Lesona 43: Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 27–28

Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28

Fanambarana ao amin’ny Fiangonana

Nilaza ho nandray fanambarana ho an’ny Fiangonana i Hiram Page tamin’ny taona 1830, tamin’ny alalan’ny vato manokana iray. Nino azy ny mpikambana sasany tao amin’ny Fiangonana, anisan’izany i Oliver Cowdery. Ho setrin’izany toe-javatra izany dia nanambara fahamarinana momba ny lamin’ny fanambarana ao amin’ny Fiangonana ny Tompo. Ity lesona ity dia afaka manampy ny mpianatra hahatakatra ny lamina sy ny rafitra ampiasain’ny Mpamonjy mba hanambarana ny sitrapony ao amin’ny Fiangonany.

Sahanasa fianarana azo atao

Ny fakana tahaka ataon’i Satana

Hevero ny hanoratra ny hoe fakana tahaka sy tena izy eny amin’ny solaitrabe. Asehoy ireo zavatra nofantenana ireo mpianatra, ary asao izy ireo mba hizara raha toa ka tena misy izy ireo na fakana tahaka. Ohatra amin’izany ny finday tena izy na finday kilalao, vola tena izy na vola kilalao, voankazo tena izy na voankazo plastika, ary mailaka tena izy avy amin’ny banky na mailaka hosoka avy amin’ny olona iray milaza ho banky.

• Ahoana no hanavahana ny fakana tahaka sy ny tena izy?

• Nahoana no mety hanimba zavatra ny fieritreretana ny fakana tahaka zavatra iray ho toy ny tena izy?

• Ahoana no mety hampiharana izany amin’ny olona iray izay miezaka ny hanaraka ny Mpamonjy eo amin’ny fiainany?

Vakio ny sasin-tenin’ny fizarana ho an’ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28 ary mitadiava toe-javatra iray izay nanahirana ireo mpikamban’ny Fiangonana vao nalamina, izay nahafantaran’izy ireo ny tena zava-misy sy ny hala-tahaka.

Mety hanampy ny mahafantatra fa nandray ny filazantsara i Hiram Page ary natao batisa tamin’ilay volana nandaminana ny Fiangonana io ihany. Voafidy ho iray tamin’ireo Vavolombelona Valo amin’ny Bokin’i Môrmôna ihany koa izy ary nahatoky hatrany tamin’ny fijoroana ho vavolombelona ananany momba izany.

• Nahoana, araka ny eritreritrao, no hoe na dia ny olona tsara toa an’i Hiram Page sy i Oliver Cowdery aza dia mety ho voafitaky ny fakana tahaka ataon’i Satana?

Makà fotoana hisaintsainana ireto manaraka ireto:

• Ahoana no mety hataon’i Satana mba hanandramana mamitaka anao sy ny olona hafa fantatrao?

• Inona no fitarihana sy fanampiana omen’ny Tompo antsika mba tsy ho voafitaka?

Rehefa mandalina ity lesona ity ianao, dia mitadiava valiny amin’ireo fanontaniana ireo.

Ny valin-tenin’ny Tompo

Niahiahy ny amin’izay tokony hatao amin’io toe-javatra io i Joseph Smith dia nandany alina iray hivavahana sy handraisana valiny avy amin’ny Tompo. Ny fanambarana azony dia voarakitra ho Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28 ary natolotra an’i Oliver Cowdery.

Vakio ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28:1–8, 11–13, ary tadiavo ireo fahamarinana nampianarin’ny Tompo an’i Oliver momba ny fanambarana.

Amporisiho ny mpianatra hizara fahamarinana samihafa momba ny fanambarana. Hevero ny hanoratra ny zavatra zarain’izy ireo eny amin’ny solaitrabe.

Raha heverinao fa mety hanampy na hahaliana kokoa ny mpianatra izany, dia azonao atao ny manoratra eny amin’ny solaitrabe ireto fahamarinana manaraka ireto, ary asao ny mpianatra hamaky sy hampifanaraka ireo fahamarinana amin’ireo andininy izay mampianatra azy ireo.

Amin’ny alalan’ny Filohan’ny Fiangonana ihany no hanomezan’ny Tompo fanambarana ho an’ny Fiangonana manontolo. (jereo ny andininy 2).

Tsy manome fanambarana ho an’ny tsirairay ny Tompo mba hitarihana olona iray izay mitarika azy ireo (jereo ny andininy 6–7).

Mety hanome fanambarana ho antsika ny Tompo ho tombontsoantsika manokana sy hanampy antsika amin’ny antso sy ny andraikitra ampanaovina antsika (jereo ny andininy 8).

