Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
26 ʻEpeleli–2 Mē. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: “ʻE Fakahoko ʻa e Ngaahi Talaʻofá”


“26 ʻEpeleli–2 Mē. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: “ʻE Fakahoko ʻa e Ngaahi [Talaʻofá] … ” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“26 ʻEpeleli–2 Mē. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2021

ʻĪmisi
toʻu tupu ʻi tuʻa ʻi ha temipale

26 ʻEpeleli–2 Mē.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45

“ʻE Fakahoko ʻa e Ngaahi [Talaʻofá] … ”

ʻI hoʻo hoko ko ha faiakó, ko hoʻo teuteu mahuʻinga tahá ʻa e fakalaumālié. Kamata ʻaki hono ako ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45 mo lotua e tataki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻOku ʻoatu ʻe he fokotuʻutuʻu ko ʻení ha ngaahi fakakaukau ʻe ala ʻaonga kiate koe. ʻE lava foki ke ke maʻu ha ngaahi fakakaukau ʻi he fokotuʻutuʻu ki he lēsoni ʻo e uike ní ʻi he Haʻu ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí pe ʻi he Liahoná pe Kaumeʻá.

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

ʻEke ki he fānaú pe te nau fie vahevahe ha meʻa naʻa nau ako mei he ngaahi folofola ʻo e uike ní. Fili ha taha ke vahevahe, pea kole ki he fānaú ke hiki honau nimá kapau naʻa nau ako ki ha meʻa meimei tatau pē.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:32

Te u lava ʻo “tuʻu ʻi he ngaahi potu toputapú.”

ʻI he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: 32, naʻe akoʻi ai ʻe he ʻEikí ʻe malu ʻEne kau ākongá ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí ʻi heʻenau tuʻu ʻi he ngaahi potu toputapú—ʻa e ngaahi feituʻu ʻoku makehe ki he ʻEikí. Te ke lava fēfē ʻo tokoniʻi e fānaú ke nau ʻiloʻi e ngaahi potu toputapu ʻi heʻenau moʻuí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fokotuʻu ha ngaahi tā ʻo ha ʻapi, fale lotu mo ha temipale ʻi ha ngaahi feituʻu kehekehe he lokí. ʻOange ha fanga kiʻi tokoni ʻo fakamatalaʻi e ngaahi feituʻu ko ʻení, pea fakaafeʻi e fānaú ke nau tuʻu ke ofi ki he feituʻu ʻokú ke fakamatalaʻí. Lau ʻa e laine ʻuluaki mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: 32. Fakamoʻoni ʻoku tāpuekina kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau nofo ai ʻi he ngaahi feituʻu toputapu ʻo hangē ko hotau ngaahi ʻapí, falelotú, mo e temipalé. Kole ki he fānaú ke nau talanoa kau ki ha ongo ʻoku nau maʻu ʻi he taimi ʻoku nau ʻi he ngaahi potu toputapú ai ʻo hangē ko ʻení.

  • Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau fakakakato ʻa e peesi ʻekitivitī ki he uike ní. Tokoniʻi kinautolu ke tohiʻi ʻi heʻenau fakatātaá ʻa e “Te u lava ʻo tokoni ke hoko hoku ʻapí ko ha feituʻu toputapu” mo e “Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: 32”. Ko e hā te nau lava ʻo fai ke tokoniʻi honau ʻapí ke hoko ko ha potu toputapú?

  • Ke tokoni ki he fānaú ke nau fakakaukau ki he ʻuhinga ʻo e “ʻikai ueʻi ʻa kinautolú”, kole ange ke nau tuʻu maʻu ʻi ha miniti ʻe taha. Lau ʻa e laine ʻuluaki mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: 32. Tokoniʻi e fānaú ke mahino kiate kinautolu ʻoku ʻuhinga ʻa e “tuʻu ʻi he ngaahi potu toputapú, mo e… “ʻikai ueʻi ʻa kinautolú” ke fili ki he totonú ʻi he taimi kotoa pē, neongo pe ko e hā ʻoku hokó. Fakaafeʻi kinautolu ke “ʻikai ueʻi ʻa kinautolu” mei he ngaahi fakakaukau mo e ngāue angatonú.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:44–45

ʻE toe hāʻele mai ʻa Sīsū Kalaisi.

