Masalisi mpo na Makomi

Bafoto ya Biblia

Bafoto ya Biblia

Bafoto ya Biblia

Boyingisi
Bafoto oyo ya bisika ya ntina elimboli mabele esika oyo Yesu atambolaki, esika oyo baprofeta ya Biblia bafandaki mpe bateyaki, mpe esika oyo makambo esalamelaki.
Na Bokuse
Kalati oyo ya nse etalisi esika ya bafoto na eteni oyo. Na nkasa oyo elandi, nimelo ya foto moko na moko ezali elongo na ndimbola moke ya esika. Ndimbola ya makambo ya makomi uta na esika wana ezali nsima etangami, elongo na mikapo ya makomi mpo ete bokoka koyaba kotanga mingi koleka na ntina ya makambo oyo.
1. Ebale ya Nili mpe Ejipito
Bitwele oyo bikolaka elongo na mabongo ya Ebale ya Nili. Na esika ya oyo, mama ya Mose abombaki mwana na ye ya mobali. Likolo ezali ya ntei ya bisobe bikawuka oyo ezali mingi koleka na Ejipito.
2. Ngomba ya Sinai (Holebe) mpe Esobe ya Sinai
Bisika ezali ebele mpo na Ngomba ya Sinai. Moko ya esika ya kala ezali Yebele Musa (Ngomba ya Mose), etalisami awa.
3. Esobe ya Yuda
Esobe ya Yuda ezali na esti ya Yelusaleme mpe kokita na Mai ya Monana.
4. Kadesi-balenea
Oyo ezali botali uta ngambo ya nordi-esti ya lobwaku ya esobe monene wapi Kadesi-balenea ezwami. Moluka oyo ekitaka awa na eleko ya mvula ekomisaka ntei oyo esika ya mai mpenza mpe esika etondisami na milona kati na esobe ya Zini.
5. Lilita ya Bankoko
Ndako oyo moko monene oyo bana koleka kati na Mabele Masantu nyonso. Etongamaki na Hebeloni na Mokonzi Elode likolo ya esika ya mabulu ya Makapela, engebene na masolo ya momeseno, oyo masombamaki na Abalayama lokola esika ya bokundami ya libota (Gen. 23).
6. Mboka ya Ngomba ya Yuda
Mboka ya Ngomba ya Yuda ezali penepene na kilometele 56 na molai mpe kilometele 27 na monene. Ndambo mingi ya mabele ezali na mabanga mpe mpasi mpo na kolona. Bangomba ebukanibukani na lobwaku wapi mabele makoki kobimisa mbuma. Bayisalaele ya ebandeli bazalaki kofanda na bangomba oyo, kosalelaka yango lokola ebatelelo na bato bayaka kokamata mboka.
7. Beteleme
Foto oyo elakisi ngomba ya mabanga mpe bilanga ya babokoli mpate na liboso, na engumba ya sika ya Beteleme na nsima.
8. Yelusaleme
Kotalaka na ngambo ya nordi ya Yelusaleme. O katikati ya foto ezali ndako ya bokumbameli ya Basumani oyo ezipami na motondo ya lolenge ya ndambo ya libungutulu ya wolo, oyo ebiangami Motondo ya Mabanga. Bayuda bazalaki kala kokumbamela na tempelo oyo izwamaki awa. Bifelo penepene na Motondo ya Mabanga bizingaki engumba ya kala ya Yelusaleme. Na loboko ya mobali na libanda ya foto, ezali Lobwaku ya Kidilono. Mosika na loboko ya mobali ezali Ngomba ya Bilaya. Na nordi, mosika na Motondo ya Mabanga, ekoki kozala esika ya Gologota, to Kalavari.
9. Tempelo ya Elode
Foto oyo ezali kolakisa emekolelimukie ya tempelo ya Elode (1:50 emekelelo) lokola ekanisamaki kozala na 67 ya Mobu ya Nkolo. Efelo oyo ezingi tempelo oyo ya biteni mingi ekotisi na kati na yango ndako esantu oyo ezalaki na Santu ya Basantu, esika esantu, mpe ebanda minene misato.
10. Bibuteli na Tempelo
Ntei ya tempelo ekabwanaki na ebanda, mpe ebanda ya libanda ezwamaki na mabele ya nse koleka. Bakumbameli bazalaki koyingela na nzela ya bikuke ya ndenge na ndenge, kozwaka mpe oyo bimemaka uta bibuteli oyo kati na ebanda ya libanda mpe nsima kati na ebanda ya kati. Nkoto ya bato babutaki bibuteli oyo ntango na ntango, kotangaka mpe Mwana ya Nzambe. Ntango mampinga ya Tito mabebisaki tempelo na 70 ya Mobu ya Nkolo, bibuteli bizipamaki na biteni bipasukaki. Bibimisamaki libanda mobu 1970 na ntango ya botimoli ndambo moko ya engumba ya kala ya Yelusaleme.
