Seminelí
Mātiu 5:48


Mātiu 5:48

“Ko Ia Ke Haohaoa ʻA Kimoutolu”

ʻĪmisi
Head and shoulder image of Jesus Christ. Christ is depicted with one arm raised as He participates in the creation of the earth. Galaxies and stars are depicted in the background.

Hili hono akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻa e Ngaahi Monūʻiá mo e fono māʻolunga angé, naʻá Ne fai ha fekau fekauʻaki mo e ʻulungaanga ʻo ʻEne Tamai ʻi Hēvaní. Ko e taumuʻa ʻo e lēsoni ko ʻení ke tokoni ke mahino kiate koe ʻa e fekau ʻa e Fakamoʻuí “ke haohaoa …, he ʻoku haohaoa ʻa [ʻetau] Tamai ʻoku ʻi he langí” (Mātiu 5:48).

Fekumi ʻi he faʻa lotu ki he tokoni ʻa e ʻEikí ʻi hoʻo faiakó. Ko hono akoʻi ʻo e ongoongoleleí ko e ngāue ia ʻa e ʻEikí, pea ʻokú Ne finangalo ke ke lavameʻa ʻi he ngāue ko iá. ʻI hoʻo ui fakaʻaho kiate Iá, te ke ongoʻi mo ʻiloʻi ʻEne tokoní (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 100:5–8 ).

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó kimuʻa ʻi he lēsoni ko ʻení, kapau ʻe lava, ke nau ʻomi ha ngaahi fakatātā ʻo kinautolu ʻi heʻenau kei īkí ki he kalasí. ʻE lelei ange ke fakahoko ʻeni ʻi ha uike ʻe taha kimuʻa fakataha mo e tokoni atu ʻa e ngaahi mātuʻá.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Ko e hā ha founga kuó ke liliu ai?

Fakakaukau ke fakaʻaongaʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení pe ngaahi fehuʻi tatau mo ʻení ke tokoni ke fakatokangaʻi ʻe he kau akó ʻa e founga kuo nau tupulaki mo liliu ai talu mei heʻenau kei īkí.

Kumi ha tā ʻo hoʻo kei siʻí, pe fakakaukau ki he tuʻunga naʻá ke ʻi ai ʻi hoʻo kei siʻí.

  • Ko e hā ha founga kuó ke tupulaki pe liliu fakatuʻasino pe fakalaumālie talu mei ai?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku hoko ai e liliú ko ha konga fakanatula mo mahuʻinga ʻo e palani ʻa ʻetau Tamai Hēvaní?

  • Kuó ke tupulaki fēfē ʻi he ngaahi taʻu siʻi kuohilí ke hoko ʻo hangē ange ko e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi? Kapau ʻokú ke ongoʻi ʻoku ʻikai feʻunga hoʻo tupulaki fakalaumālié, ko e hā kuó ne taʻofi koé, pea ko e hā te ke lava ʻo fai ke liliu ai e sīpinga ko ʻení?

Lau ʻa e Mātiu 5:48, ʻo kumi ki he founga naʻe fakaʻosi ʻaki ʻe he Fakamoʻuí ʻEne ngaahi akonaki mei he vahe 5 . Fakatokangaʻi ange ʻe lava foki ke liliu e foʻi lea faka-Kalisi ki he haohaoá ʻo hangē ko hono fakaʻaongaʻi ʻi he veesi ko ʻení ki he “kakato, kātoa, [pe] tupulaki kakato” ( Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, Haohaoá).

ʻOku tau ako mei he ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Mātiu 5:48 naʻe fekauʻi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi ke tau haohaoa ʻo hangē ko e Tamai Hēvaní.

  • Ko e fē ʻi he ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí mei he Mātiu 5 ʻokú ke ongoʻi ʻoku ueʻi koe ke ke ngāue he taimí ni ke hoko ʻo hangē ange ko e Tamai Hēvaní? ʻO fēfē?

