Tu’uhia i te Fatu ra
’A ha’amata i teienei i te fa’anahora’a ’ia « tu’uhia i te Fatu ra » ē ’ia vai mai tōna Vārua i roto ia ’outou.ma te ’auhune.
’Ia ora na e te mau taea‘e ’e te mau tuahine. ’Ei pipi nā tō tātou Fa’aora, ’o Iesu Mesia, ’ua hina’aro ’oi’oi au ’ia putuputu mai tātou nā te mau poro ato’a o te fenua nei nō teie ’āmuira’a.
E mea ta’a ’ē roa teie matahiti. Nō’u nei, ’ua ha’amata te reira nā roto i te hō’ē fa’auera’a nā te Peresidenira’a Mātāmua, ’ia ha’amo’a i te hō’ē hiero mo’a i te Fatu i Durban, ’Āfirita Apato’a. E’ita e mo’ehia iā’u te rahi o teie fare. Terā rā, hau atu i te parau o te fare, e fa’aherehere māite au i te hanahana o te mau ta’ata tei fa’aineine maita’i ia rātou nō te tomo i roto i te reira fare mo’a. ’Ua haere mai rātou ma te ineine nō te ’āmui i roto i te hō’ē o te mau ha’amaita’ira’a rahi o te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai : Te ha’amo’ara’a o te hō’ē fare o te Fatu. ’Ua haere mai rātou ma te ’ā’au tei ’ī i te here nōna ’e tāna tāra’ehara. ’Ua haere mai rātou ma te māuruuru i tō tātou Metua i te ao ra nō te hōro’ara’a mai i te mau ’ōro’a mo’a ’o tē arata’i atu i te fa’ateiteira’a. ’Ua haere mai rātou ma te ti’amā.
E nā ni’a a’e te mau hiero i te mau haere’a o te ao nei, noa atu te vāhi tei reira rātou. Te mau hiero ato’a a te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei nā te ao nei—terā e 168 rahira’a—tē fa’a’ite pāpū nei i tō tātou fa’aro’o i te ora mure ’ore, ’e tō tātou ’oa’oa ’ia ora i pīha’i iho i tō tātou mau ’utuāfare ’e i tō tātou Metua i te ao ra. E fa’arahi te haerera’a i te hiero i tō tātou hāro’aro’ara’a i te Atuara’a ’e i te ’evanelia mure ’ore, tā tātou fafaura’a ’ia ora ’e ’ia ha’api’i atu i te parau mau, ’e tō tātou hina’aro ’ia pe’e i te hi’ora’a o tō tātou Fatu ’e Fa’aora ’o Iesu Mesia.
I rāpae i te hiero tāta’itahi a te ’Ēkālesia, tē vai ra te mau parau tano maita’i, « Ha’amo’ahia i te Fatu ». Te hiero ’o te fare ïa o te Fatu ’e e vāhi mo’a i te ao nei. E pū’ohu tōna vārua i te feiā e ha’amori i roto i te reira mau papa’i mo’a. ’Ua fa’ata’a ’oia i te mau ture nā reira tātou e tomo atu ai ’ei mau manihini nāna.
Tō’u metua tāne ho’ovai, ’o Blaine Twitchell, hō’ē o te mau ta’ata maita’i a’e tā’u i fārerei, ’ua ha’api’i mai ’oia iā’u i te hō’ē ha’api’ira’a rahi. ’Ua haere māua te tuahine Rasband e fārerei iāna ’a fātata ai tōna orara’a i te tāhuti nei i te hope. ’A tomo atu ai māua i roto i tōna piha, te reva ato’a ra tōna ’episekōpo. ’A aroha ai māua i te ’episekōpo, ’ua feruri a’era vau, « ’auē ïa ’episekōpo maita’i ē. ’Ua haere mai ’oia e rave i tāna ’ohipa aupurura’a i te hō’ē melo ha’apa’o o tāna pāroita ».
Parau atu ra vau ia Blaine, « e mea maita’i mau teie ’episekōpo i te haerera’a mai e fārerei ».
