Three teenage young women smiling and laughing together.
May kapangyarihan ang mga salitang sinasabi natin. May naiisip ka bang mga karanasan sa iyong buhay kung saan nadama mo ang kapangyarihan ng mga salita, sa kabutihan man o sa kasamaan? Sa kanyang sulat, itinuro ni Santiago ang kahalagahan ng pagkontrol sa ating mga sinasabi. Layunin ng lesson na ito na tulungan kang suriin ang mga salitang sinasabi mo at kung paano nakakaapekto ang iyong mga salita sa iyong mga pagsisikap na maging higit na katulad ng Tagapagligtas.
Pagkakaroon ng kakayahang talakayin sa iba ang mga paniniwala ng ebanghelyo. Bigyan ang mga estudyante ng mga pagkakataong ipaliwanag ang ebanghelyo sa sarili nilang mga salita at ibahagi at patotohanan ang nalaman at nadama nila. Makatutulong ito para tumimo nang malalim sa kanilang puso ang ebanghelyo.
Paghahanda ng estudyante: Sabihin sa mga estudyante na pansinin kung paano nakakaapekto ang pananalitang ginagamit natin sa atin at sa iba. Hikayatin sila na maghandang ibahagi ang napansin nila.
Mga Posibleng Aktibidad sa Pag-aaral
Ang kapangyarihan ng mga salita
Tingnan ang mga larawan sa ibaba at isipin kung ano kaya ang pinag-uusapan ng mga indibiduwal. Isipin ang maaaring maging epekto ng mga salitang naririnig at ginagamit natin.
Maaari kang magpakita ng dalawang larawan na nagpapakita ng iba’t ibang uri ng pag-uusap. Halimbawa, ang isang larawan ay maaaring tungkol sa dalawang taong nagtatalo at ang isa pa ay tungkol sa dalawang tao na pinalalakas ang isa’t isa gamit ang kanilang mga salita, tulad ng sumusunod:
Larawan
A mother argues with her teenage son while they stand in their kitchen.
Larawan
A young woman and her mother using a tablet and scriptures probably study and having a conversation.
Ano ang huling bagay na naaalala mong sinabi sa iyo ng isang tao na nakatulong o nakasakit sa iyo?
Ano ang huling bagay na sinabi mo sa isang tao na nagpalakas o nanghikayat sa kanila?
Maaari mong sabihin sa mga estudyante na ibahagi ang kanilang mga sagot kung komportable sila at kung naaangkop ito sa klase.
Isipin kung may sinabi kang anumang bagay kamakailan na maaaring nagkaroon ng negatibong epekto sa isang tao. Habang pinag-aaralan mo ang mga turo ni Santiago, alamin ang mga katotohanang makatutulong sa iyo na mas maunawaan ang kapangyarihan ng mga salita. Bigyang-pansin ang mga damdamin, saloobin, at impresyon na nanghihikayat sa iyo na magsalita nang higit na katulad ng Tagapagligtas.
Ang dila ay katulad ng …
Binigyang-diin ni Santiago ang kapangyarihan ng mga salitang naririnig at sinasabi natin at inihambing niya ang dila sa maraming iba’t ibang bagay. Basahin ang Santiago 3:2–12 , at alamin kung saan ito inihambing ni Santiago. Magdrowing ng isang simpleng bersiyon ng isa o dalawa sa mga paghahambing ni Santiago sa iyong study journal, at pagnilayan kung paano natutulad ang ating mga salita sa idinrowing mo.
Maaari mong tulutan ang mga estudyante na gumawa nang magkakapartner o sa maliliit na grupo habang pinag-aaralan nila ang mga paghahambing ni Santiago. Bilang alternatibo, ibigay sa mga estudyante ang sumusunod na listahan ng mga paghahambing at sabihin sa kanila na pag-aralan ang ilan sa mga ito, at pagnilayan kung paano maitutulad ang ating mga salita sa mga bagay na nakalista.
Basahin ang sumusunod na listahan upang makita kung natukoy mo ang gayon ding mga paghahambing.
