’utuāfare e tai’o ra i te mau pāpa’ira’a mo’a

28 nō Tītema–3 nō Tēnuare

Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1

« ’A fa’aro’o mai nā, e te mau ta’ata ato’a »

Tā ’outou ta’ahira’a mātāmua i roto i te fa’aineinera’a nō te ha’api’i ’o te tuatāpapara’a ïa nā roto i te pure i Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1. ’A rave ai ’outou, ’a fa’aro’o i te mau muhumuhu nō ni’a i te mau hina’aro o te mau tamari’i, ’e ’a ’imi i te mau parau tumu ’o tē riro ’ei mea faufa’a nō rātou. E tauturu teie mau mana’o ia ’outou ’ia fa’aineine i te mau ’ohipara’a faufa’a roa nō te ha’api’i i teie mau parau tumu.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

ītona fa’a’itera’a

Tītau i te mana’o

’A fa’a’ite i Te Parau Ha’api’ira’a e te mau Parau Fafau, ’e ’a ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai i te mau mea ato’a tā rātou i ’ite nō ni’a iho i te buka. Nā vai i pāpa’i ? E aha tō roto i te reira ? Nō te aha e mea faufa’a ? Nō te tauturu, e nehenehe ’outou e hi’o i te « Pene 23 : Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau » (Te mau ’ā’amu nō Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 90–92). ’A fa’a’ite i tō ’outou here i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau ’e tō ’outou hina’aro pāpū ’ia ’apo mai nā roto mai i te reira i teie matahiti.

ītona ha’api’ira’a

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i ’āpī

Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1:4.

Nā roto i tōna mau peropheta, e fa’aara mai te Fatu ia tātou i te ’ati pae vārua.

’Ua parau te Fatu ē, « e reo fa’aara » tōna. Nāhea ’outou i te fa’auru i te mau tamari’i ’ia fa’aro’o ’e ’ia ha’apa’o i te mau fa’aarara’a tāna e hōro’a mai ?

Te mau ’ohipa e nehenehe e rave

• ’A vaiiho i te mau tamari’i ’ia tāpe’a i te mau hōho’a nō te mau tāpa’o fa’aara—mai te mau fifi nō te terera’a pere’o’o, te ’ino o te reva, ’aore rā te rā’au ta’ero—’e ’a paraparau e nāhea te reira i te fa’aara ia tātou i te ’ati. ’Aore rā, ’a fa’ati’a i te hō’ē ’ā’amu nō te hō’ē taime ’a ha’apa’o ai ’outou i te hō’ē fa’aarara’a. E fa’aau i teie mau fa’aarara’a i te mau fa’aarara’a tā te Fatu e hōro’a mai nei ia tātou nā roto i tōna mau peropheta. E fa’a’ite pāpū ē, tē fa’aara mai nei ’oia ia tātou nō te mea tē here nei ’oia ia tātou ’e tē hina’aro nei ’oia ’ia pāruruhia tātou (hi’o ato’a i te ’api ’ohipara’a nō teie hepetoma).

• E tai’o i te mau tamari’i Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1:4 : « ’E e riro te mau ta’ata ato’a i te fa’aro’o i te reo fa’aara » E fa’a’ite i te hō’ē mea tā te peropheta i ha’api’i mai ’aita i maoro a’enei ’o tē pāruru ia tātou. E fa’a’ite i te mau hōho’a nō ni’a i te reira, mai te mea e nehenehe. E paraparau nō ni’a e nāhea ’outou i te ha’apa’ora’a i te a’o a te peropheta.

Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1:17, 29

E peropheta Iosepha Semita nā te Atua.

’A ha’amata ai ’outou ’e te mau tamari’i i te tuatāpapa i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, ’a tauturu ia rātou ’ia patu i tō rātou ’itera’a pāpū nō ni’a i te pi’ira’a hanahana o Iosepha Semita.

Te mau ’ohipa e nehenehe e rave

• ’A fa’a’ite i te hō’ē hōho’a nō te peropheta Iosepha Semita (hi’o Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare; hi’o ato’a i te Buka hōho’a o te ’evanelia, no. 87). E ani i te mau tamari’i ’ia ti’a i pīha’i iho i te hōho’a ’e ’ia fa’a’ite mai i te mea tā rātou i ’ite nō ni’a ia Iosepha Semita.

• Vaiiho i te mau tamari’i ’ia tāpe’a i te hō’ē hōho’a o te Fa’aora ’e i te hō’ē hōho’a o Iosepha Semita. E parau ia rātou nō ni’a i te mau mea tā te Fa’aora i hōro’a mai ia tātou nā roto mai ia Iosepha Semita, mai te mau fa’auera’a (hi’o i te ’īrava 17) ’e te Buka a Moromona (hi’o i te ’īrava 29). E parau i te mau tamari’i ē, i roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau e ha’api’i mai rātou i te mau fa’auera’a tā te Fatu i hōro’a i te ’Ēkālesia nā roto ia Iosepha Semita.

