Leksiyon 198: Pagmalamposon sa Pag-eskwela

Panghunahuna nga Molambo Pa

Pag-ugmad og mga Kinaiya ug Aksyon nga Makapauswag sa Atong mga Sundanan sa Panghunahuna

Matag usa kanato mag-atubang og lisod nga mga situwasyon nga mobabag sa atong pagkat-on ug edukasyon. Depende sa atong panghunahuna, makita nato kini nga mga babag nga maoy mopugong nato o isip mga kahigayonan aron makakat-on ug molambo. Ang pagpili nga atubangon ang mga babag uban ang panghunahuna nga molambo pa nagpakita sa atong hugot nga pagtuo kang Jesukristo. Kini nga leksiyon makatabang sa mga estudyante nga makaugmad og panghunahuna nga molambo pa aron makabuntog sa mga babag sa pagkat-on.

Posibleng mga Kalihokan sa Pagkat-on

Mga babag sa pagkat-on

Ikonsiderar ang pagsugod sa leksiyon pinaagi sa pagpakigbahin sa mosunod nga senaryo. Isip alternatibo, pwede nimong pabuhaton og senaryo ang mga estudyante diin ang usa ka batan-on nag-atubang og giisip nga babag sa iyang pagkat-on. Dayon pwede nimong ipahaom ang imong mga pangutana aron mahimo ning mas konektado sa gipiling senaryo.

Samtang nasayran ni Caden ang iyang mga klase para sa umaabot nga tuig sa pag-eskwela, namatikdan niya nga naa siyay klase sa math. Nahinumdom si Caden kon unsa siya ka hinay sa math sa miagi. Nagtuo siya nga kon kuhaon ni niya nga klase sa math, mahagbong gayod siya.

• Unsa ang mipatigbabaw nimo mahitungod sa panghunahuna ni Caden?

• Unsa tingali ang imong itambag niya?

Panghunahuna nga molambo pa

Ipasabot nga dihang makasinati kita og mga kalisdanan o mga babag sa atong pag-eskwela ug sa uban pang aspeto sa atong mga kinabuhi, pwede nato kining tan-awon uban ang panghunahuna nga molambo pa o ang panghunahuna nga dili na mausab.

Ipakita ang mosunod nga mga kahulogan, ug dapita ang duha ka estudyante nga basahon kini sa klase.

Panghunahuna nga Molambo Pa: Ang mga tawo nga adunay panghunahuna nga molambo pa nagtuo nga makakat-on ug makakuha sila og kalig-on gikan kang Jesukristo. Dali ra silang mausab samtang nagkat-on. Sila naningkamot pag-sayo sa ilang kaugalingon bisag lisod ang kahimtang pinaagi sa pagsalig kang Jesukristo.

Panghunahuna nga dili na mausab: Ang mga tawo nga naay panghunahuna nga dili na mausab nagduhaduha sa ilang abilidad sa pagkat-on. Mahadlok silang mapakyas, ug nagtuo sila nga dili na nila makat-onan ang pihong mga butang.

Aron tabangan ang mga estudyante nga masabtan kini nga mga panghunahuna, ikonsiderar ang pagpakigbahin sa mosunod nga mga pamahayag. Pwede nimong ipakita ang unang pamahayag gikan sa matag kolum aron matabangan ang mga estudyante nga makita ang magkapares nga ehemplo. Dayon pwede nimong ihatag sa mga estudyante ang nahabilin nga mga pamahayag sa panghunahuna nga dili na mausab. Dapita silang makigtinabangay sa gamayng grupo nga magsulat og panghunahuna nga isulti tingali sa usa ka tawo nga adunay panghunahuna nga molambo pa nga nagpakita sa ilang hugot nga pagtuo sa Manluluwas.

Panghunahuna nga Dili na Mausab	Panghunahuna nga Molambo Pa
Panghunahuna nga Dili na Mausab “Gipakita sa akong mga sayop nga dili ko brayt.”	Panghunahuna nga Molambo Pa “Tungod sa Manluluwas, makakat-on ko sa akong mga sayop ug mahimong mas maayo.”
Panghunahuna nga Dili na Mausab “Dili ko ganahan nga mosulay og bag-ong mga butang kay mapakyas ra man gihapon ko.”	Panghunahuna nga Molambo Pa “Tungod kay ako nasayod nga nalipay si Jesukristo sa akong mga paningkamot nga molambo, pwede kong mosulay og bag-ong mga butang ug malingaw sa mga hagit.”
Panghunahuna nga Dili na Mausab “Dili ko makat-onan og mga butang.”	Panghunahuna nga Molambo Pa “Kon naa koy gustong kat-onan, makat-onan nako kini sa tabang sa Ginoo.”
Panghunahuna nga Dili na Mausab “Dihang mapakyas ko, moundang ko.”	Panghunahuna nga Molambo Pa “Ang pagpaningkamot nga makaya ang mga kalisdanan nakatabang nako nga molambo ug mas mahisama kang Jesukristo.”

