Fuakava Motuʻá 2022
10–16 ʻOkatopa. Selemaia 1–3; 7; 16–18; 20: “Naʻá Ku ʻIlo Koe ʻi he Heʻeki ai Te u Fakatupu Koe ʻi he Fatú”


“10–16 ʻOkatopa. Selemaia 1–3; 7; 16–18; 20: ‘Naʻá Ku ʻIlo Koe ʻi he Heʻeki ai Te u Fakatupu Koe ʻi he Fatú,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻa 2022 (2021)

“10–16 ʻOkatopa. Selemaia 1–3; 7; 16–18; 20,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
ko e palōfita ʻoku lea ki he kau tangatá

Selemaia, tā ʻe Walter Rane

10–16 ʻOkatopa

Selemaia 1–3; 7; 16–18; 20

“Naʻá ku ʻIlo Koe ʻi he Heʻeki ai Te u Fakatupu Koe ʻi he Fatú”

Na‘e fakamatala ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo pehē: “Ko e taha ʻo e ngaahi founga ʻoku ou fanongo ai [ki he ʻEikí] ʻoku ʻi he ngaahi folofolá. Ko e ngaahi folofolá ko e leʻo ia ʻo e ʻEikí ne lekooti kimuʻa” (“‘Hear Him’ in Your Heart and in Your Mind,” ChurchofJesusChrist.org).

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻI he kamatá, naʻe ʻikai fakakaukau ʻa Selemaia ia te ne hoko ko ha palōfita lelei. Naʻá ne pehē, “vakai, ʻoku ʻikai te u faʻa lea,” ʻi he taimi ne fuofua ui ai ia ʻe he ʻEikí (Selemaia 1:6). Naʻe fakafiemālieʻi ia ʻe he ʻEikí ʻo pehē, “ʻoku ou ʻai ʻeku ngaahi leá ki ho ngutú” (veesi 9). Naʻe ongoʻi ʻe Selemaia ko ha “tamasiʻi” (veesi 6) taʻetaukei ia, ka naʻe fakamatala ʻe he ʻEikí naʻá ne mateuteu ange ʻi he meʻa naʻá ne ʻiloʻí—he naʻe fakanofo ia ki he uiuiʻí ni ʻoku teʻeki ke fanauʻí (vakai, veesi 5). Ko ia na‘e tuku leva e ilifia ʻa Selemaiá peá ne tali ʻa e uiuiʻí. Na‘á ne fakatokanga ki he ngaahi tuʻi mo e kau taulaʻeiki ʻi Selusalemá he ʻikai lava ʻe heʻenau fakangalingali māʻoniʻoní ʻo fakahaofi kinautolu mei he fakaʻauhá. Ko e “tamasiʻi” ko ia naʻe fakakaukau he ʻikai lava ʻo leá naʻá ne ongoʻi e folofola ʻa e ʻOtuá “ʻi [hono] lotó [hangē ko e] afi vela” pea ʻikai lava ʻo fakalongolongo (Selemaia 20:9).

Ko e talanoa ʻo Selemaiá ʻoku pehē foki mo e talanoa kiate kitautolú. Naʻe ʻafioʻi foki kitautolu ʻe he ʻOtuá, kimuʻa pea fanauʻi kitautolú mo teuteuʻi kitautolu ke fakahoko ʻEne ngāué ʻi he māmaní. Makehe mei he ngaahi meʻa kehe, ʻoku kau ʻi he ngāue ko iá ʻa e meʻa ne tomuʻa mamata ki ai ʻa Selemaiá: ko hono tānaki fakataha tahataha e kakai ʻo e ʻOtuá, ke “ʻomi [kinautolu] ki Saione” (Selemaia 3:14). Pea neongo kapau ʻoku ʻikai ke tau ʻiloʻi pau e meʻa ke fakahokó pe lea ʻakí, ka ʻoku totonu ke “ʻoua naʻa [tau] manavahē…; he ʻoku pehē mai ʻe [he ʻEikí], ʻOku ou ʻiate koe” (Selemaia 1:8,19).

Ke maʻu ha vakai fakalūkufua ki he tohi ʻa Selemaiá, vakai, “Selemaia” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Selemaia 1:4–19; 7:1–7; 20:8–10

‘Oku uiuiʻi e kau palōfitá ke lea ʻaki e folofola ʻa e ʻEikí.

