Leksyon 7

Ang Makaayo nga Gahum sa Pagpasaylo

Mga Ideya alang sa Paggamit

Sumala sa imong mga panginahanglan ug mga kahimtang, sunda ang usa o duha niini nga mga sugyot.

Pagtuon sa mga panig-ingnan sa pagpasaylo diha sa mosunod nga mga tudling sa kasulatan: Lucas 23:33–34;, Mga Buihat 7:58–60; 1 Nephi 7:8–21.
Paghimo og pasalig nga mahimong labaw pa nga mapasayloon ug labaw pa nga takus sa pagpasaylo sa uban.

Buluhaton sa Pagbasa

Pagtuon sa mosunod nga artikulo. Kon ikaw minyo, basaha ug hisguti ang artikulo uban sa imong kapikas.

“Kamo Gikinahanglan nga Mopasaylo”

Presidente Gordon B. Hinckley
Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan

Ang espiritu sa pagpasaylo ug usa ka kinaiya sa gugma ug kapuangod ngadto niadtong kinsa nakasala kanato mao gayud ang labing mahinungdanon sa ebanghelyo ni Jesukristo. Ang matag usa kanato nagkinahanglan niini nga espiritu. Ang tibuok kalibutan nagkinahanglan niini. Ang Ginoo nagtudlo niini. Siya mihatag og panig-ingnan niini ingon nga walay lain nga mihatag og panig-ingnan niini.

Sa panahon sa Iyang paghingutas didto sa krus sa Kalbaryo, uban sa tampalasan ug mayuguton nga mga nagpasangil sa Iyang atubangan, kadtong kinsa mitugyan Kaniya niining makalilisang nga paglansang, Siya misinggit, “Amahan, pasayloa sila, kay wala sila makasabut sa ilang ginabuhat” (Lucas 23:34).

Walay usa kanato nga gitawag aron sa pagpasaylo nga buhong kaayo, apan matag usa kanato ubos sa balaan nga nasulti nga obligasyon sa pagpasaylo ug kalooy. Ang Ginoo mipahayag diha sa mga pulong sa pagpadayag: “Ang akong mga tinun-an diha sa karaan nga mga adlaw, nangita og higayon sa pakigbingkil batok sa usag usa ug wala mopasaylo sa usag usa diha sa ilang kasingkasing; kay tungod niini nga kadautan sila gisakit ug gipanton sa hilabihan.

“Busa, Ako moingon nganha kaninyo, nga kamo kinahanglan gayud nga mopasaylo sa usag usa; kay siya nga dili mopasaylo sa iyang igsoon ang iyang mga kalapasan magpabilin nga gipanghimaraut sa atubangan sa Ginoo; kay magpabilin diha kaniya ang dakong sala.

“Ako, ang Ginoo, mopasaylo kinsa Ako mopasaylo, apan kamo gikinahanglan nga mopasaylo sa tanan nga mga tawo.

“Ug kamo kinahanglan moingon diha sa inyong mga kasingkasing—himoa nga ang Dios mohukom tali kanako ug kaninyo, ug moganti kaninyo sumala sa inyong mga binuhatan.” (D&P 64:8–11).

Makapila kita mogamit niining gihatag sa Dios nga baruganan ug sa nag-uban nga baruganan, ang paghinulsol! Atong nakita ang panginahanglan niini diha sa mga panimalay sa mga katawhan, diin ang gagmay nga mga bungtod sa walay pagsinabtanay nahimong mga bukid sa panaglalis. Kita makakita niini taliwala sa mga silingan, diin ang dili mahinungdanon nga mga panaglahi mosangpot ngadto sa walay hunong nga kasuko. Kita makakita niini sa mga kauban sa negosyo kinsa nag-away ug nagdumili sa pagpakigsabut ug pagpasaylo sa kasagaran, kon adunay panag-uyon sa paglingkod ug magsulti sa hinay nga paagi ngadto sa usag usa, ang butang mahimong masulbad ngadto sa panalangin sa tanan. Kaysa, mogugol sa ilang mga adlaw nga mag-amuma sa ilang mga pagdumot ug magplano sa pagbalus.

