Kunea na Vakacegu e Tudei ka Tara Cake na Matavuvale Tawamudu
Sai koya na kosipeli i Jisu Karisito e vakarautaka na yavu oqo ka da rawa ni kunea kina na vakacegu tudei ka tara cake na matavuvale tawamudu.
Na noda ilakolako ena bula oqo e tiko ruarua kina na veigauna vinaka kei na gauna ca. E duidui na kena veibolebole. Na ivakarau eda sotava kina na veisau e yaco mai e vakatau ena yavu eda tarai cake kina. Na nona kosipeli na noda Turaga ka iVakabula e vakarautaka e dua na yavu tudei ka qaqa. E tarai cake na veitikina yadua ni da vulica tiko na nona ituvatuva tawamudu na Turaga me baleti ira na Luvena. Na iVakabula sai Koya na iVakavuvuli Levu. Eda muri Koya.
Na ivolanikalou e vakadinadinataki Koya ka ivakaraitaki ni buladodonu uasivi sara me da muria. Au sa wasea raraba ki na Lotu ena dua na koniferedi sa oti ni tiko vei au e vica na ivolalalai ka vola tu kina o tinaqu na ivurevure eso e dau vakayagataka me vakarautaka kina na nona lesoni ni iSoqosoqo ni Veivukei. Era taudonu tu ena gauna oqo na veidusidusi eso oqori me vaka ga ena gauna ko ya. E dua vei ira e dua na vosacavuti a volai ena 1908 mai vei Charles Edward Jefferson ena ivakarau ni bula nei Jisu Karisito. E vaqo:
“Me da vakabauta Vakarisito sai koya me da taleitaki Jisu ena yalodina kei na nanamaki ka gole kina vakatabakidua vua na noda bula ena noda segata me da vakataki koya.
“… E rawa ni yaco me da kilai koya mai na vosa e cavuta, mai na veika e vakayacora, ka vakakina mai na nona sega ni vosa. E rawa talega ni da kilai koya mai na nona veivakauqeti vei ira taumada na nona itokani qai tarava vei ira na kena meca, ka kena ikatolu vei ira raraba era a bula vata kei koya. …
“E dua vei ira na idusidusi ni bula ena ikaruasagavulu ni senijiuri e sega ni veivakacegui [ka veivakaleqai]. …
“… E tagica tiko o vuravura e dua na ka, e sega ni kila se cava. Sa yaco mai na iyau, … [ka] sa vakasinaiti tu ko vuravura ena … kena laurai na maqosa ni tamata kei ira na kena dau, ia … eda se sega [tikoga] ni kunea na vakacegu, sega ni mamau [ka] veilecayaki. [Kevaka meda cega] na Veiyalayalati Vou [ena kidavaki keda mai na malanivosa oqo], ‘Dou lako mai vei au kau na vakacegui kemudou, Koi au na madrai ni bula, Oi au na Rarama kei vuravura, kevaka e dua sa viagunu me lako mai vei au ka gunu, au sa solia vei kemudou na Noqu vakacegu, dou sa rawata na kaukauwa, ena qai reki na lomamudou’” (The Character of Jesus [1908], 7, 11, 15–16).
E dau tarai cake na tagane kei na yalewa vakatikina mai vei ira era digitaka me ra bula vata. O ira talega era dau raica cake ka tovolea me ra vakatotomuria era dau tarai ira cake. O Jisu na iVakaraitaki cecere. Na sala duadua ga me da kunea kina na vakacegu tudei me da raici Koya ka da bula tiko.
Na cava baleti Jisu e kilikili duadua me da vulica?
Era sega ni kauwaitaka na dauvolavola ena Veiyalayalati … na ituvaki kei [Jisu] na isulu e daramaka, se na vale e dau vakaitikotiko kina. … A sucu o Koya ena valenimanumanu, cakacaka ena nona volau e dua na matai, veivakavulici ena tolu na yabaki, ka qai mate ena dua na kauveilatai. … Era a vola na Veiyalayalati Vou na tamata era gadreva me … coba dei tiko na matada [Vua]” (Na iVakarau i Karisito, 21–22) ka vakadeitaka tiko ni sai Koya dina na Luve ni Kalou, na iVakabula ka Dauveivueti ni vuravura.
E dua na nona italanoa vakatautauvata na iVakabula, au vakabauta ni baleta na noda gauna oqo.
E volai tiko ena Maciu wase 13, ka da wilika kina:
“Ia ni ra sa moce ko ira na tamata, sa lako mai na nona meca ka kaburaka vata na sila ca e loma ni witi, a sa lako yani.
“Ia ni sa tubu mai na sila ka vua, sa qai rairai talega na sila ca.
“Sa qai lako mai vua na kena itaukei ko ira na nona tamata, ka kaya vua, o a sega saka li ni kaburaka na sila vinaka ena nomu were? Sa qai kau mai vei na sila ca?
“Sa qai kaya vei ira ko koya, A ka oqo sa kitaka e dua na meca. A ra sa kaya vua ko ira na tamata, o sa vinakata beka me keitou laki kumuna vata oqori?