Mahalo ʻe ʻaonga ki he kau akó hano tuku ha ngaahi miniti siʻi ke toe vakaiʻi ʻa e ngaahi akonaki mei he Mātiu 5, kau ai ha faʻahinga fakamatala ne nau hiki ʻi heʻenau folofolá pe tohinoa akó.

  • Ko e hā hoʻo ongoʻi fekauʻaki mo e fekau ʻa e Fakamoʻuí ke haohaoá?

  • ʻE lava fēfē ke ʻi ai ha kaunga kovi ʻo e taʻemahino ki he fekau ko ʻení ʻi hotau vā fetuʻutaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

Ko hono maʻu e mahino ki he ʻuhinga ʻo e “haohaoá”

Fakakaukau ke fokotuʻu ʻa e kau akó ʻi ha fanga kiʻi kulupu iiki ke nau ako ʻa e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni, ʻEletā Sefilī R. Hōlani, mo ʻEletā Kēliti W. Kongí. ʻE lava ke paaki ha ngaahi tatau lahi ʻo e ngaahi fakamatala ko ʻení pea tuku takai ʻi he lokí pe fakaʻaliʻali ʻi ha ngaahi founga kehe.

Lau ʻa e ngaahi lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni, ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, mo ʻEletā Kēliti W. Kongi ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, ʻo kumi ha tokoni pe fakafiemālie ʻi heʻetau fononga ke hoko ʻo haohaoa hangē ko e Tamai Hēvaní.

ʻĪmisi
Official portrait of President Russell M. Nelson taken January 2018

ʻI he Mātiu 5:48, ko e foʻi lea haohaoá naʻe liliu ia mei he foʻi lea faka-Kalisi ko e teleios ko hono ʻuhingá ko e “kakato.ʼʼ … Ko hono tuʻunga fakatikisinale ʻo e lea ngāué ko e teleiono, ʻa ia ko hono ʻuhingá “ke aʻu ki ha ngataʻanga taukakapa, ke tupulaki kakato, haohaoa, pe ke fakaʻosi.” Kātaki ʻo fakatokangaʻi ange ʻoku ʻikai ʻuhinga ʻa e foʻi leá ki he “tauʻatāina mei he fehalākí”; ʻoku ʻuhinga ia ki hono “ikunaʻi ha taumuʻa ʻoku taumamaʻo.” …

… ʻOku ʻikai fie maʻu ke tau loto-foʻi ʻo kapau ʻoku ngali [faingataʻa] mo ʻikai toe ʻosi ʻetau feinga mālohi ki he haohaoá. ʻOku kei fakatatali ʻa e haohaoá. ʻE lava ke toki hoko kakato mai pē ia ʻi he hili ʻa e Toetuʻú pea ʻi he ʻEikí pē. ʻOku fakatatali ia kiate kinautolu kotoa pē ʻoku ʻofa kiate Ia mo tauhi ʻEne ngaahi fekaú.

(Russell M. Nelson, “Perfection Pending,” Ensign, Nov. 1995, 86, 88)

ʻĪmisi
Official Portrait of Elder Jeffrey R. Holland. Photographed January 2018.

ʻE kāinga, ʻoku tau faifeinga kotoa ke moʻui faka-Kalisitiane ange, ʻo mahulu ia he meʻa ne tau anga ki aí. … Kapau te tau vilitaki, ʻe toki fakaʻosi mo kakato hotau fakaleleiʻí, ʻi ha taimi he taʻengatá—ʻa ia ko e fakaʻuhinga ia ʻa e Fuakava Foʻoú ki he haohaoá.

ʻOku ou fakamoʻoni ki he ikuʻanga maʻongoʻonga ko ia ʻoku lava ke tau maʻu tuʻunga he Fakalelei ʻa e ʻEiki ko Sīsū Kalaisí, ʻa ia naʻá Ne hoko atu “mei he ʻaloʻofa ki he ʻaloʻofa” [ Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:13 ] kae ʻoua kuó Ne maʻu ʻi Heʻene moʻui taʻe-faʻa-maté, ha nāunau fakasilesitiale haohaoa.

