Seminelí
Mātiú 2:11–23


Mātiú 2:11–23

“Valokia ʻAkinautolu ʻe he ʻOtuá”

ʻĪmisi
Joseph leading a donkey by a rope, Mary is walking along the side of the donkey holding a young Jesus on their way to Egypt. Outtakes include Mary walking with Jesus ahead of Joseph as well as Mary walking behind

Hili hono foaki ʻe he Kau Tangata Potó ʻenau ngaahi meʻaʻofá ki he tamasiʻi ko Kalaisí, naʻe valokia ʻakinautolu ʻe he ʻEikí ke ʻoua te nau toe foki ki he Tuʻi ko Hēlotá. Naʻe hā kia Siosefa ha ʻāngelo ʻi ha misi ʻo talaange ke ʻave hono fāmilí ki ʻIsipite. Naʻe fakahaofi ʻe he ngaahi fakatokanga ko ʻení ʻa e valevale ko Sīsuú mei hono tamateʻi ʻe Hēlota ʻa e fānau kotoa pē naʻe taʻu ua mo siʻi ange aí ʻi he feituʻu takatakai ʻi Pētelihemá. Hili e pekia ʻa Hēlotá, naʻe fakahinohinoʻi ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa ke foki ki ʻIsileli. Hangē pē ko hono tāpuakiʻi ʻe he ʻEikí ʻa e Kau Tangata Potó, Siosefa, mo Mele ʻaki ʻa e fakahaá, ʻokú Ne fie maʻu foki ke tāpuakiʻi koe ʻaki ha fakahā. Te ke ʻilo mei he lēsoni ko ʻení ha ngaahi founga ʻe lava ke fetuʻutaki ai ʻa e ʻEikí mo koe. ʻE fakaafeʻi foki koe ke ke fekumi ki he fetuʻutaki ko ʻení ʻi hoʻo moʻuí.

Tokoniʻi ʻa e kau akó ke nau ʻiloʻi a e ngaahi tefitoʻi moʻoní. Ko ha pōtoʻi ngāue mahuʻinga ke maʻu mo akoako fakahoko ʻe he kau akó lolotonga honau taimi ʻi he seminelí ko e malava ko ia ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni mei he folofolá. ʻI he taimi ʻoku lava ai ʻe he kau akó ʻo ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoní, ʻe tupulaki ʻenau malava ko ia ke maʻu ʻa e mahinó mo moʻui ʻaki ʻa e ongoongoleleí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Kole ki he kau akó ke nau tokanga ki he founga ʻoku feinga ai ‘a e ʻEikí ke fetuʻutaki mo kinautolú, kau ai e fakahā mo e ueʻi fakalaumālie mei he Laumālie Māʻoniʻoní. Poupouʻi e kau akó ke nau hiki ʻa e ngaahi fetuʻutaki ko ʻení.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

ʻOku fakatokanga ʻa e ʻEikí ki he Kau Tangata Potó mo Siosefa

Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ange ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení. Ke tokoni ke fakatokangaʻi ʻe he kau akó e meʻa ʻoku nau ʻilo mo ʻikai ʻilo fekauʻaki mo e maʻu fakahaá, fakaafeʻi kinautolu ke tali e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi heʻenau tohinoa akó.

Fakakaukau ki he ngaahi founga kuo fetuʻutaki ai ʻa e Tamai Hēvaní mo koe ʻi hoʻo moʻuí, pea tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení.

  • ʻOkú ke pehē ʻoku lelei fēfē hoʻo ʻiloʻi e taimi ʻoku fetuʻutaki atu ai e Tamai Hēvaní kiate koé?

  • Ko e hā ha ngaahi founga kuo foaki atu ai ʻe he ʻOtuá ha fakahā pe fakahinohino kiate koe?

  • Ko e fē ‘a e tafaʻaki ʻi hoʻo moʻuí ʻokú ke ongoʻi ʻokú ke fie maʻu vivili ai ‘a e fakahinohino mo e tataki ʻa e Tamai Hēvaní?