Niana nga unang tuig sa pagtukod sa Simbahan, sa diha nga si Propeta Joseph Smith gibalikbalik sa pagdakop ug gihukman sa bakak nga mga pasangil pinaagi niadtong kinsa nagtinguha sa pagpasakit kaniya, ang Ginoo miingon ngadto kaniya pinaagi sa pagpadayag, “Ug bisan kinsa kadto nga modangop sa balaod uban kanimo pagatungluhon pinaagi sa balaod” (D&P 24:17). Ako nakakita niana sa atong panahon taliwala sa pipila niadtong kinsa sa madinumtanon nga paagi miagpas sa ilang giamuma nga mga kayugot. Bisan diha taliwala sa midaug sa mga sangka makita diha nga walay kalinaw sa hunahuna, ug samtang sila tingali nakaangkon og mga dolyar, sila nawad-an og usa ka butang nga labaw pa ka bililhon.

Paglikay sa Kalagot

Si Guy de Maupassant, ang taga Pransya nga magsusulat, nag-asoy sa sugilanon sa usa ka mag-uuma nga ginganlan og Hauchecome kinsa miadto sa adlaw sa tabo ngadto sa balangay. Samtang siya naglakaw sa pangpubliko nga hawanan, nakakita sa usa ka pisi nga diha sa baldosa. Gipunit niya kini ug gisulod sa iyang bulsa. Ang iyang mga lihok gibantayan sa tigbuhat og kasangkapan sa pangabayo sa balangay, diin iyang gikalalis kaniadto.

Sa katapusan niana nga adlaw ang pagkawala sa usa ka pitaka gitaho. Si Hauchecome gidakop sumala sa pasangil sa tigbuhat og sangkap sa kabayo. Siya gidala atubangan sa mayor, diin siya mipahayag sa iyang pagka-inosente, nagpakita sa usa kabuok nga pisi nga iyang napunitan. Apan siya wala tuohi ug gikataw-an.

Sa pagkasunod nga adlaw ang pitaka nakit-an, ug si Hauchecome naabsuelto sa bisag unsang sayop nga binuhatan. Apan nagligutgot sa pagpakaulaw nga iyang nahiaguman tungod sa bakak nga pasangil, siya naglagot ug dili buot nga makalimot. Dili andam nga mopasaylo ug malimot, siya naghunahuna ug nagsulti og gamay nga butang. Iyang gipasagdan ang iyang uma. Bisag asa siya molakaw, matag usa nga iyang ikasugat pagasultihan sa walay kaangayan. Sa adlaw ug sa gabii kini iyang gihinuktokan. Nasamok uban sa iyang reklamo, siya nagkasakit og maayo ug namatay. Sa pagsalimuang diha sa iyang pakigbisog sa kamatayon, siya mibalikbalik sa pagbagulbol, “Usa ka buok nga pisi, usa ka buok nga pisi” (The Works of Guy de Maupassant [n.d.], 34–38)

Uban sa nagkalainlain nga mga kinaiya ug mga kahimtang, kana nga sugilanon mahimong balikbalikon sa daghang mga higayon sa atong kaugalingon nga panahon. Unsa ka lisud niini alang sa bisan kinsa kanato sa pagpasaylo niadtong kinsa nakapasakit kanato. Kitang tanan hilig nga maghinuktok sa dautan nga nabuhat kanato. Kana nga paghinuktok mahimong ingon ka makutkuton ug makalalag nga kanggrina. Aduna bay hiyas nga labaw pa nga kinahanglan nga gamiton sa atong panahon kaysa hiyas sa pagpasaylo ug paghikalimot? Adunay motan-aw niini nga usa ka timaan sa kahuyang. Mao ba? Ako moingon nga kini dili mogahin og kusog ni kaalam sa paghinuktok sa kasuko sa mga kasaypanan nga giantus, sa pagpadayon sa kinabuhi uban sa espiritu sa pagkamadinumtanon, sa pagpaalibwag sa mga abilidad sa usa ka tawo diha sa pagplano sa panimalos. Niini walay kalinaw sa pag-amuma sa usa ka pagdumot. Niini walay kalipay sa pagpuyo sa adlaw diin ikaw “nakapanimalus.”

Si Pablo nagsulti bahin sa “mahuyang ug walay bili nga mga elemento” sa atong mga kinabuhi (tan-awa sa Mga Taga-Galacia 4:9). Aduna bay bisag unsa nga labaw pa nga mahuyang ug walay bili kaysa kinaiya sa pagdaot sa kinabuhi sa usa ka tawo diha sa walay katapusan nga pagbalikbalik sa mapait nga mga hunahuna ug pagplano og mga panglihok ngadto niadtong kinsa tingali nakapasakit kanato?