Hi’o mai nei ’o Blaine i ni’a iā’u ’e nā ’ō mai nei, « ’ua hau roa atu i te reira. ’Ua ani au i te ’episekōpo ’ia haere mai nō te mea ’ua hina’aro vau ’ia ravehia tā’u uiuira’a nō te parau fa’ati’a nō te hiero. Tē hina’aro nei au e haere ’ia tu’uhia vau i te Fatu ra. ». ’E ’ua nā reira ’oia !
’Ua mau roa terā parau « tu’uhia i te Fatu ra », i roto iā’u. ’Ua tu’u te reira i te hō’ē hi’ora’a ātea ’āpī mau i roto i te uiuira’a tāmau a te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia. Nō te faufa’a rahi o te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero, ē i roto i te ’ōmuara’a o te ’Ēkālesia e tae roa mai i te matahiti 1891, nā te peresideni o te ’Ēkālesia e ha’amana i te parau fa’ati’a nō te hiero tāta’itahi. 1
Nō te feiā ’āpī ānei ’aore rā nō te feiā pa’ari, tā ’outou uiuira’a nō te parau fa’ati’a nō te hiero e ’ere nō ni’a i te mau mea e rave ’e ’eiaha e rave. E ’ere te hō’ē parau fa’ati’a i te hō’ē tāpura hi’opo’ara’a, hō’ē parau fa’ati’a nō te haere, ’aore rā hō’ē tīteti nō te hō’ē pārahira’a ta’a ’ē. E fā teitei a’e ’e te mo’a a’e tōna. Nō te fāri’i i te hanahana o te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero, tītauhia ia ’outou ’ia ora ma te au māite i te mau ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei.
I roto i tā ’outou uiuira’a, e rāve’a te reira nō ’outou ’ia ’imi hōhonu i tō ’outou vārua nō ni’a i tō ’outou iho fa’aro’o ia Iesu Mesia ’e i tāna Tāra’ehara. E ha’amaita’ira’a nō ’outou ’ia fa’a’ite i tō ’outou ’itera’a pāpū nō te ’evanelia tei fa’aho’i-fa’ahou-hia mai, i tō ’outou hina’aro e pāturu i te feiā ’o tā te Fatu i pi’i nō te arata’i i tāna ’Ēkālesia, i tō ’outou fa’aro’o i te ha’api’ira’a tumu o te ’evanelia, i tā ’outou fa’aotira’a i te mau hōpoi’a o te ’utuāfare, i tō ’outou mau maita’i parauti’a, te vi’ivi’i ’ore, te ha’apa’o, te fa’aro’o i te parau, te ha’apa’o i te parau pa’ari, te ture o te tuha’a ’ahuru, ’e te ha’amo’ara’a i te mahana sābati. ’O te mau parau tumu niu teie nō te hō’ē orara’a tei fa’atumuhia i ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna ’ohipa.
E fa’a’ite tā ’outou parau fa’ati’a nō te hiero i te hō’ē hina’aro hōhonu pae vārua ē, tē tūtava nei ’outou e ora i te mau ture a te Fatu ’e ’ia here i te mea tāna e here nei : Te ha’eha’a, te marū, te mau pāpū, te aroha, te itoito, te aroha, te fa’a’ore i te hapa, ’e te ha’apa’o mau. ’E tē fafau nei ’outou ia ’outou iho ’ia ha’apa’o i teie mau ture ’a tu’urima ai ’outou i tō ’outou i’oa i ni’a i taua parau mo’a ra.
E ’īriti tā ’outou parau fa’ati’a nō te hiero i te mau ’ūputa o te ra’i nō ’outou ’e nō vetahi ’ē ma te mau ti’ara’a ’e te mau ’ōro’a o te aura’a mure ’ore mai te mau bāpetizora’a, te mau ’ōro’a hiero, te mau fa’aipoipora’a ’e te mau tā’atira’a.
’Ia « tu’uhia i te Fatu ra » ’o te fa’aha’amana’ora’a ïa i te mea e tīa’ihia ra i te hō’ē Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei e ha’apa’o i te fafaura’a. ’Ua hi’o tō’u metua tāne ho’ovai, ’o Blaine, i te reira ’ei fa’aineinera’a faufa’a rahi nō te mahana e ti’a atu ai ’oia ma te ha’eha’a i mua i te Fatu.