Fakakaukau ke kole ki he kau akó ke nau vahevahe e ngaahi founga ʻoku fetuʻutaki ai ‘a e ʻOtuá mo kinautolú pe fakaafeʻi kinautolu ke fai haʻanau ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e maʻu fakahaá.

ʻI hoʻo ako ʻa e Mātiu 2, te ke maʻu ai ha faingamālie ke ako fekauʻaki mo hono maʻu ha tataki mo ha fakahinohino mei he Tamai Hēvaní.

ʻI he taimi naʻe ʻaloʻi ai ʻa e Fakamoʻuí, naʻe ʻiloa ʻa e pule ʻi Siuteá ko Hēlota ko e Lahí. Ko ha tangata faiangahala ia. ʻI heʻene fakataha mo e Kau Tangata Potó, naʻá ne kole ange ke nau foki ange ʻo fakahā kiate ia ʻa e meʻa ne nau ʻilo fekauʻaki mo e tamasiʻi ko Kalaisí (vakai, Mātiu 2:8). Koeʻuhí ko e faiangahala ʻa Hēlotá, naʻe fakatokanga ʻa e ʻOtuá ki he Kau Tangata Potó mo fekauʻi mai ha ʻāngelo ke fakatokanga kia Siosefa ʻi ha misi.

ʻOku fakataumuʻa ʻa e konga hoko ʻo e lēsoní ke tokoniʻi e kau akó ke nau ʻahiʻahi feinga ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoní ʻi he taimi ʻoku nau ako ai ʻa e ngaahi folofolá.

ʻI hoʻo ako e folofolá, ʻoku mahuʻinga ke ʻiloʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoní. Ko e tefitoʻi moʻoní ko ha foʻi moʻoni tuʻuloa ia te ne lava ʻo ʻoatu ha fakakaukau foʻou mo tokoniʻi koe ʻi hono fakahoko ha ngaahi filí. Te tau lava ʻo faʻa ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoní ʻaki hono tali ha ngaahi fehuʻi hangē ko ʻení:

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻa e akonaki pe ʻuhinga ʻo e talanoá?

  • ‘Okú ke pehē ko e hā nai ‘a e ‘uhinga na‘e fakakau ai ‘e he tangata tohí ‘a e ngaahi me‘a ne hokó pe ngaahi potufolofola ko ‘ení ‘i heʻene lekōtí?

  • Ko e hā ha ngaahi lēsoni naʻe fakataumuʻa mai e tokotaha faʻu tohí ke tau ako mei aí?

Fili ha taha ʻo e ngaahi fehuʻi ʻi ʻolungá, pea tali ia ʻi hoʻo fakalaulauloto ki he Mātiu 2:11–16 .

  • Ko e hā ha tefitoʻi moʻoni naʻá ke lava ‘o ʻilo mei he Mātiu 2:11–16 ?

Tokoni ki he kau akó ke nau ʻiloʻi ʻenau ngaahi tefitoʻi moʻoní, ʻo ka fie maʻu. Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke hiki ʻenau ngaahi tefitoʻi moʻoní ʻi he palakipoé. Fakamālōʻiaʻi ʻa e kau akó ʻi heʻenau ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoní. ʻE lava ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ha tefitoʻi moʻoni hangē ko ʻení: ʻE lava ke fakatokanga mai mo maluʻi kitautolu ʻe he ʻEikí mei he fakatuʻutāmakí.

  • ʻE tokoniʻi fēfē nai koe ʻe he tefitoʻi moʻoni naʻá ke ʻiló ʻi he ngaahi fili ʻi hoʻo moʻuí?

ʻE fakatokanga mai ʻa e ʻEikí

Mahalo naʻá ke ʻilo mei he Mātiu 2:11–16, ha tefitoʻi moʻoni fekauʻaki mo hono maʻu ʻo e ngaahi fakatokanga mei he ʻEikí. Naʻe fakahoko ʻe Palesiteni Poiti K. Peeka (1924–2015) ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ha talaʻofa fekauʻaki mo e ngaahi fakatokanga ʻe fakafou mai ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní.

