Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au
31 ʻAokosi–6 Sepitema. Hilamani 13–16: “Ngaahi Ongoongo Fakafiefia ʻo e Fiefia Lahi”


“31 ʻAokosi–6 Sepitema. Hilamani 13–16: ‘Ngaahi Ongoongo Fakafiefia ʻo e Fiefia Lahi,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Tohi ʻa Molomoná 2020 (2020)

“31 ʻAokosi–6 Sepitema,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2020

ʻĪmisi
Ko e faiako ʻa Samuela ko e tangata Leimaná mei he funga ʻaá

Samuela ko e Tangata Leimaná ʻi he Funga ʻAá, tā ʻe Arnold Friberg

31 ʻAokosi–6 Sepitema

Hilamani 13–16

“Ngaahi Ongoongo Fakafiefia ʻo e Fiefia Lahi”

Teuteu ke akoʻi ʻaki hono lau ʻa e Hilamani 13–16 mo fakalaulauloto ko e ngaahi ʻekitivitī fē ʻe tokoni lelei taha ke ako ai ʻe he fānaú ʻa e ngaahi moʻoni ʻi he ngaahi vahe ko ʻení.

Lekooti ʻa e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻĪmisi
fakaʻilonga vahevahé

Fakaafeʻi Ke Vahevahe

Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo Samuela ko e tangata Leimaná, pea fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau vahevahe ha meʻa ʻoku nau ʻiloʻi fekauʻaki mo ia. Hangē ko ʻení, te nau lava ʻo talanoa kau ki he talanoa ʻo hono akoʻi ʻe Samuela ʻi he funga ʻaá pe ko e ngaahi fakaʻilonga naʻá ne pehē ʻe hā mai ʻi he taimi ʻe ʻaloʻi mai ai ʻa Sīsuú?

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻi

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Hilamani 13:2–5

ʻOku lava ke lea mai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ki hotau ngaahi lotó.

ʻI he taimi naʻe fekauʻi ai ʻa Samuela ko e tangata Leimaná ke ne malanga ki he kau Nīfaí, naʻe tokoniʻi ia ʻe he Tamai Hēvaní ke ne ʻiloʻi ʻi hono lotó ʻa e meʻa ʻoku totonu ke ne lea ʻakí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Akoʻi ki he fānaú, neongo ʻoku tau feleaʻaki ʻo ngāue ʻaki ʻa e ngaahi lea, ka ʻoku fetuʻutaki mai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ʻo fakafou ʻi he ngaahi ongo ki hotau ngaahi lotó. Fakaafeʻi kinautolu ke hili honau nimá ki honau fatafatá ʻi he taimi kotoa pē ʻoku nau lea ʻaki ai ʻa e foʻi lea “lotó” ʻi he Hilamani 13:2–5. Tokoniʻi kinautolu ke nau teuteuʻi ha ngaahi laʻipepa haati ʻoku tohi ai e, “ʻOku folofola mai ʻa e Laumālié kiate au ʻi hoku lotó.”

  • Talaange ki he fānaú ko e taimi ʻoku papitaiso mo hilifakinima ai kinautolú, te nau maʻu ʻa e meʻafoaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní ke tokoniʻi kinautolu ke nau ʻiloʻi ʻa e meʻa ʻoku finangalo ʻa e Tamai Hēvaní ke nau fai mo lea ʻakí. Tokoniʻi kinautolu ke nau fakakaukau ki he ngaahi meʻa ʻe ala talaange ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní kiate kinautolú, pea fakaafeʻi kinautolu ke nau vahevahe ʻa e meʻa te nau lava ʻo fai ke nau muimui ai ki Heʻene ngaahi ueʻí.

Hilamani 14:2–7, 20–25

ʻOku akoʻi mai ʻe he kau palōfitá ʻo kau kia Sīsū Kalaisi.

Ko e talanoa ʻo Samuela ko e tangata Leimaná, ko ha faingamālie lahi ia ke akoʻi ki he fānaú ʻoku akoʻi ʻe he kau palōfitá kotoa fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ʻa e fakatātā ʻo Samuela ko e tangata Leimaná ʻi he fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí, pea talaange ki he fānaú ʻi ha ngaahi lea faingofua, fekauʻaki mo ʻene aʻusia ʻi he Hilamani 13–16. Te ke lava foki ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e “Vahe 40: Ko e Tangata Leimana ko Samuelá ʻi Heʻene Fakamatala Fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí” (Ngaahi Talanoa ʻo e Tohi ʻa Molomoná, 111–13, pe ko e vitiō kaunga ki ai ʻi he ChurchofJesusChrist.org). Tuku ki he fānaú ke nau vahevahe ʻa e ngaahi meʻa ʻoku nau ʻilo kau ki he tangata Leimana ko Samuelá.