ʻI he taimi ne fanongo ai e Kāingalotu ʻi Ketilani, ʻOhaioó ki he fakahā ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45, ʻa ia ʻoku fakamatala ki he ngaahi ʻaho fakaʻosí mo e Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí, naʻa nau maʻu ia ʻi he fiefia. Fakakaukau ki he founga te ke tokoni ai ke teuteu loto fiefia ʻa e fānaú ki he Hāʻele ʻAngaua Maí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Tokoniʻi e fānaú ke nau fakakaukau ki he ongo te nau maʻu ʻi heʻenau ʻilo ʻe ʻaʻahi mai ha taha makehe kiate kinautolu, hangē ko ha kui pe ko ha kaungāmeʻa. Te nau teuteu fēfē ki he ʻaʻahí? Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e Fakamoʻuí, pea lau ha konga pe ko hono kotoa ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:44–45. Fakamatala ange ki he fānaú ʻa e ongo ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e toe hāʻele mai ʻa e Fakamoʻuí pea tuku ange ke nau vahevahe ʻa e ngaahi ongo ʻoku nau maʻú.

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí (vakai fokotuʻutuʻu ki he lēsoni ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí), pea kole ki he fānaú ke nau vahevahe e meʻa ʻoku nau ongoʻi ʻi heʻenau sio ki he fakatātaá. Vahevahe hoʻo fakamoʻoni ʻe toe hāʻele mai ʻa Sīsū Kalaisí.

  • Hivaʻi fakataha ha foʻi hiva fekauʻaki mo e Hāʻele ʻAnga Ua Maí, hangē ko e “ʻO Ka Ne Ka Toe Haʻú” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 46–47). Fakaʻaongaʻi e foʻi hivá ke aleaʻi e ngaahi founga ʻoku tau lava ai ʻo teuteu ki he toe hāʻele mai ʻa Sīsuú, hangē ko hono fakahoko ko ia e finangalo ʻo e ʻOtuá mo hono fakaulo atu ʻetau māmá ki he niʻihi kehé.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:3–5

Ko Sīsū Kalaisi ʻa hotau Taukapo ki he Tamaí.

Te ke lava fēfē ʻo tokoniʻi e fānaú ke fakamālohia ʻenau tui ko Sīsū Kalaisi ʻa honau Taukapó? Kuó ke ʻilo fēfē ʻeni ʻiate koe peé?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Hiki e ngaahi foʻi lea mo e ngaahi kupuʻi lea ʻoku maʻu ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: 3–5 ʻi ha ngaahi laʻipepa kehekehe. ʻOange ki he fānaú ha kiʻi taimi ke ako e ngaahi vēsí ʻi heʻenau folofolá, fakaafeʻi leva kinautolu ke tāpuni ʻenau folofolá pea fakahokohoko e ngaahi foʻi lea ʻi he ngaahi laʻipepá ʻo hangē ko ʻene ʻasi ʻi he vēsí. Fakatatau ki he ngaahi veesi ko ʻení, ko e hā ʻoku folofola ʻaki ʻe he Fakamoʻuí ke taukapoʻi ʻaki kitautolu ʻi he ʻao ʻo e Tamai Hēvaní?

  • Tokoniʻi e fānaú ke nau fakamatalaʻi e foʻi lea ko e taukapo, mahalo te nau kumi ia ʻi he tikisinalé. Ko e hā naʻe fakahoko ʻe he Fakamoʻuí ne malava ai ke Ne hoko ko hotau Taukapó? Vahevahe e ngaahi ongo ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e ngaahi meʻa kuo fakahoko ʻe Sīsū Kalaisi maʻatautolú, pea tuku ke vahevahe ʻe he fānaú e ngaahi ongo ʻoku nau maʻú.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:9

Ko e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí ko ha maama ia ki he māmaní.

Tokoni ki he fānau ʻokú ke akoʻí ke nau fakakaukau ki ha ngaahi founga ʻoku teuteuʻi ai ʻe he ongoongoleleí ʻa e māmaní ki he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo ha maama mo ha fuka, pe tā ʻa e ongo meʻá ni ʻi he palakipoé. Fakaafeʻi e fānaú ke lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45: 9 pea fakakaukau ki ha ngaahi founga ʻoku hangē ai e ongoongoleleí ko ha māmá, ko ha fuka pea mo ha talafekau. Te ke lava ʻo fakamatala ange, ʻi he kuonga muʻá, ko e fakaʻilongá ko ha fuka ia naʻe toʻo ki he taú. Naʻe tokoni ke ʻilo ʻe he kau sōtiá ʻa e feituʻu ke tānaki ki aí mo e meʻa ke faí.

