Lēsoni 210: Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Taki ʻo e Siasí

Sīpingá: Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Taki ʻo e Siasí

Ako pea Fakaʻaongaʻi ʻa e Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí

ʻI he taʻu seminelí kotoa, ʻe maʻu ʻe he kau akó ha ngaahi faingamālie lahi ke ako ai ʻa e ngaahi pōpoaki mei he kau taki ʻo e Siasí. ʻOku ʻoatu ʻe he sīpinga ko ʻení ha ngaahi fakakaukau ke tokoniʻi e kau akó ke ako e ngaahi pōpoaki mei he kau taki ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní.

Fakatokangaʻi ange: Ki ha sīpinga ʻo e founga hono fakaʻaongaʻi ʻo e sīpinga ko ʻení, vakai ki he Lēsoni 211: “Ngaahi Fili ki he Taʻengatá.”

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ki he pōpoaki takitaha mei he kau taki ʻo e Siasí, te ke lava ʻo fili ha fakakaukau ʻe taha pe lahi ange mei he ngaahi konga ʻo e Kamata ʻa e lēsoní, Ako ʻa e pōpoakí, pe Fakaloloto ʻa e mahinó ʻo e sīpinga ko ʻení pe ko ha meʻa tatau ʻi hoʻo fili pē ʻaʻau. Te ke lava foki ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e konga ʻo e Fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuó ke akó ʻo e sīpingá.

Ke akó, ʻe lava ke ngāue fakafoʻituitui pe fakakalasi ʻa e kau akó, pe te ke lava ʻo fokotuʻutuʻu kinautolu ki ha fanga kiʻi kulupu iiki ange. Kapau te ke fili ke fanongo ki he ongó pe mamata ʻi he vitiō ʻo e leá, kātaki ʻo ʻomi ha tatau kuo paaki pe fakaʻilekitulōnika ke muimui ki ai ʻa e kau akó.

Tokoni ke nofotaha ʻa e tokanga ʻa e kau akó ʻi he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻi he fakakaukau akoʻi takitaha ʻokú ke filí.

Kamata ʻa e lēsoní

Fakakaukau ki ha founga ke kamata ʻaki ʻa e lēsoní ʻe lava ʻo tokoni ke fakatupu ha tokanga ʻi he ʻatamai pe loto ʻo e kau akó ke tokoniʻi kinautolu ke nau mateuteu ki he aʻusia fakaakó. ʻE lava ke ʻi ai ha ngaahi founga ʻaonga ʻo e pōpoaki ʻe ako ʻe he kau akó te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi. Ko ha ngaahi sīpinga ʻeni ʻe niʻihi:

• Vahevahe ha fehuʻi fakatupu fakakaukau mei he pōpoakí pea fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau aleaʻi nounou ia pe hiki ʻenau ngaahi ʻuluaki talí ʻi heʻenau tohinoá.

• Vahevahe ha ʻīmisi pe lēsoni fakataumuʻa naʻe fakaʻaongaʻi ko ha konga ʻo ʻenau pōpoakí pea aleaʻi nounou ʻa e ʻuhinga naʻe fakaʻaongaʻi aí.

• Vahevahe ha talanoa mei he pōpoaki ʻa e tokotaha leá. Mahalo ʻe lelei taha pē ke ʻoua ʻe vahevahe kakato ʻa e talanoá ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní kae mahalo ke fakafeʻunga pē ke maʻu ʻa e tokanga ʻa e kau akó. ʻI he konga kimui ʻo e lēsoní, ʻe lava ke fakaʻosi ʻa e talanoá ke fakatātaaʻi ʻa e taumuʻa ʻo e pōpoaki ʻa e tokotaha leá.

• Te ke lava ʻo vahevahe ʻa e tefito ʻo e leá pea fakaafeʻi ʻa e kau akó ke lekooti ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi kuo nau fakafekauʻaki mo e tefitó. Poupouʻi kinautolu ke nau fekumi ki he ngaahi talí lolotonga ʻa e lēsoní.