  • Hivaʻi fakataha ʻa e “Samuel Tells of the Baby Jesus” pe ko e veesi hono fitu ʻo e “Ngaahi Talanoa ʻo e Tohi ʻa Molomoná” (Childrenʻs Songbook, 36; Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 62–63). Vahevahe ha meʻa ʻokú ke saiʻia ai kau kia Samuela, pea tuku ki he fānaú ke nau vahevahe e meʻa ʻoku nau manako ai kau ki heʻene talanoá.

  • Fufuuʻi ha ngaahi fakatātā ʻi he lokí ʻokú ne fakafofongaʻi ʻa e ngaahi fakaʻilonga naʻe kikite ki ai ʻa Samuela ʻi he Hilamani 14:2–7 mo e 20–25. Lau ha kupuʻi lea ʻokú ne fakamatalaʻi ha taha ʻo e ngaahi fakaʻilongá, pea kole ki he fānaú ke nau kumi ha fakatātā ʻo e fakaʻilonga ko iá. Fakamatalaʻi ange naʻe tokoni ʻa e ngaahi fakaʻilonga ko ʻení ke ʻiloʻi ʻe he kau Nīfaí ʻa Sīsū Kalaisi. Fakamoʻoniʻi ange, ʻoku fakamoʻoni ʻa e kau palōfita kotoa kia Sīsū Kalaisi ʻo hangē ko Samuelá.

ʻĪmisi
Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni

ʻOku tataki kitautolu ʻe he palōfitá kia Sīsū Kalaisi.

Hilamani 16:1–6

ʻOku tāpuekina au ʻi heʻeku muimui ki he palōfitá.

Kuo foaki mai ʻe he Tamai Hēvaní kiate kitautolu ha palōfita ke tokoni ke tau ʻiloʻi Hono finangaló mo muimui ki Heʻene palaní. ʻOku tāpuekina kitautolu ʻi heʻetau fanongo mo talangofua ki he ngaahi lea ʻa e kau palōfitá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Tokoniʻi ʻa e fānaú ke nau langa ha ʻā siʻisiʻi ʻaki ha ngaahi konga papa pe ngaahi tohi. ʻI hono fakaʻaongaʻi ha kiʻi meʻavaʻinga siʻisiʻi pe tamapua ke ne fakafofongaʻi ʻa Samuelá, tuku ki he fānaú ke nau taufetongi ʻi he tokoni kia “Samuela” ke kaka ki he ʻaá ke akoʻi ʻa e kakaí kau kia Sīsū Kalaisi. (Vakai foki ki he peesi ʻekitivitī ki he uike ní.) Vahevahe ha ngaahi kupuʻi lea mei he Hilamani 16:1 mo e 5 ke fakamatalaʻi ange naʻe tui ha niʻihi kia Samuela pea nau papitaiso. Fakaʻaongaʻi e ngaahi kupuʻi lea mei he Hilamani 16:2 mo e 6 ke fakahaaʻi naʻe ʻikai tui ha niʻihi pea naʻa nau ʻita kia Samuela. Fakamoʻoniʻi ange naʻe tāpuekina ʻa e kakai naʻa nau muimui ki he palōfitá.

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e Fakamoʻuí, pea kole ki ha tamasiʻi ke ne fakafofongaʻi ʻa e palōfitá peá ne tataki e toenga ʻo e fānaú ʻi he lokí lolotonga ʻenau hivaʻi ha ngaahi veesi ʻe niʻihi ʻo e “Muimui he Palōfitá” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 58–59) pe ko ha hiva kehe fekauʻaki mo e kau palōfitá. Kole leva ki he kiʻi tamasiʻi ʻokú ne fakafofongaʻi ʻa e palōfitá ke ne tataki ʻa e fānaú ki he fakatātā ʻo e Fakamoʻuí. Fakamoʻoniʻi ange kapau te tau muimui ki he palōfitá, te ne tataki kitautolu kia Sīsū Kalaisi. Vahevahe ha ngaahi meʻa kuo akoʻi mai ʻe hotau palōfitá kimuí ni mai fekauʻaki mo Sīsū. Te tau muimui fēfē ki heʻene akonakí?

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻi

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Hilamani 13:2–4

ʻOku lava ke lea mai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ki hotau ngaahi lotó.

ʻE fie maʻu ʻe he fānau ʻokú ke akoʻí ke nau ʻiloʻi ʻi ha ʻaho ʻa e founga ke nau fai ʻaki ʻa e meʻa naʻe fai ʻe Samuelá: vahevahe ʻa e pōpoaki naʻe tuku ʻe he ʻEikí ki honau ngaahi lotó.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e tangata Leimana ko Samuelá (hangē ko ia ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí), pea fehuʻi ki he fānaú pe naʻe ʻilo fēfē ʻe Samuela ʻa e meʻa ke lea ʻakí ʻi heʻene malanga mei he funga ʻaá. Fakaafeʻi kinautolu ke nau kumi ki ha tali ʻi he Hilamani 13:2–4. Talanoa ki ha taimi naʻe tokoniʻi ai koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke ke ʻiloʻi ʻi ho lotó ʻa e meʻa naʻe finangalo ʻa e ʻOtuá ke ke fai mo lea ʻakí. Kole ki he fānaú ke nau vahevahe ha aʻusia tatau kuo nau maʻu.

