Fuakava Foʻoú 2023
16–22 Sānuali. Sione 1: Kuo Mau ʻIlo ʻa e Mīsaiá


“16–22 Sānuali. Sione 1: Kuo Mau ʻIlo ʻa e Mīsaiá,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Fuakava Foʻoú 2023 (2022)

“16–22 Sānuali. Sione 1,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2023

ʻĪmisi
fefine ʻokú ne vahevahe ʻa e ongoongoleleí ʻi ha tauʻanga lēlue

16–22 Sānuali

Sione 1

Kuo Mau ʻIlo ʻa e Mīsaiá

ʻI hoʻo lau ʻa e Sione 1, hiki ha ngaahi ongo fakalaumālie ʻokú ke maʻu. ʻE lava ke tokoni atu ʻa e fokotuʻutuʻu ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí ke ke ako ʻa e vahé ni. ʻE lava ke ʻoatu ʻe he ngaahi ʻekitivitī ko ʻeni kuo fokotuʻu atú, ha ngaahi fakakaukau ki ha founga ke tokoniʻi ʻa e fānaú ke ako e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻi he Sione 1. ʻE lava ke fakafenāpasi ʻa e ngaahi ʻekitivitií ʻa e fānau lalahi angé, ʻo ka fie maʻu, maʻá e fānau iiki angé.

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Ke tokoni ke vahevahe ʻe he fānaú ʻa e meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo Sīsuú, fakaʻaliʻali ha ʻū fakatātā ʻo ʻEne fakahoko ha niʻihi ʻo Hono ngaahi fatongia ʻoku fakamatalaʻi ʻi he Sione 1 (hangē ko hono fakatupu ʻo e māmaní pe akoʻi e ongoongoleleí). Fakaafeʻi ʻa e fānaú ke fakamatalaʻi ʻa e meʻa ʻoku hoko ʻi he ʻū fakatātaá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Sione 1:1–2

Naʻe nofo fakataha ʻa Sīsū mo e Tamai Hēvaní kimuʻa pea ʻaloʻi mai Iá.

Naʻe akoʻi mai ʻe Sione, naʻe nofo fakataha ʻa Sīsū Kalaisi mo e ʻOtuá kimuʻa ʻi Heʻene moʻui fakamatelié. Naʻa tau nofo fakataha foki mo kitautolu mo e ʻOtuá kimuʻa pea fāʻeleʻi mai kitautolú (vakai, “Ko e Fāmilí: Ko Ha Fanongonongo Ki Māmani,” ChurchofJesusChrist.org). Te ke akoʻi fēfē ʻa e foʻi moʻoni ko ʻení ki he fānaú?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga e “Folofolá” ʻi he Sione 1:1 kia Sīsū. Lau leʻolahi e vēsí, pea kole ki he fānaú ke lea ʻaki e “Sīsū” ʻi he taimi kotoa pē te ke pehē ai “Folofola.” Fakaʻaliʻali e fakatātā ʻoku ui ko e “Moʻui ʻi he Maama Fakalaumālié” (ChurchofJesusChrist.org; vakai foki ki he Vakai Ki Hoʻomou Fānau Īkí [2008], 15). Fakamatalaʻi ange naʻe nofo fakataha ʻa Sīsū Kalaisi mo e Tamai Hēvaní kimuʻa peá Ne toki hāʻele mai ki māmaní.

  • Fakaʻaongaʻi e ngaahi maʻuʻanga tokoni hangē ko ʻení, ke akoʻi ki he fānaú fekauʻaki mo ʻetau moʻui mo e ʻOtuá kimuʻa pea tau toki omi ki he māmaní: “Talateú: Ko e Palani ʻa ʻEtau Tamai Hēvaní” (ʻi he Ngaahi Talanoa ʻo e Fuakava Foʻoú, 1–5, pe vitiō fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org) pe “Moʻui ʻi he Maama Fakalaumālié” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá (scriptures.ChurchofJesusChrist.org).

  • Fakaafeʻi ha mātuʻa ke ne ʻomi ha pēpē ki he kalasí. Fehuʻi ange ki he fānaú pe naʻe nofo nai ʻi fē ʻa e laumālie ʻo e pēpē ko ʻení kimuʻa pea fāʻeleʻí. Fakamanatu ki he fānaú naʻa nau hoko ko ha pēpē kimuʻa, pea fakamoʻoniʻi naʻa nau nofo foki ʻi he langí mo e Tamai Hēvaní ko ha fānau fakalaumālie kimuʻa pea fāʻeleʻi mai kinautolú.

Sione 1:3

Naʻe fakatupu ʻe Sīsū ʻa e meʻa kotoa pē.