ʻĪmisi
Final official portrait of Elder Boyd K. Packer, President of the Quorum of the Twelve Apostles, 2000. Passed away 3 July 2015.

ʻOku ʻikai ha ʻamanaki te mou foua e moʻuí taʻe ʻi ai haʻamou fehalaaki, ka he ʻikai te mou fakahoko ha fehalaaki lahi taʻe tomuʻa fakatokanga atu e ngaahi ueʻi ʻa e Laumālié. ʻOku kaungatonu e talaʻofa ko ʻení ki he kāingalotu kotoa ʻo e Siasí.

(Boyd K. Packer, “Faleʻi ki he Toʻu Tupú,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2011, 18)

  • Ko e hā ʻoku fakahā mai ʻe he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní ke fakatokanga mai kiate kitautolu ʻi he Laumālié fekauʻaki mo Hono natulá pea mo Hono ʻulungāngá?

  • ʻE tokoniʻi fēfē nai koe ʻi hoʻo fekumi mo tali ki he ngaahi ueʻi mo e ngaahi fakatokanga ʻa e Laumālié ʻi he taimí ni mo e kahaʻú?

Ko e foki ʻa Siosefa, Mele mo Sīsū mei ʻIsipité

Fakakaukau ki he taimi kalasí mo e ngaahi fiemaʻu ʻa e kau akó, pea liliu e konga hoko ʻo e lēsoní ʻo fakatatau ki ai. Hangē ko ʻení, ʻe lava ke lau ʻe he kau akó ʻa e Mātiu 2:19–23 pea feinga ke ʻiloʻi ʻenau tefitoʻi moʻoni pē ʻanautolú, te nau lava ʻo fakamatalaʻi fakanounou ʻa e ngaahi vēsí, pe te nau aleaʻi e ngaahi founga ʻe lava ke fetuʻutaki ai ʻa e ʻEikí mo kitautolú.

ʻOku tau lau ʻi he Mātiu 2:19–23, ko e taimi naʻe pekia ai ʻa Hēlotá, naʻe toe fakahoko ʻe he ʻEikí ha pōpoaki ʻe taha kia Siosefa lolotonga ʻene ʻi ʻIsipite mo Mele, pea mo Sīsuú. ʻOku tau ako mei he fetuʻutaki ko ʻeni mo Siosefá, kapau ʻoku tau loto fiemālie ke fakafanongo mo talangofua, te tau lava ʻo maʻu ha fakahā mo ha fakahinohino.

Lau ʻa e Mātiu 2:19–23, ʻo kumi ki he ngaahi fakaikiiki ʻoku nau akoʻi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení.

ʻI hono vahevahe ʻe he kau akó ʻa e meʻa ne nau maʻú, tokoni ke mahino kiate kinautolu ha niʻihi ʻo e ngaahi founga ʻe lava ke fetuʻutaki ai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní mo kitautolú. Fakakaukau ke fakaʻaongaʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi naunau ʻi he konga ki he “Ngaahi Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá” pea mo e “Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Tānaki Atú.”.

Mahalo ʻe ʻaonga ki he kau akó hono mamataʻi e vitiō “Receiving Revelation” (4:17), ʻo kumi e ngaahi founga ʻe lava ke fetuʻutaki ai e Laumālie Māʻoniʻoní mo kitautolú. ʻE lava ke maʻu atu e vitioó ni ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

ʻI he Mātiu 2, naʻe fetuʻutaki ʻa e ʻOtuá mo e Kau Tangata Potó mo Siosefa ʻi he ngaahi misi pea fakafou ʻi he ngaahi ʻaʻahi mai ʻa e kau ʻāngeló. ʻOku fetuʻutaki foki ʻa e Tamai Hēvaní mo ʻEne fānaú ʻi ha ngaahi founga kehekehe pē, ʻo kau ai e ueʻi fakalaumālie mo e fakahā mei he Laumālie Māʻoniʻoní. ʻI hoʻo ako ʻa e ongoongoleleí ʻi ʻapi mo e seminelí, tokanga ki he meʻa ʻokú ke ako mei he folofolá pea pehē ki he meʻa ʻoku akoʻi atu ʻe he Tamai Hēvaní ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní. ʻE lava ke fakatupulaki mo fakatāutaha ange hoʻo ako e ongoongoleleí ʻi hoʻo fakafanongo ki he meʻa ʻoku akoʻi atu ʻe he ʻOtuá ʻo fakafou ʻi Hono Laumālié.

Ngaahi fehuʻi ʻe ala aleaʻí

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku fetuʻutaki ai ʻa e ʻEikí mo koe?

  • Ko e hā ha ngaahi aʻusia kuó ke maʻu naʻe fakatokanga atu pe fakahinohino ai koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní? Naʻe tokoniʻi fēfē ʻe he ngaahi aʻusia ko ʻení hoʻo moʻuí?

  • Kapau te ke fanongo ki he leʻo ʻo e Fakamoʻuí ʻoku folofola atu kiate koe ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní lolotonga hoʻo akó, ʻe kaunga fēfē nai e meʻá ni ki hoʻo aʻusia ʻi he seminelí?

  • Ko e hā ha meʻa ʻokú ke ongoʻi te ke lava ʻo fakahoko ke ke ongoʻingofua ange ai ʻa e fakahinohino mo e fakahā ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ʻa ia ʻoku finangalo ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ke foaki atu kiate koé?

Fakakaukau ke vahevahe ha aʻusia fakataautaha pea fakaafeʻi e kau akó ke nau kumi ha ngaahi founga ʻoku fetuʻutaki ai ʻa e Tamai Hēvaní mo kinautolu ʻi heʻenau moʻui fakaʻahó.

Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

ʻE lava fēfē nai ke tokoniʻi au ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní?

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo pehē:

ʻĪmisi
Official Portrait of President Henry B. Eyring taken March 2018.

ʻE hanga ʻe he takaua ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ʻo ngaohi ʻa e meʻa ʻoku leleí ke toe matamata lelei ange pea fakavaivaiʻi mo e ʻahiʻahí. ʻOku totonu ke feʻunga pē ia ke ne ngaohi kitautolu ke tau vilitaki ke ʻiate kitautolu maʻu ai pē ʻa e Laumālié.

Henry B. Eyring, “Ko e Hoko ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ko Ho Takauá,”Ensign pe Liahona, Nōvema 2015, 104)

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Lōnolo A. Lasipeni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Official Portrait (as of June 2016) of Elder Ronald A. Rasband of the Quorum of the Twelve Apostles.

Naʻe ʻafioʻi ʻe heʻetau Tamai Hēvaní te tau fehangahangai ʻi he moʻui fakamatelié mo e ngaahi faingataʻa, mamahi, mo e moveuveu; naʻá Ne ʻafioʻi te tau fefaʻuhi mo e ngaahi fehuʻi, fakaloto-mamahi, ʻahiʻahí, mo e ngaahi vaivaí. Ke foaki mai kiate kitautolu ʻa e mālohi fakamatelié mo e tataki fakalangí, naʻá Ne ʻomi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní.

Ronald A. Rasband, “Tuku ke Taki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní,” Ensignpe Liahona, Mē 2017, 93)

Te u ʻiloʻi fēfē nai ʻa e taimi ʻoku folofola mai ai ʻa e ‘Eikí kiate aú?