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e palōfita moʻuí ʻi heʻene lea ʻi ha konifelenisi lahi. Talaange ki he fānaú ʻoku folofola ʻa e ʻOtuá ki he palōfitá ʻa e meʻa ke ne lea ʻaki kiate kitautolú, ʻo hangē ko ʻEne folofola kia Samuela ʻa e meʻa ke lea ʻaki ki he kau Nīfaí. Mou talanoa fakataha ki ha ngaahi meʻa kuo lea ʻaki ʻe he palōfitá kuo ueʻi fakalaumālie ai koe pe ko e fānaú.

Hilamani 14:2–28

ʻOku akoʻi mai ʻe he kau palōfitá ʻo kau kia Sīsū Kalaisi.

Ko e taumuʻa ʻo e pōpoaki ʻa Samuelá ko e fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisi mo fakaafeʻi ʻa e kakaí ke nau fakatomala pea haʻu kiate Ia. ʻOku maʻu ʻe hotau kau palōfita ʻi he kuonga ní ʻa e fatongia tatau.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi ha vaheua ʻe taha ʻo e fānaú ke nau lau ʻa e Hilamani 14:2–6 pea tā ha ngaahi fakatātā ʻo e ngaahi fakaʻilonga e ʻaloʻi ʻo Sīsuú. Fakaafeʻi ʻa e vaheua ʻe tahá ke nau lau ʻa e Hilamani 14:20–28 pea tā ha ngaahi fakatātā ʻo e ngaahi fakaʻilonga ʻo e pekia ʻa Sīsuú. Kole leva ki he kulupu takitaha ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau taá. Lau fakataha ʻa e Hilamani 14:11–12, pea kole ki he fānaú ke nau fakafanongo ki he ʻuhinga naʻe kikite ai ʻa Samuela fekauʻaki mo e ngaahi fakaʻilonga ko ʻení. ʻOku tau ako fēfē kia Sīsū Kalaisi ʻi he kuongá ni?

  • Fakamatalaʻi ange ʻoku akoʻi ʻe he kau palōfita moʻuí he kuongá ni fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi, ʻo hangē ko ia naʻe fai ʻe he tangata Leimana ko Samuelá. Vahevahe ha lea mei ha pōpoaki konifelenisi kimuí ni ʻa ia naʻe fakamoʻoni ai ʻa e palōfita moʻuí kau kia Kalaisi. Kole ki he fānaú ke nau vahevahe ʻa e meʻa kuo akoʻi kiate kinautolu ʻe he palōfitá fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí.

Hilamani 16:1–6

ʻOku tāpuekina au ʻi heʻeku muimui ki he palōfitá.

Kuo foaki mai ʻe he Tamai Hēvaní kiate kitautolu ha palōfita ke tokoni ke tau ʻiloʻi Hono finangaló mo muimui ki Heʻene palaní. ʻOku tāpuekina kitautolu ʻi heʻetau fanongo mo talangofua ki he ngaahi lea ʻa e kau palōfitá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau leʻolahi ʻa e Hilamani 16:1 mo e 5, pea kole ki he fānaú ke nau tuʻu ki ʻolunga ʻi he taimi ʻoku nau fanongo ai ki ha meʻa naʻe fai ʻe he kakaí ʻi he taimi naʻa nau tui ai ki he ngaahi lea ʻa Samuelá. Lau leva ʻa e veesi 2 mo e 6, pea kole ki he fānaú ke nau tangutu ki lalo ʻi heʻenau fanongo ki ha meʻa naʻe fai ʻe he kakaí ʻi he taimi naʻe ʻikai ai ke nau tuí. Te tau fakahaaʻi fēfē nai ʻoku tau tui ki he ngaahi lea ʻa e palōfita moʻuí?

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e palōfita moʻuí, pea kole ki he fānaú ke nau vahevahe ʻa e meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo iá. Vahevahe ʻa hoʻo feinga ke muimui ki heʻene ngaahi akonakí pea mo e founga kuo faitāpuekina ai koe ʻi hoʻo fakahoko iá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ako

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau ako ki ha meʻa kuo lea ʻaki ʻe he palōfitá pea vahevahe ia mo e kalasí ʻi he uike ka hokó.

Fakatupulaki ʻEtau Akoʻí

Poupouʻi e fānaú ke nau fai ha ngaahi fehuʻi. “Feinga ke ke ʻiloʻi e ngaahi fehuʻi [e fānaú] ko ha ngaahi faingamālie ia, kae ʻikai ko ha fakahohaʻa pe fakatuta ki hoʻo lēsoní. … ʻOku ʻoatu ʻe he faʻahinga fehuʻi peheé ha ʻilo mahuʻinga kiate koe, ki he meʻa ʻoku fakakaukau mo tokanga ki ai e fānaú, pea mo e anga ʻenau tali e meʻa ʻoku nau akó” (vakai foki ki he Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 25–26).

Paaki