    ʻĪmisi
    Ko e ʻEikitau ko Molonaí ʻokú ne toʻo e Fuka ʻo e Tauʻatāiná

    Fuka ʻo e Tauʻatāiná, tā fakatātaaʻi ʻe Larry Conrad Winborg

  • Tokoniʻi e fānaú ke ako maʻuloto kotoa e veesi 9 pe ko hano konga pē ʻaki hono tohi ia ʻi he palakipoé pea tamateʻi tahataha ha ngaahi foʻi lea.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:37–38

ʻE toe hāʻele mai ʻa Sīsū Kalaisi.

Mahalo ʻe ala fakailifia ki he fānaú ke lau fekauʻaki mo e ngaahi taú, faiangahalá, pea mo e fakaʻauha ʻoku kikiteʻi ʻe hoko kimuʻa ʻi he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí. Te ke tokoniʻi fēfē kinautolu ke nau fakatetuʻa atu ʻi he fiefia ki he ʻaho ko ʻeni kuo talaʻofa maí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • ʻEke ki he fānaú e founga ʻoku nau ʻiloʻi ai ʻoku ofi ke hoko mai ha faʻahitaʻu foʻou. Ko e hā e ngaahi fakaʻilonga ʻoku nau fekumi ki aí? Fakamatalaʻi ange hangē pē ko e ʻi ai ha ngaahi fakaʻilonga ʻo ha faʻahitaʻu foʻoú, ʻoku ʻi ai mo ha ngaahi fakaʻilonga ʻo e Hāʻele ʻAnga Ua Maí. Lau fakataha ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:37–38. Ko e hā ne folofola ʻaki ʻe Sīsū ʻe hangē ko e ngaahi fakaʻilonga ʻo ʻEne Hāʻele ʻAnga Ua Maí? Ke tokoniʻi e fānaú ke nau ʻiloʻi e ngaahi fakaʻilonga ko ia ʻoku totonu ke tau fekumi ki aí, vahe ha taha ʻo e fānaú (pe kulupu ʻo ha fānau) ke lau ha ngaahi veesi mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45 ʻa ia ʻoku nau fakamatalaʻi ʻa e ngaahi fakaʻilonga ko ʻení. ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi veesi 26–27,31–33, 40 – 42 ʻo hangē ko ʻení. Tuku ki he fānaú ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau maʻú. Ko e fē ʻi he ngaahi fakaʻilonga ko ʻení kuo hoko he ʻahó ni?

  • Hiki ʻi ha laʻipepa kehe ha niʻihi ʻo e ngaahi talaʻofa naʻá ke maʻu ʻi hoʻo ako ʻa e vahe 45 fekauʻaki mo e ngaahi meʻa ʻe hoko ʻi he kahaʻú. ʻE lava ke maʻu ha niʻihi ʻo e ngaahi talaʻofa ko ʻení ʻi he veesi 44–45, 51–52, 55, 58–59, 66–71. Hiki ʻi he palakipoé e ngaahi veesi ʻoku maʻu ai ʻa e ngaahi talaʻofá. ʻOange ki he fānaú e ʻū laʻipepá pea kole ange ke nau fakaʻaongaʻi ʻenau ngaahi folofolá, ke nau fakatauhoa ʻa e ngaahi veesi ʻi he palakipoé ki he ngaahi talaʻofá. Aleaʻi ʻa e ʻuhinga ʻo e ngaahi talaʻofa ko ʻení, pea fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe fekauʻaki mo e talaʻofa ʻokú ne tokoniʻi kinautolu ke nau loto-vēkeveke ki he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akó

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke nau fakakaukau ki ha meʻa ʻe taha naʻa nau ako lolotonga e kalasí ʻa ia ʻe lava ke nau vahevahe mo honau fāmilí. Kole ki ha niʻihi ʻo kinautolu ke vahevahe mo e kalasí ʻa e meʻa ʻoku nau loto ke vahevahe ʻi ʻapí.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Tokoniʻi e fānaú ke nau ʻiloʻi ʻa e Laumālié. ʻI hoʻo akoʻi e fānaú, talaange kiate kinautolu ʻa e taimi ʻokú ke ongoʻi ai e Laumālie Māʻoniʻoní. Talanoa fekauʻaki mo e founga ʻokú ke fakatokangaʻi ai ʻa ʻEne ʻi aí. Hangē ko ʻení, mahalo te ke ongoʻi nonga pe fiefia lolotonga hono hivaʻi ha foʻi hiva fekauʻaki mo e Fakamoʻuí. ʻE tokoni hono ʻiloʻi e ngaahi ongo ko ʻení ke fakatokangaʻi ʻe he fānaú ʻa e taimi ʻoku nau ongoʻi ai e Laumālié.

Paaki