11. Ngomba ya Bilaya
Botali boye ezali na ngambo ya sudi-westi uta na Orson Hyde Park na Ngomba ya Bilaya kokende na Yelusaleme. Na mopanzi ya westi ya Ngomba ya Bilaya ezali Elanga ya Getesemane. Mokolo ya 24, sanza ya zomi ya mobu 1841, Mpaka Orson Hyde amataki likolo ya Ngomba ya Bilaya mpe apesaki losambo ya bobulisi oyo ezalaki lisakoli mpo na bozongi ya bana ya Abalayama mpe botongi ya tempelo.
12. Elanga ya Getesemane
Foto oyo ya nzete ya elaya ekola ezwamaki na esika ya Elanga ya Getesemane engebene na masolo ya momeseno. Mobikisi asambelaki penepene na awa nsima ya kotika kisuku ya likolo na mpokwa oyo batekaki Ye.
13. Gologota
Libanga oyo ekokisami na mokuwa ya moto mpe ezali mosika te libanda ya Ekuke ya Damaseke na Yelusaleme (Yoan. 19:17, 20), oyo ekoki kozala esika wapi Yesu Klisto abakamaki na ekulusu.
14. Lilita ya Elanga
Ekoki kozala esika wapi elanga ya nkunda ya Yosef ya Alimata. Baprofeta ebele ya ntango ya sika bamoni ete nzoto ya Mobikisi etiamaki kati na lilita ya elanga oyo.
15. Yeliko
Foto oyo ezali kolakisa milona na Yeliko ya mikolo ya lelo. Na ntango ya kala ezalaki engumba ya bifelo kati na lobwaku ya Ebale ya Yaladene, metele 252, na nse ya ndelo ya mai. Ezali ntei ya kobimisa milona mingi na bilanga wapi mbila ya esobe mpe banzete ya mabaya ezali kofuluka. Na nsima ezali oyo ebiangami engebene na masolo ya momeseno Ngomba ya Masenginia (Mat. 4:1–11).
16. Silo
Na botali mobimba oyo na ngambo ya westi ya bibukani ya engumba ya kala bitikali mosika te na katikati ya foto.
17. Sekeme
Engumba ya kala ya Sekeme. Kati ya esika ya yambo ezali Ngomba ya Gelizimi, mpe likolo na yango, Ngomba ya Ebale. Sekeme ezwamaki na katikati ya bangomba mibale oyo.
18. Dotani na Samalia
Dota ezali na nsonge ya ngomba milai mpe lobwaku. Ezali malamu mpo na koleisa bibwele. Ntango Bayisalaele bayaki kofanda na mabele, etuka oyo epesamaki na Manase.
19. Kaisalia mpe Mabele ya polele ya Saloni na Kalemele
Kotalaka na ngambo ya nordi na ngambo ya ebale ezali libongo ya kala ya Kaisalia mpe na Libanda ya Salo. Lisusu na kotalaka na bokula ya likolo ya elili ezali molongo ya mabele ya ngomba ya Kalemele.
20. Yafo
Kotalaka na ngambo ya nordi-westi likolo ya engumba libongo ya Yafo.
21. Lobwaku ya Yizelele
Kotalaka na ngambo ya sudi-westi uta na likolo ya Ngomba ya Tabola na ndambo moko ya Lobwaku ya Yizelele, lisusu eyebanaki lokola Libanda ya Esdalo. Atako bato bakanisaka mbala mingi Lobwaku ya Yizelele kozalaka lobwaku moko monene, ezali solo molongo moko ya mabwaku oyo masangisi Esobe ya Ako na Lobwaku ya Yaladene mpe etuka ya Mbu ya Galilea. Lobwaku ya Megido, ndakisa, ezali ndambo ya ngambo ya westi ya lobwaku oyo. Lobwaku ya Yizelele ezalaki balabala ya monene na ntaka ya Mabele Masantu na kati ya Mbu ya Meditelanea na westi mpe Lobwaku ya Yaladene na esti.
22. Ngomba ya Tabola
Na kotalaka na ngambo ya nordi-westi. Mabele oyo ezali ya kokita mwa nse mpe oyo ezingi Ngomba ya Tabola ezali Lobwaku ya Yizelele, oyo eyebani lisusu lokola Esobe ya Esidalela. Nasalete efandi na bangomba likolo pene ya Ngomba ya Tabola.
23. Mbu ya Galilea mpe Ngomba ya Bisengo mwambe
Kotalaka na ngambo ya sudi-westi likolo ya nsuka ya nordi-westi ya Mbu ya Galilea, ezali litima moko ya mai malili. Ngomba oyo liboso na katikati ezali esika ya Ngomba ya Bisengo mwambe engebene na masolo ya momeseno. Kapalanauma ezali na loboko ya mwasi, libanda na elili.