Mety hanandrana hamitaka antsika amin’ny alalan’ny fanambarana diso i Satana (jereo ny andininy 11).

Manasa ireo mpitarika ny Tompo mba hanampy hanitsy antsika rehefa voafitaka isika (jereo ny andininy 11).

Asao ny mpianatra hizara ny zavatra nianarany momba ny Tompo tato amin’ity fizarana ity. Mety hizara fitsipika fanampiny toy izao izy ireo: Mitarika ny Fiangonany sy ny olony amin’ny fomba voarindra ny Tompo.

• Nahoana, araka ny eritreritrao, no manome fanambarana hatrany araka ireo fitsipika ireo ny Tompo?

• Ahoana no mety hanampian’ny fahatakarana io fahamarinana io antsika mba tsy ho voafitaka?

Tao amin’ny lahateniny “Ireo fitsipika mifehy ny fahazoana fanambarana ho an’ny tena manokana,” ny Loholona Dale G. Renlund ao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo dia nizara hevi-baovao maromaro mikasika ny dingan’ny fandraisana fanambarana:

1. “Ho an’ny tenantsika manokana sy izay nampiandraiketana [na fahefana] ihany no andraisantsika fanambarana ho an’ny tena manokana fa tsy ho an’ny [zo na tombontsoan’ny] hafa. …”

2. “Ny fotopampianarana sy didy ary fanambarana ho an’ny Fiangonana dia zon’ny mpaminany velona ihany, izay mandray azy ireny avy amin’i Jesoa Kritsy Tompo [jereo ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 21:4–5]. …”

3. “Ny fanambarana ho an’ny tena manokana dia hifanaraka tsara amin’ireo didin’ Andriamanitra sy ireo fanekempihavanana izay nataontsika Taminy. …”

4. “Rehefa mangataka fanambarana momba-ana zavatra izay efa nanomezan’ Andriamanitra torolalana mazava isika dia manao izay hahatonga antsika handika vilana ireo fahatsapana sy zavatra rentsika ho lasa izay zavatra tiantsika re.” (Liahona, nôv. 2022, 16–17).

Ohatra

Mba hanampiana ny mpianatra hamakafaka ny zavatra nianarany dia asehoy ireto toe-javatra manaraka ireto ary asao ny mpianatra hanao izao manaraka izao miaraka amin’ny kilasy na ao anaty vondrona kely. Aza misalasala mamafa na mampifanaraka ny toe-javatra rehetra mba hahatonga ity hetsika ity hanan-danja kokoa amin’ny mpianatrao.

Vakio ireto toe-javatra manaraka ireto ary mitadiava andininy na andian-teny avy amin’ny tenin’ny Tompo nohalalininao tao amin’ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28 izay mampianatra raha toa ka tena fanambarana marina izany.

• Mamporisika ny Fiangonana manontolo ny Mpaminany mba ho tonga any amin’ny tempoly.

• Misy vondron’olona mpikambana voakasik’izany mampianatra amim-pahasahiana fa tian’Andriamanitra ny hanovana ny fotopampianarana na ny hanovana ny fitsipika momba ny olana sarotra iray.

• Mino ny mpikambana iray fa nanambara taminy ny zavatra tokony hataon’ny eveka ao amin’ny paroasiny ny Tompo.

• Nilaza taminy ny renin’ny zatovovavy iray fa tsy mahazo aina amin’ny safidy iray ataon’ilay tovovavy izy.

• Nandritra ny fiarahana tany amin’ny oniversite, dia nilaza ny zatovolahy iray fa nahazo fanambarana izy fa tokony hanambady azy ny zatovovavy iray voafaritra.

  Mety hanampy ny manazava fa mety ny mizara amim-pitiavana ireo olana na hevitra amin’ireo izay mitantana antsika na amin’ny olona ivelan’ny fitantanan-draharahantsika, kanefa tsy maintsy manaiky amim-panajana ny zony hahazo fanambarana momba izany isika. Ohatra, ny zatovolahy iray dia mety hahatsapa fitaomam-panahy fa eken’ny Tompo ny fangatahana ny zatovovavy iray hanambady azy, kanefa manan-jo hahazo ny fanambarany manokana momba ny zavatra tsara indrindra ho azy ilay zatovovavy.

  Raha te hijery ohatra mivaingana momba ny olona iray izay nihevitra fa nahazo fanambarana ivelan’ireo fitsipika ireo, dia jereo ny horonan-tsary “Ireo fitsipika mifehy ny fahazoana fanambarana ho an’ny tena manokana” manomboka amin’ny kaodim-potoana 4:14 hatramin’ny 5:07, izay hita ao amin’ny ChurchofJesusChrist.org.