’A feruri nā i te taime Mose ’a ta’uma ai i ni’a i te mou’a Horeba ’e ’ua fā mai te Fatu o Iehova iāna i roto i te hō’ē pū ’aihere auahi. ’Ua parau mai ra te Atua iāna, « ’a ’īriti i tō tāma’a i tō ’āvae ihora, e vāhi mo’a ho’i tenā na vāhi tā ’oe e ti’a mai na ». 2
Te ’īritira’a i tō tātou mau tia’a i te ’ūputa o te hiero ’o te fa’aru’era’a ïa i te mau hina’aro ’aore rā, i te mau ’oa’oara’a o te ao nei ’o tē fa’anevaneva ia tātou i te tupura’a pae vārua, ’o te vaiihora’a ïa i te hiti i te mau mea e ruri ’ē i tō tātou orara’a tāhuti faufa’a roa, ’o te ti’ara’a ïa i ni’a a’e i te mau peu mārōra’a, ’e te ’imira’a i te taime ’ia mo’a.
Nā roto i te fa’anahora’a hanahana, ’ua riro tō tātou tino tāhuti nei ’ei hāmanira’a nā te Atua, hō’ē hiero nō tō tātou vārua, ’e e ti’a ’ia ravehia ma te fa’atura. E parau mau roa te mau parau o te hō’ē hīmene nā te Paraimere : « E hiero tō’u tino ’o tē tītau nei i te hō’ē ’atu’atura’a rahi roa ». 3 I te fāra’a atu te Fatu i te ’āti Nephi, ’ua fa’aue atu ’oia, « ’ia mo’a ’outou i te noa’ara’a mai te Vārua Maita’i, ’ia ti’a ’outou ma te pōra’o ’ore i mua iā’u i te mahana hope’a ra ». 4 « E aha tō ’outou huru e au ai ? » te uira’a ïa a te Fatu, ’e pāhono a’era, « mai iā’u nei ». 5 ’Ia « tu’uhia i te Fatu ra », e tūtava tātou ’ia riro mai iāna te huru.
Tē ha’amana’o nei au i te fa’aro’ora’a i te peresideni Howard W. Hunter i roto i tāna a’ora’a mātāmua i te ’āmuira’a rahi ’ei 14ra’a o te peresideni nō te ’Ēkālesia. ’Ua parau ’oia : « ’O te hina’aro hōhonu roa a’e ïa o tō’u nei ’ā’au ’ia ti’amā te mau melo ato’a nō te ’Ēkalesia nō te tomo atu i roto i te hiero. E ’oa’oa ïa te Fatu mai te mea e mea ti’amā te mau melo pa’ari ato’a—’e ’ia mau—i te hō’ē parau fa’ati’a mana nō te hiero ». 6 E parau ato’a vau ē, e riro te hō’ē parau fa’ati’a tā’ōti’ahia ’ei rāve’a nō te ’īriti i te ’ē’a nō tā tātou feiā ’āpī faufa’a rahi.
’Ua fa’aha’amana’o te peresideni Russell M. Nelson i te mau parau a te peresideni Hunter : « I taua mahana ra, 6 nō Tiunu 1994, ’ua riro te parau fa’ati’a nō te hiero tā tātou e amo nei ’ei ’ohipa ta’a ’ē i roto i tā’u pūtē moni. Nā mua atu i te reira, e rāve’a noa ïa e tae ai i te hō’ē hope’ara’a. ’Ua riro ’ei rāve’a nō te fa’ati’a iā’u ’ia tomo i roto i te hō’ē fare mo’a o te Fatu ; i muri a’e rā i tōna fa’ahitira’a i taua parau ra, ’ua riro mai ’ei hope’ara’a nō ’oe iho. ’Ua riro te reira ’ei tāreta nō tō’u ha’apa’o maita’i i te hō’ē peropheta a te Atua ». 7
Mai te mea ’aita ā ’outou i fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a ’aore rā, mai te mea ’ua hope tā ’outou parau fa’ati’a, ’a tīa’i i mua i te ’ūputa o te ’episekōpo mai tā te feiā mo’a mātāmua i tīa’i i mua i te ’ūputa o te hiero nō Nauvoo i te matahiti 1846. 8 Tei rotopū ato’a tō’u mau tupuna i taua feiā fa’aro’o ra. ’Ua fa’aru’e rātou i tō rātou ’oire nehenehe nō te haere i te pae tō’o’a o te rā, ’ua ’ite rā rātou ē, e mau ’itera’a mo’a tē tīa’i mai ra ia rātou i roto i te hiero. ’Ua pāpa’i ’o Sarah Rich nō ni’a i te ’ē’a fifi nō Iowa, « ’āhiri ’aita terā fa’aro’o ’e terā ’itera’a tei hōro’ahia mai ia mātou i roto i te hiero…, ’ua riro ïa tō mātou tere mai…, te hō’ē ou’ara’a i roto i te pōiri ». 9 Terā ïa te mea e ’erehia e tātou mai te mea e rātere tātou i roto i teie orara’a tātou ana’e, ma te fa’aurura’a ’ore ’e te hau ’ore i fafauhia i roto i te hiero.