“A sa kaya ko koya, Tei kakua mada, de dou cavuraka talega na witi ni dou kumuna vata na sila ca.
“Laiva ga me rau tubu vata ruarua me tei cava mada na yabaki: ia ni sa cava na yabaki kau na kaya vei ira na dautamusuka, dou kumuna vata mada na sila ca, ka vauca ena veivau me visa: ia dou kumuna vata na witi ki na noqu lololo” (tikina e 25–30).
O koya na meca makawa oya ni kawatamata sa kunea e vuqa sara na sala e rawa ni vakasamataka me rabailevu na vanua e kaburaka kina na sila ca. Sa kunea na sala me ra curubasikata kina na savasava ni noda veivuvale. Sa yaco me rabailevu sara na veika ca vakavuravura ka vaka me sega ni dua na sala dina me vakawabokotaki kina. Era yaco mai ena wa kei na maliwalala ki na veiyaya sara ga eda taracake me vakavulici keda ka vakamarautaki keda. Era sa tubu veivolekati na witi kei na sila ca. Na dauveiqaravi ena were e dodonu, ena nona igu taucoko, me karona na ka vinaka ka vakaukauwataka ka vakarairaivinakataka me kakua kina ni taleitaka na mata se na daliga na sila ca. Eda sa vakalougatataki vakalevu o keda na lewe ni nona Lotu na Turaga ni tu vei keda na kosipeli talei ni noda Turaga ka iVakabula me noda yavu me tara cake kina na noda bula.
Mai na iVola i Momani ena 2 Nifai eda wilika kina: “Raica au sa kaya tale vei kemudou, kevaka dou sa curu ena matamata ka rawata na Yalo Tabu, ena vakaraitaka vei kemudou ko Koya na veika kece mo dou kitaka” (2 Nifai 32:5).
Me da kakua sara ni laiva me vakamalumalumutaka ka luvuca na domo lailai ka malumu oya na kosakosa ni vuravura.
Eda sa vakasalataki ena vuku ni veika eda na sotava tiko ena noda gauna. Na noda bolebole sai koya na noda vakarautaki keda ki na veika sa tukuna na Turaga ni na yaco vakaidina mai.
E vuqa ena noda itabagauna lomaleqa oqo eda kila ni kakaseresere ni matavuvale ena kauta ga mai na yaluma kei na vakanuinuica ki na dua na vuravura leqa. Ni da lewena na Lotu, sa noda itavi me da maroroya ka taqomaka na matavuvale ni sa isoqosoqo taumada ni kawatamata kei na tawamudu. Era sa veivakasalataki vakalevu na parofita ena kena rerevaki ka veivakarusai na kakaseresere ni yavu ni matavuvale.
Ni saravi keda tiko na vuravura, me da vakadeitaka ni na tutaka ka tokona tiko na ituvatuva sa bulia na Turaga me baleti ira na Luvena ena bula oqo na noda ivakaraitaki. Na veivakavulici cecere duadua ena vakayacori mai na ivakaraitaki dodonu. Me vanua tabu na noda veivuvale me rawa kina ni vorata na ile nei vuravura. Nanuma na veivakalougatataki cecere duadua ni Turaga ena yaco ka soli ki na veimatavuvale buladodonu.
Me da dau dikeva tikoga vakavinaka na noda veiqaravi vakaitubutubu. Na veivakavulici mana duadua ena ciqoma e dua na gone ena gole mai vei ira na tama kei na tina kauwai ka buladodonu. Me da raica mada na itavi ni tina. Rogoca na vosa oqo mai vei Peresitedi Gordon B. Hinckley:
“O ira na marama era dau vukica e dua na vale me itikotiko e cecere cake sara na nodra cau ki na kawatamata mai vei ira era liutaka na veimataivalu lelevu se ra tu ena ulu ni veikabani gugumatua. E sega ni rawa ni cakacakataki na isau ni nona veivakauqeti e dua na tina vei ira na luvena, e dua na buinigone vei ira na nona kawa, se o ira na nei kei na ganeda ena nodra matavuvale raraba?
“E sega ni rawa ni da vakarautaka se cakacakataka na nodra veivakauqeti na marama era tara cake na veimatavuvale tudei ka susuga cake ena vinaka tawayalani na itabatamata ni veisiga ni mataka ena nodra dui sasaga vakataki ira. Na lewa era vakatauca na marama ena itabatamata oqo ena tawamudu na kena revurevu. Meu vakatura mada ni sega ni dua na madigi e cecere cake se bolebole e bibi cake vei ira na tina nikua mai na nodra cakava na veika kece era rawata me ra vaqaqacotaka na matavuvale” (Standing for Something: 10 Neglected Virtues That Will Heal Our Hearts and Homes [2000], 152).
Ia me da raica mada na nodra itavi na tama ena noda bula:
O ira na tama era solia na veivakalougatataki ka vakaitavi ena veicakacaka vakalotu tabu ena vukudra na luvedra. Ena yaco oqo me isausau vakayalo ena nodra bula.
Era vakaitavi na tama ena liutaki ni masumasu vakamatavuvale, wili ivolanikalou e veisiga, kei na lotu vakamatavuvale e veimacawa.