Dapita ang mga estudyante sa paghunahuna mahitungod kon sagad ba nilang gitan-aw ang mga hagit inubanan sa panghunahuna nga mouswag pa o sa panghunahuna nga dili na mausab. Dapita silang mangita sa mga kamatuoran nga makatabang samtang sila magtuon ug sa pagbantay sa mga impresyon gikan sa Esipritu Santo nga makatabang nila sa pag-ugmad og panghunahuna nga molambo pa.

Mahangtorong mga kamatuoran nga motabang nato sa pag-ugmad og panghunahuna nga molambo pa

Si Brother Devin G. Durrant, kanhi sa Kinatibuk-ang Kapangulohan sa Sunday School, mipasabot kon nganong angayng ugmaron sa mga disipulo ni Jesukristo ang panghunahuna nga molambo pa:

Gidasig kita sa Langitnong Amahan nga tinguhaon ang pag-ugmad og mga gasa ug pauswagon ang atong kaugalingon kay Siya, ingon nga mahigugmaong ginikanan, nagtuo nga kita makakab-ot sa dagkong mga butang, apil, sa ngadtongadto, ang kahimayaan. Siya maoy usa ka ginikanan nga adunay panghunahuna nga mouswag pa. Kon gusto kitang mahisama Kaniya, kinahanglan natong ugmaron ang samang panghunahuna ug mokat-on sa paglambo sa tanang paagi nga Iyang gidahom. (Devin G. Durrant, “Helping Children and Youth Develop a Growth Mind-Set,” Ensign, Peb. 2020)

• Unsa ang nakatabang nimo niini nga pamahayag aron masabtan ang bahin sa epekto sa panghunahuna nga molambo pa diha sa imong kinabuhi?

• Sa imong hunahuna, unsay makatabang nimo nga maugmad ang panghunahuna nga molambo pa?

Kon kinahanglan, ipasabot nga ang pagsabot ug paghinumdom sa mga kamatuoran bahin sa atong Langitnong Amahan ug ni Jesukristo makatabang sa mga estudyante nga maugmad ang panghunahuna nga molambo pa dihang mag-atubang og mga babag, apil ang mga babag sa ilang pag-eskwela.

Dapita ang mga estudyante nga pangitaon ang pipila niini nga mga kamatuoran diha sa ilang mga kasulatan. Pwede nimo silang dapiton nga ilhon ang mga kasulatan nga ilang nahibaloan o tun-an ang pipila sa mosunod nga mga bersikulo.

• Isaias 41:10, 13

• Alma 26:12

• Doktrina ug mga Pakigsaad 24:8

• Doktrina ug mga Pakigsaad 84:88

Human makabaton og igong panahon ang mga estudyante sa pagdiskobre sa mga kamatuoran, dapita silang ipakigbahin ang ilang nadiskobrehan ngadto sa klase. Pwede pod nilang isulat sa pisara ang mga kamatuoran nga ilang nakaplagan. Pwede nilang madiskobrehan ang mga kamatuoran nga parehas sa mosunod: Sa kusog sa Dios mahimo nato ang tanang butang.

• Sa unsang paagi ang paghinumdom niini nga mga kamatuoran bahin sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo makatabang nimo sa pagbaton og panghunahuna nga molambo pa diha sa imong pag-eskwela?

• Unsa ang pipila sa mga ehemplo sa mga tawo diha sa kasulatan nga gigamit ang ilang hugot sa pagtuo sa Dios aron atubangon ang mga hagit uban ang panghunahuna nga molambo pa?

  Isip kabahin sa inyong panaghisgot sa nag-unang pangutana, pwede nimong dapiton ang mga estudyante nga mangitag mga pananglitan gikan sa kinabuhi ni Nephi. Pwede usab nimong papangitaon ang mga estudyante og mga ehemplo ni Laman ug Lemuel nga nagpakitag panghunahuna nga dili na mausab.

  Mao kini ang mga ehemplo nga pwede nimong ihatag sa mga estudyante: ang tubag sa sugo nga mobalik sa Jerusalem aron kuhaon ang palid nga tumbaga gikan kang Laban (tan-awa sa 1 Nephi 3:4–7); ang mga pagsulay sa pagkuha sa mga palid nga tumbaga (tan-awa sa 1 Nephi 3:24–31; 4:1–6); ang gihimo sa mga igsoong lalaki human gipakigbahin ni Lehi ang iyang panan-awon sa kahoy sa kinabuhi (tan-awa sa 1 Nephi 10:17–19; 11:1–6; 15:1–3, 8–9); nabali ang pana ni Nephi (tan-awa sa 1 Nephi 16:18–23, 30–32); ug gisugo si Nephi sa paghimo og barko (tan-awa sa 1 Nephi 17:7–11, 17–18).