24. Kapalanauma
Kapalanauma, oyo ezwamaki na ngambo ya nordi ya Mbu ya Galilea, ezalaki esika mpenza ya mosala ya Yesu na Galilea (Mat. 9:1–2; Mal. 2:1–5). Mboka monene mpe ya elonga mpo na oyo etali bolobi mbisi mpe mombongo, ezalaki mboka ya baoyo bazalaki Bayuda-te mpe ya Bayuda. Bato ya ekeke ya yambo mbele balekaki mokolo moko te bato 1.000. Kapalanauma ezwamaki na nzelapanda ya banzela enene ya mombongo, na mabele eebimiebimisaka mbuma nzinganzinga na yango. Basoda ya Loma batongaki ndako ya bosukoli mpe bisalelo ya kobombaka biloko awa Atako bikamwisi mingi esalemaki awa, bato babwakaki mosala ya Mobikisi. Boye Yesu alakelaki engumba yango mabe (Mat. 11:20, 23–24). Na bowumeli ya ntango, Kapalanauma ekweyaki na bobuki mpe etikala na bafandi te.
25. Ebale ya Yaladene
Ebale ya Yaladene ebandaki na nordi ya Mbu ya Galilea, etioli kati na yango, mpe nsima ekobi na sudi kino na Mai ya Monana. Foto oyo ezwamaki pene ya bobimi na ebale uta na Mbu ya Galilea.
26. Kaisalia ya Filipo
Kaisalia Filipo ezwamaki na botamboli ya Ngomba Helemone. Moluka oyo ezwami na ntina ya Ngomba ya Helemone. Ezali moko ya mitu ya moluka ya mai ya Ebale ya Yaladene. Elode ya Filipo, oyo ayangelaki ntei eye, atongaki engumba awa na lokumu ya Kaesala (moyangeli na ye) mpe ye moko; engumba ebiangamaki yambo Paniasi mpe lelo ebiangami Baniasi lokola Kaisalia ya Filipo.
27. Nasalete
Botali boye ya engumba ya Nasalete ya ntango ya sika bozali kotala na ngambo ya sudi. Nasalete ezalaki mbokamukie na ntango ya Biblia.
28. Dani
Engumba ya kala oyo ebiangamaki Leseme (Yos. 19:47) to Laisi (Bas. 18:7, 14) liboso ete Bayisalaele bakamata mboka. Miluka oyo ezwami na esika oyo, elongo na miluka na Kaisalia ya Filipo, ezalimitu minene ya Ebale ya Yaladene. Esika ya tempelo ya Yeloboama ezwamaki awa.
29. Atene
Elili oyo, ezwamaki uta na Aleapakisi (Ngomba ya Ale), elakisi bibukani ya Palatenoni na Atene. Atene ezalaki mboka mokonzi ya Gelese ya Atika mpe na ntango ya Boyokani ya Sika ezalaki na etuka ya Baloma ya Akaya. Epesamaki nkombo yango na lokumu ya nzambe ya bapaganu ya mwasi ya Gelese Atena. Na ntango ya Boyokani ya Sika, Atene abungisaka mingi ya bonene mpe nkembo na yango, kasi ezalaki se na bikeko mpe bililingi na banzambe mibali mpe banzambe basi mingi, kotangaka mpe na “nzambe oyo ayebani te” (Mis. 17:23).
30. Kolinti
Kolinti ezalaki engumba mokonzi ya etuka ya Baloma ya Akaya. Ezwamaki na mongala oyo esangisi Peloponeso na mabele minene ya Gelese, mpe ezali na libongo na ngambo nyonso mibale ya esti mpe westi. Ezalaki engumba libongo yambo ya nkita mpe bobendami.
31. Efese
Kobukama ya ndako ya masano ya maboke ya Bamwela na Efese, wapi Apostolo Paulo ateyaki. Na ntango ya Boyokani ya Sika, Efese eyebanaki mingi na nzela ya mokili eyebanaki mpo na tempelo kitoko na yango oyo etongamaki na lokumu ya nzambe mwasi ya bapaganu ya Baloma Diana. Sikawa esili kobukama, Efese ezalaki kala engumba mokonzi ya etuka ya Baloma ya Asia mpe esika monene ya bokutani ya mombongo. Batuli ya bapalata ya engumba batombolaki mombongo oyo ezalaki se kokola na kotekaka bililingi ya Diana.
32. Esanga ya Patamo
Patimosi, esanga moko kati na Mbu ya Egena epayi wapi Yoane atikamaki (Emon. 1:9). Engebene na masolo ya momeseno asalaki kuna na esika ya kobimisa mabanga kitoko.