28 nō Fepuare–6 nō Māti

Genese 28–33

« E riro tei ’ō nei lehova »

’A tai’o ai ’oe i te Genese 28–33, ’a feruri e nāhea te mau ’ā’amu ’e te mau parau tumu i roto i teie mau pene e nehenehe ai e ha’amaita’i i te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i ra.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

Tītau i te mana’o

E ani i te mau tamari’i ’ia tāora ’aore rā ia fa’a’ohu i te hō’ē pōpō i te tahi ’e te tahi. ’Ia haru ana’e te mau tamari’i i te pōpō, e ani ia rātou ’ia fa’a’ite mai i te hō’ē mea tā rātou i ha’api’i mai nō roto mai i te faufa’a tahito, i te fare ānei ’aore rā i te Paraimere.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i ’āpī a’e

Genese 28:10–22

E tauturu te mau fafaura’a iā’u ’ia ho’i fa’ahou i pīha’i iho i te Metua i te Ao ra.

I roto i te hō’ē moemoeā, ’ua ’ite ’o Iakoba i te hō’ē ’ē’a e toro atura i te ra’i. E nehenehe te mau ta’ahira’a i ni’a i te ’ē’a e fa’ahōho’a i te mau fafaura’a tā tātou i rave ’e te Atua, nō te mea e tauturu teie mau fafaura’a ia tātou ’ia fa’aineine nō te ho’i atu i mua i tōna aro.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

• Tai’o i te Genese 28:12–13 i te tamari’i. E fa’ata’a atu ē, e nehenehe te mau ta’ahira’a i ni’a i te ’ē’a e fa’ahōho’a i te mau fafaura’a ’o tē tauturu ia tātou ’ia ho’i i te Metua i te Ao ra ra. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’ahua ē, tē ta’uma ra rātou i ni’a i te hō’ē ’ē’a ’a paraparau noa ai ’oe nō ni’a i te mau taime ’a fafau ai tātou e ha’apa’o i te parau a te Atua, mai te taime ’a bāpetizohia ai tātou, ’a rave ai tātou i te ’ōro’a mo’a, ’aore rā ’a haere ai i te hiero. E tauturu i te mau tamari’i ’ia feruri i te mau rāve’a e nehenehe ai rātou e fa’aineine nō te rave i te mau fafaura’a ’ia pāpetito-ana’e-hia rātou.

• Tai’o i te Genese 28:15 i te mau tamari’i, ma te ha’apāpū i te mau parau « tei pīha’i iho ato’a vau ia ’oe » ’e « e ’ore ho’i au e fa’aru’e ia ’oe ». E fa’ata’a atu ē, ’ua fafau te Atua e vai noa ’oia i pīha’i iho ia tātou, ’a tāmata ai tātou i te mā’iti i te maita’i. E tauturu i te mau tamari’i ’ia feruri i te mau mea tā rātou e nehenehe e rave nō te ’ite ē, tei pīha’i iho roa rātou i te Metua i te Ao ra ’e ia Iesu Mesia.

Genese 29:16–28

E tāpe’a vau i tā’u mau parau fafau i te mau taime ato’a.

’Ua fāri’i Iakoba e rave i te ’ohipa nā Labana e hitu matahiti te maoro, i reira e ti’a ai iāna ’ia fa’aipoipo i te tamāhine a Labana, ’o Rahela. ’Ua ha’apa’o Iakoba i teie fa’aaura’a, ’aita rā ’o Labana. E nehenehe e fa’a’ohipa i teie ’ā’amu nō te ha’api’i i te mau tamari’i nō ni’a i te faufa’a rahi ’ia tāpe’a i tā tātou mau parau fafau.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

• E tai’o i te Genese 29:18, 20 i te mau tamari’i, ’e e fa’ata’a ē, ’ua ha’apa’o o Iakoba i tāna parau fafau ’ia rave i te ’ohipa nā Labana e hitu matahiti te maoro, i reira e ti’a ai iāna ’ia fa’aipoipo ia Rahela, noa atu e taime roa teie nō te rave i te ’ohipa (hi’o ato’a « Iakoba ’e tōna ’utuāfare », i roto Te mau ’ā’amu o te Faufa’a Tahito). E tauturu i te mau tamari’i ’ia feruri i te mau parau fafau tā rātou e nehenehe e rave ’e te tahi atu mau ta’ata. Nō te aha e mea faufa’a ’ia tāpe’a i tā tātou mau parau fafau ? Tauturu ia rātou ’ia hāro’aro’a ē, hō’ē fafaura’a o te hō’ē ïa parau fafau mo’a i rotopū i te Atua ’e tātou tāta’itahi. ’A fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū ē, e tāpe’a iho ā te Metua i te Ao ra ’e ’o Iesu Mesia i tā rāua parau fafau.

• E hīmene ’āmui ’e e ’āparau i te hō’ē hīmene nō ni’a i te ha’avare ’ore, mai te « Defends le bien » (Chants pour les enfants, 81).