ʻE lava ke tokoni ʻa hono ʻiloʻi e fatongia ʻo Sīsū Kalaisi ko ha Tokotaha Fakatupú, ke fakalahi e fakaʻapaʻapa ʻa e fānau ʻokú ke akoʻí kiate Iá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau fakataha mo e fānaú ʻa e Sione 1:3 pea fakaʻaliʻali ʻa e fakatātā mei he lēsoni ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí. Tokoniʻi ʻa e fānaú ke nau maʻuloto ʻa e kupuʻi lea “naʻe ngaohi ʻe [Sīsū Kalaisi] ʻa e meʻa kotoa pē.”

  • Fakaʻaliʻali ki ha taha ʻo e fānaú ha fakatātā ʻo e taha ʻo e ngaahi fakatupu ʻa e ʻEikí. Tuku ke ne fakamatalaʻi ia ki he toenga e fānaú, pea kole ange ke nau mateʻi ʻa e meʻa ʻoku fakamatalaʻí.

  • Kole ki he fānau takitaha ke nau fakalau ha meʻa naʻe fakatupu ʻe Sīsū Kalaisi. Tokoniʻi e fānaú ke nau fakakaukau ki ha ngaahi founga te nau lava ai ʻo tauhi e māmaní mo e ngaahi faʻu kehe ʻa e ʻEikí.

ʻĪmisi
hopo ʻa e laʻaá ʻi ha vaotā

Naʻe fakatupu ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e māmaní mo e ngaahi meʻa kotoa pē ʻi aí.

Sione 1:35–51

ʻE lava ke u fakaafeʻi e niʻihi kehé ke nau haʻu kia Sīsū Kalaisi mo ako ʻo kau kiate Ia.

ʻOku ʻi he Sione 1 ha ngaahi fakamatala ki he kau ākonga ne nau fakaafeʻi ʻa e kakaí ke “haʻu ʻo mamata” ko Sīsū ʻa e ʻAlo ʻo e ʻOtuá. Naʻa mo e longaʻifānau īkí te nau lava ʻo muimui he sīpingá ni.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakamatalaʻi ange ʻa e founga naʻe ako ai ʻa ʻAnitelū fekauʻaki mo Sīsuú, pea talanoa ange kau ki he founga ne akoʻi ʻaki ʻe ʻAnitelū ʻa Pitá (vakai, Sione 1:35–42). Vahevahe e founga naʻá ke ako fekauʻaki mo e Siasí, pe fakaafeʻi ha mēmipa foʻou ke ne vahevahe e founga naʻá ne ako ai kau ki he Siasí.

  • Vahevahe ange ʻa e talanoa ʻo hono fakaafeʻi ʻe Filipe ʻa Nataniela ke “haʻu ʻo mamatá” (Sione 1:43–51). Fufuuʻi ha fakatātā ʻo Sīsū ʻi ha puha, pea fakaafeʻi ha toko taha ke ne “haʻu ʻo mamata” ki ai pea fakahā ki he toenga ʻo e fānaú ʻa e meʻa naʻá ne mamata ki aí.

  • Tuku ki he fānaú ke nau valivali e peesi ʻekitivitī ʻo e uike ní, pea poupouʻi ke nau fakaʻaongaʻi ia ke fakaafeʻi ha taha ke ako kau kia Sīsū.

  • Kole ki ha kiʻi tamasiʻi pe taʻahine ke talanoa ki ha taimi naʻá ne vahevahe ai mo ha taha ha meʻa, hangē ko ha meʻavaʻinga pe meʻaʻofa. Te tau lava fēfē ʻo vahevahe ʻa e ongoongoleleí? Fai ha talanoa ʻo ha kiʻi leka naʻá ne vahevahe ʻa e ongoongoleleí mo hano kaungāmeʻa, hangē ko e “Ko ha Kaungāmeʻa mo ha Faifekau,” Liahona, Siulai 2018, 70–71.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Sione 1:1–5

Naʻe nofo fakataha ʻa Sīsū Kalaisi mo e Tamai Hēvaní kimuʻa pea toki ʻaloʻi mai Iá.

Naʻa mo e teʻeki ke ʻaloʻi Iá, naʻe ʻi ai ha ngaahi fatongia mahuʻinga ʻa Sīsū Kalaisi ʻi he palani ʻa e Tamai Hēvaní. ʻI hoʻo lau ʻa e Sione1:1–5, ko e hā e ngaahi meʻa ʻokú ke saiʻia ai fekauʻaki mo e ngāue ʻa Kalaisi ʻi he maama fakalaumālié?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • ʻEke ki he fānaú pe ʻoku nau ʻilo ha meʻa fekauʻaki mo e meʻa ne fai ʻe Sīsū kimuʻa pea ʻaloʻi mai Iá. Fakaafeʻi ke nau kumi e ngaahi talí ʻi he Sione 1:1–5. ʻE ala tokoni ke kumi ʻi he Liliu ʻa Siosefa Sāmitá, Sione 1:1–5 (ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá).