• Sa unsang paagi ka gitabangan sa Ginoo, o sa imong hunahuna unsaon ka pagtabang sa Ginoo, nga makabaton og panghunahuna nga molambo pa ug makabuntog sa mga babag sa imong pag-eskwela?

Ikonsiderar ang pagpakigbahin og ehemplo gikan sa imong kaugalingong kinabuhi.

Pwede usab nimong ikonsiderar ang pagpasalida sa usa sa mga bidyo diha sa seksiyon nga “Dugang nga mga Kalihokan sa Pagkat-on.”

Ang akong panghunahuna nga molambo pa

Dapita ang mga estudyante nga hunahunaon ang pipila sa mga babag nga ilang giatubang diha sa ilang pag-eskwela o pagkat-on diin makatabang ang panghunahuna nga molambo pa. Pwede nilang isulat kini nga mga babag diha sa ilang mga journal sa pagtuon. Pwede nilang hisgotan ang naglisod og basa, naglisod sa usa ka subject sa eskwelahan, o walay available nga mga kahigayonan sa pag-eskwela. Dayon dapita sila sa pagbuhat sa mosunod.

Pagpili og duha o tulo ka posibleng babag sa imong pag-eskwela ug pagkat-on. Para sa matag babag, isulat ang pamahayag sa panghunahuna nga mouswag pa nga nagpakita sa imong hugot nga pagtuo sa abilidad sa Manluluwas nga tabangan kang molampos.

Ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante nga ipakigbahin ang usa ka pamahayag nga ilang gisulat. Pwede nilang ipakigbahin sa silingan o pinaagi sa paglibot sa lawak aron ipakigbahin kini sa uban.

Human mopakigbahin ang mga estudyante, dasiga silang ilhon ang mga paagi nga ilang masunod ang mga pamahayag nga ilang nahunahunaan. Pagpamatuod sa mga kamatuoran nga imong nahisgotan karon. Dasiga ang mga estudyante nga maningkamot sa pagbuntog sa mga babag sa ilang pag-eskwela uban ang panghunahuna nga molambo pa.

Dugang nga mga Kapanguhaan

Unsay angayng hinumdoman nga makatabang dihang mag-atubang ako og mga babag sa akong pagkat-on?

Si Elder Carlos A. Godoy sa Seventy mipasabot:

Kining mortal nga kasinatian maoy panahon sa pagkat-on ug paglambo, pero usahay dili kini sayon. Sama sa imong makaplagan sa imong mga pagtuon, mobati tingali kang dili angayan o napakyas sa imong pesonal nga pag-uswag, apan gustong ko nga mopasalig kanimo nga kaya nimo kana. Siyempre aduna pod kay angayng isakripisyo, pero posible ni. Ug ang dakong rason kon nganong posible kini tungod kay aduna kitay Manluluwas nga si Jesukristo ug ang Iyang kaluoy mao ang kapanguhaan panahon sa kalisdanan. (Carlos A. Godoy, “Enter to Learn; Go Forth to Fight!” [Debosyonal sa Brigham Young University, Marso 12, 2019], 3, speeches.byu.edu)

Unsaon nako pag-ugmad og panghunahuna nga molambo pa diha sa akong pagkat-on?

Si Elder Clark G. Gilbert sa Seventy mitudlo:

Nahibalo ko nga dili sayon ang pagpadayon sa imong pag-eskwela ug nagkinahanglan kini og sakripisyo. Nasayod ko kon unsa ka dako ang imong pagpaningkamot ug adunay lisod nga mga gabii dihang kinahanglan kang mopulaw aron mahuman ang mga asaynment, magkat-on og bag-ong mga konsepto, ug dumalaon ang uban pang dagkong responsibilidad sa imong kinabuhi. Pero kaya na nimo. Padayong ipakita ang tinuod nga kamalahutayon. Pero, pangandam usabnga mahimong grasya ang kamalahutayon. Apila ang Ginoo. Pag-ampo alang sa Iyang tabang, ug Siya mopadako sa imong mga paningkamot. (Clark G. Gilbert, “From Grit to Grace” [Debosyonal sa BYU–Pathway Worldwide, Sep. 25, 2018], byupathway.org)

Nganong wala man ko milampos dayon?