Si Joseph F. Smith midumala sa Simbahan diha sa panahon sa dako nga kalisdanan sa atong mga katawhan. Siya ang tumong sa dautan nga mga pasangil, sa usa ka nagbalikbalik nga panaway pinaagi sa mga manunulat sa pamantalaan bisan diha sa iyang kaugalingon nga komunidad. Siya gibugalbugalan pinaagi sa kantalita, pinaagi sa cartoon ug gibiaybiay. Paminaw sa iyang tubag ngadto niadtong kinsa mihimo og komedya sa pagpakaulaw kaniya: “Pasagdahi sila. Pahimoa sila. Hatagi sila sa kagawasan sa pagsulti sa ilang gusto. Pasultiha sila sa ilang kaugalingong sugilanon, ug pagsulat sa ilang kaulingong kaalautan” (Gospel Doctrine, 5^th ed. [1939], 339). Ug dayon, uban sa makab-uton nga espiritu sa pagpasaylo ug pagkalimot, siya mipadayon sa uban sa mahinungdanon ug positibo nga buhat sa pagdumala sa Simbahan padulong ngadto sa bag-o nga pagtubo ug talagsaon nga mga kalampusan. Sa panhon sa iyang kamatayon, daghan niadtong kinsa mitamay kaniya misulat og mga halad sa pagdayeg mahitungod kaniya.

Ako nahinumdom nga naminaw ngadto sa managtiayon kinsa naglingkod sa atbang nga lamisa gikan kanako. Dihay pagkalagot tali kanila. Ako nasayud nga sa usa ka higayon ang ilang gugma lawom ug tinuod. Apan ang matag usa mipalambo og kinaiya sa pagsulti sa mga sayop sa lain. Dili andam nga mopasaylo sa matang sa sayop nga mahimo natong tanan, ug dili andam nga makalimot niini ug magpakabuhi ibabaw niini uban sa pagpailub, sila misaway sa usag usa hangtud nga ang gugma nga sa makausa ilang nahibaloan napalong. Kini nahimong abo uban sa balaod sa ingon og natawag nga “walay sayop” nga panagbulag. Karon kamingaw ug pasumangil. Ako natuo nga kon adunay bisan gamay nga sukod sa paghinulsol ug pagpasaylo, sila sa gihapon magkauban, nagpahimulos sa panag-uban nga buhong kaayo nga mipanalangin sa ilang unang mga tuig.

Kalinaw pinaagi sa Pagpasaylo

Kon adunay bisag kinsa nga nag-amuma sa ilang mga kasingkasing sa makadaot nga kinaiya sa pagdumot ngadto sa lain. Ako nangamuyo kaninyo sa paghangyo sa Ginoo alang sa kalig-on sa pagpasaylo. Kini nga pagpahayag sa tinguha mao gayud ang butang sa imong paghinulsol. Kini mahimo nga dili sayon, ug kini dili moabut dayon. Apan kon ikaw mangita niini uban sa kinasingkasing ug mougmad niini, kini mahimo nga moabut. Ug bisan nga siya kinsa imong gipasaylo magpadyon sa paggukod ug paghulga kanimo, ikaw nahibalo kon unsa ang imong nahimo unsa aron sa pagtuman sa panag-uli. Aduna moabut nganha sa imong kasingkasing usa ka kalinaw sa nga dili unta dili makab-ot. Kana nga kalinaw mao ang kalinaw gikan Kaniya kinsa miingon:

“Kay kon mopasaylo kamo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, pasayloon usab kamo sa inyong Langitnong Amahan:

“Apan kon dili man kamo mopasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, ang inyong Amahan dili usab mopasaylo sa inyong mga paglapas” (Mateo 6:14–15).

Ang Mausikon nga Anak

Ako walay laing nahibaloan nga maanindot nga sugilanon sa tanan nga literatura kay sa makita sa ikanapulog lima nga kapitulo sa Lucas. Kini mao ang sugilanon sa mahinulsulon nga anak ug usa ka mapasayloon nga amahan. Kini mao ang sugilanon sa usa ka anak kinsa miwaldas sa iyang kabilin diha sa mapasagaron nga pagpuyo, misalikway sa tambag sa iyang amahan, dili motagad niadtong kinsa nahigugma kaniya. Sa diha nga iyang nagasto ang tanan, siya gigutom ug walay higala, ug “sa nahiulian na siya sa pamuot” (Lucas 15:17), siya mipauli ngadto sa iyang amahan, kinsa, sa pagkakita kaniya sa layo pa, “ug midalagan, ug migakos kaniya, ug gihagkan siya” (Lucas 15:20).

