Fuakava Motuʻá 2022
27 Sune–3 Siulai. 1 Ngaahi Tu‘i 17–19: “Kapau ko e ʻOtuá ʻa [e ʻEikí], Muimui ʻIate Ia”


“27 Sune–3 Siulai. 1 Ngaahi Tu‘i 17–19: ‘Kapau ko e ʻOtuá ʻa [e ʻEikí], Muimui ʻIate Ia,’” Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motu‘a 2022 (2021)

“27 Sune–3 Siulai. 1 Ngaahi Tuʻi 17–19,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2020

ʻĪmisi
Tuʻu ʻa ʻIlaisiā ʻo ofi ki he ʻōlita ulouló

Fehangahangai ʻa ʻIlaisiā mo e Kau Taulaʻeiki ʻa Pealí,Tā ʻe Jerry Harston

27 Sune–3 Siulai

1 Ngaahi Tuʻi 17–19

“Kapau ko e ʻOtuá ʻa [e ʻEikí], Muimui ʻIate Ia”

ʻI hoʻo lau ʻa e folofolá, ʻokú ke fakaʻaongaʻi ai e tuí, ʻa ia ʻokú ne teuteuʻi ho lotó mo e ʻatamaí ke fanongo ki he “kihiʻi leʻo mālie” ʻo e Laumālié (1 Ngaahi Tuʻi 19:12).

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Naʻe fakamoveteveteʻi ʻa e fale ʻo ʻIsilelí Kuo fuoloa e ʻosi ʻa e uouangataha mo e tuʻumālie ko ia ne maʻu he taimi ʻo Tēvita mo Solomoné, pea ko e fuakava mo e vā ko ia ʻo e puleʻangá mo e ʻEikí, ne hangē pē ia ha misí ki ha kakai tokolahi. Naʻe mavaeua e Puleʻanga ʻo ʻIsilelí, ʻo fokotuʻu ʻe he haʻa ʻe hongofulú e Puleʻanga ʻo ʻIsileli ki he Tokelaú pea fokotuʻu ʻe he haʻa ʻe ua ʻa e Puleʻanga ʻo Siutá ki he Tongá. Naʻe fakatou ʻikai maau fakalaumālie ʻa e ongo puleʻangá, ʻo tataki ʻe he ngaahi tuʻi naʻa nau maumauʻi ʻenau fuakava mo e ʻEikí mo tākiekina e niʻihi kehé ke nau fai e meʻa tatau (vakai, 1 Ngaahi Tuʻi 11–16). Ka naʻe fuʻu kovi ange ʻa e hē mei he moʻoní ʻi he Puleʻanga he Tokelaú, ʻa ia naʻe poupouʻi ai ʻe he Tuʻi ko ʻĒhapí ʻa ʻIsileli ke nau hū ki ha ʻotua loi ko Peali.

Ko e tuʻunga ʻeni naʻe ui ai ʻa e palōfita ko ʻIlaisiaá ke ne malangá. ʻOku fakamahinoʻi ʻe he fakamatala ki heʻene ngāué ʻa e malava ke tupulekina pē ʻa e tui fakatāutaha ki he ʻEikí ʻi he kau angatonú ʻi he uhouhonga ʻo ha ʻātakai faiangahala. ʻOku ʻi ai e taimi ʻoku ʻomi ʻe he ʻEikí ha ngaahi mana ki he kakaí, hangē ko e tō hifo ʻa e afí mei he langí, koeʻuhi ko ha faʻahinga tui lahi pehē. Ka ʻokú Ne toe fakahoko pē foki ha ngaahi mana fakatāutaha, hangē ko hono feau ʻo ha fie maʻu fakatāutaha ʻa ha uitou angatonu mo hono fohá. ʻOku faʻa lahi ʻEne ngaahi mana ʻoku fakafoʻituitui pē pea ko koe pē ʻokú ke ʻiloʻí—hangē ko ʻení, ko e taimi ko ia ʻoku fakahā mai ai ʻe he ʻEikí ʻa Ia mo Hono finangaló ʻo fakafou mai “ʻi ha kihiʻi leʻo mālie” (1 Ngaahi Tuʻi 19:12).

Ke ‘ilo lahi ange kia ʻIlaisiā, vakai, “ʻIlaisiā” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakatāutaha ʻo e Folofolá

1 Ngaahi Tuʻi 17:1–16

Ko ha fakaafe ke feilaulaú, ko ha faingamālie ia ke fakaʻaongaʻi ai ʻeku tuí.

ʻOku ngali faingataʻa ʻi he kamatá ke mahino e ʻuhinga naʻe kole ai e palōfita ko ʻIlaisiaá ki he uitou ʻi Salifatí ke ʻoange haʻane meʻakai mo ha vai kimuʻa pea toki fafanga ia mo hono foha ʻokú na fiekaiá. Ka ʻe toe lava foki e kole ko ia ʻa ʻIlaisiaá ʻo hoko ko ha tāpuaki ki he kiʻi fāmili ko ʻení. Naʻá na fie maʻu e tāpuaki ʻa e ʻEikí, pea ʻoku faʻa ʻomi ʻe he feilaulaú ha ngaahi tāpuaki—kau ai e tāpuaki ʻo ha tui ʻoku mālohi ange.