Isang preno. Santiago 3:2–3, 5 .Ang preno (tingnan sa talata 3) ay isang maliit na piraso ng bakal na inilalagay sa bibig ng isang kabayo na nakakonekta sa mga renda, na nagtutulot sa nakasakay sa kabayo na makontrol ang takbo ng kabayo.
Isang timon. Santiago 3:4–5 .Ang timon (tingnan sa talata 4) ay kumokontrol sa tibay ng barko, na nagpapagalaw o nagpapaliko sa barko.
Isang apoy. Santiago 3:5–6 .Ang “malalaking gubat” ay tumutukoy sa kagubatan (tingnan sa talata 5).
Paano tayo matutulungan ng mga paghahambing na ito na mas maunawaan ang kapangyarihan ng mga salitang naririnig at sinasabi natin?
Anong iba pang paghahambing ang maaari mong idagdag upang ilarawan ang epekto ng mga salitang sinasabi natin?
Tungkol sa makapangyarihang mga turo ni Santiago, ibinahagi ni Elder Jeffrey R. Holland ng Korum ng Labindalawang Apostol ang sumusunod:
Larawan
Official Portrait of Elder Jeffrey R. Holland. Photographed January 2018.
Maliwanag na hindi naman sinasabi ni Santiago na laging masama ang sinasabi natin, o lahat ng sinasabi natin ay “puno ng lasong nakamamatay.” Ngunit malinaw niyang ipinahiwatig na may mga sinasabi tayo na nakakasakit, at nakalalason pa kung minsan—at nakababahala ang bagay na iyan para sa isang Banal sa mga Huling Araw! Ang tinig na taimtim na nagpapatotoo, umuusal ng mga dalangin, at umaawit ng mga himno ng Sion ay maaaring ang tinig ding iyon na nambubulyaw at namimintas, nanghihiya at nanlalait, nananakit at dahil dito ay sumisira sa espiritu mismo ng isang tao at ng iba. …
… Nawa’y sikapin nating maging “sakdal” na kalalakihan at kababaihan kahit man lang sa paraang ito ngayon—sa pamamagitan ng hindi paggamit ng masakit na salita, o sa mas positibong paraan, sa pagsasalita gamit ang bagong wika, ang wika ng mga anghel. Ang ating mga salita, tulad ng ating mga gawa, ay dapat puno ng pananampalataya at pag-asa at pag-ibig sa kapwa, … na lubhang kailangan sa daigdig ngayon. Sa gayong mga salita, na binibigkas sa ilalim ng impluwensya ng Espiritu, mapapahid ang mga luha, mapagagaling ang mga puso, mapasisigla ang buhay, maibabalik ang pag-asa, mapananatili ang tiwala.
(Jeffrey R. Holland, “Ang Wika ng mga Anghel,” Liahona, Mayo 2007, 16, 18)
Ano ang natutuhan mo mula sa mga paghahambing ni Santiago at sa pahayag ni Elder Holland?
Ang isang katotohanang matututuhan natin ay nagsisikap ang mga tagasunod ng Diyos na gamitin ang kanilang pananalita para sa mabubuting layunin, hindi upang magpalaganap ng kasamaan.
Pagnilayan sandali kung paano mo nakitang ginamit ang pananalita kapwa sa kabutihan at sa kasamaan sa mga sumusunod na sitwasyon:
sa pagte-text o social media
sa simbahan tuwing Linggo
sa paaralan kasama ang iyong mga kaibigan
sa isang team o sa isang samahan
sa tahanan sa iyong pamilya
Ano ang mga naging karanasan mo na naglalarawan sa matitinding epekto ng mga salita sa mga tao, para sa kabutihan o para sa kasamaan?
Si Jesucristo ay “isang taong sakdal” ( Santiago 3:2) at ang huwaran natin sa lahat ng bagay, kabilang na ang mga salitang Kanyang sinabi. Sa paggunita sa nalalaman mo tungkol sa Kanya, isipin kung paano maaaring gamitin ng Tagapagligtas ang Kanyang mga salita kung Siya ang nasa mga sitwasyong nakalista sa unahan.