Genese 33:1–4

E nehenehe te Metua i te Ao ra ’e ’o Iesu Mesia e tauturu iā’u ’ia here i tō’u ’utuāfare.

’Ua ’ite te rahira’a o te tamari’i e aha terā mea e riri i te hō’ē taea’e ’aore rā i te hō’ē tuahine. E nehenehe te ’ā’amu nō te upo’oti’ara’a ’o Iakoba ’e ’o Esau i ni’a i tō rāua riri i te tahi ’e te tahi, e riro ’ei rāve’a nō te fa’auru ia rātou.

Fa’ahōho’ara’a nō Iakoba ’e o Esau e ’āpā ra, nā Robert T. Barrett

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

• Tauturu i te mau tamari’i ’ia ha’amana’o e nō te aha ’o Esau i riri ai ia Iakoba (hi’o Genese 27:41 ’aore rā, « ’O Iakoba ’e ’o Esau », i roto Te mau ’ā’amu o te Faufa’a Tahito). E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai ia ’oe mai te aha te huru o te hō’ē hōho’a mata riri. E fa’ata’a atu ē, i muri a’e e rave rahi matahiti, ’ua mata’u o Iakoba i te haere e fārerei ia Esau. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai ia ’oe mai te aha te huru o te hō’ē hōho’a mata mata’u. E aha tā tātou e rave ’ia mata’u ana’e tātou ? E ani i te mau tamari’i ia fa’ahua pure, ’a tai’o ai ’oe i te mau mea tā Iakoba i parau i roto i tāna pure, (hi’o Genese 32:11). I muri iho e tai’o i roto i te Genese 33:4 i te ’ohipa tei tupu i te ’itera’a Esau ia Iakoba. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai ia ’oe mai te aha te huru o te hōho’a mata o Iakoba ’e o Esau, ’a ’ite fa’ahou ai rāua i te tahi ’e te tahi.

• E fa’a’ite i te hōho’a o Iakoba ’e o Esau e ’itehia i roto i teie arata’i. E vaiiho i te mau tamari’i ’ia fa’ata’a mai e aha tā rātou e ’ite ra i roto i te hōho’a. E parau ia rātou ē, i vai na te mau mana’o ’ino i rotopū i teie nā taea’e, ’ua mā’iti rā rāua e fa’a’ore i te hapa a te tahi ’e te tahi. Tauturu i te mau tamari’i ’ia feruri e nāhea rātou i te fa’a’ite rahi atu i te here i te hō’ē ta’ata i roto i tō rātou ’utuāfare, mai tā Iakoba ’e tā Esau i fa’a’ite i te here i te tahi ’e te tahi.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i pa’ari a’e

Genese 28:10–22

E tauturu te mau fafaura’a iā’u ’ia ho’i fa’ahou i te Metua i te Ao ra.

E nehenehe ’oe e fa’a’ohipa i te moemoeā o Iakoba nō te hō’ē ’ē’a e toro atu ra i te ra’i, nō te ha’api’i i te mau tamari’i ē, e fa’aineine te ha’apa’ora’a i tā tātou mau fafaura’a ia tātou ’ia tomo atu i mua i te aro o te Atua.

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

• E ani i te mau tamari’i ’ia tai’o i te Genese 28:10–15 ’e i muri iho, e pāpa’i i te hō’ē hōho’a nō te moemoeā o Iakoba. E ani ia rātou ’ia fa’a’ite mai i tā rātou hōho’a. E fa’ata’a ē, tē fa’ahōho’a nei te ’ē’a i te hō’ē rāve’a nō Iakoba ’ia ho’i fa’ahou i te Atua ra. E aha tā te Atua i hōro’a mai nō te tauturu ia tātou ’ia ho’i fa’ahou iāna ra ? (hi’o i te ’api ’ohipara’a nō teie hepetoma). E fa’aha’amana’o i te mau tamari’i i tā rātou fafaura’a nō te pāpetitora’a Nāhea te ha’apa’ora’a i teie fafaura’a i te ha’afātata atu ia tātou i te Atua ?

• E fa’a’ite i te hō’ē hōho’a o te hō’ē hiero, ’e e pāpa’i i ni’a i te tāpura ’ere’ere i te mau pereota faufa’a rahi nō roto mai i te Genese 28:15–17, mai teie : « tei pīha’i iho ato’a vau ia ’oe », « e riro tei i’ō nei lehova », « te fare o te Atua », ’aore rā, « te ’ūputa o te ra’i ». E ani i te mau tamari’i ’ia ’imi mai i teie mau pereota. E parau i te mau tamari’i e mea nāhea te hiero ’e te mau fafaura’a o te hiero i te tauturu ia ’oe ’ia ’ite tei pīha’i iho ’oe i te Fatu.

Genese 29:16–30

Tē ti’aturi nei au e ti’a ’ia vai ha’avare ’ore noa.