Ako mohangyo kaninyo sa pagbasa sa sugilanon. Ang matag ginikanan unta mobasa niini sa pagbalikbalik. Kini adunay igo nga gidak-on aron sa paglukop sa matag panimalay, ug igo pa nga gidak-on sa paglukop sa tanan nga mga katawhan, kay dili ba kitang tanan mausikon nga anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye kinsa kinahanglan nga maghinulsol ug moambit sa mapasayloon nga kalooy sa atong Langitnong Amahan ug unya mosunod sa Iyang panig-ingnan?

Ang Iyang Hinigugma nga Anak, ang atong Manunubos, miduol kanato sa pagpasaylo ug kalooy, apan sa pagbuhat sa ingon Siya misugo sa paghinulsol. Ang usa ka tinuod ug manggihatagon nga espiritu sa pagpasaylo mahimong usa ka pagpahayag nianang gikinahanglan nga paghinulsol. Ang Ginoo miingon—ug ako mokutlo gikan sa pagpadayag nga gihatag ngadto ni Propeta Joseph:

“Busa Ako magsugo kanimo sa paghinulsol—paghinulsol, tingali unya Ako mohampak kanimo pinaagi sa pulong sa akong ba-ba, ug pinaagi sa akong kaligutgot ug pinaagi sa akong kasuko, ang imong mga pag-antus masakit—unsa ka sakit ikaw wala masayud, unsa ka hilabihan kaanindot ikaw wala masayud, oo, unsa kalisud sa pag-antus ikaw wala masayud.

“Kay tan-awa, Ako, ang Dios, nag-antgus niini nga mga butang alang sa tanan, nga sila unta dili mag-antus kon sila maghinulsol.

“Apan kon dili sila maghinulsol sila kinahanglan gayud nga mag-antus sama kanako.

“Kansang pag-antus nakapahimo sa akong kaugalingon, gani ang Dios, ang labing halangdon sa tanan sa pagkurog tungod sa kasakit, ug sa pag-agas sa dugo sa matag lungag sa panit, ug sa pag-antus sa lawas ug sa espiritu. …

“Pagkat-on kanako, ug paminaw sa akong mga pulong; lakaw diha sa kaaghop sa akong espiritu, ug ikaw makabaton og kalinaw ngari kanako” (D&P 19:15–18, 23).

Sa ingon mao ang sugo, ug sa ingon mao ang saad Kaniya kinsa, diha sa Iyang mahinungdanon nga panig-ingnan nga pag-ampo, nangamuyo, “Amahan,…pasayloa kami sa among mga utang, maingon nga kami usab makapasaylo man sa mga nakautang kanamo” (Mateo 6:9, 12).

“Bugkotan…Ang mga Samad”

Dili ba ang mga pulong ni Abraham Lincoln maanindot diin siya misulti tungod sa trahedya sa usa ka mangilngig nga gubat sibil: “Uban sa pagka walay malisya ngadto ni bisan kinsa, uban sa gugma ngadto sa tanan,…atong…bugkotan ang…mga samad” (sa John Bartlett, Familiar Quotations [1968], 640).

Akong mga kaigsoonan, atong bugkotan ang mga samad—oh, ang daghang mga samad nga mao ang naingnan sa makasamad nga mga pulong, sa matig-a nga gihimo nga mga reklamo, sa maliputon nga mga plano aron “makabalus” uban niadtong kinsa tingali nakasala kanato. Kitang tanan adunay gamay niining espiritu sa panimalus diha kanato. Sa maayong palad, kitang tanan adunay gahum sa pagbarug ibabaw niini, kon kita “mosul-ob sa [atong mga kaugalingon] uban sa higot sa gugma nga putli, ingon sa usa ka kupo, nga mao ang higot sa kahingpitan ug kalinaw” (D&P 88:125).

“Ang pagpakasala tawhanon, ang pagpasaylo balaanon” (Alexander Pope, An Essay on Criticism, 2:1711). Walay kalinaw diha sa paghunahuna sa kasakitan sa daan nga mga samad. Ang kalinaw diha lamang sa paghinulsol ug pagpasaylo. Kini mao ang matam-is nga kalinaw ni Kristo, kinsa miingon, “Bulahan ang mga magbubuhat og kadaitan, kay sila pagatawgon ug mga anak sa Dios” (Mateo 5:9).

Gikan sa Hunyo 1991 Ensign, mga pahina 2–5.