ʻI hoʻo lau ʻi he Selemaia 1:4–19 fekauʻaki mo e uiuiʻi ʻa Selemaia ke hoko ko ha palōfitá, fakalaulauloto ki he fatongia ʻo e kau palōfitá ʻi ho moʻuí. Ko e hā ʻokú ke ako kau ki he kau palōfitá mei he folofola ʻa e ʻEikí kia Selemaiá? (vakai foki, Selemaia 7:1–7). Naʻe faʻa fakafisingaʻi e malanga ʻa Selemaiá (vakai, Selemaia 20:8,10). Ko e hā ʻokú ke ako mei he ngaahi lea ʻa Selemaia ʻi he Selemaia 20:9? Fakamanatuʻi e ngaahi fakakaukau ko ʻení ʻi hoʻo ako e ngaahi akonaki ʻa Selemaiá. Ko e hā ʻokú ke maʻu ʻi he ngaahi akonaki ko ʻení ʻokú ne ueʻi koe ke ke muimui ki hotau kau palōfita ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní?

Selemaia 1:5

Naʻe ʻafioʻi au ʻe he ʻOtuá kimuʻa pea toki fanauʻi aú.

Kimuʻa pea fanauʻi ʻa Selemaiá, naʻe ʻafioʻi mo fili ia ʻe he ʻOtuá, pe tomuʻa fakanofo ia ke fakahoko ha misiona pau ʻi he māmaní (vakai, Selemaia 1:5). ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe mahuʻinga ai ke ʻilo ʻeni ʻe Selemaiá?

Naʻe ʻafioʻi foki mo koe ʻe he ʻOtuá kimuʻa pea fanauʻi koé mo tomuʻa fakanofo koe ki ha ngaahi fatongia pau (vakai, ʻAlamā 13:1–4; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:53–56; ʻĒpalahame 3:22–23). Ko e hā ha meʻa makehe ʻe lava ʻo fakahoko ʻe he ʻilo ko ʻení ʻi hoʻo moʻuí? Kapau kuó ke ʻosi maʻu ho tāpuaki fakapēteliaké, te ke lava ʻo toe vakaiʻi ia ʻi he faʻa lotu pea fehuʻi ki he ʻOtuá e founga ke fakahoko ʻaki e meʻa naʻá Ne tomuʻa fakanofo koe ke fakahokó.

Vakai foki ki he Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí, “Tomuʻa Fakanofó,” “Maama Fakalaumālié,” topics.ChurchofJesusChrist.org.

ʻĪmisi
tokotaha ‘oku tuʻu he lepa fakakuonga muʻá

Naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kakai ʻi ʻIsileli he kuonga muʻá ha ngaahi lepa ke tānaki ai e vai mahuʻingá.

Selemaia 2; 7

“Kuo nau li‘aki au ko e matavai moʻui.”

‘I he potu fonua mōmoa ne nofo ai e kakai ʻIsilelí, naʻe tānaki ʻe he kakaí e vai mahuʻingá ʻi ha ngaahi tānakiʻanga vai ʻi lalo fonua ne ui ko e lepa. Ko e hā ʻe lelei ange hono maʻu e vai mei ha faunitení ʻi he fakafalala ki ha lepá? ʻOku ʻuhinga ki he hā ke liʻaki e “matavai moʻuí”? ʻOkú ke pehē ko e hā nai ʻoku fakataipe ʻe he “ngaahi ʻaiʻanga vai mafōfoa” ne fakamatala ki ai ʻi he Selemaia 2:13? ʻI hoʻo lau e Selemaia 2 mo e 7, fakatokangaʻi e founga ne liʻaki ai ʻe he kakaí e vai moʻui ʻa e ʻEikí, pea fakakaukau ki he founga hoʻo tali e vai moʻuí ʻi hoʻo moʻuí.

ʻOku fakataumuʻa e Selemaia 7 kiate kinautolu naʻe hū “ʻi he matapā ʻo e fale ʻo [e ʻEikí] … ke lotu [ki he ʻEikí]” (Selemaia 7:2). Ka neongo e hā ki tuʻa ko ʻeni e lotú, ka naʻa nau halaia ʻi he faiangahala lahi (vakai, veesi 2–11). Ko e hā ha ngaahi pōpoaki ʻokú ke ongoʻi ʻoku ʻomi ʻe he ʻEikí maʻau ʻi he veesi 21–23?

Selemaia 3:14–18; 16:14–21

ʻE tānaki fakataha ʻe he ʻEikí ʻa Hono kakaí.

ʻI he taimi naʻe kikiteʻi ai ʻe Selemaia ʻa hono tānaki fakataha ʻo ʻIsileli kuo fakamoveteveteʻí, naʻá ne pehē ʻe toe fakangalongataʻa ange ia ʻi he Tuli Fakamālohi mei ʻIsipité (vakai, Selemaia 16:14–15). ʻI he laumālie tatau, naʻe pehē ai ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni: “Naʻe ʻomi kimoutolu … ki he māmaní ʻi he kuonga koʻení … ke tokoni ki hono tānaki ʻo ʻIsilelí. ʻOku ʻikai ha toe meʻa ʻoku hoko ʻi he māmaní he taimí ni ʻe toe mahuʻinga ange [ʻi he tānaki ko iá]. … ʻOku totonu ke mahuʻinga fau kiate koe ʻa e tānaki fakataha ko ʻení” (Russell M. Nelson mo Wendy W. Nelson, “ʻAmanakiʻanga ʻo ʻIsilelí” [fakataha lotu fakaemāmani lahi ʻa e toʻu tupú, 3 Sune 2018], fakalahi ki he New Era mo e Ensign, Aug. 2018, 12, ChurchofJesusChrist.org).