Ako ʻa e pōpoakí

Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi hoʻo ngaahi fakakaukaú pe niʻihi ʻo e ngaahi fakakaukau ko ʻení ke tokoniʻi ʻa e kau akó ke tukutaha ʻenau tokangá ki heʻenau ako ʻa e leá. Ka feʻunga ʻa e taimí, mahalo ʻe feʻunga ke fakaʻaongaʻi ha ngaahi founga kehekehe. Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau fekumi ki ha fakahā fakataautaha ʻi heʻenau toe vakaiʻi ʻa e pōpoakí, pea hiki ʻa e ngaahi ueʻi fakalaumālié ʻi heʻenau tohinoa akó. ʻE lava ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki he akó ʻi he “Ko hono Ako e Ngaahi Lea ʻo e Konifelenisi Lahí” ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

Kapau ʻoku ʻikai maʻu ʻe he kau akó ha tatau fakaʻilekitulōnika ʻo e leá, te ke lava ʻo fokotuʻutuʻu ke ako ʻe he kau akó ha tatau kuo ʻosi paaki.

• Kumi ki he. Fakakaukauʻi ʻi he faʻa lotu ʻa e ngaahi fiemaʻu hoʻo kalasí pea feinga ke ʻiloʻi ha “Kumi ki he” ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ʻi hono ako ʻe he kau akó ʻa e leá. ʻE lava ke kau ʻi he ngaahi sīpinga “Kumi ki hé” ʻa e ngaahi meʻá ni: Ngaahi Moʻoni Taʻengatá, Ngaahi Fakaafé, mo e Ngaahi Tāpuaki Kuo Talaʻofa Maí. ʻE lava foki ke kumi ʻe he kau akó ʻa e ngaahi tali ki ha ngaahi fehuʻi pe ngaahi meʻa ʻoku nau hohaʻa ki ai.

  Mahalo naʻa taau ke tuku ki he kau akó ke nau fili ha meʻa ʻoku nau fie kumi ʻi he leá. Te ke lava ʻo vahevahe ʻa e tefito ʻo e leá pea ʻoange ha faingamālie ki he kau akó ke nau hiki ha ngaahi fehuʻi kehekehe fekauʻaki mo e tefito ko iá ʻi he palakipoé. Hili hoʻo akó, te ke lava ʻo ʻiloʻi ʻa e ngaahi fehuʻi naʻe ongoʻi ʻe he kau akó naʻe talí pea mo e foungá.

• Fakafika ʻa e ngaahi palakalafí pea vilohi ʻa e leá. Hiki pe taipeʻi ʻa e fika ʻo e palakalafí ʻi ha tatau ʻo e leá. ʻOange ha tatau ki he tokotaha ako takitaha pea fakaafeʻi ʻa e kau akó ke fili ha meʻa ke kumi ki ai. ʻE lava ke lau ʻe he kau akó ha palakalafi ʻe taha pe lahi ange, ʻo fakaʻilongaʻi kinautolu mo hiki ha ngaahi fakamatala ʻi he tafaʻakí. ʻE lava ke paasi ʻa e laʻipepá ki he tokotaha ako hokó, ʻo muimui ʻi ha sīpinga tatau. Hili ʻenau ako kotoa ʻa e ngaahi palakalafí, fakafoki ʻa e laʻipepá ki he tokotaha ako ʻuluakí pea tuku ke nau vakai ki he ngaahi fakakaukau naʻe vahevahe ʻe he kau mēmipa kehe ʻo e kalasí.