  • Vahevahe ha ngaahi konga ʻo e “Talateú: Ko e Palani ʻa ʻEtau Tamai Hēvaní” (ʻi he Ngaahi Talanoa ʻo e Fuakava Foʻoú, 1–5, pe vitiō fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org). Fehuʻi ki he fānaú pe ko e hā e meʻa ʻoku nau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí.

  • Fakaafeʻi ha fānau ʻe niʻihi ʻi ha ngaahi ʻaho kimuʻa, ke nau haʻu mateuteu ki he kalasí ke fakaʻaliʻali pe fakamatalaʻi ha meʻa ne nau faʻu. Fakaʻaliʻali ha ʻū fakatātā ʻo e ngaahi fakatupu ʻe niʻihi ʻa e ʻEikí, pea fakaʻaongaʻi e Sione 1:3 ke fakamatalaʻi ange naʻe fakatupu ʻe Sīsū ʻa e māmaní mo e meʻa kotoa pē ʻi aí.

Sione 1:4–9

Ko Sīsū Kalaisi ʻa ʻeku māmá.

ʻE lava ke tokoni ʻa e fakataipe ʻo e māmá ke mahino ki he fānaú ʻa e Fakamoʻuí mo ʻEne ongoongoleleí. Te ke ueʻi fēfē ʻa e fānaú ke nau fekumi ki he maama ʻo e Fakamoʻuí ʻi he taimi ʻoku ngali fakapoʻuli ai ʻa e māmaní?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau lau e Saame 27:1; Sione 1:4–9; Mōsaia 16:9; mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 39:1–2, ʻo fekumi ki ha ngaahi kupuʻi lea ʻoku tatau ai e ngaahi folofola ko ʻení. Ko e hā e founga ʻoku hangē ai ʻa Sīsū Kalaisi ha māmá?

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e Fakamoʻuí mo ha ngaahi meʻa ʻoku nau ʻomi ʻa e māmá, hangē ko ha kasa. Ko e hā e founga ʻoku hangē ai ʻa Sīsū Kalaisi ko e ngaahi meʻá ni? Te tau lava fēfē ʻo vahevahe ʻa ʻEne māmá mo e niʻihi kehé? Hivaʻi fakataha e “Ko e ʻEikí ko ʻEku Maama” (Ngaahi Himí, fika 45) pe ko ha toe hiva fekauʻaki mo e maama ʻo e ongoongoleleí.

  • ʻEke ki he fānaú pe ko e hā ha ngaahi meʻa ʻoku nau fai ʻi he taimi ʻoku nau ʻi he fakapoʻulí ai pea ongoʻi ilifiá. Fakamoʻoni ange te nau lava maʻu pē ʻo tafoki ki he Fakamoʻuí ʻi he taimi ʻoku nau ilifia aí.

Sione 1:35–51

ʻI heʻeku hoko ko ha tokotaha muimui ʻia Sīsū Kalaisí, te u lava ʻo fakaafeʻi e niʻihi kehé ke nau muimui ʻiate Ia.

Fakakaukau ki ha founga te ke lava ai ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi sīpinga ʻi he Sione 1:35–51 ke poupouʻi ʻa e fānaú ke nau fakaafeʻi e niʻihi kehé ke nau ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Tokoniʻi e fānaú ke nau fekumi ʻi he Sione 1:35–51 ke ʻiloʻi e ngaahi meʻa ʻoku lea ʻaki ʻe he kakaí ke fakaafeʻi e niʻihi kehé ke nau ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí. Tuku ke nau akoako fakahoko e meʻa ʻe lava ke nau lea ʻaki ke fakaafeʻi ha kaungāmeʻa ke ako fekauʻaki mo Iá.

  • Kole ki he fānaú ke nau fakaʻaongaʻi ʻa e peesi ʻekitivitī ʻo e uike ní ke faʻu ʻaki ha tohi fakaafe te nau lava fakaʻaongaʻi ke fakaafeʻi ʻaki ha kaungāmeʻa pe ko ha mēmipa ʻo e fāmilí ke ako lahi ange fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi.

  • ʻOange ki he fānaú ha faingamālie ke nau tala ki he kalasí ha meʻa ʻoku nau manako ai. Tokoniʻi e fānaú ke nau sio ki he founga ʻe lava ke tatau ai hono vahevahe ʻo e ongoongoleleí mo hono vahevahe ʻo e ngaahi meʻa kehe ʻoku tau ʻofa aí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akó

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Poupouʻi e fānaú ke nau fakaafeʻi ha taha ʻoku nau ʻofa ai ke ako lahi ange fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakaʻaongaʻi ha ʻū fakatātā. Kumi ha ngaahi founga ke tokoniʻi ai ʻa e fānaú ke nau sioloto ki he meʻa ʻoku nau ako ʻi he folofolá. Te ke lava ʻo fai ʻeni ʻaki ʻa e fakatātā ʻo e ongoongoleleí, ʻū tā fakatātā, vitiō, tamapua, pe fanga kiʻi tulama.

Paaki