ʻI hoʻo lau ʻa e talanoa ko ʻení, fokotuʻu koe ʻi he tūkunga ʻo e uitou fakaofo ko ʻení. Ko e hā ‘okú ke mahuʻingaʻia ai ‘iate iá? Fakakaukau ki he ngaahi faingamālie te ke ngāueʻaki ai hoʻo tuí—kau ai ha ngaahi faingamālie ke feilaulau. Te ke lava fēfē ʻo tatau lahi ange ko e uitou ko ʻení?

Vakai foki, Mātiu 6:25–33; Luke 4:24–26; Lynn G. Robbins, “Vahehongofulú—ko ha Fekau ʻo Kau Ai e Masivá,” Liahona, Mē 2005, 34–36.

1 Ngaahi Tuʻi 18

“Kapau ko e ʻEikí ʻa e ʻOtuá, muimui ‘iate ia.”

Mahalo naʻe ongoʻi ʻe he kau ʻIsilelí ʻoku ʻi ai ha ʻuhinga lelei ʻo ʻenau lotu kia Pealí neongo e fekau ʻa e ʻEikí, “Oua naʻá ke maʻu mo au ha ʻotua kehe ʻi hoku ʻaó” (ʻEkesōtosi 20:3). Naʻe ʻiloa ʻa Peali ko e ʻotua ia ʻo e matangi mālohí mo e ʻuhá, pea hili ha taʻu ʻe tolu ʻo e laʻalaʻaá, naʻa nau fie maʻu moʻoni ha matangi mālohi. Naʻe tali lelei fakasōsiale e hū kia Pealí pea poupouʻi ia ʻe he tuʻí mo e kuiní. ʻI hoʻo lau ʻa e 1 Ngaahi Tuʻi 18, fakakaukauʻi ha ngaahi tūkunga ʻi hoʻo moʻuí ʻe lava ke fakahoa ki he tūkunga naʻe ʻi ai e kau ʻIsilelí. Kuó ke fakatokangaʻi nai haʻo lotolotoua ke muimui ki he ʻEikí koeʻuhí he naʻe ngali mahuʻinga mo matamatalelei e ngaahi founga kehé? (vakai, 1 Ngaahi Tu‘i 18:21). Ko e hā ʻoku feinga e ʻEikí ke akoʻi ki he kakaí ʻo kau kiate Ia pea mo Pealí, mei he ngaahi meʻa ʻoku hoko ʻi he vahe ko ʻení? Ko e hā ha ngaahi aʻusia kuó ne akoʻi kiate koe ha ngaahi moʻoni tatau?

Mahalo ʻe mahuʻinga ke fakatokangaʻi e ngaahi meʻa ne lea ʻaki mo fakahoko ʻe ʻIlaisiā ʻi he vahe ko ʻení ʻokú ne fakahaaʻi mai ʻene tui ki he ʻEikí. Ko e hā ʻokú ke ako meia ʻIlaisiā kau ki he tuí?

Vakai foki, Sōsiua 24:15; 2 Nīfai 2:26–28; D. Todd Christofferson, “Filí mo e Tukupaá” (fakataha lotu fakamāmani lahi maʻá e kakai lalahi kei talavoú, ʻaho 12 ʻo Sānuali, 2020), ChurchofJesusChrist.org.

ʻĪmisi
Tuʻu ʻa ʻIlaisiā ʻi he funga maká

Ko ha fakatātā fakataipe ʻo e 1 Ngaahi Tuʻi 19:11–12. Ko e Palōfitá, © Robert Booth Salesi/Bridgeman Images

1 Ngaahi Tuʻi 19:1–18

ʻOku faʻa folofola ʻa e ʻEikí ʻi ha ngaahi founga fakalongolongo mo faingofua.

ʻI he fanongo ʻa Sisipeli ki he meʻa ne hoko ki heʻene kau taulaʻeikí ʻi he Moʻunga Kāmelí, naʻe ʻikai ke ne liliu—ka naʻá ne teketekelili. ʻI heʻene manavahē ki heʻene moʻuí, naʻe hola ʻa ʻIlaisiā ki he feituʻu maomaonganoá ʻo kumi hūfanga ʻi ha ʻana. Naʻá ne fekuki ai mo e ta‘elatá mo e lotofoʻí, mo aʻusia ha meʻa mo e ‘Eiki ʻa ia na‘e kehe ʻaupito ia mei he me‘a ne hoko ʻi he Moʻunga Kāmelí. Ko e hā ʻoku akoʻi kiate koe ʻe he aʻusia ʻa ʻIlaisiā ʻi he 1 Ngaahi Tuʻi 19:1–18 kau ki he anga hoʻo fetuʻutaki mo e ʻEikí ʻi he taimi ʻokú ke fie maʻu aí? Fakakaukau ki ha taimi ʻi hoʻo moʻuí naʻá ke aʻusia ai Hono leʻó. Ko e hā ʻoku fie maʻu ke ke fai ke faʻa maʻu ai ʻEne tatakí ʻo lahi ange?

