Lako Mai ka Raica
Na Lotu i Jisu Karisito e sa dau dua tu mai, ka na dau dua tu ga na Lotu ni kaulotu.
Na noqu itukutuku e sa vagolei vakatabakidua kivei ira vakayadua era sega ni lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Au na vakadreta e dua na taro momona ka na rairai tiko ki na vuqa vei kemuni: “Cava na vuna era dau makututaka kina na Yalododonu Edaidai mera tukuna vei au na ka era vakabauta ka sureti au me’u vulica na veika me baleta na nodra lotu?”
Au masuta na Yalo ni Turaga me na vukei au me’u vosa laulau, ka mo ni kila deivaki sara vakamatata, na noqu sauma na taro bibi oqo.
Dua na iLesilesi Vakalou
O ira na tisaipeli gugumatua i Jisu Karisito era a dau, ka ra na dau kaulotu yaloqaqa tu ga. Na daukaulotu e sa dua na imuri i Karisito ka dau vakadinadinataki Koya me Dauveivueti ka vunautaka na dina ni Nona kosipeli.
Na Lotu i Jisu Karisito e sa dau dua tu mai, ka na dau dua tu ga na Lotu ni kaulotu. Era sa ciqoma na lewenilotu yadua ni Lotu ni iVakabula na itavi dokai ni kena tokoni na vakataucokotaki ni ilesilesi vakalou a solia na Turaga kivei ira na Nona iApositolo, me vaka e volai ena Veiyalayalati Vou:
“O koya mo dou qai lako ka vakalotutaki ira na lewe ni veivanua kecega, ka papitaisotaki ira ena yaca ni Tamamudou, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu:
“Vakavulici ira mera vakabauta na ka kece ka’u a vosa kina vei kemudou: ka mo dou kila, au sa tiko vata kei kemudou ena veisiga kecega, ka yacova na ivakataotioti kei vuravura. Emeni” (Maciu 28:19–20).
Era vakabibitaka na Yalododonu Edaidai na itavi oqo mera vakatavulica na tamata kece ena veimatanitu taucoko me baleta na Turaga o Jisu Karisito kei na Nona kosipeli vakalesui mai. Keimami vakabauta na Lotu vata ga a tauyavutaka taumada na iVakabula e sa tauyavutaki tale mai Vua ena gauna oqo. Na ivunau, ivakavuvuli, dodonu ni lewa vakamatabete, cakacaka tabu vakalotu, kei na veiyalayalati ni Nona kosipeli era sa kune edai ena Nona Lotu.
Ni keimami sureti kemuni mo ni lotu vata kei keimami se mo vuli vata kei ira na daukaulotu tudei, e sega ni keimami via volitaka vei kemuni e dua na ivoli. Me vaka na lewe ni Lotu, keimami sega ni ciqoma na icocovi se poidi ni bonisi ena dua na veisivisivi vakalomalagi. Keimami sega ni qara vakarawarawa me tosoicake na iwiliwili ni ivakarau ni Lotu. Ka bibi sara, keimami sega ni saga tiko me keimami vakasosataki kemuni mo ni vakabauta vakataki keimami. Keimami sa sureti kemuni tiko mo ni rogoca na veidina vakalesui mai ni kosipeli i Jisu Karisito me rawa ni ko vulica, vakasamataka vagumatua, masulaka, ka mai kila vakataki iko kevaka e sa dina na veika keimami wasea tiko kivei kemuni.
Eso vei kemuni ena rairai saumalesu, “Ia au sa vakabauti Jisu oti tu ka muria na Nona ivakavuvuli,” se “E sega ni matata vei au ke bula dina tiko na Kalou.” Na neimami veisureti kivei kemuni e sega ni dua na sasaga me vakamalumalumutaka na nomuni ivakarau ni lotu se veika ni bula o ni sotakaya. Kauta mai na ka kece o ni kila ni dina, vinaka, ka veivakacerecerei—ka vakatovolea na neimami itukutuku. Me vaka ga a cikeva o Jisu kivei rau na Nona tisaipeli me rau “lako mai ka raica” (Joni 1:39), keimami sa vakamasuti kemuni mo ni lako mai ka raica kevaka ena vakarabailevutaka ka vakaiyautaka na ka ko ni sa vakabauta taumada me ka dina na kosipeli vakalesui mai i Jisu Karisito.