’A ha’amata i teienei i te fa’anahora’a ’ia « tu’uhia i te Fatu ra » ē ’ia vai mai tōna Vārua i roto ia ’outou ma te ’auhune ’e ’ia hōpoi mai tāna mau ture i te « hau o te ’ā’au » i roto ia ’outou. 10
E tauturu mai tō ’outou feiā fa’atere feiā ’āpī, te peresideni o te pupu peresibutero, te peresideni o te Sōtaiete Tauturu, ’e te mau taea’e ’e te mau tuahine aupuru, ia ’outou ’ia fa’aineine, ’e e arata’i tō ’outou ’episekōpo ’aore rā, te peresideni ’āma’a ia ’outou ma te here.
’Ua ora mai nā tātou i te hō’ē tau ’ua ’ōpanihia te mau hiero ’aore rā, ’ua iti te fa’a’ohipara’a. Nō te peresideni Nelson ’e nō mātou e tāvini nei i pīha’i iho iāna, e mea « māuiui » ’e te « pe’ape’a rahi » te fa’aotira’a fa’auruhia ’ia tāpiri i te mau hiero. ’Ua ui te peresideni Nelson iāna iho ē, « e aha tā’u e parau i te peropheta Iosepha Semita ? E aha tā’u e parau ia Brigham Young, ia Wilford Woodruff, ’e i te tahi atu mau peresideni ē tai mai i te peresideni Thomas S. Monson ? » 11
I teienei, tē ’īriti marū fa’ahou nei mātou ’e ma te ’oa’oa i te mau hiero nō te mau tā’atira’a ’e te mau ’ōro’a hiero i te hō’ē fāito tā’ōti’ahia.
Terā rā, ’aita i fa’a’orehia te haerera’a i te hiero ma te ti’amā. Tē hina’aro nei au e ha’apāpū atu ē, e haere ānei ’outou i te hiero ’aore rā, ’aita, tītauhia ia ’outou ’ia fāri’i i te hō’ē parau fa’ati’a mana nō te hiero ’ia ti’a ia ’outou ’ia vai pāpū noa i ni’a i te ’ē’a o te fafaura’a.
I te hope’a o te matahiti i ma’iri a’e nei, ’ua tonohia māua te tuahine Rasband i Niuterani nō te paraparau i te hō’ē pupu feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi rahi. E ’ere i te mea ’ōhie nō rātou ’ia haere i te hiero ; tē tātā’ihia ra te hiero nō Hamilton, ’e tē tīa’i noa nei rātou i te tāpūra’a repo mātāmua nō te hiero i Auckland. Teie rā, ’ua fa’auruhia vau e fa’aitoito ia rātou ’ia fa’a’āpī ’aore rā, ’ia fāri’i i te parau fa’ati’a nō te hiero.
Noa atu ē, ’aita rātou e nehenehe e fa’a’ite atu i te reira i te hiero, e nehenehe rātou e fa’a’ite ia rātou iho i mua i te Fatu ma te mā ’e te ineine nō te tāvini iāna. Te ti’amāra’a nō te mau i te hō’ē parau fa’ati’a mana nō te hiero, ’o te hō’ē ïa pārurura’a i mua i te ’enemi, nō te mea, ’ua rave ’outou i te hō’ē fafaura’a pāpū ’e te Fatu nō ni’a i tō ’outou orara’a, ’e te hō’ē parau fafau ē e vai noa te Vārua ia ’outou ra.