• Amin’ny fomba ahoana no mety hitondran’ny finoana ny fakana tahaka ataon’i Satana ao anatin’ireo toe-javatra tsy mety voalaza etsy ambony ireo hanalavitra antsika amin’ny Mpamonjy?

  Mba hanampiana ny mpianatra hahatsapa ny maha zava-dehibe ny fanambarana omen’ny Tompo amin’ny fombany sy araka ny filaharany, dia asao izy ireo hamaly farafahakeliny roa amin’ireto fanontaniana manaraka ireto ao amin’ny diary fandalinany:

• Nahoana no mety ho fitahiana ho anao ny fahatakarana ny lamina izay ampiasan’ny Tompo ho an’ny fanambarany?

• Oviana ny Tompo no nitahy anao na ny olona iray fantatrao, tamin’ny alalan’ny fanambarana tamin’ny mpaminany, mpitarika ny tsatòka na mpitarika paroasy, na havana iray?

• Oviana ianao na ny olona fantatrao no nahazo fanambarana avy amin’ny Tompo mba hitahiana ireo izay nantsoina hanompo?

• Oviana ianao no nahazo fanambarana avy amin’ny Tompo ho anao manokana?

Angataho ny mpianatra mba hisafidy valiny iray izay ahafahany mizara izany. Afaka mizara ny zavatra niainany amin’ny kilasy manontolo ny mpianatra na, mba hisian’ny karazana, dia mitady olona izay tsy nifampizarany vao haingana ary avy eo dia mizara ny zavatra niainany tsirairay avy. Afaka mizara koa ireo olona voafidy. Raha ampy ny fotoana dia omeo fahafahana hifanerasera amin’ny mpianatra hafa ny mpianatra. Avy eo dia manasà mpianatra maromaro hizara izay zavatra henony manan-danja avy amin’ny hafa. Rehefa manao izany izy ireo dia mitadiava fomba hanasongadinana ny hatsaram-pon’ny Tompo sy ny famindram-pony, amin’ny fanambarana ny fahamarinana amintsika. Azonao atao koa ny manasongadina ny fahavononany hanampy antsika hahatakatra ny lamina sy ny rafitra ampiasainy.

Nanaiky ilay fanambarana i Oliver Cowdery ary, taorian’ny fandresen-dahatra mafy, dia nanda ireo fanambarana diso i Hiram Page sy ny hafa.

Ho famaranana, dia zarao ny fijoroana ho vavolombelona anananao.

Loharanom-pitaovana fanampiny

Momba ny inona ny fanambaran’i Hiram Page?

Ny Mpaminany Joseph Smith (1805–44) dia nanoratra hoe:

Noho ny alahelonay lehibe, … dia hitanay fa i Satana dia niandry mba hamitaka sy nitady izay hohaniny. Ny rahalahy Hiram Page dia nanana vato iray izay nahatonga azy hahazo “fanambarana” sasantsasany mikasika ny fanorenana an’i Ziona, ny lamin’ny Fiangonana, sns., izay mifanohitra tanteraka amin’ny lamin’ny tranon’Andriamanitra, toy ny voalaza ao amin’ny Testamenta Vaovao, ary koa ao amin’ireo fanambarana farany nataontsika. (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], 196)

Inona no fantatsika momba an’i Oliver Cowdery amin’izao fotoana izao?

Tena nanan-kery tokoa i Oliver Cowdery tamin’ny andro voalohandohan’ny Fiangonana. Mpitantsoratra ho an’i Joseph Smith izy rehefa nandika ny Bokin’i Môrmôna i Joseph, teo izy rehefa namerina tamin’ny laoniny ny Fisoronana Aharôna i Jaona Mpanao batisa, ary teo izy rehefa namerina tamin’ny laoniny ny Fisoronana Melkizedeka i Petera sy i Jakoba ary i Jaona. Iray amin’ireo Vavolombelona Telon’ny Bokin’i Môrmôna izy. Ny Tompo dia niantso azy ho “loholona faharoa” ao amin’ny Fiangonana (Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 20:3) ary “mpitory [voalohany]” ho an’ny Fiangonana (Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 21:12). Mety ho nisy ny fifangaroana momba ny anjara asan’i Oliver tao amin’ny Fiangonana, izay nohazavaina tamin’io fanambarana io. Tokony “hiteny na hampianatra” ireo mpikamban’ny Fiangonana i Oliver, saingy i Joseph kosa hahazo fanambarana ho an’ny Fiangonana (Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28:4; jereo koa ny andininy 2). I Oliver dia tahaka an’i Aharôna, fa i Joseph kosa dia tahaka an’i Mosesy (jereo ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28:2–3).

Inona koa no nampianarin’ny mpaminany sy ny apôstôly momba ny lalana sy ny lamin’ny fanambarana?

Jereo ny Dallin H. Oaks, “Ireo lalam-pifandraisana Roa,” Liahona, nôv. 2010, 83–86.

Sahanasa fianarana fanampiny

Mampiasa fanoharana momba ny Apôstôly

Asehoy amin’ny mpianatra ny sarin’ny fiaramanidina iray, ary anontanio azy ireo ny fomba ahafantaran’ny mpanamory ny fotoana hiaingana sy ny fomba hahatongavana any amin’ny toerana halehany. Zarao avy eo ity teny manaraka nataon’ny Loholona Dale G. Renlund ao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ity:

Ireo mpanamory fiaramanidina tsara ofana dia manaja ireo fepetra mikasika izay zakan’ny fiaramanidina entiny ary manaraka ireo toromarika avy amin’ireo mpanara-maso ny fifamoivoizana anabakabaka mahakasika ny fampiasana ny lalan’ny fiaramanidina eo amin’ny seranana ary ny lalan-kizoran’ny sidina. Raha tsorina, ireo mpanamory fiaramanidina dia miasa ao anatin’ny fanajana fitsipika. Na mahay na manan-talenta toy ny ahoana aza ireo mpanamory dia amin’ny alalan’ny fanamoriana manaja ireo fitsipika ireo ihany no ahafahan’izy ireo mampisosa tsy azon-tsampona ny fisidin’ny fiaramanidina iray mba hahatontosa ny tanjona mahagaga nanamboarana izany.

Tahaka izany koa, ao anatin’ny fanajana fitsipika no andraisantsika fanambarana ho an’ny tenantsika manokana. …

… Rehefa miasa ao anatin’ireo fitsipika ireo isika dia afaka manome antsika hevi-baovao sy fitarihana ary fampiononana mahatalanjona ny Fanahy Masina. Raha mivaona amin’izany fitsipika mifehy izany isika, na manao ahoana na manao ahoana ny fahaizantsika sy talentantsika, dia mety ho voafitaka ka hianjera ary haratra. (Dale G. Renlund, “Ireo fitsipika mifehy ny fahazoana fanambarana ho an’ny tena manokana,” Liahona, nôv. 2022, 16)

Asao ny mpianatra handalina ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28 ary koa ny ampahany hafa amin’ny lahatenin’ny Loholona Renlund mba hamantarana io fitsipika io. Azon’ny mpianatra atao ny manao sarina fiaramanidina ary manoratra ireo hevi-dehibe ao amin’io fitsipiky ny fanambarana io manodidina azy. Afaka mizara ohatra avy amin’ny famelabelaran’ny Loholona Renlund izy ireo na mamorona ohatra ho azy manokana izay maneho hoe iza no mahatakatra na tsy mahatakatra ireo singa samihafa ao amin’ilay fitsipika.

Ny asa nanirahana an’i Oliver Cowdery tany amin’ny Lamanita

Raha tsapanao fa ilaina ny mampianatra momba ny asa nanirahana an’i Oliver Cowdery amin’ny Lamanita dia asao ny mpianatra hamaky ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 28:8–10 ary hijery ny toerana niantsoana an’i Oliver hanompo. Afaka mamaky ireto andinin-tsoratra masina manaraka ireto ny mpianatra mba hahitana ny antony maha zava-dehibe izany antso izany: 1 Nefia13:34–41; Enôsa 1:11–18; Helamàna 15:12–13.

Ity asa fitoriana ity dia hitondra olona an-jatony ho ao amin’ny Fiangonana, izay nonina tany amin’ny faritr’i Kirtland, Ohio, ny ankamaroany, toerana nijanonan’i Oliver sy ny namany tamin’ny diany nanao asa fitoriana. Ny sasany tamin’ireo olona ireo dia nahitana an’i Sidney Rigdon, i Edward Partridge, ary i Newel sy i Ann Whitney. Afaka misafidy ny iray amin’ireo olona ireo ny mpianatra ary mampiasa ny fitaovana fandalinana na ny Médiathèque de l’Évangile mba hianarana bebe kokoa momba azy ireo sy ny fiovam-pony.

Ity toko ity dia afaka manampy ireo mpianatra hianatra bebe kokoa momba ireo niova fo tao Kirtland, ary koa ireo Indiana Amerikana izay nandray ny hafatra, ary ny antony tsy nahafahany nanohy ny asa tany. Afaka mizara ny zavatra ampianarin’io asa fitoriana io azy ireo momba ny Tompo sy ny asany ny mpianatra.