• Tūkunga mahuʻingá. Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau fakakaukau ki he founga ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ai ʻa e lea ʻoku akó ki ha taha taʻu hongofulu tupu ʻi he ʻahó ni pe ngaahi faingataʻa fakataautaha ʻe ala aʻusia ʻe ha taha taʻu hongofulu tupu. Teuteu pea fakahaaʻi ha tūkunga ʻi he kamataʻanga ʻo e kalasí. Pe ʻe lava ʻe he kau akó ʻo faʻu ha tūkunga ʻo ha tokotaha taʻu hongofulu tupu ʻoku fefaʻuhi mo ha tūkunga pe fehuʻi. ʻE lava ke tānaki atu ʻe he kau akó ha ngaahi fakaikiiki mahuʻinga ki he tūkunga ʻoku feʻunga mo e ngaahi fiemaʻu ʻa e toʻu tupu ʻi homou feituʻú.

• Ngaahi potufolofola ʻoku fakaʻaongaʻi pe fekauʻaki mo iá. ʻE lava ke kumi ʻe he kau akó ʻa e ngaahi potufolofola ʻoku fakaʻaongaʻi ʻi he leá pe ʻi he ngataʻanga ʻo e fakamatalá. ʻE lava ke lau ʻe he kau akó ʻa e ngaahi vēsí pea fakaʻilongaʻi ʻa e founga ʻoku tokoniʻi ai kinautolu ʻe he leá ke mahino lelei ange ʻa e ngaahi potufolofola ʻoku fakaʻaongaʻí pe ko e founga ʻoku tokoniʻi ai kinautolu ʻe he ngaahi potufolofola ʻoku fakaʻaongaʻí ke mahino lelei ange ʻa e pōpoaki ʻo e leá. ʻI he Gospel Library, ʻe lava ke fakafehokotaki ʻe he kau akó ki he ngaahi potufolofola ʻoku fakaʻaongaʻi ʻi he leá pe fakaʻilongaʻi ʻenau tohi folofolá.

Fakaloloto ʻa e Mahinó

Ko e taumuʻa ʻo e konga ko ʻení ke tokoniʻi ʻa e kau akó ke nau fakakaukau mo aleaʻi ʻa e lea naʻa nau akó. Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi hoʻo ngaahi fakakaukaú, pe ko haʻo fili ha ʻekitivitī ʻe taha pe lahi ange mei he ngaahi ʻekitivitī ko ʻení ke tokoni ki he kau akó ke nau kau ʻi he fealēleaʻakí. Te ke lava ʻo fai ha ngaahi fehuʻi vakaiʻi ʻi hono vahevahe ʻe he kau akó ʻa e meʻa naʻa nau fakakaukau ki ai mo ongoʻi ʻi heʻenau akó. ʻE lava ke fakahoko fakafoʻituitui ʻa e ngaahi fili ko ʻení, mo ha hoa, pe ʻi ha kiʻi kulupu tokosiʻi.

• Fakatefito ʻia Sīsū Kalaisi. Fakakaukau ke fokotuʻu ha fakatātā ʻo e Fakamoʻuí ʻi he palakipoé. Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau hiki ha ngaahi lea pe kupuʻi lea fakalaumālie ʻo takatakai ʻi he fakatātā ne nau maʻu ʻi he leá. Fakaafeʻi ha niʻihi ʻo e kau akó ke vahevahe ʻa e meʻa ne nau tohí mo e anga ʻenau ongoʻi ʻe lava ke tokoniʻi ʻe he foʻi leá pe kupuʻi leá ha taha ke ne ʻiloʻi ʻa e ʻulungaanga, ngaahi tōʻonga, mo e ngaahi fatongia ʻo Sīsū Kalaisí. ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau akó ʻa e founga ʻe lava ke tokoniʻi ai kinautolu ʻe he ngaahi akonakí ke nau muimui ʻi he Fakamoʻuí mo fakamālohia honau vā fetuʻutaki mo Iá.

• Feakoʻiʻaki. Te ke lava ʻo fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau faʻu ha lea pe lēsoni miniti ʻe tolu ki he nima ʻokú ne akoʻi ʻa e pōpoaki ne nau akó. ʻE lava ke fakakau ʻe he kau akó ha ngaahi aʻusia fakataautaha pe ngaahi fakamoʻoni fakafolofola kehe ʻokú ne poupouʻi ʻa e pōpoakí. ʻE lava ke akoako ʻe he kau akó hono vahevahe ʻenau leá mo hanau hoa, kiʻi kulupu tokosiʻi, pe ko e kalasí.