(Jeffrey R. Holland, “Ko Ia Ke Haohaoa ʻA Kimoutolu,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2017, 42)

ʻĪmisi
Official Portrait of Gerrit W. Gong. Photographed in 2018.

Ko e foʻi lea ko e haohaoa … ʻoku faʻa maʻuhala he taimi ʻe niʻihi ‘o ‘uhingaʻi ko e ‘ikai ‘i ai ha fehalaaki. Mahalo ʻokú ke feinga mālohi pe ko ha taha ʻokú ke ʻilo ke haohaoa ʻi he foungá ni. Koeʻuhí ʻoku hangē ʻoku ʻikai faʻa aʻu ki ai ʻa e faʻahinga haohaoa peheé, naʻa mo hotau lelei tahá te ne lava ʻo ʻai ke tau hohaʻa, loto-foʻi, pe ongosia. ʻOku ʻikai ke tau feinga ke mapuleʻi hotau tūkungá mo e kakai ʻoku tau feohí. ʻOku tau hohaʻa ki he ngaahi vaivaí mo e fehalākí. Ko hono moʻoní, ko e faingataʻa ange ko ia ʻetau feingá, ko e mamaʻo ange ia ʻetau ongoʻi mei he haohaoa ʻoku tau fekumi ki aí. …

ʻE lava ke iku e taʻemahino ki he ʻuhinga ʻo e hoko ʻo haohaoá ʻi ha vilitaki ke haohaoá—ko ha tōʻonga fakakaukau pe ʻulungaanga ʻokú ne ʻave e holi fakaʻofoʻofa ke fai lelei pea hoko liliu ia ko ha fakaʻamu ʻoku ʻikai faʻa malava ke hoko ʻo haohaoa pē he taimí ni. ʻOku faʻa hoko e vilitaki ke haohaoá mei he ongoʻi ko kinautolu pē ʻoku haohaoá ʻoku totonu ke ʻofaʻí pe ʻoku ʻikai totonu ke tau fiefia kae ʻoleva pē ke tau toki haohaoa.

(Gerrit W. Gong, “Hoko ʻo Haohaoa ʻia Kalaisí,” Liahona, Siulai 2014, 14–15, 17)

Manatuʻi he ʻikai pē feʻunga ʻetau feinga kotoa ke tauhi e ngaahi fekaú mo fakatomalá kapau naʻe taʻeʻoua hono fakamaʻa ʻo e angahalá mo e toetuʻu mei he maté, ʻoku tau maʻu mei he Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí ʻo fakafou ʻi Heʻene Fakaleleí. (Vakai, 2 Nīfai 25:23 ; ʻAlamā 34:9–10 .)

 

Fakaafeʻi e kau akó ke nau vahevahe mo e kalasí ha niʻihi ʻo e meʻa naʻa nau aleaʻi ʻi heʻenau ngaahi kulupú.

Ke tokoni ke mahino lahi ange ki he kau akó ʻa e fatongia ʻo e Fakamoʻuí ʻi hono tokoniʻi kitautolu ke tau hoko ʻo haohaoá, fakakaukau ke lau mo aleaʻi ʻa e Molonai 10:32 .

Ngaahi fehuʻi ʻe ala aleaʻí

Fakakaukau ke ke fili ha taha pe lahi ange ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke kole ki he kau akó ke nau aleaʻi. Pe mahalo naʻa ʻaonga ke fakaʻaliʻali e ngaahi fehuʻi ko ʻení pe ngaahi fehuʻi tatau mo iá pea fakaafeʻi e kau akó ke nau tali ha meʻa ʻe ua pe lahi ange ʻi heʻenau tohinoa akó. Hili iá, ʻe lava ke aleaʻi ʻe he kau akó mo e kalasí ʻa e meʻa ne nau hikí.

  • Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi lea ʻa e kau palōfita ko ʻení fekauʻaki mo e ʻuhinga ʻo e “ko ia ke haohaoa ʻa kimoutolu?”

  • Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he kau palōfitá ʻoku ʻikai ʻuhinga ki ai ʻa e ngaahi lea ko ʻení?

  • Ko e hā e fatongia ʻo e Fakamoʻuí ʻi hono tokoniʻi kitautolu ke tau hoko ʻo haohaoá?

  • Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻokú ne ʻoatu ha ʻamanaki lelei te ke hoko ʻo haohaoa ʻi ha ʻaho ʻo hangē ko Kinauá?

  • Ko e hā ha ngaahi ngāue ʻokú ke lolotonga fakahoko fakalaumālie, fakatuʻasino, fakasōsiale, pe fakaʻatamai ke ke hoko ai ʻo hangē ange ko e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

Fakakaukau ke fakamoʻoni ki he Fakamoʻuí, ʻEne ngaahi akonaki ʻi he Mātiu 5, mo Hono fatongia ʻi hono tokoniʻi kitautolu ke tau hoko ʻo haohaoa hangē ko e Tamai Hēvaní.

Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá

Ko e hā ha founga ʻe lava ke u hoko ʻo haohaoa aí?

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Sikoti D. Uaitingi ʻo e Kau Fitungofulú ʻo pehē:

ʻĪmisi
Official Portrait of Elder Scott D Whiting. Photographed in March 2017.

ʻOku ʻikai ke fakataumuʻa ʻa e fekau ke hangē ko Iá ke ke ongoʻi halaia, taʻetaau pe taʻeʻofaʻi. Ko hono kotoa ʻetau aʻusia fakamatelié ʻoku fekauʻaki ia mo e tupulaki, feinga, tōnounou, mo e lavameʻa. …

ʻOkú ke lelei feʻunga pē koe, ʻoku ʻofaʻi koe, ka ʻoku ʻikai ʻuhinga ia kuó ke kakato leva. ʻOku ʻi ai ha ngāue ke fai ʻi he moʻuí ni mo e moʻui ka hoko maí. Te tau toki lava pē ʻo tupulaki ke hangē ko Iá ʻi Heʻene tokoni fakalangí.

ʻI he kuonga ko ʻeni ʻoku, “[ngali] moveuveu ai ʻa e meʻa kotoa pē; pea … [hangē ʻoku] hoko mai ʻa e ilifiá ki he kakai kotoa pē” [ Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:91 ], ko e faitoʻó pē, ko e vetekiʻangá pē, ko e feinga ke hangē ko e Fakamoʻuí, ko e Huhuʻi ʻo e faʻahinga kotoa ʻo e tangatá, ko e Maama ʻo e Māmaní, pea fekumi kiate Ia naʻá Ne folofola ʻo pehē, “Ko au ko e halá” [ Sione 14:6 ].

ʻOku ou ʻilo ko e hoko ʻo hangē ko Iá ʻo fakafou ʻi Heʻene tokoni fakalangí mo e mālohí ʻoku malava fakakongokonga ia. Kapau naʻe ʻikai malava ke pehē, naʻe ʻikai ke Ne ʻomi ʻa e fekau ko ʻení kiate kitautolu [vakai, 1 Nīfai 3:7 ].

(Scott D. Whiting, “Hoko ʻo Hangē ko Iá,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2020, 14)

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Founga ʻe taha ke kamata ʻaki e lēsoni ko ʻení: Ko hono fai ha meʻa ʻoku ngali taʻemalavá

Tokoniʻi e kau akó ke nau ʻiloʻi ʻe lava ke fakahoko ʻa e meʻa ʻoku ngali taʻemalava ke faí ʻi he fakakaukau totonu, ngaahi fakahinohino, mo e tokoni. Fakakaukau ke akoako fakahoko lolotonga e teuteu ki he lēsoní kimuʻa pea fakaʻaongaʻi e ʻekitivitī ko ʻení ʻi he kalasí.

