li Jesus ut li xMaria

At ixq, k’a’ naq nakatyaab’ak? xb’aan laj Mark R. Pugh

27 julio–2 agosto

Alma 39–42

“Li nimla k’uub’anb’il na’leb’ re sahil ch’oolejil”

Eb’ lix k’utum laj Alma sa’ Alma 39–42 nujenaqeb’ rik’in li tzol’leb’ ut neke’xch’olob’ chi saqen ru eb’ li aajel ruhil yaal. Naq nakatzoleb’ li ch’ol a’in, k’oxla b’ar wan reheb’ li yaal a’in li mas te’k’anjelaq choq’ re laa tzoleb’aal ut k’a’ru naru taab’aanu re xtenq’ankileb’ chixtawb’aleb’ li yaal a’in.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Re xk’eeb’al xhoonaleb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixwotzb’al xk’oxlahomeb’ ut xna’leb’eb’ chirix Alma 39–42, taaruuq taakanab’eb’ chirilb’aleb’ ru wi’chik li ch’ol a’in sa’ junpaat re xtawb’al k’a’ruhaq kixye malaj kixb’aanu laj Alma li xtoch’ xch’ooleb’.

reetalil li k’utuk

Xkʼutbʼal li tzolʼlebʼ

Alma 39

Li tz’ejwalejil maak a’an tz’eqb’eetal sa’ rilob’aal li Qaawa’.

• K’a’ru naru taqatzol rik’in li esil chirix li kixk’ul laj Korianton rik’in li maak ut li jalb’a-k’a’uxlej? Maare eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chirilb’al ru Alma 39:1–14, ut junjunq reheb’ te’xsik’ k’a’ru lix maak laj Korianton, junjunq chik te’xsik’ k’a’ut naq kimaakob’, ut junjunq chik te’xsik’ li na’leb’ kixk’e laj Alma re. Naq neke’xwotz li xe’xtaw, te’ruuq chi aatinak chirix k’a’ru naru taqab’aanu re naq laa’o ink’a’ toot’ane’q sa’ li maak a’an.

• Naq junaq namaakob’ rik’in tz’ejwalej, chi kok’ aj xsa’ a’an nareek’a xka’ch’inal xch’ool malaj xsachik xyo’onihom ut naru naxk’oxla naq maak’a’ xloq’al. K’a’ruheb’ li na’leb’ sa’ Alma 39–42 li neke’xtenq’aheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chireek’ankil li yo’onihom li nak’amok sa’ li jalb’a-k’a’uxlej? Xwotzb’al li raatin li Hermana Joy D. Jones wan sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” naru tixtenq’aheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixtawb’al ru chan ru naq jalan li k’ulub’ejil rik’in li qaloq’al sa’ rilob’aal li Dios. (Chi’ilmanq ajwi’ Lynn G. Robbins, “Toj lajeeb’ xkaak’aal sut chi wuqutq,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2018.)

• Naq yookex chi aatinak, maare usaq choq’ reheb’ li komon aatinak chirix lix chaq’rab’ li Qaawa’ chirix li saq ru ch’oolej. Chaab’ilaq wi’chik li aatinak wi jayalinb’il sa’eb’ li na’leb’ tento xtaaqenkil ut ink’a’ sa’ jun tusulal re li k’a’ru us xb’aanunkil ut li k’a’ru ink’a’ us xb’aanunkil. Qayehaq, taaruuq taakanab’eb’ li komon chixtawb’aleb’ li na’leb’ kixk’ut laj Alma chiru laj Korianton sa’ Alma 39. Jo’kan ajwi’, te’ruuq chixtz’ilb’al rix “Xsaqal ru li tib’elej” sa’ Choq’ re Xkawilaleb’ li Saaj rik’ineb’ li patz’om jo’eb’ a’in sa’ xk’a’uxleb’: “Wi ta tento taak’os ru chixjunil li aatin a’in sa’ jun ajwi’ li na’leb’, k’a’ raj ru li na’leb’ a’an?” malaj “K’a’ruheb’ li na’leb’ nakataw arin li nakate’xtenq’a chixyu’aminkil li chaq’rab’ re saq ru ch’oolej?” Eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq ajwi’ chixnumsinkil li tasal a’in sa’ Choq’ re Xkawilaleb’ li Saaj, re xsik’b’aleb’ li osob’tesink neke’chal rik’in xyu’aminkil li chaq’rab’ re saq ru ch’oolej ut li k’a’ru nachal rik’in xq’etb’al li chaq’rab’ a’in. Chan ru naq jalaneb’ li na’leb’ a’in rik’in li na’leb’ naxk’ut li ruchich’och’? Chan ru neke’xjal li na’leb’ a’in li qak’oxlahom chirix li chaq’rab’ re saq ru ch’oolej? Maare usaq choq’ re laa tzoleb’aal rilb’al ru li raatin li Hermana Wendy Nelson wan sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” naq neke’xsumeheb’ li patz’om a’in.