Ke fanongo ki he ngaahi sīpinga ʻo e founga ʻoku maʻu ai ʻe ha niʻihi fakafoʻituitui kehekehe ʻa e fakahaá, mamata ʻi he vitiō “Receiving Revelation” (4:17), ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

Kapau ʻokú ke fie ako lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi founga ʻe lava ke lea atu ai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní kiate koé, fakakaukau ke lau ʻa e fakamatala ko e “Eight Ways God Can Speak to You” fai ʻe Palesiteni Dallin H. Oaks ʻo e Palesitenisī ʻUluakí (New Era, Sep. 2004, 4–8).

Ko e hā naʻe tamateʻi ai ʻe Hēlota ʻa e fānau taʻehalaiá?

Naʻe “puputuʻu” ʻa e Tuʻi ko Hēlotá ʻi he ongoongo kuo ʻaloʻi ha “Tuʻi [ʻe taha] ʻo e kakai Siú” ( Mātiu 2:2–3), naʻá ne fie maʻu ai ke tamateʻi ʻa Sīsū ke maluʻi hono taloni ʻoʻoná. ʻI hono ʻiloʻi ʻe Hēlota kuo ʻaloʻi ʻa Sīsū ʻi Pētelihema ʻi he taʻu ʻe ua kimuʻá, naʻá ne tuʻutuʻuni ai ke tamateʻi ʻa e fānau kotoa pē ʻi ai ʻoku teʻeki ai hoko honau taʻu uá (vakai Mātiu2:4, 7, 12–16). Naʻe anga fītaʻa ʻaupito ʻa Hēlota ki he ngaahi fakamanamana ne mahaloʻí, ʻo aʻu ki hono fakapoongi hono uaifí mo e toko tolu ʻo hono ngaahi fohá (vakai, Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Hēlota”).

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Ngaahi founga ʻe lava ke fetuʻutaki ai ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní mo kitautolú

Fakakaukau ke ngāue ʻaki ‘a e ngaahi potufolofola ko ʻení ke tokoniʻi e kau akó ke nau ʻiloʻi e ngaahi founga kehekehe ʻe lava ke fetuʻutaki ai e ʻEikí mo kitautolú.

1 Ngaahi Tuʻi 19:12 ; Sione 14:26 ; 2 Nīfai 32:3 ; Molonai 8:26 ; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 6:23 ; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 8:2–3 .

ʻE lava ke fetuʻutaki ʻa e ʻEikí mo kitautolu ʻi he seminelí

ʻE ala ʻaonga ki he kau akó ʻenau fakakaukau mo aleaʻi e ngaahi fehuʻi hangē “Ko e hā ʻokú ke fanongo ki ai ʻoku fakafou mai ʻi he Laumālié ka ʻoku ʻikai lea ʻaki ʻi he kalasí?” pe “Te ke fakaafeʻi fēfē nai ʻa e ʻEikí ke Ne akoʻi koe ʻi hoʻo ako ʻi he seminelí?” Poupouʻi e kau akó ke nau lekooti e fakahinohino mo e fakahā ʻoku nau maʻu mei he ʻEikí ʻi he seminelí. ʻO ka fie maʻu, vakai ki he lēsoni “Ako ʻi he Laumālié.”

Ngaahi sīpinga ʻo hono fakatokanga ʻe he Laumālié

Kapau ʻe ʻaonga ki he kau akó ʻenau fanongo ki ha ngaahi sīpinga ʻo ha niʻihi naʻe fakatokanga mai ʻe he Laumālié, fakakaukau ke fakafekauʻaki ha taha pe fakatouʻosi e ongo aʻusia ko ʻení:

Naʻe fai ha fakatokanga kia Palesiteni Uilifooti Utalafi ke ne ʻunuakiʻi ʻene salioté (vakai, Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí: Uilifooti Utalafi [2004], 46–47).

Ko e fakatokanga ʻa ʻEletā Keneti Sionisoni ʻo e Kau Fitungofulú ʻi heʻene kei talavoú (vakai, Yielding to the Enticings of the Holy Spirit,” Ensign or Liahona, Nov. 2002, 89–91).

Paaki