ʻI hoʻo ako e Selemaia 3:14–18; 16:14–21, ko e hā ʻokú ke mahuʻingaʻia ai fekauʻaki mo hono tānaki fakataha ʻo ʻIsileli ʻi he ʻaho kimui ní? Ko e hā ʻoku fokotuʻu mai ʻe he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo e founga ʻoku fakahoko ʻaki e tānaki ko iá? Ko e hā ha toe ngaahi fakakaukau ʻokú ke maʻu ʻi he toenga ʻo e pōpoaki ʻa Palesiteni Nalesoni ʻoku hā ʻi ʻolungá?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

Selemaia 1:5.Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi e veesi ko ʻení ke talanoa fekauʻaki mo ʻetau moʻui mo e Tamai Hēvaní kimuʻa pea fanauʻi kitautolú. ʻE lava ʻo tokoni e maʻuʻanga tokoni hangē ko e “Talateú: Ko e Palani ʻa ʻEtau Tamai Hēvaní” (ʻi he Ngaahi Talanoa ʻo e Fuakava Foʻoú, 1–5). ʻOku liliu fēfē ʻe he ʻilo fekauʻaki mo ʻetau moʻui ʻi he maama fakalaumālié ʻa e anga ʻetau moʻui fakamatelié?

Selemaia 2:13; 17:13–14.Ke tokoni ke fakakaukauloto e kau mēmipa ʻo e fāmilí ki he ngaahi veesi ko ʻení, te ke lava ʻo fakatātaaʻi e meʻa ʻoku hoko ʻi he taimi ʻokú ke ʻutu ai ha vai ʻi ha meʻa ʻoku masisi pe maumau. Ko e hā nai ʻe fakafofongaʻi ʻe he “matavai moʻuí” mo e “ngaahi ʻaiʻanga vai mafōfoá”? (Selemaia 2:13). ʻOku tau inu fēfē mei he vai moʻui ʻa e ʻEikí?

Selemaia 16:16.Kuo hanga ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻo fakafehoanaki e kau toutai mo e kau tuli manu ʻi he veesi ko ʻení ki he kau faifekau ʻi he ʻaho kimui ní (vakai, “The Gathering of Scattered Israel,” Ensign pe Liahona, Nov. 2006, 81). ʻE lava e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻo “tuli” ha ngaahi meʻa ʻi homou ʻapí mo talanoa ki he founga te mou lava ai ʻo tokoni ke “toutai” mo “tuli” maʻa ʻIsileli kuo fakamoveteveteʻí.

Selemaia 18:1–6.Ke vakaiʻi e ngaahi veesi ko ʻení, te mou lava ʻo aleaʻi pe fakaʻaliʻali e founga hono ngaohi ʻo e ipu ʻumeá. Ko e hā e pōpoaki ʻa e ʻEikí maʻa ʻIsileli ʻi he Selemaia 18:1–6? ʻOku ʻuhinga ki he hā ke hoko ko e ʻumea ʻi he toʻukupu ʻo e ʻEikí? (vakai foki, ʻĪsaia 64:8). Ke vakai ki ha talanoa ʻe taha ʻoku fakafehoanaki ai kitautolu ki he ʻumeá, vakai ki he lea ʻa ʻEletā Lisiate J. Meini ko e “Ko e Fiefia ʻo e Moʻui ʻoku Fakatefito ʻia Kalaisí” (Ensign pe Liahona, Nōvema 2015, 27–30).

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai ki he fokotuʻutuʻu ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “ʻIsileli, ʻIsileli, ʻOku Ui ʻa e ʻOtuá,” Ngaahi Himí, fika 6.

Fakatupulaki ʻo ʻEtau Founga Akoʻí

Fakaʻaongaʻi ha ngaahi talanoa. ‘Oku faʻa akonaki ʻa e Fakamoʻuí ʻo fakaʻaongaʻi ha ngaahi talanoa. Fakakaukau ki ha ngaahi talanoa mei hoʻo moʻuí ʻoku lava ke hoko moʻoni ai ha tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí. (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 22.)

ʻĪmisi
ʻumea ʻi he veʻeteka ʻa e tangata ngaohi ipú

“Vakai, ʻE fale ʻo ʻIsileli, ʻoku mou ʻi hoku nimá, ʻo hangē ko e ʻumea ʻi he nima ʻo e tangata tufunga ngaohi ipú” (Selemaia 18:6).

Paaki