• Wan naq moko ch’a’aj ta xk’oxlankil naq li naqasik’ ru xb’aanunkil maak’a’ tixb’aanu re anihaq chik—naq li qamaak nakana qik’in qajunes. K’a’ru kixk’ut laj Alma chiru laj Korianton sa’ Alma 39:11–12 chirix li kichal xb’aan li kixsik’ ru xb’aanunkil? K’e xb’oqb’aleb’ li komon chi k’oxlak chirix ani taatoch’e’q raj xb’aan li k’a’ru neke’xsik’ ru xb’aanunkil, li us jo’ ajwi’ li ink’a’ us. Te’ruuq ajwi’ chixwotzb’al chan ru naq lix b’aanuhomeb’ li ras riitz’in xtenq’aheb’ chixsik’b’al ru li us.

Alma 40–42

Lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo naxk’e chi uxmank li k’uub’anb’il na’leb’ re li tojb’al-ix.

• Laj Alma kixk’ut chiru laj Korianton li yaalil na’leb’ tento taqataw ru chiqajunil, jo’eb’ li yaal chirix li rajb’al li yu’am a’in, li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, li wakliik chi yo’yo, ut li raqb’a-aatin. K’oxla xsik’b’al ru jun reheb’ lix k’utum laj Alma ut xk’eeb’al wiib’ k’asal reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal re te’sik’oq sa’ Alma 40–42 (sa’ junesal malaj chi ka’kab’il) ut te’xtz’iib’a jo’ k’ihaleb’ li yaal te’ruuq chixtawb’al chirix li na’leb’ a’an. Chirix a’an, eb’ li komon te’ruuq chixwotzb’al chirib’ileb’ rib’ malaj rik’in li tzoleb’aal li xe’xtaw. Taaruuq taab’aanu li k’anjel a’in junjunq sut chik rik’in jalan chik li na’leb’ wi wanq li hoonal. K’a’ut naq aajel ru naq laj Korianton, li ralal laj Alma, kixtaweb’ ru li yaalil na’leb’ a’in?

• Lix ch’olob’ahom laj Alma chirix lix wanjikeb’ li aamej chirix li yu’am a’in naru tixtoch’ xch’ooleb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chirix lix aajelil ru chalk rik’in li Kristo ut xjalb’al qak’a’uxl chirixeb’ li qamaak sa’ li yu’am a’in. Taaruuq taatz’iib’a tiik xch’ool (jalb’il xk’a’uxl) ut aj maak (ink’a’ jalb’il xk’a’uxl) chiru li pizarron ut taakanab’eb’ li komon chi sik’ok sa’ Alma 40:11–26 ut chixtz’iib’ankil chi tustu chiru li pizarron eb’ li aatin malaj ch’ol aatin kiroksi laj Alma re xch’olob’ankil lix wanjikeb’ li wiib’ ch’uut a’in chi kristiaan a’in chirix naq kamenaqeb’. Chan ru naru toohe’xmusiq’a li k’utum a’in chixjalb’al qak’a’uxl? Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix li nak’ulman sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, chi’ilmanq 1 Pedro 3:18–20; 4:6 ut Tzol’leb’ ut Sumwank 138:29–37.

• K’a’ru nachal sa’ xk’a’uxleb’ li tzolb’ileb’ aab’aan naq neke’rab’i li aatin “k’ojob’aak” malaj “k’ojob’ank wi’chik”? Kanab’eb’ chi sik’ok sa’ Alma 41 re xtawb’al chan ru naq laj Alma kiroksiheb’ li aatin a’an. K’a’ru kiraj xyeeb’al rik’ineb’? K’a’ru taak’ojob’aaq qe? Chan ru naq us xk’oxlankil lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ jo’ jun “k’uub’anb’il na’leb’ re k’ojob’ank wi’chik”? (raqal 2).

• Junjunq reheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal maare te’xwotzeb’ patz’om li maare ke’wan ajwi’ sa’ xch’ool laj Korianton—ma tiik ru naq jun li Dios aj rahonel tixk’e tojb’a-maak reheb’ li ralal xk’ajol? (chi’ilmanq Alma 42:1). Maare taaruuq taapatz’ reheb’ li komon naq te’k’oxlaq chirix chan raj ru te’xsume ru li patz’om a’in, ut naq te’xsik’eb’ xsumenkil sa’ Alma 42:7–26.

• Wi nakak’oxla naq us, taaruuq taak’anjelaq reheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal xsik’b’al jun raqal sa’ Alma 42 li te’ruuq chireetalinkil rik’in jun jalam-uuch malaj jun eetalil li naxch’olob’ k’a’ut naq naqaj ru lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel. Eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixwotzb’al li jalam-uuch xe’xyiib’, ut li jun siir chik sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixyalb’al xtawb’al li raqal li eetalinb’il xb’aan. Chirix a’an, te’ruuq chi aatinak chirix li xe’xtzol chirix lix aajelil ru lix mayej li Kolonel.

  jun ixq yoo chi tijok

  Naru naqak’ul xnawom qach’ool naq li Jesukristo a’an li qaKolonel.

reetalil li kʼanjelebʼaal

Xkomon chik li kʼanjelebʼaal

Nim xloq’al li qaam.