Fakalaulauloto ki he ngaahi fo‘i lea mo e kupuʻi lea ‘oku fakaʻaongaʻi ʻi he ngaahi veesi ko ‘ení ke ne fakamatalaʻi ‘a e founga ʻoku fetu‘utaki ai ʻa e ‘Eikí mo kitautolú: Hilamani 5:30; 3 Nīfai 11:3–7; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 6:22–23; 8:2–3; 9:8–9; 11:12–14; 36: 2.

Vakai foki, Saame 46:10; 1 Nīfai 17:45; Russell M. Nelson, “Fanongo Kiate Ia,” Liahona, Mē 2020, 88–92.

1 Ngaahi Tuʻi 19:19–21

ʻOku muʻomuʻa e tauhi ki he ‘Eikí ‘i he ngaahi meʻa fakamāmaní.

ʻOku mahino ko ha tangata tuʻumālie ʻa ʻIlaisa koeʻuhi he naʻá ne maʻu ha fanga pulu toho ʻe 12. Ko e hā naʻe ongo kiate koe kau ki heʻene ngaahi ngāue ʻoku lekooti ʻi he 1 Ngaahi Tuʻi 19:19–21? Te ke muimui fēfē ʻi he sīpinga ʻa ʻIlaisá?

Vakai foki Mātiu 4:18–22.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

1 Ngaahi Tuʻi 17:1–16ʻE lava ke tokoni e foʻi vitiō “Elijah and the Widow of Zarephath” (ChurchofJesusChrist.org) mo e fakatātā ʻi he lēsoni ko ʻení ki ho fāmilí ke nau sio loto atu ki he fakamatala ʻi he 1 Ngaahi Tu‘i 17:1–16. Hili hono lau ʻo e ngaahi veesi ko ʻení mo sio ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení, ʻe lava ke lisi ʻe he mēmipa takitaha ʻo e fāmilí e ngaahi ʻulungaanga lelei ʻo e uitoú. Ko e hā ʻoku kole mai e ʻEikí ke tau fai ke fakahaaʻi ai ʻetau tuí?

1 Ngaahi Tuʻi 18.“Ko ʻIlaisiā mo e Kau Taulaʻeiki ʻo Pealí” (ʻi he Ngaahi Talanoa ‘o e Fuakava Motuʻa) ‘e lava ke tokoni ki ho fāmilí ke nau ako ʻi he 1 Ngaahi Tuʻi 18. ‘Oku ʻi ai nai ha ngaahi me‘a ʻokú ne ta‘ofi kitautolu mei he tukupā kakato ki he ’Eiki? Te tau fakahā fēfē ʻetau loto fiemālie ke fili Iá? (vakai, veesi 21).

1 Ngaahi Tuʻi 19:11–12.Ko e ha ‘e tokoni ki ho fāmilí ke mahino hono mahuʻinga ‘o e fakafanongo ki he “kihiʻi le‘o mālié”? ‘E lava ke mou lau fakataha ʻa e 1 Ngaahi Tu‘i 19:11–12 ʻi ha kihiʻi leʻo siʻi pe hivaʻi ha foʻi hiva kau ki he Laumālié, hangē ko e “Ko e Laumālie Māʻoniʻoní” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 56). Te ke lava ʻo tānaki mai ha meʻa fakalongoaʻa ʻoku fakatupu moveuveu ke ne fakatātaaʻi e anga e feinga ʻa Sētane ke taʻofi ʻetau fanongo ki he kihiʻi leʻo mālié. ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻa e meʻa te nau fai ke fanongo ai ki he ueʻi ʻa e Laumālié.

Ki ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ‘o e fānaú, vakai ki he lēsoni ʻo e uike ko ‘eníʻi he Haʻu, ‘o Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: Ko e Laumālie Māʻoniʻoní,” Tohi Hiva ʻa e Fānaú,56.

Fakatupulaki e Ako Fakatāutahá

Lekooti e ngaahi ongo ʻokú ke maʻú ‘I he taimi ʻokú ke ongoʻi ai e lea atu ʻa e Laumālié kiate koé, fakakaukau ke hiki hoʻo ongo ki he meʻa ʻokú Ne talaatu kiate koé. ‘E tokoni ʻa e fakakaukau ke hiki ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ongoʻí ke ke fakalaulauloto mo mataʻikoloa ʻaki kinautolu.

ʻĪmisi
fefine mo ha tamasiʻi

Ko e Uitou ʻo Salifati, tā ʻe Rose Datoc Dall

Paaki