Samtang nag-alagad isip sakop sa Seventy, si Elder Lynn G. Robbins mipasabot:

Ang walay pagduhaduha ni Nephi nakatabang niya nga mopadayon gikan sa mga kapakyasan ngadto sa pag-angkon sa tumbaga nga mga palid. Milungtad og 10 ka mga pagsulay sa wala pa magmalamposon si Moises sa paglayas gikan sa Ehipto uban sa mga Israelita.

Tingali kita matingala—kon sila si Nephi ug Moises gisugo sa Ginoo, ngano nga ang Ginoo wala man motabang kanila nga magmalamposon sa ilang unang pagsulay? Nganong mitugot Siya kanila—ug ngano nga mitugot siya kanato—nga dunay daghang mga kalisod ug mga problema ug pakyas sa atong pagsulay nga magmalamposon? Sa daghang importante nga mga tubag niana nga pangutana, ania ang pipila:

• Una, ang Ginoo nasayod nga “kining tanan nga mga butang makahatag [kanato] og kasinatian, ug alang sa [atong] kaayohan” [Doktrina ug mga Pakigsaad 122:7].

• Ikaduha, sa pagtugot kanato nga “motilaw sa kapait, aron [kita] masayod sa paghatag og bili sa maayo” [Moises 6:55].

• Ikatulo, sa pagmatuod nga “ang gubat iya sa Ginoo” [1 Samuel 17:47] ug pinaagi lamang sa Iyang grasya nga kita makatuman sa Iyang buhat ug mahimong sama Kaniya.

• Ikaupat, sa pagtabang nato nga makapalambo ug makaangkon og Kristohanong mga hiyas nga dili maangkon gawas kon pinaagi sa katugbang ug “diha sa hudno sa kasakit” (Isaias 48:10; 1 Nephi 20:10).

(Lynn G. Robbins, “Kon Dili Kapitoan Ka Pito,” Liahona, Mayo 2018, 21)

Dugang nga mga Kalihokan sa Pagkat-on

Alternatibo nga pagsugod

Aron tabangan ang mga estudyante nga masusi ang mga babag sa pagkat-on pinaagi sa lainlaing panglantaw, ikonsiderar ang pagsugod sa klase pinaagi sa pagdrowing o pagpakita og dakong bato diha sa agianan. Dayon pwede kang mangutana og sama sa mosunod:

• Gitan-aw ba nimo kining batoha nga tungtonganan o kapandolan? Ngano man?

• Unsay ilhanan nga ang bato maoy usa ka tungtonganan o kapandolan?

Dayon pwede nimong hisgotan ang mga babag nga giatubang sa mga tin-edyer dihang magkat-on. Dapita ang mga estudyante nga timbangtimbangon kon sa unsang paagi kini nga mga babag matan-aw ingon nga mga tungtonganan o kapandolan.

Dugang nga pagpraktis

Aron matabangan ang mga estudyante nga magpraktis sa pagpuli sa mga ideya sa panghunahuna nga dili na mausab uban sa mga ideya sa panghunahuna nga mouswag pa, pwede nimong ihatag ang mosunod nga tsart. Pwedeng magparespares ang mga estudyante aron makahunahuna og hugpong sa mga pulong diha sa “Sulayi og ingon” nga kolum. Dayon pwede nilang ipakigbahin sa laing magkapares kon unsay ilang nakaplagan.

Imbis moingon nga …	Sulayi og ingon nga …
Imbis moingon nga … “Dili nako ni kaya.”
Imbis moingon nga … “Di na ko.”
Imbis moingon nga … “Dili lang gayod ko hawod ani nga subject.”
Imbis moingon nga … “Dili gayod ko mahimong parehas ka maalamon sa akong higala.”
Imbis moingon nga … “Gisulayan na nako, pero dili gihapon nako mahimo.”
Imbis moingon nga … “Lisod kaayo ni”

Mga kapilian nga bidyo

Si Elder Clark G. Gilbert sa Seventy mipakigbahin kon giunsa siya pagtabang sa Ginoo nga mouswag sa paglabay sa panahon. Pwede nimong tan-awon ang “The Mismeasure of Man,” nga anaa sa byupathway.org, gikan sa time code 0:21 hangtod 3:05.

Si Brother Devin G. Durrant, kanhi magtatambag sa Kinatibuk-ang Kapangulohan sa Sunday School, mipakigbahin kon sa unsang paagi ang panghunahuna sa iyang asawa nga molambo pa nakatabang aron malampos sa iyang asawa ang usa ka butang nga gibati niini nga lisod. Pwede nimong tan-awon ang “Choose a Growth Mindset,” nga anaa sa speeches.byuh.edu, gikan sa time code 30:54 hangtod 33:08.