Li Hermana Joy D. Jones kixk’ut:

“Kanab’omaqin chixyeeb’al naq wan xjalanil li wiib’ li aatin aajeleb’ ru a’in: loq’al ut li k’ulub’ejil. Moko juntaq’eeteb’ ta. Naq wan qamusiq’ejil loq’al, naraj naxye naq naqak’e reetal qaloq’al jo’ naril li qaChoxahil Yuwa’, moko jo’ ta naril li ruchicho’ch’. Li qaloq’al ak xaqab’anb’il chaq naq maji’ nokochal sa’ li ruchich’och’ a’in. “Lix rahom li Dios maak’a’ roso’jik ut taakanaaq junelik.”

“Chi junpak’al chik, li k’ulub’ejil natawman rik’in li ab’ink chiru li chaq’rab’. Wi nokomaakob’k, taak’osq li qak’ulub’ejil, a’b’an maajun wa taak’osq li qaloq’al! Aajel ru naq taqajal qak’a’uxl ut taqayal qaq’e chi wank jo’ li Jesus, chi moko jaljo ta li qaloq’al. Jo’ kixk’ut li Awa’b’ej Brigham Young: “Li ani q’axal kub’enaq xwankil, li musiq’ej li q’axal ka’ch’in xwankil li wan anajwan sa’ xb’een li ruchich’och’ … maak’a’jo’ xloq’al, chanchan xloq’aleb’ li ruchich’och’.” Maak’a’ naxye k’a’ru nak’ulman, junelik wanq qaloq’al sa’ rilob’aal li qaChoxahil Yuwa’ ” (“Li moko naru ta chi b’ise’k xtz’aq,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2017).

Li naxye li ruchich’och’ chirix li wank sa’ tib’elej maawa’ li naxye li Dios.

Li Hermana Wendy Nelson kixk’ut xjalanil li naxye li ruchich’och’ chirix li tz’ejwalejil na’leb’—“li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’ ”—rik’in li kixk’ab’a’i “li wank sa’ tib’elej sa’ li sumlaak, jo’ k’ojob’anb’il xb’aan li Dios.”

“Rik’in li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’, yalaq k’a’ru nab’aanuman. Rik’in li wank sa’ tib’elej sa’ li sumlaak, q’axal naqayal qaq’e chixtz’eqtaanankil yalaq k’a’ru—jo’ li aatin, li son, malaj li kaxmu—li narahob’tesink re li Musiq’ej, laa musiq’ laa’at, malaj xmusiq’ laa sum aatin.

“Li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’ naxsahob’resi li atawom ut naxkamsi li rahok, a’ut li wank sa’ tib’elej sa’ li sumlaak naxnimob’resi li rahok.

“Li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’ naxmuxeb’ li winq ut li ixq ut lix junxaqalileb’, a’b’an li wank sa’ tib’elej sa’ li sumlaak naxk’e xloq’aleb’ li winq ut li ixq ut naxk’e xloq’al li junxaqalil jo’ jun reheb’ li xnimal ru maatan re li yu’am a’in.

“Rik’in li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’, naru neke’reek’a li kristiaan naq oksinb’ileb’, rahob’tesinb’ileb’, ut wankeb’ sa’ junaatalil. Rik’in li wank sa’ tib’elej sa’ li sumlaak, eb’ li sum aatin neke’reek’a xk’iijik li junajil ut li rahok, ut naq ch’olaninb’ileb’ ut tawb’ileb’ ru.

“Li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’ naxrahob’tesi ut ut moqon naxpo’ li qawanjik chiqib’il qib’. “Li tz’ejwalejil junajil sa’ li sumlaak naxkawob’resi li sumlaak. Naxtenq’a, naxk’irtesi, ut naroxloq’i lix yu’ameb’ li sum aatin ut lix sumlajikeb’. …

“Li tz’ejwalejil na’leb’ re li ruchich’och’ na’ok choq’ jun atawom ink’a’ naru xchupb’al, xb’aan naq maajo’q’e naxtz’aqob’resi ru li naxyeechi’i. Li wank sa’ tib’elej sa’ li sumlaak jo’ k’ojob’anb’il xb’aan li Dios jwal nim xloq’al ut maak’a’aq roso’jik choq’ reheb’ li b’eelomej ut ixaqilb’ej li neke’xpaab’eb’ lix sumwank” (“El amor y el matrimonio” [ch’utam choq’ re chixjunil li ruchich’och’, 8 enero, 2017], broadcasts.ChurchofJesusChrist.org).

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Li kawresink-ib’ chi rub’elaj. “Naq nakatk’oxlak chirix chan ru naq eb’ li raqal chi na’leb’ re li evangelio te’rosob’tesiheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal, taachalq li na’leb’ aawik’in sa’ laa yu’am re wulaj wulaj—naq yookat chi xik sa’ trab’aaj, naq yookat chi k’anjelak sa’ kab’l, malaj naq yookat chi aatinak rik’ineb’ laa junkab’al malaj laa wamiiw. Maak’oxla li kawresink-ib’ sa’ musiq’ej jo’ jun k’anjel taak’e xhoonal chixb’aanunkil, a’b’an jun k’anjel junelik yookat chixb’aanunkil” (Li k’utuk jo’ li Kolonel, 12).