Vakaidina, keimami vakila e dua na itavi dokai na kena vakau na itukutuku oqo ki na veimatanitu, matatamata, duivosavosa, kei na tamata kecega. Ka sa ikoya saraga oya na ka keimami sa cakava tiko ena dua na vakasokomuni edaidai ni sivia e 88,000 na daukaulotu tudei ka ra veiqaravi voli ena 150 na matanitu wavoliti vuravura. O ira na tagane kei na yalewa vakasakiti oqo era vukei ira na lewe ni neimami Lotu ena vakataucokotaki ni ilesilesi vakalou kei na itavi vakayadua e tiko vei keda ena vunautaki ni kosipeli tawamudu i Jisu Karisito (raica na V&V 68:1).
Levu Cake Mai na Dua na iTavi Vakayalo
Ia na neimami cikecike ni vakatakila na itukutuku oqo e sa sega walega ni vatuka ni dua na rai ni tavi vakayalo. Ia, na neimami gagadre ni wasea na kosipeli vakalesui mai i Jisu Karisito vata kei kemuni e sa ivakaraitaki ni kena bibi na veidina oqo kivei keimami. Au vakabauta au rawa ni vakamacalataka vakavinaka sara na vuna keimami sa dau doudou kina ni qara me vakamatatataki na neimami vakabauta kivei kemuni mai na dua na ka keirau a sotakaya vakaveiwatini ena vuqa na yabaki sa oti vata kei na rua na luvei keirau tagane.
Dua na bogi au a duri volekata tu kei Susan na katuba leka ena neitou itikotiko ka sarava na nodrau qito voli e tautuba na luvei keirau tagane lalai. Donuya na nodrau veisagai voli, a mavoa vakalailai o koya ka gone vei rau ena dua na vakacalaka. Keirau a vakila totolo ni a sega ni mavoa bibi sara okoya, ka mani navuca me kua na veivuke kusarawa. Keirau a vinakata me raica kevaka e sa tauri matua na neitou veivosaki vakamatavuvale me baleta na veilomani vakaveitacini. Na ka a yaco tarava e a veivakauqeti ka veivakavulici talega.
A vakalomavinakataki tacina o koya ka qase cake ka vukei koya lesu vakamalua ki loma ni vale. Au sa mai duri donuya volekata tu kei Susan na valenikuro me rawa ni keirau raica na cava ena yaco tarava, ka keirau sa vakarau tu ni curu takoso kusarawa kevaka me a rairai tosocake na mosi se sa dua dina na mavoa bibi.
A dreta o tuakana e dua na idabedabe ki na siqi ni valenikuro. A kaba cake okoya ena idabedabe, vukei tacina ki na idabedabe, dolava na wai, ka tekivu me liviraka e dua na ivakarau levu ni sovu ni savaiyaya ki na liga drakusi o tacina lailai. E cakava okoya na nona vinaka taucoko me savata tani vakamalua na duka. Na ivalavala i tacina lailai ki na ka e caka oqo e sa rawa ga ni vakamacalataki vakadodonu ena vakayagataki ni vosa mai na ivolanikalou: “Era na tagiyaso, ka tagi, ka qoqolou, ka vakasequruqurubati” (Mosaia 16:2). E a tagiyaso dina na tagane lailai oya!
Ni sa oti na veimasi, sa vakamamacataki sara vakamatau na liga ena dua na itawelu. Sa mani mai tini ena qoqolou. E tarava, a kaba cake o tuakana ki na vatavata ni valenikuro, dolava e dua na droa, ka kunea e dua na ilumu ni mavoa kavou. Me vaka ni a sega ni ka levu se raba na drakusi eso vei tacina, a voleka ni vakayagataka taucoko o tuakana na ilumu ki na liga taucoko e mavoa. A sega ni kuri na qoqolou, ni a taleitaka vakalevu cake o tacina lailai na revurevu malumu ni ilumu mai na nona vakacaucautaka na revurevu ni veivakasavasavataki ni sovu ni savaiyaya.