• Lekooti ʻa e ngaahi ongó. Fakakaukau ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau hiki ʻa e ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo ne nau maʻu ʻi heʻenau ako ʻa e leá. Mahalo ʻe lekooti ʻe he kau akó ha faʻahinga ngāue naʻe ueʻi kinautolu ʻe he Laumālié ke nau faí. Kapau ʻe feʻunga, te ke lava ʻo kole ki he kau akó ke nau vahevahe ʻa e meʻa ne nau hikí.

• Faʻu ha meʻa. ʻI hono fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa ne nau ako ʻi he leá, te ke lava ʻo ʻoange ha taimi ki he kau akó ke nau faʻu ha fakatātā, tā fakatātā, pousitā, meme, fakamatala ʻi he mītia fakasōsialé, pe ha meʻa tatau mo ia. ʻE lava pē ko ha fakamanatu pe ko ha meʻa ke ne ueʻi fakalaumālie ʻa e niʻihi kehé. ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau akó mo ha kulupu pe ko e kalasí ʻa e meʻa naʻa nau faʻú.

• Vahevahe mo e niʻihi kehé. Te ke lava ʻo poupouʻi ʻa e kau akó ke vahevahe ha pōpoaki mei he leá mo honau fāmilí, kaungāmeʻá, pe ʻi he mītia fakasōsialé (hangē ko ha fakamatala, vitiō, pe ko ha meme). ʻI heʻenau vahevahé, ʻe lava ke fakakau ʻe he kau akó ha fakamoʻoni mahinongofua mo ha fakaafe ke ako lahi ange.

Fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuó ke akó

Ko e taumuʻa ʻo e konga ko ʻení ke ʻoange ki he kau akó ha faingamālie ke fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa kuo nau ako mo ongoʻi ʻi hono ako ʻo e leá. Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi ha taha pe lahi ange ʻo e ngaahi fakakaukau ko ʻení pe ngaahi fakakaukau kehe ke feau ʻaki ʻa e ngaahi fiemaʻu hoʻo kau akó. Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange, vakai ki he “Poupouʻi ʻa e kau akó ke vahevahe e ngaahi moʻoni ʻoku nau akó” ʻi he Fakatupulaki ʻa e Ngaahi Taukei ʻa e Faiakó: Fakaafeʻi ʻa e Ako Fakamātoató ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

• Ngāueʻi ʻa e ngaahi ueʻi ʻokú ke maʻú. Poupouʻi ʻa e kau akó ke nau muimui ki he ngaahi ueʻi ne nau maʻu lolotonga ʻenau ako ʻa e leá. Mahalo kuo nau ongoʻi ke fai ha ngaahi liliu pau ʻi heʻenau moʻuí, ke ngāueʻi ha taha ʻo ʻenau ngaahi taumuʻa fakatāutahá, pe vahevahe ʻa e pōpoakí mo ha taha kehe.

• Faʻu ha palani. ʻE lava ke fakakakato ʻe he kau akó ʻa e ngaahi ueʻi ko ʻení ke tokoniʻi kinautolu ke fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa ne nau akó. Mahalo ʻe fie vahevahe ʻe ha kau ako ʻe niʻihi ʻenau palaní mo ha mēmipa ʻo e fāmilí pe kaungāmeʻá ke tokoni ke nau fakahoko ia.

• Koeʻuhí ko e lea ko ʻení, te u .

• Ko e sitepu hono hoko te u fakahoko ʻi hono fakakakato ʻeku palaní ko e .

• Te u feinga ke fai ʻeni kimuʻa ʻi he (ʻaho).

• Te u fakamanatu ʻeku palaní ʻaki hono .