Tē rave nei tātou i te ’ohipa hiero ’ia ’imi ana’e tātou i tō tātou mau tupuna ’e ’ia hōpoi ana’e i tō rātou i’oa nō te mau ’ōro’a. Noa atu, ’ua ’ōpanihia tō tātou mau hiero, e nehenehe noa ā tātou e ’imi i tō tātou mau ’utuāfare. Ma te Vārua o te Atua i roto i tō tātou ’ā’au, ’o tātou, nā roto i te monora’a, e ti’a atu nō rātou ’ia « tu’uhia i te Fatu ra ».
’A tāvini ai au ’ei ti’a fa’atere nō te tuha’a fa’aterera’a o te hiero, ’ua fa’aro’o pinepine au i te peresideni Gordon B. Hinckley ’ia fa’ahiti i teie pāpa’ira’a mo’a tei parauhia e te Fatu nō ni’a i te hiero nō Nauvoo : « ’A tu’u atu ’ia rave-noa-hia te ’ohipa nō tā’u hiero, ’e te mau ’ohipa ato’a tā’u i fa’ata’a atu ia ’outou na, ’e ’eiaha ho’i ’ia fa’aea ; e tu’u atu ’ia fa’arahihia atu tō ’outou itoito, ’e tō ’outou fa’aitoito-noa-ra’a ’e tō ’outou fa’a’oroma’i ’e tā ’outou mau ’ohipa ho’i, ’e e ’ore roa atu ïa e mo’e atu ia ’outou na tō ’outou utu’a, te nā reira mai nei te Fatu Sabaota ra ». 12
’Ua natihia tā tātou ’ohipa i roto i te hiero i ni’a i tā tātou ha’amāuruurura’a mure ’ore. ’Aita i maoro a’e nei, ’ua tāmatahia tātou. ’Ua pi’i mai te Fatu ia tātou ’ia rave i te ’ohipa i roto i te hiero ma te «itoito, te tāmau māite, ’e te fa’a’oroma’i ». 13 Tītauhia teie mau ’aravihi, ’ia « tu’uhia i te Fatu ra ». Tītauhia ia tātou ’ia itoito i te orara’a i te mau fa’auera’a, ’ia tāmau māite i roto i te ha’apa’ora’a i tā tātou mau fafaura’a nō te hiero, ’e ’ia māuruuru nō tō te Atua ha’api’i-tāmau-ra’a nō te reira, ’e ’ia fa’a’oroma’i i te tīa’ira’a ’ia matara fa’ahou te mau hiero i roto i tō rātou ’īra’a.
’Ia pi’i ana’e mai te Fatu ia tātou ’ia « tātā’i piti » i tā tātou mau tauto’ora’a, tē ani mai nei ’oia ’ia fa’arahi tātou i te parauti’a. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe tātou e fa’aa’ano atu ā i tā tātou tuatāpapara’a i te mau pāpa’ira’a mo’a, tā tātou mau mā’imira’a ’ā’amu ’utuāfare, ’e tā tātou mau pure nō te fa’aro’o ’ia ti’a ia tātou ’ia fa’a’ite i tō tātou here nō te fare o te Fatu i te feiā e fa’aineine ra ’ia fāri’i i te parau fa’ati’a nō te hiero, i tō tātou iho ā rā mau melo o te ’utuāfare.
Tē fafau atu nei au ia ’outou, ’ei hō’ē ’āposetōlo nā te Fatu ’o Iesu Mesia ē, ’a tūtava ai ’outou i te tātā’i piti i tā ’outou mau tauto’ora’a ti’a, e ’ite ’outou i te fa’a’āpīra’a i roto i tā ’outou ha’amorira’a i te Atua te Metua ’e ia Iesu Mesia, e ’ite ’outou i te tauturura’a rahi a te Vārua Maita’i nō te arata’i ia ’outou, e māuruuru ’outou nō tā ’outou mau fafaura’a mo’a, ’e e fāri’i ’outou te hau i te ’itera’a ē, « ’ua tu’uhia ’outou i te Fatu ra ». I te i’oa ’o Iesu Mesia, ’āmene.