A lesu tale o tuakana ki na droa a kunea mai kina na ilumu ka raica e dua na kato vou ni vadreti mamaca. A qai sereka okoya ka vadretitaka taucoko na ligai tacina mai cake ki ra—mai na ilabeniika ki na iduruduruniliga. Ni sa vakameautaki na leqa tubukoso, kei na ilumu vata kei na iolo eso era kaburaki taucoko tu e valenikuro, rau a kevu sobu mai na tagane lailai e rua mai na idabedabe ena mata dredredre kei na mamarau.
Na ka a yaco tarava e sa bibi sara. A vakasoqona o tacina ka mavoa na ivovo ni vadreti, na ilumu sa voleka ni maca, ka lesu tale ki tautuba. E a vakadikevi ira totolo na nona itokani ka tekivu lumuta ka vadretitaka na ligadra. Au a tarai vakatautauvata kei Susan ena nona sausaumi yalomalua, gugumatua, ka vakusakusa.
Cava na vuna e cakava kina na tagane lailai oya na ka e cakava? Yalovinaka ka dikeva ni a vinakata kusarawa ena gauna oya okoya me solia kivei ira na nona itokani na ka vata saraga a vukei koya ni a mavoa. A sega ni vakamasuti na tagane lailai oya, vakauqeti, se vakayaloqaqataki me cakacaka. Na nona gagadre me wasea e sa vatuka matau ni dua na veivuke cecekia kei na rawaka sotavi vakatamata.
Vuqa vei keda na qase e vakayacora talega ena sala vataga ni da kunea e dua na veiqaravi se iwali e vakaceguya na mosi ka sa bikai keda tu vakabalavu, se da tauri vakasala e vakavuna meda yalomalua ni da sotava na bolebole eso ena yaloqaqa kei na veilecayaki. E sega ni matalia na veiwasei vata kei ira na tamata tale eso ena veika e vakaibalebale cake vei keda se a vukei keda.
Na ivakarau vata ga oqo e sa vakadinadinataki vakatabakidua ena veitikina bibi levu vakayalo ka vakavotukana. Me ivakaraitaki, e dua na itukutuku ena umaivola ni volanikalou ka vakatokai na iVola i Momani e vakatakilakilataka e dua na tadra mai vua e dua na parofita ena gauna eliu na yacana o Liai. Na usutu ni tadra nei Liai oya na vunikau ni bula—ka sa matataka “na loloma ni Kalou” ka sa “uasivi duadua” ka “rekitaki sara ki na tamata” (1 Nifai 11:22–23; raica talega na 1 Nifai 8:12, 15).
A vakamacalataka o Liai:
“Au sa lako yani ka kania na vuana; a sa kamikamica sara mai na veika kecega au sa tovolea oti. A sa vulavula na vuana ka sa uasivia na veika vulavula kecega au sa raica oti.
“Ia ni’u sa kania na vuanikau sa vuabale na noqu marau; ka’u sa gadreva me ratou kania talega na noqu matavuvale” (1 Nifai 8:11–12; vakamatatataki).
Na ivakaraitaki levu duadua ni loloma ni Kalou me baleti ira na Luvena oya na ilesilesi vakayago, veisorovaki savai, kei na Tucaketale ni Turaga o Jisu Karisito. Sa rawa ni navuci na vuanikau ena vunikau me dua na ivakatakarakara me baleta na veivakalougatataki ni Veisorovaki ni iVakabula.
Na saumitaro totolo nei Liai ena vakayagataki ni vuanikau kei na sotavi ni reki levu e sa dua na gagadre vakaikuritaki ni wasei vata ka qarava na nona matavuvale. Ia, ni sa vuki vei Karisito, e sa vuki talega mai okoya ena loloma kei na veiqaravi.
Dua tale na itukutuku bibi ena iVola i Momani e vakamacalataka na ka a yaco ki na dua na tamata na yacana o Inosi ni oti na nona rogoca ka sauma lesu na Kalou na nona vakamamasu gugumatua.
A kaya okoya:
“A sa uqeti vakalevu na yaloqu; ka’u tekiduru kina ena matai Koya ka Buli au, me’u masu ka kerekere vagumatua vua; au sa masu vua ena siga taucoko; ia, ni sa bogi mai au sa tabalaka cake tiko ga na domoqu me rogo ki lomalagi.
“A sa rogo mai e dua na domo, ka kaya: Inosi, sa bokoci na nomu ivalavala ca, ia ko na vakalougatataki.
“Ia, ko i au ko Inosi, au kila ni sa sega ni rawa ni lasu na Kalou; ka sa bokoci dina na noqu ivalavala ca.
“Au sa kaya vua: Ena rawa vakaevei Turaga?
“A sa kaya vei au: Ena vuku ni nomu vakabauti Karisito, o koya ko sa sega mada ni rogoca se raica … O koya mo ia ka lako, sa vakabulai iko na nomu vakabauta.
“Ni’u sa rogoca na vosa oqo au sa gadreva sara mera bula na wekaqu, ko ira na mataqali i Nifai; au sa masulaki ira kina vua na Kalou ena yaloqu taucoko” (Inosi 1:4–9; vakamatatataki).
Ni a gole o Inosi kivua na Turaga “ena lomana taucoko” (2 Nifai 31:13), na nona lomaleqa me baleta na tiko vinaka ni nona matavuvale, itokani, kei na veimaliwai eso a tosocake vakatautauvata.
Na lesoni tomani voli eda vulica mai na rua na itukutuku oqo oya na bibi ni kena vakilai ena noda bula vakaikeda na veivakalougatataki ni Veisorovaki i Jisu Karisito me ka kerei taumada ki na veiqaravi vakilai e lomada ka vakaidina e dodo yawa yani mai na “kena dau vakayacori tu ga.” Vakataki Liai, Inosi, kei na neirau tagane lailai ena italanoa au a wasea, o keda vaka lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai sa vakila na ririko e veimaliwai vata na veilecayaki vakayalo kei na ivalavala ca. Eda sa sotakaya talega na veivakasavasavataki, na vakacegu ni vakasama, na veivakabulai kei na veivakavoui vakayalo, kei na veituberi e rawati duadua ga mai na vulici kei na bulataki ni ivakavuvuli ena kosipeli ni iVakabula.
Na veisorovaki i Jisu Karisito e vakarautaka na veivakasavasavataki e veiganiti meda bula dodonu ka savasava kina, na iwali veivakacegui me vakabula na mavoa vakayalo ka vakatikitikitaka na cala, kei na veitaqomaki e vakavuna meda yalodina tikoga ena veigauna vinaka se ca.
E Tiko Deivaki na Dina
Kivei kemuni na lewe ni matavuvale kei na veitokani ka sega ni lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, au sa saga me’u vakamacalataka na veinaki momona ni vuna keimami sa daukaulotu kina.
E tiko deivaki na dina ena vuravura e yawaka ka vakatanitaka na veika deivaki. Ena dua na siga mai liu, “[me] tekiduru kina ena yaca i Jisu na duru vakayaduaga” ka “[me] vakatusa talega na yame kecega ni sa Turaga ko Jisu Karisito, me vakarokorokotaki kina na Kalou na Tamada” (Filipai 2:10–11). O Jisu na Karisito e sa Luvena Gonenitoko Duadua deivaki na Tamada Tawamudu. Me vaka na lewe ni Nona Lotu, keimami vakadinadinataka ni bula o Koya ka ni Nona Lotu e sa vakalesui mai ena kena taucoko edaidai.
Na veisureti keimami dodoka yani vei kemuni ni vulici baleta na ka vakatovolei ni neimami itukutuku e tubu mai na ka e sa vakayacora na revurevu vinaka ni kosipeli i Jisu Karisito ki na neimami bula. So na gauna keimami na rairai baya tu se yakusurasura se yalokaukauwa ena neimami sasaga. Na neimami gagadre vakaidina oya me wasei vata kei kemuni na dina era sa ka bibi vakalevu sara vei keimami.
Me vaka e dua na iApositolo ni Turaga, vata kei na igu bula taucoko ni yaloqu, au vakadinadinataka na Nona bula vakalou kei na ituvaki dina. Ka’u sa sureti kemuni mo ni “lako mai ka raica” (Joni 1:39), ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.