’Ua ha’apa’o Iakoba i tāna parau fafau ’ia tāvini ia Labana e hitu matahiti, ’ua ha’avare rā ’o Labana iāna. Nāhea ’oe i te fa’a’ohipa i teie ’ā’amu nō te tauturu i te mau tamari’i ’ia hāro’aro’a i te faufa’a rahi nō te rirora’a ’ei ta’ata ha’avare ’ore noa atu e mea ha’avare te tahi atu mau ta’ata ?

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

• E tai’o ’āmui i te Genese 29:16–30, ’e e tauturu i te mau tamari’i ’ia ha’apoto mai i te mau ’ohipa i tupu i roto i teie mau ’īrava. Nāhea Iakoba i te pāhonora’a i tōna ha’avarera’ahia ? E aha tā tātou e nehenehe e ’apo mai nā rot mai i teie ’ā’amu ?

• Pāpa’i i ni’a i te tāpura ’ere’ere E aha te tupu ’ia ha’avare ana’e tātou ? ’e E aha te tupu ’ia vai ha’avare ’ore noa tātou ? E ani i te mau tamari’i ’ia ’imi mai i te mau pāhonora’a nā roto i te tai’ora’a « Te ha’avare ’ore ’e te parau-ti’a » (i roto Nō te Pūai o te Feiā ’Āpī [2011], 19).

Genese 32:6–11 ; 33:1–4

E nehenehe te Metua i te Ao ra ’e ’o Iesu Mesia e tauturu iā’u ’ia here i tō’u ’utuāfare.

’Ua riri o Esau ia Iakoba, ’e ’ua ri’ari’a o Iakoba ’ia hi’o fa’ahou ia Esau, noa atu e 20 matahiti i te ta’a-’ē-ra’a. Terā rā, ’ua pure o Iakoba nō te ani i te tauturu, ’e ’ua ti’a ia Esau ’ia upo’oti’a i ni’a i tōna riri. Nāhea e ti’a ai ia ’oe ’ia fa’a’ohipa i teie ’ā’amu nō te ha’api’i i te mau tamari’i i te faufa’a rahi i te herera’a i tō tātou ’utuāfare ?

Mau ’ohipara’a e nehenehe e rave

• E ani i te mau tamari’i e aha tā rātou e ha’amana’o ra nō ni’a i te aura’a i rotopū ia Iakoba ’e ia Esau (hi’o Genese 27:41 ’aore rā, « ’O Iakoba ’e ’o Esau », i roto i Te mau ’ā’amu o te Faufa’a Tahito). E fa’ata’a ē, i muri a’e i tō rāua ta’a-’ē-ra’a fātata e 20 matahiti te maoro, tē haere nei o Iakoba e fārerei fa’ahou ia Esau. Tai’o ’āmui i te Genese 32:6–11. E aha te mana’o o Iakoba ? E aha tāna i rave nō te fāri’i i te tauturu ? ’A fa’a’ite pāpū ē, e nehenehe tātou e ani i te Metua i te Ao ra i te tauturu mai te mea e mea fifi tō tātou mau aura’a ’utuāfare. E tai’o ’āmui i te Genese 33:1–4 nō te ’ite mai e mea nāhea tō te Fatu pāhonora’a i te pure a Iakoba.

• ’A fa’a’ite atu i te hō’ē ’itera’a nō ’oe iho, ’aore rā hō’ē ’ā’amu nō roto mai i te ve’a a te ’Ēkālesia nō ni’a e nāhea i te fa’a’ite i te here rahi i roto i tō tātou ’utuāfare. E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite ato’a mai i tō rātou mau ’itera’a. E aha tā tātou e nehenehe e rave mai te mea ’ua riri te hō’ē melo o te ’utuāfare ia tātou ? Nō te ha’api’i mai nō ni’a e aha tā te Fa’aora i ha’api’i ia tātou ’ia rave, hi’o Mataio 5:43–45.

Fa’aitoito i te ’apora’a mai i te fare

E ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite i te ’api ’ohipara’a nō teie hepetoma i tō rātou ’utuāfare nō te tauturu ia rātou ’ia ha’api’i mai nā roto mai i te moemoeā o Iakoba ’e ’ia ha’amana’o i te reira.

Ha’amaita’ira’a i tā tātou ha’api’ira’a

E fa’a’ohipa i te mau hōho’a nō te tauturu i te mau tamari’i ’ia hāro’aro’a i te mau ’ā’amu o te pāpa’ira’a mo’a. Pinepine te mau tamari’i i te ’apo maita’i a’e mai, ’ia hi’o ana’e rātou i te mau hōho’a o te mau ’ā’amu o te pāpa’ira’a mo’a ’aore rā o te mau ha’api’ira’a. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe ’oe e fa’a’ite i te hō’ē hōho’a i roto i te arata’i nō teie hepetoma i roto Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare.