Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
23–29 ʻAokosi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93: “Maʻu Mei Hono Fonú”


“23–29 ʻAokosi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93: ‘Maʻu Mei Hono Fonú,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“23–29 ʻAokosi. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté

ʻĪmisi
ʻOku mamata ʻa Sitīveni ki he ʻOtuá mo Sīsū Kalaisi

ʻOku Ou Mamata ki he Foha ʻo e Tangatá ʻOku Tuʻu ʻi he Toʻukupu Toʻomataʻu ʻo e ʻOtuá, tā fakatātā ʻa Walter Rane

23–29 ʻAokosi

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93

“Maʻu Mei Hono Fonú”

Ko e kakai ʻokú ke akoʻí ko e ngaahi foha mo e ngaahi ʻofefine pelepelengesi kinautolu ʻo ha Ongomātuʻa Fakalangi pea ʻoku ʻi ai honau ivi malava fakalangi. Hili hono ako ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93, ko e hā ʻa e meʻa ʻoku ueʻi koe ke faí ke tokoniʻi kinautolu ke nau tupulaki ʻi he “maama mo e moʻoní”? (veesi 36).

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Hiki ʻi he palakipoé ʻI he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93, naʻe fakaafeʻi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi ke … Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fokotuʻu ha ngaahi founga te nau fakaʻosi ʻaki e sētesí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93

ʻOku tau moihū ki he ʻOtua ko e Tamaí mo Hono ʻAlo, ko Sīsū Kalaisí.

  • ʻI he ako ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93, ʻe lava ke nau maʻu ai ha ngaahi moʻoni lahi fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi. Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe e meʻa ne nau maʻú. Te ke lava foki ʻo vahevahe fakakulupu ʻa e kalasí pea ʻoange ki he kulupu takitaha ha ngaahi veesi kehekehe ke nau ako fakataha. ʻE lava leva ʻe he kulupu takitaha ke vahevahe mo e kalasí ʻa e meʻa ne nau ako fekauʻaki mo e “founga ke hū aí, pea … [mo] ia ʻoku [tau] hū ki aí” (veesi 19).

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:1–39

Te tau lava ʻo “maʻu mei he fonu ʻa e [ʻOtuá], pea ʻe fakalāngilangiʻi ʻa [kitautolu].”

ʻĪmisi
matapā sioʻata

ʻOku tau maʻu ʻa e maama ʻa e ʻOtuá ʻi heʻetau tauhi ʻEne ngaahi fekaú mo ako meiate Iá.

  • ʻOku ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93 ha ngaahi moʻoni lahi fekauʻaki mo hotau natula taʻengatá mo hotau ivi malava ko e fānau ʻa e ʻOtuá. Mahalo ne ʻiloʻi ʻe ha niʻihi ʻo e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e ngaahi moʻoni ko ʻení lolotonga ʻenau ako ʻa e vahe 93 ʻi ʻapí (vakai, lēsoni ki he uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí). ʻE lava ʻe kinautolu ne nau ʻiloʻi iá ʻo vahevahe ʻa e meʻa ne nau maʻú, pea ʻe lava ke mou ʻiloʻi mo ha ngaahi moʻoni kehe mo e kalasí. ʻE liliu fēfē ʻe he ngaahi moʻoni ko ʻení ʻa e founga ʻoku tau feohi ai mo e kakaí—pe ko kitautolú?

  • Ko ha founga ʻeni ʻe taha ʻe lava ke tau ako ai fekauʻaki mo hotau natula taʻengatá mo e ivi malavá: ʻe lava ke lau fakataha ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e veesi 24 pea hiki ʻi he palakipoé ʻa e ngaahi ʻuluʻi tohi ʻe tolu ʻI hotau tuʻunga lolotongá, ʻI hotau tuʻunga he kuohilí, mo e ʻI hotau tuʻunga he kahaʻú. Hili iá peá ke vahevahe leva ʻa e kalasí ki he kulupu ʻe tolu pea kole ki he kulupu takitaha ke nau fekumi ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:6–39, ʻo fekumi ki ha ngaahi moʻoni fekauʻaki mo hotau tuʻunga taʻengata lolotongá, kuohilí, pe kahaʻú. ʻE lava ke hiki ʻe he kulupu takitaha ʻa e meʻa ne nau maʻú ʻi lalo ʻi he ngaahi ʻuluʻi tohí. ʻOku tākiekina fēfē ʻe he ngaahi moʻoni ko ʻení ʻa e ngaahi fili ʻoku tau faí?

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:40–50

ʻOku fekauʻi kitautolu ke tau “fakamaau [hotau] fale [ʻo tautolú].”

  • Ko e fekau ko ia ke “fakamaau ho fale ʻoʻoú” (veesi 43) ʻoku ʻikai ʻuhinga ia ke fakamaau ʻa e kōpaté mo e loki tautauʻanga valá ka ʻoku fekauʻaki ia mo hono akoʻi—pea mo hono ako—ʻa e “māmá mo e moʻoní” (veesi 42). Mahalo naʻa lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e founga ʻoku nau feinga ai ke muimui ʻi he akonaki ko ʻení. Ko e hā ha ngaahi faingataʻa ʻoku nau fehangahangai mo ia? Ko e hā ha ngaahi moʻoni pe tefitoʻi moʻoni ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93 ʻe lava ʻo tokoni?

  • ʻE lava ke lau ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi konga mei he lea ʻa Palesiteni Henelī B. ʻAealingí “Ko ha ʻApi ʻOku ʻAfio ai e Laumālie ʻo e ʻEikí” (Ensign pe Liahona, Mē 2019, 22–25), ko ha konga ʻo hoʻomou fealeaʻaki ki he ngaahi veesi ko ʻení, pea vahevahe ha ngaahi ʻilo ʻoku felāveʻi mo e ngaahi moʻoni ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:40–50. (Vakai foki ki he fakamatala ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé.”)

ʻĪmisi
fakaʻilonga ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni kehé

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

“Tokanga ke nau faivelenga mo tokanga ʻo lahi ange ʻi ʻapi.”

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo pehē:

“ʻOku ʻi ai ha fakatātā fakaʻofoʻofa ʻo ha ngoue uite ʻi hoku ʻōfisí. Ko e fakatātaá ko e tātānaki ia ʻo ha fetōhoaki ʻo e mataʻipolosi ʻa e tokotaha tā valivalí—ʻa ia he ʻikai fakamānako pe hā makehe kapau te nau ʻasi [tahataha] pē. Ko hono moʻoní, kapau te ke ofi ʻaupito ki he fakatātaá, ko e meʻa pē te ke sio ki aí, ko ha ngaahi laine lanu engeenga, koula mo lanu melomelo, ʻoku ʻikai ke nau fekauʻaki. Ka ʻi hoʻo ʻunu māmālie ko ia mei he fakatātaá, ʻoku hā mai ha ngoue uite fakaʻofoʻofa ʻi hono fakatahatahaʻi ʻo e ngaahi fetōhoaki ʻo e mataʻipolosi ʻa e tokotaha tā valivalí. ʻOku ngāue fakataha hono fetōhoaki ʻa e mataʻipolosi ʻa e tokotaha tā valivalí ke ʻomai ha fakatātā fakaholomamata mo fakaʻofoʻofa.

“Ko e lotu fakafāmilí, ako folofolá pea pehē ki he efiafi fakafāmili ʻi ʻapí, ko ha foʻi toho ia ʻe taha ʻo e mataʻipolosí ʻi he fakatātā hotau laumālié. He ʻikai ke hā ngali mahuʻinga pe te tau manatua fuoloa fēfē ha meʻa pē ʻe taha naʻe hoko. Ka ʻe hangē ko e fengāueʻaki ʻa e ngaahi mataʻipolosi vali lanu engeenga, koula mo lanu melomeló ke nau ʻomi ha fakatātā laulōtahá, ʻe pehē tofu pē ʻa e ngaahi ola fungani fakalaumālie ʻe maʻu mei heʻetau fai maʻu pē ʻa e fanga kiʻi meʻa hā ngali siʻisiʻí. ‘Ko ia, ʻoua naʻá mo fiu ʻi he faileleí, he ʻokú mo ʻai ʻa e tuʻunga ʻo ha ngāue lahi. Pea ʻoku tupu mei he ngaahi meʻa īkí ʻa e ngaahi fuʻu meʻa lalahí’ (T&F 64:33). Ko hono fai maʻu pē ha meʻá, ko ha tefitoʻi moʻoni mahuʻinga ia ʻi heʻetau fokotuʻu e fakavaʻe ʻo ha ngāue maʻongoʻonga ki heʻetau moʻui fakafoʻituituí ʻi he fakaʻau ke tau faivelenga mo tokanga ʻo lahi ange ʻi hotau ngaahi ʻapí” (“Faivelenga mo Tokanga Lahi Ange ʻi ʻApi,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2009, 17–20).

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakahaaʻi ʻa e ʻofá. “Fakatatau mo ho tūkungá, mahalo ʻe fakahoko haʻo fakahaaʻi e ʻofá kiate kinautolu ʻokú ke akoʻí ʻi hano fakahikihikiʻi fakamātoato pē kinautolu, tokanga ki he meʻa ʻoku hoko ʻi heʻenau moʻuí, fakafanongo lelei kiate kinautolu, fakakau kinautolu he lēsoní, fakahoko ha ngāue ʻofa maʻanautolu pe ko haʻo fakalea fiefia pē kiate kinautolu ʻi hoʻomou fetaulakí” (Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 6).

Paaki