Anong mga pagkakaiba ang maaari mong mapansin sa kung paano mo naiisip na gagamitin ng Tagapagligtas ang mga salita at kung ano ang karaniwang nakikita at naririnig mo sa ganitong mga sitwasyon ngayon?
Ang pananalitang naririnig at ginagamit natin
Sa pamamagitan ng Kanyang mga propeta, itinuro sa atin ng Panginoon kung ano ang dapat at hindi dapat sabihin natin.
Kung makikinabang ang mga estudyante sa sumusunod na pagsusuri sa sarili, ibigay sa kanila ang sumusunod na handout. Maaaring suriin ng mga estudyante ang kanilang pananalita sa pangkalahatan o para sa mga partikular na aspeto ng kanilang buhay, tulad sa tahanan, simbahan, at iba pa.
Pagnilayan ang iyong pakikipag-ugnayan (sa anumang anyo: pagte-text, social media, pakikipag-usap sa iba, at iba pa) habang binabasa mo ang sumusunod na 10 pahayag na hango sa Para sa Lakas ng mga Kabataan ([buklet, 2011], 20–21). Suriin ang iyong pananalita gamit ang scale na mula 1 hanggang 5, ang ibig sabihin ng 1 ay “Kailangan ko ng maraming tulong” at ang ibig sabihin ng 5 ay “Nagagawa ko nang mabuti.”
1. Sinisikap kong gumamit ng malinis at matalinong pananalita.
2. Gumagamit ako ng nakasisigla, nakahihikayat, at mapagpuring pananalita.
3. Nagsasalita ako nang mabuti at positibo tungkol sa iba.
4. Hindi ko iniinsulto o hinahamak ang iba, kahit sa pagbibiro.
5. Sinisikap kong iwasan ang anumang uri ng tsismis at iniiwasan kong magsalita nang galit.
6. Kapag natutukso akong magsabi ng malulupit o masasakit na bagay, hindi ko na sinasabi ang mga ito.
7. Ginagamit ko ang mga pangalan ng Diyos at ni Jesucristo nang may pagpipitagan at paggalang.
8. Kinakausap ko ang Ama sa Langit gamit ang mapitagan at magalang na pananalita.
9. Hindi ako gumagamit ng walang pitagan, bastos, o magaspang na pananalita o kilos.
10. Hindi ako nagbibiro o nagkukuwento tungkol sa mga imoral na gawain.
Isipin ang pananalitang pinipili mong gamitin, at pagnilayan kung ano ang mas mapagbubuti mo pa.
Ano ang isa o dalawang bagay na makatutulong sa iyo na mas maingat na piliin ang mga salitang sinasabi at naririnig mo?
Sa anong mga sitwasyon gusto mong lalo pang pagbutihin ang iyong pananalita?
Anong mga estratehiya ang maaaring makatulong?
Paano ka matutulungan ng iyong mga pagsisikap na maging higit na katulad ng Tagapagligtas?
Komentaryo at Pinagmulang Impormasyon
Paano nakikita sa ating mga salita kung sino tayo bilang mga indibiduwal?
Itinuro ni Elder Robert S. Wood ng Pitumpu ang sumusunod:
Larawan
Final official portrait of Elder Robert S. Wood of the Second Quorum of the Seventy, 1999. Called as president of the Boston Massachusetts Temple, 2009. Released from Second Quorum of the Seventy October 3, 2009 at general conference.
May epekto ang ating mga sinasabi at ipinapahayag, dahil kapwa nito ipinapakita kung sino tayo at ano ang maaari nating kahinatnan. …
Ang sinasabi natin at ang paraan ng pagpapahayag natin sa ating sarili ay hindi lamang nagpapakita ng ating saloobin kundi iniimpluwensyahan din tayo nito, ang mga taong nakapaligid sa atin, at sa huli ang buong lipunang ginagalawan natin. Araw-araw ang bawat isa sa atin ay maaaring sangkot sa pagpapadilim ng liwanag o sa pagtataboy ng kadiliman. Tinawag tayo upang anyayahan ang liwanag at maging liwanag, upang pabanalin ang ating sarili at patatagin ang iba. …
Kapag nagsasalita at kumikilos tayo, itanong natin kung ang sinasabi at ipinapahayag ba natin ay makapag-aanyaya ng kapangyarihan ng langit sa buhay natin at makapag-aanyaya sa lahat na lumapit kay Cristo. Dapat nating tratuhin nang may pagpipitagan ang mga sagradong bagay. Kailangan nating alisin sa ating pag-uusap ang mga bagay na mahalay at malaswa, marahas at mapagbanta, mapanlait at walang katotohanan. Tulad ng isinulat ni Apostol Pedro, “Sa halip, yamang banal ang sa inyo’y tumawag, maging banal naman kayo sa lahat ng paraan ng pamumuhay” [ 1 Pedro 1:15 ]. Ang pamumuhay na tinutukoy rito ay hindi lang sa pananalita kundi maging sa ating buong pag-uugali.