Era tara cake na tama na itovo tudei vakamatavuvale ena nodra vakaitavi ena kena tuvalaki na ilakolako ni vakacagicagi kei na gade eso ka ra na vakaitavi kina na lewe ni matavuvale taucoko. Era na sega ni guilecava rawa na gone na vakanananu ni veigauna talei vakaoqo.
Era dau vakayacora na tama na veitalanoa yadua kei ira na luvedra ka vakavulica vei ira na ivakavuvuli ni kosipeli.
O ira na tama era dau vakavulici ira na luvedra tagane kei na yalewa ena yaga ni cakacaka ka veivuke ena kena tauyavutaki na veitakete yaga ena nodra bula.
Era dau vakotora na tama na ivakaraitaki ni veiqaravi yalodina vakosipeli.
Yalovinaka ni nanuma, na veitacini, na nomuni ilesilesi tabu vakatama e Isireli—na nomuni ilesilesi bibi duadua ena gauna oqo ka tawamudu—na ilesilesi o ni na sega sara ni vagalalataki mai kina.
Ena dua na koniferei ni iteki ena vuqa na yabaki sa oti, keitou na vakaraitaka e dua na iyaloyalo lekaleka me vakaraitaka na ulutaga ni itukutuku keitou tukuna tiko. Ena loma ni yabaki, ni keitou veilakoyaki voli ena loma ni Lotu ena neitou ilesilesi ni veisiko ki na koniferedi ni iteki, sa yaco me matata sara vei keitou na lewe ni iyaloyalo oya. Sa rawa saraga me keitou cavuqaqataka. Se toka voli ga ena noqu vakasama na itukutuku ena veiyabaki kece oqo. E a daukacikacivaki ena iyaloyalo oqo o Peresitedi Harold B. Lee ka talanoataka e dua na ka a yaco ena nona vale na luvena yalewa. E vaqo na itukutuku o ya:
Ena dua na bogi a tovolea tiko ena nona igu na tina me vakaotia na tawaitavayataki ni vuanikau. Era sa vakadavori kece na gone ka tu vinaka na ka kece; sa mani lewa ena gauna oqo me sa goleva na vuanikau. Ni tekivu me vocia ka kauta tani na sorena, erau basika mai valenikuro e rua na cauravou lalai ka tukuna ni rau sa waraka tiko na masu ni moce.
Ni sega ni vinakata me vakasosataki, e kaya yani vakatotolo vei rau na gonetagane o nana, “Vakacava mo drau masu ga vakataki kemudrau nikua ka me caka vuanikau tikoga o Nana?”
E sega ni via lako o koya e qase vei rau ka taroga, “Na cava e bibi duadua, na masu se na vuanikau?” (Raica na Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu Harold B. Lee [2000], 161–62.)
Ena so na gauna eda dau raici keda ena veivanua ka donumaki keda kina na madigi me da vakavulica vua e dua na gone e dua na lesoni ka na vakaimawe tu ena nona bula gone. E dina e bibi cake sara na masu mai na vuanikau. Na itubutubu qaqa e sega ni dodonu me rui osooso vakalevu me sega kina ni rawa ni toboka e dua na gauna lailai ena nona bula e dua na gone ka rawa ni vakavulici kina e dua na lesoni bibi.
Au vakadeitaka ni se sega vakadua ni dua na gauna ena vuqa na yabaki me ra gadreva vakalevu cake kina na luvena na Tamada Vakalomalagi na ligadra dau veituberi na itubutubu yalodina ka gugumatua. Era tu na ivotavota cecere ka vakaturaga ni tubutubu era dau solia tani e voleka ni veika kecega e tu vei ira me ra kunea e dua na vanua e rawa ni ra susuga kina na nodra matavuvale ena vakabauta kei na yaloqaqa me rawa kina ni levu cake mai vei ira na nodra madigi cecere na itabatamata ka tarava. Me da kunea vei keda na yalo gugumatua vata oya ka vakamalumalumutaka na bolebole ena yalo vata oya ni solibula. Me da conaka ena veitabatamata ni mataka e dua na ivakarau ni vakararavi kaukauwa cake ena nona ivakavuvuli na noda Turaga ka iVakabula.
“Ia oi kemudrau na luvequ, mo drau nanuma mo drau tara na nomudrau yavu ena uluvatu ni noda iVakabula, sai koya na Karisito na Luve ni Kalou, ia ni sa vakaliwava mai na tevoro na nona cagi kaukauwa kei na nona moto ena covulaca, ka sa yaviti kemudrau ena nona ucacevata kei na nona cagilaba, ena sega ni rawati kemudrau se dreti kemudrau sobu ki na ikeli ni rarawa kei na yaluma tawamudu, ni sa dei sara na uluvatu drau sa tara kina, ia kevaka sa tara cake na tamata ena yavu oqo ena sega ni bale rawa” (Ilamani 5:12).
Sai koya na kosipeli i Jisu Karisito e vakarautaka na yavu oqo ka da rawa ni kunea kina na vakacegu tudei ka tara cake na matavuvale tawamudu. Au vakadinadinataka na veika oqori ena yaca i Jisu Karisito, emeni.