavala ca kecega ena mata i Jiova.” Me yaco me tiko na iserau ni Kalou ena kedra maliwa na tamata. A rawati na veisorovaki oqo ena veimataqali soqoni duidui. Ena dua vei ira oqo, a vakamatei na me isoro ni nodra ivalavala ca na tamata, ka qai kauta na bete levu na dra ni me ki na vanua tabu duadua. E muri, a qai tabaka ena ligana na bete levu e dua na me bula ka vakatusa na nodra ivalavala ca na luvei Isireli—e vakatakilakilataka nona tokitaka na ivalavala ca oya vei ira na me. A qai vakasevi tani na me mai na keba kei Isireli.
Ena kena ivakarau oqo, sa vakatakarakarataki Jisu Karisito na me, ena nona taura na nodra itutu na tamata ivalavala ca. Na valavala ca e sega ni vakatari ena iserau ni Kalou. Ia mai na nodra vakarusai se vakasavi tani na tamata ivalavala ca, sa vakarautaka na Kalou e dua tale na sala—ena vakamatei se vakasavi tani na me. “Ia na me ena colata na nodra cala kecega ki na vanua liwa” (Vunau ni Soro 16:22).
Na ivakatakilakila ni ivakarau oqo e dusia na sala sa vakarautaka tu na Kalou me kauti keda lesu tale ki na Nona iserau—o Jisu Karisito kei na Nona Veisorovaki. Na iVakabula sa “colata ko koya na noda rarawa, ka sa colata na rarawa ni lomada,” io na “noda caka cala kecega” (Aisea 53:4, 6). A tu ena vukuda, ka solia na nona bula me sauma kina na itotogi ni ivalavala ca, ka qai mai vakadrukai mate ena Nona Tucaketale (raica na Mosaia 15:8–9). Na isoro i Jisu Karisito sai koya na “ilutua ka iotiioti ni isoro; io, e sega ni sorovaki kina na tamata, se manumanu yavaiva” Ia “na isoro tawayalani ka isoro tawamudu“ (Alama 34:10). Sai koya na vakataucokotaki ni veika kecega e dusi ena veisorovaki ni gauna makawa.
Ena vuku ni ka oqo, ni sa oti na Nona solibula, a kaya o Koya, “Ia mo ni kakua tale ni vakadavea na dra; ka, vakacabora vei au, io, sa cava eke na nomuni isoro. Ia mo ni na cabora ga me isoro vei au na yaloraramusumusu kei na yalo bibivoro” (3 Nifai 9:19–20).
Ni gauna o kunea kina na veimalanivosa ena Veiyalayalati Makawa me baleta na solibula kei na valecavu (se e muri, na valetabu)—o na kunea kina e levu vei ira — nanuma ni sa inaki taumada ni ka kece o ya me vaqaqacotaka na nomu vakabauta na Mesaia, o Jisu Karisito. Me vagolei Vua na yalomu kei na nomuni vakasama. Vakasamataka vakatitobu na veika sa vakayacora o Koya me kauti iko mai kina ki na iserau ni Kalou — kei na veika mo na cakava mo muri Koya.