(Robert S. Wood, “The Tongue of Angels,” Ensign, Nob. 1999, 83–84)
Paano natin positibong mababago ang pananalitang ginagamit at naririnig natin?
Mga Karagdagang Aktibidad sa Pag-aaral
Alternatibong pambungad sa lesson
Maaari mong ibahagi sa iyong mga estudyante ang mga halimbawa ng pakikipag-usap ng Tagapagligtas sa iba’t ibang sitwasyon, tulad sa Juan 8:1–11 ; Marcos 9:14–27 ; at Lucas 23:32–34 . Tandaang nilinaw sa Pagsasalin ni Joseph Smith ng Lucas 23:34 (Pagsasalin ni Joseph Smith ng Biblia, Lucas 23:35) na hiniling ni Jesucristo sa Ama na patawarin ang mga taong nagpako sa Kanya sa krus, ibig sabihin, ang mga kawal na Romano. Sabihin sa kanila na ibahagi kung ano ang pinakamahalaga para sa kanila tungkol sa sinabi o hindi sinabi ng Tagapagligtas sa mga sitwasyong ito. Pagkatapos ay sabihin sa mga estudyante na isaalang-alang ang pananalitang ginagamit nila at naririnig nila mula sa iba at ang epekto nito.
Posibleng paanyaya
Maaari mong tulungan ang mga estudyante na maipamuhay ang alituntunin ng lesson na ito sa pamamagitan ng paghamon sa kanila na hindi magsalita ng anumang negatibo sa loob ng 24 na oras. Hikayatin silang isulat sa kanilang study journal ang naging epekto ng hamong ito sa kanila at sa mga taong nakaugnayan nila.
Mga karagdagang turo mula kay Santiago
Upang matulungan ang mga estudyante na pag-aralan pa ang mga turo ni Santiago, maaari mong ipakita ang mga sumusunod na reperensyang banal na kasulatan (nang walang paliwanag sa mga panaklong). Sabihin sa mga estudyante na saliksikin ang ilan sa mga talatang ito at maghandang ibahagi ang natutuhan nila at kung paano ito naaangkop ngayon. Pagkatapos ay maaaring pumili ang mga estudyante ng isang reperensyang banal na kasulatan na pag-aaralan nang mas detalyado at maghanda ng tatlo hanggang limang minutong lesson o mensahe tungkol sa paksang iyon. Kung may oras pa, maaari mong sabihin sa isa o dalawang estudyante na ibahagi sa klase ang inihanda nila.
Santiago 1:12–16 (Pinagpapala tayo dahil napaglalabanan natin ang tukso.)
Santiago 1:27 (Ang dalisay na relihiyon ay pangangalaga sa kapwa at pagiging malinis sa espirituwal.)
Santiago 2:8–9 (Ibigin mo ang iyong kapwa na gaya ng iyong sarili.)
Santiago 4:6–10 (Maging mapagpakumbaba, labanan si Satanas, at lumapit sa Diyos.)
Santiago 4:17 (Kung nakakaalam tayo ng paggawa ng mabuti ngunit hindi ito ginagawa, nagkakasala tayo.)
Santiago 5:14–15 (Ang mga may sakit ay mapapagaling sa pamamagitan ng panalangin o sa pamamagitan ng pagpapatong ng mga kamay at pagpapahid ng langis sa pangalan ni Cristo.)