Kiʻi faiva ki he hū he laʻipepá: ʻOange ki he kau akó ha laʻipepa kakato mo ha helekosi. Fakahinohinoʻi kinautolu ke kosi ha foʻi ava ʻi he laʻipepá ke lahi feʻunga ke nau lava ʻo hao ai. Hili hano tuku ange ha faingamālie ke nau feinga (pea ʻikai lavá), ʻoange ʻa e ngaahi fakahinohino ko ʻení mo ha laʻipepa foʻou:

Sitepu 1: Pelu ua ʻa e laʻipepá ʻi hono lōloá.

Sitepu 2: Fakahanga ʻa e foʻi pelú kiate koe, pea kosiʻi ha foʻi laine ʻe valu kae vahavaha lelei ki he tafaʻaki ʻe taha ʻo e laʻipepá, kae taʻofi hono kosí ʻo meimei senitimita ʻe 1 (ʻinisi ʻe 1/2) mei he ngataʻanga ʻo e laʻipepá ke ʻoua naʻá ke kosiʻi kotoa e laʻipepá.

Sitepu 3: Fulihi e laʻipepá ke mamaʻo e foʻi pelú meiate koe. Kosiʻi ha foʻi laine ʻe fitu ʻi he vahaʻa ʻo e ʻū kosi naʻá ke toki fakahokó, ʻo toe taʻofi pē ʻi ha senitimita ʻe 1 (ʻinisi ʻe 1/2) mei he foʻi pelú koeʻuhí ke ʻoua naʻá ke kosiʻi kotoa.

Sitepu 4: Foki ki he tafaʻaki ʻo e foʻi pelú. Ko e kosi ʻe valu naʻá ke fai ʻi he tafaʻaki ne pelú ʻoku maʻu ai ha pelu fakafuopotopoto ʻe hiva. Kosi ʻi he foʻi pelu ʻo e fuopotopoto takitaha tukukehe ʻa e ʻuluakí mo e fakaʻosí.

Sitepu 5: Fakaava fakalelei ʻa e laʻipepá ke ʻoua naʻá ke haeʻi ia. ʻOku totonu ke ke faʻu he taimí ni ha meʻa pelu fakafuopotopoto lahi te ke lava ʻo hao ai.

Maʻu e mahino ki he vilitaki ki he haohaoá

 

Naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ki he kakai Nīfaí fekauʻaki mo e haohaoá

Fakafehoanaki ʻa e meʻa naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí kimuʻa ʻi Heʻene Toetuʻú fekauʻaki mo e hoko ʻo haohaoá (vakai, Mātiu 5:48) ki he founga naʻá Ne akoʻi ʻaki ia hili ʻEne Toetuʻú ki he kau Nīfaí (vakai, 3 Nīfai 12:48). Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ke fakaʻilongaʻi e ngaahi fehokotaki moʻoni ko ʻení ʻi heʻenau ngaahi folofolá. ʻO ka fie maʻu, fakamahinoʻi ange naʻe fakakau ʻe he Fakamoʻuí Ia ʻi hono fakamatalaʻi ʻo e haohaoá ki he kau Nīfaí. Aleaʻi ʻa e meʻa ʻokú ne akoʻi maí.

ʻEkitivitī tohinoa ki he Malanga ʻi he Moʻungá

Kapau naʻe fakaafeʻi e kau akó ke kamataʻi ha tohinoa ako ʻi he lēsoni “Mātiu 5:1–12,” fakakaukau ke fakaafeʻi kinautolu ke tānaki atu ʻenau ngaahi fakakaukau mo e ongo mei he lēsoni ʻo e ʻaho ní ki he tohinoa ko iá.

Paaki