• ’A fa’a’ite i tō ’outou mau mana’o nō ni’a ia Iosepha Semita, ’e ’a fa’a’ite pāpū ē, « ’ua ti’aoro atu [te Atua] i tā’u tāvini ia Iosepha Semita, tamaiti, e ’ua parau atu ra iāna nā roto mai i te ra’i » (’īrava 17).

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:38

Te mau parau a te peropheta e mau parau ïa a te Atua.

Te mau tamari’i tā ’outou e ha’api’i ra, ’ua fa’aro’o na paha rātou i te peresideni o te ’Ēkālesia i te paraparaura’a, terā rā, ’aita paha rātou i mana’o ē, nō ō mai tāna mau parau i te Atua ra. E tauturu ia rātou ’ia ha’api’i mai i te ’ite i te mau parau a te peropheta ’ei mau parau nā te Atua.

Te mau ’ohipa e nehenehe e rave

• E ha’uti i te hō’ē ha’uti ’ōhie nā roto i te hōro’ara’a i te mau arata’ira’a i te hō’ē tamari’i ’e te anira’a iāna ’ia fa’ahiti fa’ahou i te mau arata’ira’a nō te tahi atu mau tamari’i. E tauturu ia rātou ’ia ’ite ē, te pe’era’a i te mau arata’ira’a a te reira tamari’i hō’ē ā ïa huru i te pe’era’a i tā ’outou arata’ira’a, ’e te pe’era’a i te peropheta hō’ē ā ïa huru i te pe’era’a i te Fatu. Tai’o i mua ia rātou i te rēni hōpe’a o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:38 : « Nā roto i tō’u iho reo ’e ’aore rā, nā roto i te reo o tā’u mau tāvini, hō’ē ā ïa »

• ’A hīmene ’āmui i te hō’ē hīmene nō ni’a i te mau peropheta, mai te ’īrava hōpe’a o te hīmene ra « Suis les prophètes » (Chants pour les enfants, 58–59). Fa’a’ite i tō ’outou ’itera’a pāpū ē, e parau te peropheta i te parau a te Atua.

• Fa’a’ite i te hō’ē hōho’a, te hō’ē haruharura’a, ’aore rā, te hō’ē hōho’a video nō ni’a i te peropheta ora. E fa’a’ite atu i tō ’outou ’itera’a pāpū ē, e parau mai te peropheta ia tātou i te mau mea tā te Atua e hina’aro ’ia ’ite tātou. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai i tō rātou mana’o nō ni’a i te peropheta.

  tuha’a purera’a nō te ’āmuira’a rahi

  E ha’api’i mai te peropheta ia tātou i te mau mea tā te Atua e hina’aro ’ia ’ite tātou.

ītona ha’api’ira’a

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i pa’ari

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:15–17, 29–30

’Ua ’ite te Fatu i te mau tāmatara’a tā tātou e fa’aruru nei, nō reira ’ua fa’aho’i fa’ahou mai ’oia i te ’evanelia nā roto mai ia Iosepha Semita.

E nehenehe ’outou e tauturu i te mau tamari’i ’ia fa’aineine nō te mau tāmatara’a i muri nei nā roto i te ha’api’ira’a ia rātou ē, mea nāhea te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia i te hōro’a mai i te pārurura’a i te pae vārua.

Te mau ’ohipa e nehenehe e rave

• E tauturu i te mau tamari’i ’ia feruri i te tahi mau fifi i roto i te ao nei i teie mahana. ’A hi’o fa’ahou i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:15–16, ’e o rātou, ’e ’a tauturu ia rātou ’ia ’ite mai i te tahi o te mau fifi tā te Fatu i tohu ē, e tupu. Ani ia rātou ’ia ’imi i roto i te mau ’īrava 17 ’e 29–30 e aha tā te Fatu i rave nō te tauturu ia tātou ’ia fa’aruru i te mau tāmatara’a o tō tātou nei ’anotau.

• Ani i te mau tamari’i ’ia feruri ē, tē fa’aineine nei rātou nō te hō’ē tere. E aha tā rātou e pū’ohu ? Nāhea te reira i te tauturu ia rātou ’ia ’ite ē e ’ua ānei i te roara’a o tō rātou tere ’aore rā, e puta hō’ē huira o tō rātou pere’o’o ? ’A tai’o ’āmui i te ’īrava 17, ’e ’a ’āparau e aha tā te Fatu i ’ite e tupu i ni’a ia tātou ’e e nāhea ’oia i te fa’aineinera’a nō te reira. (Mai te mea e tītauhia, ’a fa’ata’a ē, te hō’ē « ’ati rahi » o te hō’ē ïa ’ino rahi ’aore rā, te hō’ē ’ohipa ri’ari’a) Nāhea te mau fa’auera’a a te Atua i te tauturu ia tātou ’ia fa’aruru i te mau tāmatara’a o tō tātou nei ’anotau ?

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:30

Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te Mau Mahana Hope’a nei ’o « te ’ēkālesia parau-ti’a ana’e ’e te mea ora » a te Fatu.

Nāhea e ti’a ai ia ’outou ’ia tauturu i te mau tamari’i ’ia māuruuru i te mau ha’amaita’ira’a rahi nō te rirora’a ’ei melo nō « te ’ēkalesia parau ti’a ana’e ’e te mea ora » ?

Te mau ’ohipa e nehenehe e rave

• Ani i te mau tamari’i ’ia tāpura i te tahi mau mea e mea ora ’e te tahi mau mea e ’ere i te mea ora (mai te mea e nehenehe, hōpoi mai i te mau hōho’a ’aore rā, i te mau hi’ora’a). E aha te ta’a-’ē-ra’a i rotopū i te hō’ē mea ora ’e i te hō’ē mea e ’ere i te mea ora ? E tai’o ’āmui i te ’īrava 30. E aha te aura’a nō te parau ra ē, « e parau-ti’a » te ’Ēkālesia ? « ’e mea ora » te reira ?

• ’A hōhora i te hō’ē hōho’a, mai te hō’ē hōho’a pēni o te Fa’aora, ’e e ani i te mau tamari’i ’ia fa’ata’a mai i te reira ma te tūpohehia te mōrī i roto i te piha. ’A fa’a’ohipa i teie ’ohipara’a nō te tauturu i te mau tamari’i ’ia ’ite ē, nō te mau ta’ata e rave rahi, te ’Ēkālesia parau-ti’a a te Fa’aora tei roto ïa i te « vāhi mo’emo’e » ’e « te pōiri ta’ota’o ». Nāhea e ti’a ai ia tātou ’ia tauturu ia vetahi ’ē ’ia ha’api’i mai nō ni’a i te ’Ēkālesia ?

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:37-38.

E vai noa te parau a te Fatu ’e a muri noa atu.

E nehenehe ’outou e tauturu i te mau tamari’i ’ia patu i tō rātou fa’aro’o ia Iesu Mesia nā roto i te ha’api’ira’a ia rātou ē, e mea pāpū tāna parau ’e e ti’a ’ia ti’aturi.

Te mau ’ohipa e nehenehe e rave

• Tauturu i te mau tamari’i ’ia fa’aau i te mau mea nō te tau poto, mai te hō’ē ’ōpūpū ’e ’aore rā, te hō’ē hu’ahu’a hiona, i te mau mea mai tē huru ra e vai maoro, mai te hō’ē mou’a ’aore rā, te mahana. E ani ia rātou ’ia ’imi i roto i te mau ’īrava 37–38 i te hō’ē mea tā te Fatu i parau ē, e vai maoro. Nō te aha e hō’ē ha’amaita’ira’a te ’itera’a ē, « e’ita e mou » te parau a te Atua ?

• E tauturu i te mau tamari’i ia māramarama ē, « te reo o tā’u mau tāvini » ’o te reo ïa o tō tātou mau ’āpōsetolo ’e mau peropheta. E tauturu i te mau tamari’i ’ia ’imi i « te mau tohura’a ’e te mau fafaura’a » i roto i te hō’ē a’ora’a a te hō’ē o te mau tāvini a te Fatu i roto i te hō’ē ’āmuira’a rahi ’aita i maoro a’enei. ’A fa’a’ite i tō ’outou ’itera’a pāpū ē, e mea fa’auruhia teie mau parau e te Fatu ’e « e fa’atupuhia te reira »

ītona ’apora’a ha’api’ira’a

Fa’aitoito i te ha’api’ira’a mai i te fare

’A hi’o fa’ahou ’e te mau tamari’i i te mau mea tā rātou i ’apo mai i teie mahana, ’e ’a ani ia rātou ’ia rave hō’ē mea o tā rātou e mana’o ra ē, e ti’a i te mau ta’ata ato’a ’ia ’ite i te reira. E fa’aitoito ia rātou ’ia fa’a’ite i te reira i te hō’ē hoa ’aore rā, i te hō’ē melo o te ’utuāfare.

Ha’amaita’ira’a i tā tātou ha’api’ira’a

E ’apo mai te mau tamari’i nā roto i te mau rāve’a e rave rahi. « E ’ere hō’ē ā huru tō te mau tamari’i pā’āto’a, ’e e tupu vitiviti te tamari’i tāta’itahi. E maita’i a’e tā ’outou mau tauto’ora’a nō te ha’api’i i te mau tamari’i mai te mea ē, e fa’a’ohipa ’outou i te mau rāve’a ha’api’ira’a rau », mai te mau ’ā’amu, te mau rāve’a ’ite-mata-hia, ’e te mau hīmene (Te ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora, 25).

’api ’ohipara’a : e fa’aara te peropheta ia tātou i te ’ati pae vārua.